Sayıp Dökme Nedir

sayıp

Peri, cin.

Sahip // sayıbınıñ: sahibinin, krş. sahab, sayip

sayıp dökmek

ne var ne yok, hepsini söylemek: “Böyle misaller gerekse satırlar değil, sütunlar dolar.” -R. E. Ünaydın.

Ak dökme

ak dökme demir

Karbonun büyükçe bir bölümünü, yapısında sementit olarak bulunduran dökme demir.

alaşımlı dökme demir

Bileşiminde, alaşım elementi bulunan dökme demir.

alttan dökme

dökme

a. 1. Dökmek işi: “Üşenmiyor, her gün üç yüz metre yürüyüp çöpünü ye buraya geliyor.” -E. Şafak. 2. sf. Bir yerden bir yere dökülen, aktarılan: Dökme su. 3. sf. Kapların içinde olmayan, yığın biçiminde ortaya dökülmüş olan: Dökme buğday.

Dökme beton

Deyimler, bir olayı veya durumu anlatmak için kullanılan sözcük veya cümlelerdir. Deyimler, dilin zenginliğini ve kültürel birikimini yansıtmaktadır. Deyimler genellikle yerleşik ve sık kullanılırlar ve sözlüklerde veya deyimler sözlüğünde sıklıkla bulunabilir. Deyimler, çok yönlü bir şekilde kullanılır ve birçok farklı durumda anlamlarını taşıyabilirler. Ayrıca, deyimlerin anlamları genellikle bir metafor, benzetme veya bir hikaye gibi bir anlatımla ifade edilir. Deyimlerin anlamlarını öğrenmek, dilin zenginliğini ve kültürel birikimini anlamak için harika bir yoldur. Sayıp dökmek deyiminin anlamı da bu noktada yoğun olarak araştırılmaktadır.

SAYIP DÖKMEK DEYİMİNİN ANLAMI NEDİR?

Sayıp dökmek deyimi açıklaması ve doğru kullanımı ile ilgili Türk Dil Kurumu (TDK) tarafından açıklama yapılmıştır. Bu deyimin açıklaması ile ilgili bilgi edindikten sonra deyimi gerek cümle içerisinde gerek günlük hayatta rahatlıkla kullanabilirsiniz.

SAYIP DÖKMEK DEYİMİ AÇIKLAMASI

 Ne var ne yok hepsini söylemek, arka arkaya sıralamak. “Ne sözler sayıp döktü ama kimse anlamadı.”

Günlük hayatta çok karşılaştığımız ama farkında olmadığımız dil ve anlatım konuları vardır. Bunlardan biri sayıp dökme konusudur. Sayıp dökme bir nevi eleştiriyi daha açık dile getirme olayıdır. Yani birey gerek eleştirilerini gerek fikirlerini aynı doğrultuda anlatmaktadır. Sınavlarda paragraf sorularında öğrencilerin karşısına çıkan sayıp dökme konusunu daha iyi anlayabilmeniz için "Sayıp dökmelere yer vermek ne demek?" Konusuna değineceğiz.

SAYIP DÖKME NEDİR?

Bir işin türlü hallerini, bir şeyin bütün parçalarını zihne çarpacak şekilde art arda sıralayıp söyleme tekniğine sayıp dökme denir. TDK'ya göre; ne var ne yok hepsini söylemek, arka arkaya sıralamak

SAYIP DÖKMELERE YER VERMEK NEDİR?

Sayıp dökmelere yer vermek, bir olayın tümünü açığa çıkartmak demektir. Sayıp dökmelere yer verilmiştir anlamı bir başka deyişle, herhangi bir işin türlü durumlarını, herhangi bir şeyin bütün kısımlarını akla çarpacak biçimde art arda sıralayıp telaffuz etmeye denilmektedir.

PARAGRAF SORULARINDASAYIP DÖKME NASIL OLUR?

Örnek verecek olursak:

Bir mühendisi, bir şairi, bir doktoru, hatta ismini bile ömrünüzde işitmediğiniz herhangi bir mesleğe mensup birini, hiç anlamadığınız bir işten dolayı beğenir gibi olunuz, derhal (Ahmet Haşim)

Yukarıda görüldüğü üzere sözcükler art arda sıralanıyor. Yani kelimeler "bir mühendisi, bir şairi, bir doktoru" şeklinde uzayıp gidiyor, sayılıp dökülüyor. İşte bu sayıp dökmedir.

