Salyangoz Nasıl
Salyangozların Yumuşak Dünyaları ve İlginç Özellikleri
Salyangoz Nedir?Salyangozlar, kara, deniz ve tatlı suda yaşayan kabuklu veya çıplak canlılardır. Rutubetli, nemli ve yağışlı bölgelerde sıkça rastlanır. Yumuşakçalardan karından bacaklı gastropoda sınıfına aittir. Karın altlarındaki kaslı ayaklarla sürünerek hareket ederler. Ağızlarında ‘radula’ adı verilen dişli bir dil mevcuttur.
Salyangoz Özellikleri Nelerdir?
Salyangozlar yağışlı sonbahar aylarında daha çok görülür. Kabukları ile gövdeleri arasında sümüksü bir sıvı bulunur. Bu sıvı çok düşük sıcaklıklarda donarken, yüksek sıcaklıklarda da buharlaşarak kurumaya neden olur. Bünyelerinde bulunan bu sıvı, salyangozlar hareket ederken geçtikleri yerde iz bırakır.
Aşırı sıcak veya soğuklarda kendini koruyabilmek adına toprağın altına saklanabilme özellikleri vardır. 15 seneye kadar yaşayabildikleri bilinmektedir.
Salyangozlar, hem erkek hem de dişi olabilme özelliğine sahiptir. Salyangoz çeşitleri: tavşan salyangozlar, ramshorn salyangozu, nerite salyangozu, physe ve katil salyangozlardır. Türüne göre rengi de değişen salyangozların yapısı genel olarak ten rengi veya kahverengidir. Eklembacaklılar gibi kabuk değiştirmezler, hayvan geliştikçe kabuğu da büyür.
Salyangoz Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?
Yağışlı ve nemli havalarda bolca bulunan salyangozlar daha çok sonbahar aylarında temin edilir. Salyangoz çiftlikleri hazırlanırken, bu canlıların bol yağış alan yerlerde daha verimli yetiştikleri unutulmamalıdır.
Vücut yapılarında sıvı oranı çok yüksek olduğundan, ortam sıcaklığı iyi ayarlanmazsa bu canlılar kuruma tehlikesi yaşayabilir, yine ortam sıcaklığı fazla düşük olursa da donar.
Salyangoz yetiştiriciliği bahçe veya tarla gibi alanlarda yapılacaksa, bu hayvanların etrafa yayılıp uzaklaşmasını önleyecek sınırlar yapılması gerekmektedir. Bu alan içerisinde doğal alanlarını aratmayacak şekilde ağaç kovukları, su ve yeterli miktarda toprak bulunmalıdır.
Salyangoz ne yer? Salyangozlar hem dişi hem de erkek olabildikleri gibi hem etçil hem de otçul olabilirler. Kimi zaman yeni sürgün vermiş taze yaprakları kimi zaman da minik böcekleri yiyerek beslenirler. Bu nedenle salyangoz çiftlikleri içerisinde taze yapraklar da bulunmalıdır. Salyangoz akvaryumu ile salyangoz yetiştiriciliği yapılıyor ise, bu ürünlerde bakır kullanmamaya dikkat edilmelidir. Çünkü salyangozun yapısındaki sıvı, bakır ile etkileşime geçerek elektriklenmeye neden olur.
Salyangoz Faydaları Nelerdir?
- Salyangozların vucüt yapılarında doğal olarak salgılanan sıvı, cilt yenilenmesini sağladığından birçok cilt ve yüz salyangoz kremi, kozmetik sektöründe sıkça kullanılır.
- Salyangoz maskesi, ciltte herhangi bir yan etki yaratmayan tamamen doğal bir üründür. Düzenli kullanımda çeşitli cilt problemlerini ortadan kaldırır.
- Cildin nem dengesini sağlayarak kuru ciltleri besler, ince kırışıklıkları tedavi ederek yaşlanma karşıtı bir etki sağlar. Aynı zamanda sivilce izlerini ve cilt lekelerini temizler.
- Cildi besler, canlı ve parlak bir görünüm kazandırır. Aynı zamanda cildin kendi rengini korur.
- Salyangoz eti, içeriğindeki lectin maddesi ile kansere karşı koruyucu görev üstlenir.
- Triptofan maddesi ile beyni rahatlatır ve stresi azaltır.
Salyangoz Yemeği: Salyangoz Yenir Mi, Nasıl Yenir?
Salyangoz eti, yüksek protein ve düşük yağ oranı ile potasyum, fosfor ve Omega 3 bakımından oldukça zengindir. Ev imkanlarınızla kendiniz salyangoz yemeği yapmak istiyorsanız dondurulmuş etleri kullanmanızda fayda var; çünkü salyangozları ayıklamak ve temizlemek dikkat gerektiren zahmetli ve oyalayıcı bir iştir.
Salyangoz nasıl yenir? Salyangoz pişirme teknikleri, ülkelerin kendine has mutfaklarına göre değişiklik gösterebilir. İtalyanlar salyangozu çoğunlukla makarnalarında tercih ederlerken Fransa’da salyangoz tüketmek yüksek gelir göstergesidir. İspanya ve Portekiz’de ise salyangoz eti çeşitli baharatlarla harmanlanarak tüketilir.
Türkiye’de tüketimi pek yaygın olmayan bu canlının eti ile hazırlanan yemekler, midye ile karşılaştırıldığında midyenin pabucunu dama atabileceği söyleniyor.
Salyanyoz fiyatları 200 gramlık konservelerde yaklaşık 15 tl değerindedir.
