Çocuklarda sık olarak saçta görülen baş biti, insan kılları arasında yaşayan ve çok az miktarda kanla beslenebilen küçük, kanatsız bir böcek türüdür. Bit nasıl temizlenir ya da bit nasıl tedavi edilir konusu önemlidir çünkü bitler özellikle okul döneminde çok yaygın bir sorundur. Bu dönemde yakın temasta olan çocukların bitlenmesi yetişkinlere göre daha kolaydır. Bit insandan insana ortak kullanılan eşyalar veya kafa kafaya temas ile kolayca geçebilir. Bu diğer kişide de bit oluşturur. Günde 10 yumurta bırakabilen bit, çok hızlı çoğalır. Bit tedavisi ise çok çabuk sonuç vermeyebilir. Genellikle birkaç hafta sürer. İlaçlı veya ilaçsız uygulanan bazı bit tedavisi yöntemleri vardır.
Bit genellikle tehlikeli değildir. Ancak bitler insandan insana çok çabuk bulaşabilir bu yüzden kolaylıkla yayılabilirler. Bit ısırıkları kaşıntı yaptığından rahatsız edicidir ve eğer ısırık ve kaşıma ile cilt çizilir ise enfeksiyon kaparak iltahaplanabilir.
Baş biti bir kişinin kafasında 4 haftaya kadar hayatta kalabilir ve günde yaklaşık 10 adet yumurta bırakabilir. Bu durum da bitlerin hızlı çoğalacağı anlamına gelir. Bu sebeple bitlerin hızlı şekilde tedavi edilmesi ve saçların bitten arındırılması gerekir.
Bitler küçük olsalar da göle görülebilecek büyüklüktedirler. Bitler hızlı hareket ettiğinden halk arasında bit sirkesi denilen bit yumurtalarını görmek daha kolaydır. Bit yumurtası kepek gibi fırçaladığınızda kolaylıkla saçtan ayrılmazlar. Saçta küçük susam tanesinin biraz daha küçüğü beyazlıklar var ve saça yapışık ise büyük ihtimal ile bit yumurtasıdır.
Yumurtalar sarımsıysa bu bitlerin henüz yumurtadan çıkmadığı anlamına gelir. Beyaz veya açık gri ise, bitler yumurtadan çıkmıştır. Bit yumurtaları, yerleştirildikten sonra hafta içinde yumurtadan çıkar. Kafadaki sirkeyi (Bit yumurtası) veya bitleri görmenin yanı sıra kaşıntı ya da kafa derisinde hareket eden bir şey hissi varsa bu bitlerin olabileceği anlamına gelir. Kaşıntı genellikle gece saatlerinde yoğunlaşır. Bu esnada bitler kafa derisine yapışarak beslenirler bu minik hissedilmeyen ısırıklara vücut tepki verir ve kaşınma hissi oluşur. Bit yumurtası resmi size böceğin yumurtalarını tanımakta yardımcı olacaktır.
İnsanların kafalarına dokunduğunda veya şapkalar ve diğer kıyafetler, taraklar, fırçalar, saç bantları veya tokalar gibi şeyleri paylaştıktan sonra insandan insana yayılırlar. Bitler beslenmeden 2 güne kadar yaşayabilir, böylece yastık kılıflarından, çarşaflardan, battaniyelerden, uyku tulumlarından ve diğer yatak takımlarından da bit bulaşabilir.
Bitler, sınıftaki en temiz çocuk da dahil olmak üzere herkesin kafasında olabilir. Çocukların küçük yaşlarda sık bitlenmesi onların daha çok yakın temas halinde olmaları ve daha fazla eşya paylaşmalarıdır.
Bitler türlere özgüdür. İnsanda oluşan kafa biti hayvana, hayvanda olan bit insana bulaşmaz.
Eğer bitlendiğinizi düşünüyorsanız doktorunuzu arayınız ya da eczacınıza danışınız. Doktorunuz, bitleri öldürmek için ilaçlı bir şampuan veya losyon önerebilir. Bunlar reçetesiz (OTC) veya reçeteli tedaviler olabilir. Bitten kurtulmak zor olabilir. Tedaviye başladıktan 2 hafta sonra hâlâ bit sorununuz varsa doktorunuzu bilgilendirin. Bitler böceklerdir, bu nedenle bitler için tedaviler temel olarak böcek öldürücü şampuanlardır. Bu sebeple de aşırı kullanımdan kaçınmak gerekir. Hekim önerisi ne kadar ise o şekilde kullanılmalıdır. Tedavi bittikten sonra kaşıntılar birkaç gün daha sürebilir.