SAYIP DÖKMELERDEN YARARLANMA

Yazarın, bir işin çeşitli hallerini, bir şeyin tüm parçalarını zihinde çarpıcı bir şekilde yer etmesi için art arda sıralayıp söylemesi olayına sayıp dökme olduğunu söylemiştik. Sayıp dökmelerden yararlanma tekniğine bir örnek verelim:

"Dağları aştığınızda, tertemiz havası, yemyeşil bitki örtüsü, altın renkli doğal kum plajları, pırıl pırıl denizi, tez canlı, mert insanları ile Karadeniz karşılıyor sizi."

SAYIP DÖKMEK DEYİMİNİN ANLAMI

Deyim, "anlatıma akıcılık, çekicilik katan; çoğunun gerçek anlamından ayrı bir anlamı bulunan, genellikle de birden çok sözcüklü dil ögesidir.

• Etekleri zil çalmak
• Ağzı kulaklarına varmak
• Dili tutuşmak
• Dizinin bağı çözülmek
• Eli ayağı titremek

SAYIP DÖKMELERE YER VERME ÖRNEKLERİ

Örnek: Çöplükler bir şehirdir ve çöplerin içinden bir şehrin bütün eşyası çıkabilir: Kol saatleri, masa saatleri, cep saatleri, hem de yepyeni… Yüzükler, bilezikler, kolyeler, hem altın hem de elmas… Kalemler, dolma kalemler, tükenmez kalemler… Makaslar, iplik yumakları, makaralar, gözlükler, paralar… Bir şehirde ne varsa bu şehrin çöplüğünde de o vardır. Çöplükten çıkanlar, değerli olsun, değersiz olsun çöpçüler arasında kardeşçe pay edilirdi. Yalnız bir şeyi paylaşamazlardı, o da kalemleri. Çöplerin arasından çıkan kalemleri bulanlar, sevinçle altın ya da gümüş yüzük bulmuş gibi bağırırlardı: "Rüstem Çavuş! Bir kalem daha… Yeşildir kim ne gözet yeşildir. Dolma da kalemdir ha!"

Çözüm: Parçada, bir şehirdeki çöplüklerde bulunan eşyalar ve nesneler sıralanarak sayıp dökmelere yer verilmiştir (Kol saatleri, masa saatleri, cep saatleri, hem de yepyeni…

Örnek: Patnos Ovası'na, Süphan Dağı'nın dibine tam kuşluk vaktinde geldi. Başını kaldırdı, dağın doruğuna baktı. Dağ süt beyaz bir duvar gibi yükseliyordu. Doruğu duman içindeydi. Doruğun yanından yöresinden, ağzına kadar renk renk çiçekle dolmuş ovaya bacaklarını sarkıtıp kanatlarını kısmış turnalar üst üste iniyorlar, salınarak oradan oraya nazlı nazlı yürüyorlardı. Gökten o kadar çok turna sağılıyordu ki ovaya, ova turna sürüleriyle doluyordu. Gün ışığı altında Süphan Dağı billurdandı. Uzun boyunlu, uzun kanatlı, uzun bacaklı kuşların, bacaklarının üstünden sarkan kırmızı, yeşil, mavi, sarı telleri gün ışığında renk renk kıvılcımlanıyor; ovaya çökmüş yoğun ışık altında parlıyordu.

Örnek: "Bu yolun çıkmaz bir yol olduğunu sadece ben değil, dostlar, arkadaşlar, tüm komşular, kısacası hemen herkes ona söylemişti."

Sayıp dökme, adlandırmaya dönüştü mü anlatım belirginlik kazanır.

Örnek: "Yol boyunca türlü ağaçlar gördük." cümlesi yerine "Yol boyunca çınar, kavak, söğüt, ardıç ağaçları gördük." dendi mi anlam belirginleşir. Ancak sayıp dökme, gerekli olanı söyleme, gereksiz olandan kaçınmayı zorunlu kılar.