Aracınızda rot ve balans ayarının bozuk olduğu aracın yolda giderken fazla titremesinden veya aracın sağa sola çekmesinden anlaşılabilir. Araç sürücüsü kendisini güvende hissetmez. Uzmanlar her 5 ila 10 bin km’de bir rot ve balans ayarının kontrol edilmesi gerektiğini söylemektedirler. Eğer bir araç özellikle de çukurlu yollardan geçmişse rot ve balans ayarının kontrol edilmesinde fayda vardır.
Rot ayarı nedir, nasıl yapılır?
Rot ayarının, tekerlekler arasındaki açının ve uzaklıkların birbirine eşit /paralel olmasıdır. Rot ayarı düzgün olan bir otomobilde tekerlekler arasında açı ve uzaklık farkı bulunmaz.
Eğer araçta rot ayarı bozukluğu varsa bu durumda araç yolda giderken sağa veya sola çekebilir, ileri derecede rot ayarı bozulmuş olan araçlar savrulabilir. İlave olarak rot ayarı bozuk olan araçların tekerlek dişlileri sıyrılır ve tekerlek çok daha çabuk eskir. Dönüş esnasında tekerleklerden ses gelmeye başlar. Direksiyonun doğrultusu ile tekerleklerin doğrultusu arasında fark bulunması da rot ayarının bozukluğunun sonucudur.
Rot ayarı yapılmadan önce araç rot ayarının yapılacağı Mesut Rot Balans’da ki istasyona yerleştirilir. İşinin uzmanı olan ustalar tarafından her ihtimal düşünülerek araçtaki sıkıntının rot ayarından mı yoksa başka bir sebeple mi olduğuna bakılır. Rot ayarındaki bozukluk anlaşıldıktan sonra sensörlerle araç tekerlekleri istasyonun yakınında rot ayarı programlarının bulunduğu lazer destekli bilgisayarlara bağlanır. Bu bilgisayarlar rot ayarının bozukluğunun derecesini belirler. Sonrasında ise rot ayarı yapılmaya başlanır ve her iki tekerlek te birbirine paralel olduğunda rot ayarı tamamlanmış olur.
Rot balans ayarı genellikle birlikte gerçekleştirilen iki ayrı uygulamayı ifade ediyor. Rot ve balans ayarlarında tekerleklerin hizalanması ve ağırlık dağılımlarında meydana gelen bozulmaların düzeltilmesi işlemleri yapılıyor.
Bağlantı çubuğu olarak da bilinen rot, aracın direksiyon mafsalını ön tekerlekteki rot başına bağlar. Rot ayarı ise tekerleklerin kaldırıma çarpması veya derin çukurlardan hızla geçmesi sonucu bozulan tekerlek hizalamasının düzeltilmesi için yapılan işleme deniyor.
Rot ayarı lastik aşınmasını önlemenin yanı sıra süspansiyonlar üzerindeki gerilimi azaltmak ve aracın yol tutuşunu iyileştirmek gibi güvenli sürüş ihtiyaçlarından dolayı da yapılabiliyor.
Aracınızın rot ayarı bozulduğunda aşağıdaki belirtilerle karşılaşabilirsiniz:
Rot ayarı profesyonel ekipman ve bilgisayarlı yazılımlarla gerçekleştirilen detaylı bir işlem. Bu uygulama sırasında araba rot ayar makinesine bağlanarak marka ve modeline uygun olarak süspansiyon açılarının ayarlanması yapılıyor.
Rot ayarı dört aşamalı bir işlemle gerçekleştiriliyor:
Balans ayarı lastik ve tekerlek düzeneğindeki ağırlığın eşit şekilde dağıtılması için yapılan dengeleme işlemine deniyor. Otomobilin ilerleme ve dönüş kabiliyetini doğrudan etkilediği için her lastik değişiminde mutlaka yapılması gereken uygulamaların başında geliyor.
Tekerlek ve lastikler tam olarak aynı ağırlıkta olmadığından dengesizliğe neden olan en ufak bir kusur balans ayarı yapılarak düzeltiliyor. Çünkü yüksek hızlarda sürüş yaparken en küçük ağırlık eşitsizliği dahi büyük bir dengesizlik meydana getirerek kazalara sebebiyet verebiliyor.
Doğru tekerlek dengesini korumak lastiğin ömrünü koruması açısından da büyük önem taşıyor. Balans ayarı aynı zamanda aracın yumuşak ve titreşimsiz bir sürüşe sahip olmasını da sağlıyor.
Tekerleklerin balans ayarı bozulduğunda aşağıdaki problemlerle karşılaşabilirsiniz:
Balans ayarı rot ayarından farklı olarak tekerlekler araçtan çıkarılarak yapılıyor. Bu işlemde tekerleklerin dengeli bir dönüş gerçekleştirebilmesi için jant üzerine ağırlıklar ekleniyor.
Balans ayarı yapılırken aşağıdaki adımlar izleniyor: