Saban Ayi Oruc
Şaban Ayı
Makaleyi PDF formatında kaydet
Şaban ayı(Arapça: شَهر شَعبان) , hicrikameri aylardanbiridir ve Recepve Ramazan aylarıarasında yer alır. Bu ayın kendine özgü adapve faziletivardır.
Şaban Ayı ve Fıkıh
[Düzenle]Fıkhi hükümlerhususunda bu ay taharet, namaz, oruç, hacve nikahbablarında bahsedilir.
Şaban Ayının Fazileti
[Düzenle]Şaban ayı, mübarek aylardanolup çok büyük fazilete sahiptir. Zira bu ayın ortası (on beşinci günü) beşeriyetin kurtarıcısı Hz. Mehdi’nin (a. f)doğum günüdür ve bu ayın en faziletli gece ve gündüzlerinden biridir.
Şaban Ayının Özel Adabı
[Düzenle]Bu kutlu ayın taşıdığı özel adap hakkında şunları zikredebiliriz:
Her geceye özel namaz kılmak,
[1]Muhammed b. Hasan Hurr’i Amili, Vesail’uş-Şia, c. 8, s. 100-103.
Tüm günlerinde veya bazı günlerinde oruç tutmak.
[2]Muhammed Hasan Necefi Cevahiri, Cevahir’ul-Kelam, c. 17, s. 113.
ve bu ayda çokça Mülk suresiniokumak müstehaptır.
[3]Muhammed b. Hasan Hurr’i Amili, Vesail’uş-Şia, c. 8, s. 24.
Ayrıca Şaban ayının on beşinci gecesi gusletmek,
[4]Muhammed Hasan Necefi Cevahiri, Cevahir’ul-Kelam, c. 5, s. 37.
o geceyi ibadetlegeçirmek,
[5]İbn Fahd’i Hilli, er-Resail’ul-Aşer, s. 433.
[6]Hidayet’ul-Ümmet, c. 3, s. 270.
Kumeyl duasınıokumak,
[7]Muhammed b. Hasan Tusi, Misbah’ul-Muteheccid, s. 844.
İmam Hüseyin’i (a. s)ziyaret etmek,
[8]Yusuf Bahrani, el-Hedaik’un-Nazire, c. 17, s. 434.
dört rekat özel bir namaz kılmak,
[9]Muhammed b. Hasan Tusi, Misbah’ul-Muteheccid, s. 839.
Yine Cafer’i Tayyar namazıkılmak, bu gece müstehaptır.
[10]Muhammed Kazım Tabatabai Yezdi, el-Urvet’ul-Vuska, c. 3, s. 405.
Şaban ayının on beşinci gecesi ve son gecesi cinsel ilişkide bulunmak,
[11]Muhammed Hasan Necefi Cevahiri, Cevahir’ul-Kelam, c. 29, s. 55-56.
ayrıca yirmi altıncı günü ve bir rivayete göre de yirmi dördüncü günü yolculuk etmek mekruhtur.[12]Yusuf Bahrani el-Hedaik’un-Nazire, c. 14, s. 40.
Şek Günü Orucu
[Düzenle]Şaban ayının otuzuncu günü, “Ramazan ayının biri mi yoksa Şaban ayının son günü mü?” konusunda şüpheye düşüldüğünde meşhura göre Ramazan ayı niyeti ile oruç tutmak sahih değildir. Ancak Şaban ayı niyetiyle müstehap oruç tutmak sahihtir. Eğer sonradan o günün Ramazan ayının ilk günü olduğu anlaşılırsa, tutulan oruç farzorucun yerine geçer.
[13]Muhammed Hasan Necefi Cevahiri, Cevahir’ul-Kelam, c. 16, s. 207-212.
Ramazan Ayı Hilalinin Görülmesinin Sabit Olması
[Düzenle]Ramazan ayının kesin olarak belli olmasının yollarından biri de, Şaban ayının otuz günde tamamlanmasıdır.
[14]Muhammed b. Cemaleddin Mekkî Amili, er-Ravzat’ul-Behiyye fi Şerhi’l-Lüm’eti’d-Dımeşkiyye, c. 2, s. 109.
Dipnot
[Düzenle]Kaynakça
[Düzenle]Ferheng’i Fıkh'ı Mutabık Mezheb’i Ehli Beyt, c. 4, s. 680-681.
Bu sayfadaki kategoriler : Hicri Takvim
Şaban ayının önemi ne? Şaban ayında ne zaman oruç tutulur mu?
