Sifilis Belirtileri
Frengi
Frengi (sifilis;sifiliz), spiroket bakterisi Treponema pallidum alttürünün sebep olduğu cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyondur.[1][2] Cinsel yolla bulaşmanın yanı sıra kan transfüzyonlarıyla da bulaşabildiği gösterilmiştir. Aynı zamanda anneden fetüse, hamilelik ya da doğum sırasında bulaşabilir (konjenital sifilis). Treponema pallidum ile alakalı olarak insanlarda görülen diğer hastalıklar arasında veremdutu (pertenue alttürü), pinta (carateum alttürü) ve endemik frengi (endemicum alttürü) bulunmaktadır.
Frenginin bulgu ve belirtileri, ortaya koyduğu dört aşamaya (birincil, ikincil, latent ve üçüncül) göre değişkenlik gösterir.[1][3] Hastalığın ilk aşamasında klasik olarak şankr/çıban (sert, ağrısız, kaşıntısız bir deri ülseri) ortaya çıkar. İkincil frengide çoğu zaman avuç içleri ve ayak tabanlarında yayılmış döküntü görülür. Latent frengi az belirti gösterir ya da hiç göstermez. Üçüncül frengi ise frengi kabarcıkları, nörolojik veya kardiyolojik belirtiler sergiler. Fakat bu hastalık sıklıkla görülen atipik görüntüler ortaya koyduğu için “büyük kopyacı” olarak da bilinmektedir. Teşhis genellikle kan testleri yoluyla konulur; ancak bakteriler mikroskop altında da görülebilir. Frengi, antibiyotikler ile etkili bir şekilde tedavi edilebilir. Özellikle kas içi penisilin G (nörosifiliz için damar içi olarak verilen) tercih edilir, yoksa seftriakson kullanılır. Penisiline karşı şiddetli alerjisi olanlarda ise oral doksisiklin ya da azitromisin uygulanır.
Frenginin yılında dünya çapında 12 milyon insana bulaştığına inanılmaktadır ve vakaların %90’dan fazlası gelişmekte olan ülkelerde görülmüştür. ’larda penisilinin yaygın bir şekilde bulunması sayesinde çarpıcı biçimde azalan hastalık oranları, milenyumun başında insan bağışıklık eksikliği virüsü (HIV) ile kombinasyon halinde birçok ülkede artmıştır. HIV infeksiyonunun (AIDS) gölgesinde kalmış gibi görünse de, sifilis cinsel yolla bulaşan hastalıkların ilk üçünden ikincisidir.[4] ABD'de 'li yıllardaki sifilis patlaması beyazperdede de etkisini göstermiş, W. Somerset Maugham'ın romanından esinlenerek, Kim Novak ile Laurence Harvey'in başrolleri paylaştığı "Of Human Bondage ()” yapıtında hastalığın tüm evreleri ve özellikle 3. evrenin akıl hastanesinde sonlanması başarılı bir biçimde vurgulanmıştır.[5] Penicillin'in başarısı, günümüzde hastalığın 1. ya da 2. evrede tedavisine olanak vermekte, 3. hastalarına rastlanmamaktadır. Olumlu gibi görünen verilere karşın, ABD, İngiltere ve Rusya sifilis-AIDS kompleksi'nin en yoğun görüldüğü ülkelerdir.[2] Bu artış, erkeklerle veya kadınlarla seks yapan erkekler, kadınlarla veya erkeklerle seks yapan kadınlar arasındaki korunmasız cinsel uygulamalar, artan rastgele cinsel ilişkide bulunma, fuhuş ve bariyer yöntemleriyle korunmanın azalması ile ilişkilendirilir.[6][7][8] Cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasında bulaşma gücü en yüksek olan "bel soğukluğudur (gonore)"; sifilis ikinci sırada yer alır.[5]
Belirtiler ve semptomlar[değiştir Cinsel İlişkide Frengi Oluşumlarına Dikkat!
Frengi nedir?
Frengi; cinsel yol ile bulaşan yaygın hastalıklardandır. Bu hastalığa treponema pallidum ismi verilen mikroorganizma sebep olur. Frengi diğer adı ile sifiliz; belirtileri başka cinsel yol ile bulaşan hastalıklarda da görülebildiği için; sifiliz testi yapılarak kesin tanı koyulabilmektedir.
Frenginin belirtileri nelerdir?