Eğer kimyasal tedavi istemiyorsanız bunu doktorunuza belirtin. Bit için bazı doğal tedavi yöntemleri de vardır. Yine de ilaçsız tedavi alternatifi olan sık bir tarakla saçı ıslakken taramak, yağ sürmek, sirkeli su ile yıkayarak taramak vb. öneriler tek başına pek işe yaramamaktadır. Bit tedavisinde kullanılan özel bit taraklarını eczanelerde bulabilirsiniz. Halk arasında petrol ürünü sürmek gibi birtakım söylentiler dolaşır. Bunu sakın uygulamayın! Zira petrol ürünleri vb. sizi veya çocuğunuzu zehirleyebilir. Ayrıca ufak bir kıvılcımda yanabilir. Çok tehlikelidir.
Bitleri öldürmek için kullanılan ilaçlar temel tedavi yöntemidir. Saçlı deriye bölgesel olarak krem, losyon veya jel şeklinde uygulanır. Saçlar ıslatılıp şampuanlandıktan sonra durulanıp havlu ile kurulanır. Daha sonra kuru ve temiz olan tüm saçlı deriye bahsedilen ilaç uygulanıp 10 dakika kadar beklenerek durulanır. İlk uygulamadan gün sonra tedavi tekrarı edilebilir. Bu yumurtalardan yeni çıkmış larvaları öldürmek için gerekir.
Saçların bit tarağı ile taranması yani ıslak tarama, bitleri uzaklaştırmada etkili bir yöntemidir. Saçlar ıslatıldıktan sonra zeytinyağı vb. bir kayganlaştırıcı uygulanarak saçlar sık dişli taraklarla yaklaşık dakika süreyle taranır. Bu tarama işlemi 2 hafta kadar her günde bir bitler tamamen uzaklaşıncaya kadar tekrarlanır. Bitler suya maruz kaldıklarında geçici olarak hareket etmediklerinden tarama ile daha kolay uzaklaştırılırlar. Bu yöntem çok küçük çocuklar ve kimyasal kullanmak istemeyenler için iyi bir alternatiftir. Bunun dışında tararken mayonez, vazelin, sirke vb. malzemeler öneren bazı yazılar vardır ancak bunların kanıtlanmış bir faydası yoktur.
• Saça ilacı uyguladıktan hemen sonra saç kurutma makinesi kullanmayın. Kullanılan bazı ilaçlar ısı ile saçların alev almasına sebep olabilir.
• Bit ilacını kullanmadan önce saç kremi veya kremli şampuan kullanmayın.
• Bitlerden kurtulmaya çalışmak için böcek ilacı gibi spreyler kullanmayın. Bunlar son derece zehirli olabilir.
• Bir kerede birden fazla bit ilacı kullanmayın.
• Kafa derisi kırmızı ve hassas olduğunda
• Kafa derisi kabuklu ve sızlıyorsa
• Lenf bezlerinde şişme varsa (Özellikle boyun çevresi ve koltuk altları)
Bunlar bir enfeksiyon olduğunu gösterir ve tedavi edilmesi gerekir.
Bit nasıl tedavi edilir konusundan sonra gelen diğer önemli nokta bitin yayılması nasıl engellenir olmalıdır.
• Son zamanlarda evde bitlenen biri varsa yatak çarşaflarını ve giysileri yıkayın. Çok sıcak su kullanın 60 ° C ve üzeri. Kurutma makineniz varsa sıcak ayarda kurutun.
• Yıkanamayan eşyaları kuru temizlemeye verin ya da en az 3 gün ağzı kapalı poşetlerde bekletin.
• Halıları ve mobilyaları süpürün, araba koltukları dahil. Sonra elektrik süpürgesinin torbasını çıkarıp atın.
• Taraklar, tokalar vb. 1 saat boyunca alkol veya ilaçlı şampuan ile yıkayın. Çok sıcak suda da yıkayabilirsiniz.
• Aynı evde yaşayan aile bireyleri de dikkatli olmalıdır. Gözden kaçan bit tekrar tekrar bitlenmeye sebep olabilir.
• Okulda kafa kafaya temastan kaçınmaya çalışın.
• Tarak, fırça, şapka, eşarp, bandana, kurdela, toka, saç tokası vb. kişisel eşyaları başkalarıyla paylaşmayın.
• Ailenizde veya okulda bir insanın bitleri varsa size veya çocuğunuza geçip geçmediğini her 3 -4 günde bir kontrol edin.
