Aslına bakarsanız saç dökülmesi nedenlerinden biri olan Alopecia Areata bu yönüyle sizi aldatmasın. Genel kanı sadece saçlı deride olduğu olup, fakat bu kesinlikle yanlış bir bilgidir. Çünkü saçkıran ağırlıklı olarak saçlarda görülsede bunun dışında vücudun bazı bölgelerindede görülmektedir.
Vücudumuzda Kıl Olan Her Yerde Görülür?
Daha çok saçlı deride gördüğümüz için diğer bölgeler sizi şaşırtabilir. Fakat bilmenizde ve bu tür sorunları yaşamanız halinde panik yapmamalısınız. Alopecia Areata saçlar, salal, Kaş, kirpik, favori, kafa, vücut kılları, etek kılları, koltuk altı gibi vücudun kıl bulunan her yerinde olabilir. Her ne kadar Türkçede sakalkıran, kaş kıran gibi kelimeler kullanılsa da ortak adı alopecia areata yani saçkırandır. Yaygınlığına göre adı değişebilmektedir örneğin sadece kafadaysa alopecia totalis, vücuttaki kılların tamamı döküldüyse alopecia universalis denir.
Saçkıran Tedavisi Hep Aynı Olmalıdır!
Sorunun nerede olduğu tedavi şeklini değiştirmez. Yani tümü yaklaşık aynı şekilde tedavi edilir. Ama çok geniş alanları tuttuğunda kortizon enjeksiyonunun yan etkileri abartılı düzeylerde olabileceğinden bu durumda bölgesel kortizon enjeksiyonu yapılmaz.
Sakal Kıran Olarak Bilinir!
Yüz bölgesinde görülen genel olarak sakal kıran olarak tabir edilsede, aslı saçkıran problemidir. En fazla dikkat çekici olanı olup, çünkü çok sık sakalların ve bıyıkların arasında hiç kılsız alan görsel olarak dikkat çekmektedir. Kafada görülen Alopecia Areata alanları çok geniş değilse saçlar biraz uzun tutularak kamufle edilebilmektedir.
Kaş ve Kirpiklerde Görülür
Kaş bölgesinde görülen sorunda çok dikkat çekici olup, ancak geçici çözümün en kolay uygulandığı da budur. Çünkü basitçe kalemle o bölge doldurulabilir. Kalıcı makyaj adıyla yapılan dövme de yapılabilir. Ancak kalıcı makyaj’ın silinmesi, renk değiştirmesi ve suni görünmesi rahatsız edicidir.
Vücudumuzda Çok Sıkıntı Etmeyiz
Kafa ve yüz bölgesi dışında genelde kıyafetlerle kapatılması mümkün olan vücudumuzda Saçkıran problemi çok fazla soruna neden olmamaktadır. Sonuç olarak saçkıran vücudun her yerinde olabilir, sebep olarak tüm bölgelerdeki hastalık için aynı olup, aynı yöntemlerle tedavi edilebilir. Bölgelere göre başarı oranında ciddi farklılık yoktur. Sakal bölgesindekilerin tedaviye daha iyi cevap verdiği bilinmektedir. Sakal bölgesinde daha iyi sonuç alınmasını izah edebilecek kanıt bulunamamıştır.
Tedavide başarı oranı daha çok hastalığın yaşı yani ne kadar süredir olduğuna ve yaygınlığına göre değişmektedir. En düşük başarı tüm vücudu tutan alopecia universalitedir.
Paylaş
Saçkıran (alopesi areata), saç, kaş, kirpik ya da vücut tüylerinde dökülmeye neden olan otoimmün bir hastalıktır. Otoimmün hastalıklarda, bağışıklık sistemi yanlışlıkla vücudun bir bölümüne saldırır. Saçkıranda ise bağışıklık sistemi, kılların uzadığı saç ve kıl köklerine saldırır. Bunun sonucunda saç üretimi durur ve saç dökülmeye başlar. Saç dökülmesi saçkıranın ana belirtisidir ancak bunun yanında kaş, kirpik, sakal ya da vücut kıllarında dökülmeye, tırnaklarda kızarma, kırılma ve şekil bozukluklarına neden olabilir. Henüz kesin bir tedavisi olmasa da, saçların daha hızlı uzamasına yardımcı olabilecek ve daha fazla saç dökülmesini önleyebilecek tedaviler ve dökülen saç ve kaşlar için kozmetik çözümler mevcuttur.
Saçkıran (alopesi areata), otoimmün bir hastalıktır. Yani bağışıklık sistemi saç köklerine saldırır ve saç, kaş kirpik ya da yüzde ve vücudun diğer bölgelerinde ani ya da yavaş yavaş tüy dökülmesine neden olur. Hastalığın genel sağlık üzerinde olumsuz bir etkisi yoktur. Her yaşta görülebilse de daha çok çocukluk veya gençlik dönemlerinde rastlanır. (1)
Saçkıran nedeniyle oluşan saç dökülmesigenellikle tahmin edilemez. Saçlar ya da kıllar kendiliğinden uzayabilir. Sonrasında yeniden dökülebilir ya da dökülmeyebilir. Başlarda saçlar ya da tüyler küçük parçalar halinde döküldüğü için fark edilmez, ancak bu parçalar birleşebilir ve döküntü olan bölgeler büyüyebilir.