İslam alemi tarafından mübarek aylardan sayılan Şaban ayı başladı. Şaban ayını dualar ve oruçla karşılamak isteyen vatandaşlar Şaban ayı ilk günü yapılması gereken ibadetleri araştırıyor. İşte Şaban ayı önemi ve Şaban ayında oruç tutulur mu sorusunun yanıtı...
Yayınlanma:
Bugün Şaban ayının ilk günü… 11 ayın sultanı Ramazan ayının da habercisi olan Şaban ayının önemi de muminler tarafından araştırılıyor. Şaban ayı ilk gününde neler yapılır?
ŞABAN AYI NE ZAMAN?
2020 yılı Şaban ayı başlangıcı Diyanet İşleri Başkanlığı’nın dini günler takvimine göre 25 Mart Çarşamba günü başlayacak. Berat Kandili ise 7 Nisan'da idrak edilecek.
ŞABAN AYINDA ORUÇ TUTULUR MU?
Diyanet İşleri’nin sitesinde yer alan bilgiye göre; Halk arasında üç aylar diye bilinen Recep, Şaban ve Ramazan ayları mübarek aylardır. Nitekim Hz. Peygamber, Recep ayı girdiğinde “Allah’ım! Recep ve Şaban’ı bize mübarek kıl ve bizi Ramazan’a ulaştır.” diye dua etmiştir (Ahmed b. Hanbel, Müsned, I, 259).
Ramazan ayında oruç tutmak farzdır (Bakara, 2/184-185). Recep ve Şaban aylarında ise; Hz. Peygamberin (s.a.s.) diğer aylara oranla daha fazla nafile oruç tuttuğu, ancak Ramazan’ın dışında hiçbir ayın tamamını oruçlu geçirmediği hadis kaynaklarında yer almaktadır (Buhârî, Savm, 52-53; Müslim, Sıyâm, 173-79).
Bu itibarla, Recep ve Şaban aylarının aralıksız olarak oruçlu geçirilmesinin dinî bir dayanağı yoktur. Kişi, sağlığı müsait olup güç yetirdiği takdirde bu aylarda dilediği kadar nafile oruç tutabilir.
ŞABAN AYININ ÖNEMİ
Resul-i Ekrem Efendimiz Aleyhissalâtü Vesselam diğer aylara göre bu ayda daha çok ibadet ve taatte bulunurlardı.
“Şaban benim ayımdır.”
“Şaban günahları temizleyendir” buyurarak kadrini yüceltirdi.
Receb ayı geldiği zaman da “Allahım, Receb ve Şaban (ayını) bize mübarek ve bereketli kıl” buyururdu.
Böylece dua ve niyazlarında bu ayların kudsiyetini dile getirmişlerdir.
Peygamberimizin Şaban ayına gösterdiği bu hürmetin bir sebebi de devamında gelecek olan Kur’ân ayı olan Ramazan’dan dolayı idi. Hz. Enes’in rivayetine göre, Peygamberimizden sual ederler:
“Ya Resulallah, Ramazan’dan başka en faziletli oruç ayı hangi aydadır?”
Bu soruya Peygamberimiz Aleyhissalâtü Vesselam,
“Ramazan’ı tazim için (Ramazan hürmetine) Şâban’da tutulan oruçtur” cevabını
ŞABAN AYINDA EDİLMESİ GEREKEN DUALAR
Allahım, azabından affına, gazabından rızana sığınırım, Senden yine Sana iltica ederim. Sana gereği gibi hamd etmekten âcizim. Sen Kendini sena ettiğin gibi yücesin.
Allahım, şayet ismimi Saîdler defterine yazdıysan, orada sabit kıl. Şayet ismimi Şakiler defterine yazdıysan oradan sil. Çünkü Sen buyurdun ki, “Allah dilediğini siler yok eder, dilediğini de sabit bırakır, Levh-i Mahfuz O'nun katındadır.”