• Çocuğunuzda bit varsa okula haber verin. Hekiminiz size rapor hazırlayacaktır. Okula yayılmaması için genellikle çocuğun tedavi süresince evde istirahati istenir.
Kaynak: AAP, Türk Dermatoloji Derneği
<< Tüm Yazılar
Saç biti, varlığı binlerce yıl öncesine uzanan, küçük, kanatsız, gri veya açık kahverenginden kızıl kahverengine kadar değişiklik gösteren, yaklaşık 3 mm uzunluğunda böceklerdir. Bitlerin yegâne besin kaynağı, üzerinde yaşadığı kişidir. Bitin ısırdığı ilk etapta hissedilmez, fakat daha sonra şiddetli bir kaşıntıya yol açar. Kaşımakla cilt yaralanması meydana gelir ve bu yaralar kolayca kapanmayıp iltihaplanabilir. Bitler yalnızca insan vücudunda yaşayabilirler. Vücuttan uzaklaştırıldıkları zaman kısa sürede ölürler. Evcil hayvanlar üzerinde yaşayamazlar. Bit yumurtaları (sirke)
Çoğunlukla “sirke” olarak adlandırılan bit yumurtaları, 1 mm büyüklüğünde küçük yumrulardır. Sirkeler, başa yakın saç diplerinde, saça iyice yapışır ve normal taramayla temizlenemezler. Larvalar 7 ila 10 gün içerisinde sirkeden çıkar, 7 ila 10 gün daha geçtikten sonra tam olgunluğa erişerek yumurta bırakabilirler. Sirkeler insan vücudu dışında, (kumaş ve battaniye üzerinde) 15 gün canlı kalabilirler.
Bit nasıl bulaşır?
Saç biti son derece bulaşıcıdır. İnsandan insana geçer. Sirkeler ise bulaşıcı değildir. Saç bitleri kanatsızdır, bacakları da zıplamaya elverişli değildir. Bu nedenle uçması ve zıplaması mümkün değildir, yalnızca sürünerek hareket edebilirler. Saç biti, başında bit olan kişilerin saçından doğrudan temas yolu ile bulaşır. Anaokulu, okul, yurt, kışla, tutukevi ve diğer kamu tesislerindeki ortak kullanım alanları ile toplu taşıma araçları bit bulaşması için uygun mekânlardır. Kişilerin baş teması ya’ da aynı şapka, eşarp, yastık, saç bantları, tarak gibi kişisel eşyaların kullanılması yolu ile bulaşır. Saça temas eden diğer cisimlerde (koltuk, tüylü oyuncaklar vb.) hastalığın bulaşmasına sebep olabilir. Örneğin toplu taşıma araçlarında otururken koltuk başlığına baş dayamak bile bit bulaşmasına sebep olabilir.
Bitlenmenin temizlikle ilgisi var mı?
Bitlenmek yaygın olarak düşünüldüğü gibi kişisel temizlik ve hijyene bağlı bir problem değildir. Kişinin aşırı temiz veya pasaklı olması bit için fark etmez. Bit hem temiz saçta hem de kirli saçta olabilir. Unutmayınız bit kan emerek beslendiği için saçta kepek veya kir tabakası olmadığında kafa derisini daha kolay aşıp beslenebilir, bu yüzden bit temiz saçı kirli saça tercih eder. Bir başka deyişle saçınızı sık sık yıkamanız, olsa olsa çok temiz bitlere sahip olmanızı sağlayacaktır!
Bitlenmenin belirtileri nelerdir?
Dikkatli bir kontrol erken teşhis sağlar. En ufak bir şüphede dahi saçları tarakla ayırıp büyüteç kullanarak inceleyiniz. Baş biti zor görülür. Saçlara ve başın derisine sıkıca yapışırlar. Saçın rengine uyarlar. Ancak bit kitleleri fazlasıyla çoğalınca kolayca görülebilir. Kafa derisinde şiddetli bir kaşıntıya sebep olurlar ve böylece kişi sürekli olarak başını kaşır. Saç diplerine sirke denilen yumurtalarını bırakırlar. Sirkeler, açık renkte olduklarından koyu renkli saç üzerinde kolaylıkla görülebilirler.
Bitlendim ne yapabilirim?
