Sanat Felsefesi Temel Soruları

Sanat Felsefesinin Temel Kavramları

Obje: Sanatta konu olan nesne, ya da diğer adıyla sanatın konusu olan varlıktır. Örneğin, Mona Lisa tablosu, bir estetik objedir.

Suje: Sanatla ilgilenen, sanattan anlayan kişidir. Mesela yukarıda bahsettiğimiz Mona Lisa tablosunu değerlendiren, o tabloya estetik açıdan yaklaşan ve sanatsal anlamda Mona Lisa'yı değerlendiren kişi, sujedir.

Estetik tavır: Sanatla uğraşan ve ondan anlayan kişinin sanat eserine karşı gösterdiği tavırdır. Mesela kimi insan kitapları, kimisi tabloları, kimisi heykelleri beğeniyor ve takip ediyor olabilir. Herkesin estetik yaklaşımı farklı olabilir.

Estetik haz: Estetik bir öznenin; estetik bir tavırla, estetik nesneye yaklaşması sonucunda duyduğu estetik heyecan veya duygudur. Örneğin bir müzik eserini dinlerken duyulan rahatlama hissi, ruhsal boşalma, mutluluk vb. duygu durumları estetik hazza karşılık gelir.

Estetik yargı: Öznenin sanat eseri (nesne) hakkında güzel veya hoş olduğu yönünde bir yargıda bulunmasıdır. Mesela bir alımlayıcının, yani sujenin, bir hat örneğini değerlendirmesi ya da bir ebru eseri üzerinde yorum yapması, estetik yargıyı doğurur. "Güzel", "hoş", "etkileyici" vb. ifadelerle dile getirilen duygu durumları, estetik yargıdır.

Güzellik: Güzellik bir beğeni yargısıdır. Güzellik estetik öznenin estetik nesneden hoşlanma ve beğeni duygusudur.

Hoş: İnsanın duygularını okşayan güzelliktir. Zevk veren, beğenilen.

Yüce: Büyük, ulu, ulvi. Hayranlık uyandıran, ulaşılması zor olan şey.

Sanat eseri: Sanatçının yaratıcılık ve ustalık sonucu ortaya çıkardığı eserdir.

Taklit: Sanatçının bir şeyi benzetme yoluyla eserine aktarmasıdır.

Duyurlar