Saç dökülmesi neden olur, nasıl önlenir? En etkili tedavi yöntemleri
Saç ve kıl dökülmesi miktarına ve dökülme şekline göre: (2)
Erkeklerde görülen saçkıran kaynaklı saç dökülmesi kadınlara oranla daha belirgindir. Ayrıca genetik riskler erkeklerde daha yaygın görülür. Saçkıran erkeklerde saç ve sakal dökülmesine, ayrıca göğüs ve sırt kıllarında dökülmeye neden olur.
Kadınlarda, nedeni tam olarak bilinmese de saçkıran görülme olasılığı erkeklere göre daha yüksektir. Saç dışında kaş ve kirpikler de dökülebilir. Saç dökülmesi yaşanan bölge küçük bir alanla sınırlı olabilir ya da kademeli olarak genişleyebilir.
Saçkıran çocuklarda, saç dökülmesine ek olarak tırnaklarda çukurlaşma veya lezyonlar gibi sorunlara neden olabilir. Yetişkinlerde de görülebilen bu tırnak sorunları çocuklarda daha yaygındır.
5 yaşından küçük çocuklar saçkıran nedeniyle saçları döküldüğünde pek duygusal sorun yaşamazlar. Ancak, 5 yaşından sonra saç dökülmesi, diğerlerinden ne kadar farklı olduklarını fark etmeye başlayan küçük çocuklar için travmatik olabilir.
Dermatoloji (cildiye) nedir? Dermatolog ne iş yapar? Önemli cilt hastalıkları
Saçkıran, otoimmün bir durumdur. Otoimmün hastalıklarda, normalde vücudu virüsler ve bakteriler gibi yabancı istilacılardan koruyan bağışıklık sistemi yanlışlıkla vücudun bir bölümüne saldırır. Saçkıranda ise bağışıklık sistemi, kılların uzadığı saç ve kıl köklerine saldırır. Bunun sonucunda foliküller küçülür, saç üretimi durur ve saç dökülmeye başlar. Bu saldırı saç dökülmesine neden olur, ancak çoğunlukla saç köklerini tahrip etmez. Eğer çok fazla saç dökülmediyse, saçlar yeniden uzayabilir. (3) Nedeni tam olarak bilinmese de bazı durumlar saçkıran riskinde artışa neden olabilmektedir. (4)
Yukarıdaki belirtiler saçkıranın vücudun hangi bölgesinde görüldüğüne göre değişebilir. Saç dökülmesi ana belirtidir ancak tek başına saçkıran teşhisi için yeterli değildir. Diğer belirtilerin bir veya birden fazlasının da eşlik etmesi gerekir.
Saçkıran genellikle ağrıya veya başka semptomlara neden olmaz. Ancak saç ya da kıl dökülmesinden hemen önce, deride karıncalanma, kaşınma veya yanma hissedilebilir.
Normalde doktorunuz birkaç saç örneğini mikroskop altında inceleyerek saçkıranı teşhis edebilir. Ancak tinea capitis gibi cilt mantar enfeksiyonları da dahil olmak üzere saç dökülmesine neden olan diğer koşulları dışlamak için kafa derisinden küçük bir parça alarak biyopsi yapabilir. Ayrıca diğer otoimmün durumlardan şüpheleniliyorsa kan testleri yapılabilir.
Cilt mantarı nedir, neden olur? Türleri, belirtileri ve tedavisi
Saçkıran bulaşıcı bir hastalık değildir.
Saçkıranın bilinen bir tedavisi yoktur, ancak saç dökülmesini yavaşlatabilecek veya saçların daha hızlı uzamasına yardımcı olabilecek tedavi seçenekleri vardır. İşe yarayan bir yöntem bulana kadar çok çeşitli yöntemler denemek gerekebilir. Hatta bazen yanlış tedavi uygulanırsa saç dökülmesi daha da kötüleşebilir.
Eğer teşhis yeniyse ya da saçkıran bir yıldan daha az bir süredir devam ediyorsa, dermatolog tedaviye başlamadan önce bir süre beklemeyi tercih edebilir. Çünkü bazen saç kendi kendine yeniden uzayabilir ve bu da tedaviyi gereksiz kılar. Ancak eğer tedavi uygulanacaksa hastanın yaşı, saç dökülme miktarı ve dökülmenin nerede olduğu değerlendirilir. (5)
Saçkıran genellikle çocukluk döneminde başlar. Uygulanacak tedavi saçların yeniden çıkmasına yardımcı olabilir. 10 yaş ve altı çocuklar için tedavi seçenekleri şunlardır: (6)
Steroid nedir, ne işe yarar? Nasıl kullanılır? Yan etkileri
Bu yaş grubunda tedavi seçenekleri saç dökülme miktarına bağlıdır. Eğer birkaç kelleşmiş bölge varsa (düzensiz alopesi areata) aşağıdaki tedavi seçeneklerinden biri düşünülebilir:
Kortizon nedir? Neden kullanılır? Kortizonun faydaları ve yan etkileri
Bazen saçkıran tedavisinde alternatif ya da doğal tedavi seçenekleri de değerlendirilebilir. Örneğin: (7)
Kekiğin faydaları nelerdir? Kekik yağı neye iyi gelir? Nasıl kullanılır?
Saç ekimi nasıl yapılır? En iyi ekim yöntemleri: FUT, FUE …
Sarımsak neye iyi gelir, nasıl tüketilmeli? Faydaları ve zararları