Frenginin belirtileri mikrop vücuda giriş yaptıktan sonra, evrelerin ilerlemesi şeklinde ortaya çıkar. Derhal tedavi edilmez ise seneler boyunca kalabilen bir enfeksiyondur. Görülecek belirtiler, enfeksiyonun evrelerine göre değişiklik gösterir. Bu evreler şu şekildedir;
monash.pw: Primer Sifiliz
Enfekte kişi ile cinsel ilişki kurulduktan sonra; 10 ila 90 gün arasında monash.pwa yakınmalar görülmeye başlanır. Mikrop; kan yolu ile vücuda yayılır. Yaklaşık gün kadar geçtikten sonra, bakteri nereden vücuda giriş yapmış ise orada kırmızı, ıslak, çevresi belirgin; fakat ağrı yapmayan çıbanı andıracak yaralar oluşur. Penisin deri yüzeyinde ya da rektumda; kadınlarda ise dış genital alan yüzeyinde ya da çok nadir vajinanın içerisinde ve rektumda olur. Aynı zamanda ağız ve dudakta da görülebilen bu yaralar 2 ila 3 hafta sonra kadar kendiliğinden geçer. Bu nedenle pek çok kişi bu yaraları önemsemez.
monash.pw: Sekonfer Sifiliz
Enfeksiyonun bulaşmasında 6 ila 8 hafta sonrasında başlayan ikinci evre en bulaşıcı olan evredir. Bu hastalık tedavi edilmediği takdirde, bakteri tüm vücuda yayılarak; yaklaşık 3 ila 5 ay sonrasında, hastada; yorgunluk, eklem ağrıları, vücudun birçok bölgesinde kaşıntısız döküntülerin görülmesine sebebiyet verir. Kadınlarda dış genital bölgede; erkeklerde testis torbalarında geniş, beyazımsı, siğile benzer lezyonlar görülebilir. Kilo kaybı ve iştahsızlık yaşanır. Kaş ve saç dökülmeleri belirginleşir. Hastalığın bu evresi uzun sürer.
monash.pw Evre: Gizli Dönemdeki Sifiliz
Hastalığın belirtileri görülmese de, yapılan testler neticesinde hastalığın pozitif olduğu görülür ve bulaşıcı niteliğindedir. Bu evre; erken evre ve geç latent evre olarak ikiye ayrılır. Pek çok organı etkileyen bu bakteri, halen vücutta olduğu için bu evre 5 ila 10 sene kadar sürebilmektedir. Erken evre ve geç gizli evrenin ayrılması; hastalığın bulaşıcılığı ve tedavi edilmesi için önemlidir.
4.Üçüncü Evre: Tersiyer Sifiliz
Enfeksiyonun son basamağı olan bu evrede; sifiliz (frengi) neticesinde oluşan hastalıklar görülür. Mikroplar; kemik ve sinir dokularında, ciltte, karaciğerde, kalpte ve arterle damarlarında artmaya başlar. Vücut yavaş yavaş hasara uğrar. Hastada, ölümle sonuçlanabilecek çok ciddi rahatsızlıklara yol açar.
Frengi nasıl bulaşır?
Genellikle penis, vajina ve anüste var olan lezyonlara edilen temas ile bulaşabilmektedir. Lezyonlar dil ve ağız içinde de bulunabildiği için hastalık oral yol ile da yayılabilmektedir. Hastalığın anal ya da oral yol ile de yayılıyor olabilmesi sebebiyle homoseksüel ilişkilerle de geçebilmesi mümkündür. Aynı zamanda; gebe anneden, bebeğe de geçebilmektedir.
Frenginin tedavisi nasıldır?
Bu hastalık; erken evrelerinde saptanıldığında uygulanan antibiyotiklerle kolay bir şekilde tedavi edilebilmektedir. Bu tedaviler ile frengi bakterisinin daha fazla hasara uğratmadan öldürülmesi sağlanır. Bu hastalığın ilk evrelerinde; tedavi, 2 ila 3 ay kadar sürerken, ileri evrelerinde 1 ila 2 yıl kadar sürebilmektedir. Frengi hastalığı olan kişilerin; bu dönemde tam iyileşme görmeden, cinsel ilişki kurması yasaktır. Bu kişiler aynı zamanda cinsel ilişkiye girdikleri kişileri uyararak, frengi testi yapmalarını istemelidirler.