Salyangozlar, kimilerinin gözünde evlerini sırtlarında taşıyan küçük sevimli canlılar (aralarında büyük bir türde vardır; kara salyangozu olan Achatina achatina yani dev Afrika salyangozu), kimilerinin gözünde ise yapış yapış izler bırakıp bahçeye bostana zarar veren küçük yaratıklardır. Kimilerinin ise akşam yemeğini escargot olarak süslerler (Escargot; Fransızca’da yenilebilen salyongoz demektir).
Salyangozlar, yumuşakçalar (Mollusca) şubesinin Orthogastropoda sınıfında bulunan kabuklu kara hayvanlarıdır. Dünya üzerinde yaklaşık 43.000 salyangoz çeşidi vardır. Salyangozlar suyun ve nemin olduğu, sıcaklığın uygun olduğu koşullarda her yerde karşımıza çıkabilirler. Yaşadıkları bölgelere göre üç farklı şekilde sınıflandırılırlar: kara, deniz ve tatlısu salyangozları. Bu yazımızda, daha çok karşılaşma fırsatı bulduğumuz kara salyangozlarının özelliklerinden bahsedeceğiz.
Salyangozların İlginç Özellikleri
Hermafrodit Salyangozlar!
Kara salyangozları türleri çoğunlukla ‘hermafrodit’dir, yani hem erkek hem de dişi üremeorganlarına sahiptirler. Bununla birlikte, genellikle kendi başlarına yavru yapmazlar; başka herhangi bir salyangozla çiftleşmeleri gerekir. Çiftleşme sonucunda her iki salyangoz da yumurtlayabilir ve 100 ila 400 arası yumurta bırakabilirler. Ayda bir kez yumurtlayabildiklerinden yaşama şanslarını da artırmış olurlar.
Salyangozlar Kış Uykusuna Yatar!
Bazı salyangoz türleri yılın en soğuk aylarında kış uykusuna yatarlar. Vücutlarını, kurumalarını engelleyen ince bir mukus tabakasıyla kaplarlar. Bazı salyangozlar da yaz aylarında hayatta kalmak için kış uykusuna benzeyen yaz uykusuna (estivasyon) yatarlar.
Salyangozlar Sağırdır!
Salyangozlar görebilirler ancak duyamazlar çünkü kulakları ve kulak kanalları yoktur. Çoğu kara salyangozunun iki tane uzun anteni ve antenlerin uç kısımlarında gözleri vardır, altta kısa olan iki anteni ise koku almak ve etraftaki titreşimleri hissetmek için kullanırlar.
Salyangozlarınıza İyi Bakın!
Salyangozların yaşam süreleri 3 ila 7 yıl arasındadır. Hatta bakılıp beslendikleri zaman yaşam süreleri 10-15 yıla kadar çıkabilir.
Kalsiyum Karbonatlı Kabuklar!
Salyangoz kabuğunun yapısında kalsiyum karbonat vardır. Salyangoz büyüdükçe kabuğu da büyümeye devam eder. Salyangozlar, kabuklarını sert tutmak için önemli miktarlarda kalsiyum içeren gıdalar ile beslenmelidir. Kara salyangozlarının çoğu otçuldur ama etçil salyangoz çeşitleri de vardır.
Neden Desteğe İhtiyacımız Var?
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor. Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak... Daha fazla göster
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
Destek Ol
Dişli Diller!
Salyangozların radula adı verilen dişli bir dil yapısı vardır. Dişler çok küçük olup yiyecekleri parçalamak ve öğütmek için kullanılır. Ortalama bir bahçe salyangozunun dili üzerinde sıralı halde bulunan 14.000'in üzerinde diş vardır.
Aşk Okları!
Bazı salyangoz türleri çiftleşme esnasında aşk oklarını kullanırlar. Çiftleşme esnasında erkek rolündeki salyangoz dişi rolündeki salyangoza bu kalsiyumdan oluşan okları saplar. Amaç dişinin tekrar çiftleşmesini engelleyerek erkeğin kendi spermlerinin döllenmesini sağlamaktır. Fakat bu oklar dişilere zarar verir, yaşam sürelerini kısaltır ve hatta ölümlere bile yol açabilir.
Transparan Salyangoz
Hırvatistan'da bulunan Lukima Jama-Trojama mağara sistemi, Dünya'da var olan en derin mağaralardan biridir ve tüneller, yeryüzünün 1.4 kilometre altına kadar ulaşabilir. Buna rağmen, bu derinliklerde hayatın izlerine rastlanabilir. Bu mağaraların derinliklerinde yaşayan türlerden biri de Zospeum tholussum isimli, ufacık, kör ve transparan bir salyangozdur. Tür ortalama 2 milimetre boyundadır ve ilk olarak Frankfurt, Almanya'daki Goethe Üniversitesi'nden Alexander Weigand tarafından Subterranean Biology dergisinde tanımlanmıştır.
Her ne kadar fotoğrafta gördüğünüz birey, Weigand'ın canlı olarak yakalayabildiği tek birey olsa da, keşfedilen 8 farklı ölü kabuk, bu türün yeryüzünün 800 metre derinliğinden, en diplerindeki göle kadar değişen bir alanda yaşayabildiğini göstermektedir. Üstelik Zospeum tholussum türünün bu aralıkta yaşayan tek ilginç salyangoz türü olmadığı da keşfedilen diğer ölü kabuklar sayesinde biliniyor. Ancak bu türlerin doğrulanabilmesi için canlı bireylerin keşfedilmesi gerekiyor.
Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
İçerikle İlgili Sorular
Soru & Cevap Platformuna GitBu İçerik Size Ne Hissettirdi?
Kaynaklar ve İleri Okuma
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci
nest...