Berat KandiliÇarşambaDiyanetİslamoruçRamazan
3 Aylar Orucu Ne Zaman Başlıyor!
Şaban ayı için Peygamber efendimiz şöyle buyurmuştur: Şaban benim kendime mahsus bir aydır. Hak teala arş-ı alanın meleklerine buyurur ki, ‘ey benim melkelerim gördünüz mü benim kullarım sevgilimin ayına nasıl tazim ve hürmet ediyorlar. İzzim ve celalim hakkı için de kullarımı af ve mağfiretime nail eyledim’ Ramazan ayı ise 3 ayların en faziletlisidir ve Peygamber efendimiz bu ay için şöyle buyurmuştur: Ramazan ayı mübarek bir aydır. Allahü Teala, size Ramazan orucunu farz kıldı. O ayda rahmet kapıları açılır, cehennem kapıları kapatılır, şeytanlar bağlanır. O ayda öyle bir gece vardır ki, bin aydan daha kıymetlidir. O gecenin hayrından mahrum kalan, her hayırdan mahrum kalmış sayılır. (Kadir gecesi)
Şaban Orucu Nedir? Şaban Ayı Orucunun Fazileti
Şaban ayı orucu nedir? Şaban ayı orucunun fazileti nedir? Şaban ayında oruç tutmanın fazileti ile ilgili hadisler nelerdir? Peygamber Efendimiz (s.a.v) Şaban ayında oruç tutmanın faziletini ve sevabını hangi hadisi ile müjdeliyor? Şaban ayında yapılacak ibadetler nelerdir? Kısaca Şaban ayı orucu ve Şaban ayının fazileti...
Şaban ayında oruç tutmak oldukça sevap ve müstehap oruçlardandır. Şaban ayı Recep ayından sonra ve Ramazan'dan bir önceki aydır. Mübarek Ramazan ayının habercisidir. Peygamber Efendimiz bir hadislerinde şöyle buyurur: “Şaban benim ayımdır.” Ayrıca “Şaban günahları temizleyendir” buyurarak Şaban ayının kadrini yüceltirdi. (Keşfu’l-Hafa,2 / 9.) Recep ve Şaban ayının orucu nafile oruçtur. Yani tutulursa sevabı çok ancak tutulmazsa herhangi bir günahı yoktur. Fakat hadisler ışığında Şaban ayında oruç tutmanın fazileti ve ecri büyüktür. Şaban ayı orucunun faziletini açıklayan hadislerde Peygamberimiz (s.a.v) Şaban ayında oruç tutmayı öğütlemiştir.
Şaban ayı aynı zaman için kıymetli Berat Gecesini de barındırır. Şaban ayının 15. gecesidir.
"Allah Teâlâ Şaban'ın on beşinci geresi (Berâet gecesi) tecelli eder ve ana-babaya asi olanlarla Allah'a ortak koşanlar dışında bütün kullarını bağışlar."(İbn Mace, İkametü's-Salât, 191; Tirmizî, Savm, 38).
ŞABAN AYINDA ORUÇ TUTMANIN FAZİLETİ İLE İLGİLİ HADİSLER
“Üç Aylar”ın ikincisi olan Şaban ayında Peygamber Efendimiz -sallâllâhu aleyhi ve sellem-‘in tuttuğu ve tutulmasını tavsiye ettiği oruç ve Şaban ayı orucunun fazileti…
Rasül-i Ekrem sallallahu aleyhi ve sellem üç aylarda:
اَللّهُمَّ بَارِكْ لَنَا فيِ رَجَبٍ وَ شَعْبَانَ وَ بَلِّغْنَا رَمَضَان
"Allahım! Receb ve Şa'ban'ı hakkımızda mübarek kıl. Bizi Ramazan'a ulaştır." (Ahmed b. Hanbel; Müsned) diye dua ederek; üç aylara yetişme sevincini, rahmet ayı Ramazana ulaşma özlemini, hasretini ve bu aya kavuşabilme iştiyakını her mü'minin gönlünde devamlı diri tutmasını istiyor.
Efendimiz'in En Fazla Oruçlu Geçirdiği Ay
Âişe radıyallahu anhâ şöyle dedi:
"Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem hiç bir ayda, şaban ayında tuttuğu oruçtan daha fazla oruç tutmazdı. Şaban ayının tamamını oruçlu geçirirdi." (Müslim, Siyam 176; İbni Mâce, Siyam 30)
Başka bir rivayette: “Pek az bir kısmı hariç, şaban ayını baştan sona oruçlu geçirirdi” denilmektedir. (Buhârî, Savm 52; Müslim, Siyam 177)
Oruçluyken Amellerin Yükselmesi
Üsame ibni Zeyd Radiyallâhu Anhümâ Resulullah sallâllâhu aleyhi ve selleme şu soruyu soruyor:
“Yâ Resulallah! Sizin Şaban ayında tuttuğunuz kadar hiçbir ayda oruç tuttuğunuzu göremiyorum” dediğimde,
Peygamber -sallâllâhu aleyhi ve sellem- şöyle buyururlar:
“Bu Receb ve Ramazan ayları arasında öyle faziletli bir aydır ki, insanların çoğu bundan gafildir. Bu öyle bir aydır ki, ameller, Âlemlerin Rabbine bu ayda yükseltilir. Bu nedenle Ben de oruçlu iken amellerimin yükseltilmesini severim.” (Nesai, Savm, 70.)