Şunu unutmamak gerekir; başarı ile tamamlanan bir tedaviden sonra bile hastalığın yeniden tekrar etme ve bulaşma durumu her zaman vardır. Kişilerin tedavilerinden sonra, bakterinin tamamen uzaklaşıp uzaklaşmadığını anlamaları için 3. 6. ve aylarda idrar ve kan örneklerini aldırarak, kontrollerini devam ettirmeleri gerekir.
kaynağı değiştir]
Cinsel İlişkide Frengi Oluşumlarına Dikkat!
Frengi nedir?
Frengi; cinsel yol ile bulaşan yaygın hastalıklardandır. Bu hastalığa treponema pallidum ismi verilen mikroorganizma sebep olur. Frengi diğer adı ile sifiliz; belirtileri başka cinsel yol ile bulaşan hastalıklarda da görülebildiği için; sifiliz testi yapılarak kesin tanı koyulabilmektedir.
Frenginin belirtileri nelerdir?
Frenginin belirtileri mikrop vücuda giriş yaptıktan sonra, evrelerin ilerlemesi şeklinde ortaya çıkar. Derhal tedavi edilmez ise seneler boyunca kalabilen bir enfeksiyondur. Görülecek belirtiler, enfeksiyonun evrelerine göre değişiklik gösterir. Bu evreler şu şekildedir;
monash.pw: Primer Sifiliz
Enfekte kişi ile cinsel ilişki kurulduktan sonra; 10 ila 90 gün arasında monash.pwa yakınmalar görülmeye başlanır. Mikrop; kan yolu ile vücuda yayılır. Yaklaşık gün kadar geçtikten sonra, bakteri nereden vücuda giriş yapmış ise orada kırmızı, ıslak, çevresi belirgin; fakat ağrı yapmayan çıbanı andıracak yaralar oluşur. Penisin deri yüzeyinde ya da rektumda; kadınlarda ise dış genital alan yüzeyinde ya da çok nadir vajinanın içerisinde ve rektumda olur. Aynı zamanda ağız ve dudakta da görülebilen bu yaralar 2 ila 3 hafta sonra kadar kendiliğinden geçer. Bu nedenle pek çok kişi bu yaraları önemsemez.
monash.pw: Sekonfer Sifiliz
Enfeksiyonun bulaşmasında 6 ila 8 hafta sonrasında başlayan ikinci evre en bulaşıcı olan evredir. Bu hastalık tedavi edilmediği takdirde, bakteri tüm vücuda yayılarak; yaklaşık 3 ila 5 ay sonrasında, hastada; yorgunluk, eklem ağrıları, vücudun birçok bölgesinde kaşıntısız döküntülerin görülmesine sebebiyet verir. Kadınlarda dış genital bölgede; erkeklerde testis torbalarında geniş, beyazımsı, siğile benzer lezyonlar görülebilir. Kilo kaybı ve iştahsızlık yaşanır. Kaş ve saç dökülmeleri belirginleşir. Hastalığın bu evresi uzun sürer.
monash.pw Evre: Gizli Dönemdeki Sifiliz
Hastalığın belirtileri görülmese de, yapılan testler neticesinde hastalığın pozitif olduğu görülür ve bulaşıcı niteliğindedir. Bu evre; erken evre ve geç latent evre olarak ikiye ayrılır. Pek çok organı etkileyen bu bakteri, halen vücutta olduğu için bu evre 5 ila 10 sene kadar sürebilmektedir. Erken evre ve geç gizli evrenin ayrılması; hastalığın bulaşıcılığı ve tedavi edilmesi için önemlidir.
4.Üçüncü Evre: Tersiyer Sifiliz
Enfeksiyonun son basamağı olan bu evrede; sifiliz (frengi) neticesinde oluşan hastalıklar görülür. Mikroplar; kemik ve sinir dokularında, ciltte, karaciğerde, kalpte ve arterle damarlarında artmaya başlar. Vücut yavaş yavaş hasara uğrar. Hastada, ölümle sonuçlanabilecek çok ciddi rahatsızlıklara yol açar.
Frengi nasıl bulaşır?
Genellikle penis, vajina ve anüste var olan lezyonlara edilen temas ile bulaşabilmektedir. Lezyonlar dil ve ağız içinde de bulunabildiği için hastalık oral yol ile da yayılabilmektedir. Hastalığın anal ya da oral yol ile de yayılıyor olabilmesi sebebiyle homoseksüel ilişkilerle de geçebilmesi mümkündür. Aynı zamanda; gebe anneden, bebeğe de geçebilmektedir.