Bitlenmek son derece stresli bir durumdur. Aman telaş etmeyin. Sakin olun. Utanmayın, utanmak için hiçbir nedeniniz yoktur. Öncelikle bitin kaynağını bulmaya çalışın. Bitler kendiliğinden oluşmaz. Ailenizde bit görüldüyse, çevrenizde bitlenmiş olan başka kişilerde vardır. Bu kişiler durumun farkında olmayabilir. Çünkü bitler bazen aylar boyu fark edilmeyebilir. Bu nedenle bitin nereden bulaştığını bulmak önemlidir. Bunu başkalarına fark ettirmeden bulmalısınız. Diğer kişiler özellikle okullarda çocuğu bulunan anne babalar bitten bahsedildiğinde durumu kendilerine yapılmış hakaret olarak algılayabilirler. En kısa zamanda doktorunuza veya eczacınıza danışarak gerekli tedaviye başlayınız.
İdeal bir bitlenme tedavisi nasıl olmalıdır?
Bit tedavisinde kullanılan ilaçlarda büyük gelişmeler sağlanmış, bunun sonucunda, güvenli, yüksek oranda etkili, hem bitleri hem de sirkeleri öldüren permetrin etken maddesi içeren ilaçlar geliştirilmiştir. Bit tedavisinde yaygın olarak kullanılan permetrin en az iki hafta süre ile kalıcı etkiye sahiptir. Günümüzde permetrin, hem bitlere hem de yumurtalara (sirke) karşı etkili olması, koruyucu etkiye sahip olması, kullanım kolaylığı, yan etkilerinin az olması ve güvenilir olması nedeni ile tercih edilmektedir.
: Parazitlerin tekrarlamasını veya yayılmasını kontrol etmek için hijyenik önlemlerin alınması
Bit ilacını kullandım ama saçımı taradığımda hala dökülen beyaz bir şeyler oluyor. Bu durumda ne yapmam gerekir.
Canlı bit ve sirkeler saç diplerine yakın mesafede adeta yapışırlar. Bunların normal tarama ile saçtan düşmesi mümkün değildir. Ölü yumurtalar ise tedavi uygulandıktan sonra tarama sırasında saçtan uzaklaştırılabilir. Uygulanan tedaviye rağmen, saçlar taranırken düşen beyazımsı renkteki oluşumlar baş derisi, kepek, ölü bit ve sirkeler olabilir. Bu tedavinin amacına ulaştığını gösterir.
Tedaviyi uyguladım. Ama bitten kurtulamadım. Neyi yanlış yapmış olabilirim?
Çevrenizdeki başka kişilerde bitlenmiş olabilir. Başarılı bir tedavi için, tedavinin onlarla birlikte aynı zamanda yapılmasını sağlayınız. İlacı yeterli miktarda ve yeterli süre ile uygulayınız. İlacı vücudunuzun üst kısmı çıplak iken uygulayınız. Zira bitler geçici olarak giysilerinize kaçabilir.
Bit, insan derisine yaptnda kan emerek yaamn sürdüren parazitlerdir. Genellikle ilkokul çandaki çocuklarn saçlarnda görülen bitler bazen yetikinlerde de meydana gelebilir. Bitlerin saç derisinde dikkat çekmesi, saçn yalanmasndan kaynaklanr. Saç biti, yal ve bakmsz saçlara daha çok gelmektedir. Bitlerin kirli, tozlu ve mikroplu ortamlarda çoalmas yaygndr. Bu nedenle kalabalk ve hijyen eksikliinin olduu ortamlarda bulunan kiilere saç biti gelme olasl daha yüksektir.
Saç biti adyla bilinen bitler, baz durumlarda ka ve vücudun belirli bölgelerinde de konaklayabilir. Vücutta konaklad günlerde ciltten kan emer ve yaamaya devam eder. 6 baca bulunan saç bitini deriden elle almak epeyce zordur. Deriye skca tutunduklar için bazen fark edilmezler. Saç bitlerinin gözle görülme özellii vardr ve fark etmek için dikkatlice cilt incelenmelidir.
Saç bitinin vücuda yaylmasnn baz iaretleri vardr. Sonu gelmeyen kant ve saç diplerinde oluan tahri bitlerin habercisi olabilir. Herhangi bir yata ve dönemde meydana gelen bitlerden kurtulmann hem ilaçl hem de doal yöntemleri vardr. laçl yöntemleri için doktorunuza ve eczacnza danabilirsiniz. ayet doal yöntemlerle saçtaki bit nasl temizlenir diyorsanz; sizlere her evde can kurtaran bilgileri burada açklayacaz. imdi evde bit nasl temizlenir diyenlerin sonuna kadar okumas gereken bilgilere göz atalm!