Efendimiz'in, Tüm Şaban Ayını Oruçlu Geçirecek Sanırdık
Hz. Âişe Validemiz Radiyallâhu Anhâ anlatıyor:
“Resulullah sallallâhu aleyhi ve sellem bazı aylarda çok oruç tutardı. Hatta biz, onu bu ayda hiç iftar etmedi sanırdık. Bazı aylarda da çok iftar ederdi. Hatta biz, onu bu ayda hiç oruç tutmadı derdik. “Resulullah Sallallahü Aleyhi Vesellemin Ramazan’dan başka bir ayın orucunu tamamladığını görmedim. Hiçbir ayda da Şaban ayında tuttuğundan daha fazla oruç tuttuğunu görmedim.” (Buhari, Savm: 51, Ebû Dâvud, Savm: 59)
Şaban Ayının Onbeşini Oruçla Geçirin
"Şaban ayının on beşinci gecesi olduğu zaman, gecesinde ibadete kalkın. Ve o gecenin gündüzünde (on beşinci günde) oruç tutun. Çünkü o gece güneş batınca Allah Teala dünyaya en yakın göğe inerek (rahmet nazarı ile bakarak) fecir oluncaya kadar, 'Benden mağfiret dileyen yok mu, onu bağışlayayım! Benden rızık isteyen yok mu, onu rızıklandırayım! Belaya duçar olan yok mu, ona afiyet vereyim! Şöyle olan yok mu? Böyle olan yok mu?' buyurur." (İbni Mâce, İkâmet, 191)
Şaban ayında oruç tutmak oldukça sevap ve müstehap oruçlardandır.
ŞABAN AYI ORUCU NİYETİ
Oruç tutarken (niyet ederken) bugünkü veya yarınki ifadelerini kullanmak şart değildir. Gece yarısından önce veya sonra oruca niyetlenen bir kimse bugünkü orucu tutmaya diye niyetlenilebilir. Şaban ayı orucu niyeti “Niyet ettim Allah rızası için Şaban orucunu tutmaya” diyerek edilir. Mutlaka bu cümleyi söylemek şart değildir. Zihinden geçirmekle de niyet olur. Sahura kalkmak da ayrıca bir niyettir. Niyet, yaptığınız işin bilincinde olmak anlamına gelir.
HİCRİ AYLARIN 13, 14 VE 15. GÜNLERİNDE (EYYAM-I BİYZ ) ORUÇ TUTMANIN FAZİLETİ
Kameri ayların 13, 14 ve 15. günlerinde yani “eyyam-i biyz” denilen ayın en parlak günlerinde nafile oruç tutmanın fazileti hakkında pek çok hadis-i şerif vardır.
Nitekim Hz. Hafsa (ra) diyor ki:
"Dört şeyi Resûlüllah sallallâhu aleyhi ve sellem Efendimiz hemen hemen hiç terketmedi diyebilirim: Âşûrâ orucu, Zilhicce'nin ilk on gününün orucu, her ayın 13, 14, 15. günlerinde oruç ve bir de sabah farzından önce iki rek'at namaz..." (Ahmed bin Hanbel, Nesâi)
Hadiste geçen günler, Hicri Takvime göre Kameri ayların 13, 14 ve 15. günleridir. Sabah kılınan sünnet ise, sabah namazının sünnetidir.
Peygamber Efendimiz (asm), Ramazan orucu farz kılınmadan önce “eyyam-i biyz” günlerinde bu orucu tutmuş (Ahmed, 5/246; Tirmizî, Savm, 41, 54), Ramazan orucu farz kılındıktan sonra da bu orucu tutmaya devam etmiş (Tirmizî, Savm, 54), "Kim her aydan üç gün oruç tutarsa ömür boyu oruç tutmuş gibi olur." (Tirmizî, Savm, 54, III, 135) ve “(Ramazan ayının dışında ) Oruç tutmak istediğin zaman, ayın 13, 14 ve 15. günlerinde oruç tut.” (Suyuti, el-Camiu's-Sagir, 1/66 H. No: 892) sözleriyle bu orucun tutulmasını teşvik etmiştir.
Kaynak: Diyanet İşleri - İslamveihsan - Sorularla İslamiyet
ŞABAN AYI İLE İLGİLİ YAZILAR
İslam ve İhsan