Frenginin tedavisi nasıldır?
Bu hastalık; erken evrelerinde saptanıldığında uygulanan antibiyotiklerle kolay bir şekilde tedavi edilebilmektedir. Bu tedaviler ile frengi bakterisinin daha fazla hasara uğratmadan öldürülmesi sağlanır. Bu hastalığın ilk evrelerinde; tedavi, 2 ila 3 ay kadar sürerken, ileri evrelerinde 1 ila 2 yıl kadar sürebilmektedir. Frengi hastalığı olan kişilerin; bu dönemde tam iyileşme görmeden, cinsel ilişki kurması yasaktır. Bu kişiler aynı zamanda cinsel ilişkiye girdikleri kişileri uyararak, frengi testi yapmalarını istemelidirler.
Şunu unutmamak gerekir; başarı ile tamamlanan bir tedaviden sonra bile hastalığın yeniden tekrar etme ve bulaşma durumu her zaman vardır. Kişilerin tedavilerinden sonra, bakterinin tamamen uzaklaşıp uzaklaşmadığını anlamaları için 3. 6. ve aylarda idrar ve kan örneklerini aldırarak, kontrollerini devam ettirmeleri gerekir.
&#;&#;no data
&#;&#;<35
&#;&#;
&#;&#;
&#;&#;
&#;&#;
&#;&#;
&#;&#;
&#;&#;
&#;&#;
&#;&#;
&#;&#;
&#;&#;>
yılında frenginin, %90’dan fazlası gelişmekte olan ülkelerde olmak üzere 12 milyon kişiye bulaştığı tahmin edilmektedir.[10] Hastalık yılda ila 1,6 milyon hamileyi etkilemekte olup kendiliğinden düşük, ölü doğum ve doğumsal frengiye sebep olmaktadır. Sahra altı Afrika’da perinatal ölümlerin yaklaşık %20’sinin nedeni frengidir.[19] Oranlar damar içi uyuşturucu kullananlar, HIV virüsü taşıyanlar ve erkeklerle cinsel ilişkiye giren erkekler arasında nispeten daha yüksektir.[6][7][8] Amerika Birleşik Devletleri’nde frengi oranları yılında erkeklerle kadınlarda neredeyse eşitken, yılında erkeklerde kadınlardan altı kat fazla görülür hale gelmiştir.[36] yılındaki vakaların neredeyse yarısını Afroamerikanlar oluşturmuştur.[37]
Frengi, ila yüzyıllar arasında Avrupa’da çok yaygındı. yüzyılın başlarında gelişmiş ülkelerde antibiyotiklerin yaygın kullanımı ile beraber enfeksiyonlar da ve ’lara kadar hızla azalmıştır.[20] yılından beri frengi, özellikle de erkekler ile cinsel ilişkiye giren erkekler arasında olmak üzere, ABD, Kanada, İngiltere, Avustralya ve Avrupa’da artış göstermektedir.[10] Amerikalı kadınlarda frengi oranları bu süre içerisinde sabit kalırken, İngiliz kadınlara ilişkin oranlar artış göstermiş, fakat erkeklere nazaran daha düşük bir artış kaydedilmiştir.[38] ’lardan beri Çin ve Rusya’da heteroseksüeller arasında giderek bir artış meydana gelmiştir.[10] Bu durum rastgele cinsel ilişki, fuhuş ve bariyer yöntemleriyle korunmanın gitgide daha az kullanılması gibi güvenli olmayan cinsel uygulamalara bağlanmaktadır.[10][38][39]
Hastalık tedavi edilmediğinde, erkeklerde daha fazla olmak üzere, %8 ila %58 arasında ölüm oranı bulunmaktadır.[9] Frenginin belirtileri, kısmen etkili tedavinin yaygınlığı ve ulaşılabilirliği, kısmen de spiroketlerin azalan virülans oranı sayesinde ve yüzyıllar boyunca daha az şiddetli hale gelmiştir.[14] Erken teşhis ve tedavi ile komplikasyonlar azalmaktadır.[13] Frengi, HIV bulaşma riskini iki ila beş kata kadar artırmakta olup ortak enfeksiyon da yaygın biçimde görülmektedir (birçok şehir merkezinde % arası).[9][10]