Bit nasl temizlenir saçtan nasl arnr diyenler için kökten çözüm getiren biberiye ya önerilir. Biberiye yann saç derisini ve tellerini temizleme etkisi vardr bu nedenle bit durumunda derhal kullanlmaldr. Saçlara uygulama srasnda u yol izlenebilir:
Biberiye yan tek bana kullanarak bitleri daha uzun sürede yok edebilirsiniz. Sizlere etkili çözüm için biberiye yayla okaliptüs yan ayn anda kullanmanz öneriliyor.
Biberiye Ya Faydalar Nelerdir? Zayflatr M? Ne e Yarar?
Bit nasl temizlenir evde çözüm önerileri nelerdir diyenler için vazelin yöntemi de oldukça etkili. Vazelin sayesinde saçlarnzdaki bitlerden kurtulmak çok kolay. Vazelinin yaps sayesinde saç tellerinde ve diplerinde oluan bitleri tek tek temizleyebilirsiniz:
Vazelin Faydalar Nelerdir? Cilde Faydalar ve Kullanm
Kendine has keskin kokusu olan nane ya sayesinde saç bitlerini temizleyebilirsiniz. Saçlarda oluan bitleri bitkisel yöntemle temizlemek için izlemeniz gereken yöntemler öyle ifade edilecektir:
Nane Ya Faydalar Nelerdir? Ne e Yarar? Nasl Kullanlr?
Aloe vera jelinin yapsndaki asit, bitlerin yumurtlamasn önler ve saç diplerinde ölmesini kolaylatrr. Bu jeli kullanarak saçlarnz bitlerden kolayca arndrabilirsiniz. Nasl yapacam diyorsanz; maddelere dikkat edebilirsiniz.
Aloe Vera Jeli Faydalar, Nasl Yaplr, Saklanr?
Elma sirkesiyle bit nasl temizlenir diyecek olduunuzda yöntemin çok basit ekilde ilerlediini hatrlatalm sizlere.
Elma Sirkesi Nasl Yaplr? Faydalar Nelerdir?
Bu yöntemi ilk defa duyanlar mayonezle saçlardaki bit nasl temizlenir diyebilir. Hemen açklk getirelim ve evde saç bitini temizlemenin bir dier yolunu açklayalm. Mayonez asidik bir sv olduu için saçlardaki biti yok etmek için kullanlr. Ksa saçlar için 1 avuç mayonez kullanlrken uzun saçlar için daha fazla miktar önerilir.
Saç ve Yüz çin Besleyici 7 Mayonez Maskesi
Saçlarn canlanmasna, temizlenmesine ve güzel kokmasna yardm eden Hindistan cevizi ya imdi de saç bitlerini temizlemek için kullanlyor. Saç bitlerine olan etkisini görmek için u yöntem izlenebilir:
Hindistan Cevizi Yann Saça 10 Faydas
Evinizde zeytinya varsa en ksa sürede saçlarnzdaki bitlerden arnmak için kullanabilirsiniz. Zeytinyan saçlardan temizlemek için u önerileri dikkate alabilirsiniz:
Zeytinyal Saç Maskesi: Hacim Veren 6 Doal Kür
Sarmsan aromas ve mikroplardan arndrma gücü sayesinde saç bitleri ksa sürede saçlardan arnacaktr. Bu yöntemi denemek için yapmanz gerekenleri listeledik:
Sarmsan Faydalar Nelerdir? Sarmsak Yutmann Faydalar
Saç biti ve sirkesi, keskin kokulu malzemeleri sevmez. Bu nedenle sizlere önerdiimiz yöntemlerde kokusu olan malzemelerden faydalanlmtr. Özellikle de limon suyu, sarmsak, nane ya ve biberiye ya bitlerin sevmedii kokular barndrr. Bu kokular alan saç bitleri birkaç saniye içinde ölür ve saçlardan arndrlmaldr.
Bitler insan vücudunda 30 güne kadar canl kalabilir. nsan vücudu scakl ve kokusu dnda 48 saat boyunca canl kalabilir. Eer odanzda bit temizlii yapmak isterseniz 48 saat geçmeden tüm temizlii bitirmi olmalsnz. Yumurtalardan yeni bitler çkabilir.
Saç Uzatan Yalar ve Kullanmlar, 10 Bitkisel Ya
Saç Uzatma Yöntemleri 10 Farkl Saç Bakm Önerisi
Saç Maskesi: Evde 3 Doal Maske ile Hzl Uzayan Parlak Saçlar
Saç Dökülmesine Ne yi Gelir? 6 Bitkisel Çözüm, Uzman Tavsiyeleri
Saç Dökülmesinin En Yaygn 5 Nedeni – Bu Tavsiyeler Hayat Kurtarr!