Burun kanaması şikâyeti toplumda sıklıkla görülmektedir. Bu nedenle de halk arasında “burun kanaması neden olur” sorusu sıkça sorulmaktadır. Özellikle de kanamaların sürekli olması halinde endişe duyulmaktadır. Ancak burun kanamaları genellikle hayati tehlike oluşturacak bir duruma yol açmamaktadır. Burun kanamalarının sebebi çoğunlukla burun mukozasında yer alan kılcal damarların hasar almasıdır. Ancak altta yatan bazı hastalıklar da burun kanamalarına neden olabilmektedir.
Burun kanaması birçok sebeple meydana gelebilmektedir. En sık rastlanan burnun darbe alması ve ince damarların hasar görmesidir. Genel olarak burun kanamaları sebeplerini lokal ve sistemik olmak üzere 2 kategoride inceleyebiliriz.
Travmalar, mukozal irritasyon, septal anormallikler, çeşitli hastalıklar, tümörler başlıca lokal sebeplerdir. Kısaca burun kanamalarının lokal sebeplerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
Çeşitli hastalıklar burun kanamalarını tetikleyici olabilmektedir. Bu tür sebepler sistemik sebepler kategorisinde değerlendirilmektedir. Burun kanamalarında sistemik sebepleri aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:
Burun kanamaları ön kanamalar ve arka kanamalar olmak üzere iki çeşittir.
Ön burun kanamaları:
Arka burun kanamaları:
“Burun kanaması neden olur?” sorusundan sonra bu konuda en sık sorulan bir diğer soru da “burun kanaması nasıl durdurulur?” olmaktadır.
Mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerekmektedir.
Bilgi al
KİŞİSEL VERİLERİN ELDE EDİLMESİ VE İŞLENMESİ İLE İLGİLİ BİLGİLENDİRME FORMU
Acıbadem Sağlık Hizmetleri ve Ticaret A.Ş. (“Acıbadem”) ve Acıbadem’in hakim ve bağlı şirketleri (hepsi birlikte “Acıbadem Grubu” olarak anılacaktır.) tarafından, sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (“Kanun”) ve ilgili mevzuat kapsamında Veri Sorumlusu sıfatıyla, kişisel verileriniz, aşağıda açıklanan çerçevede ve sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu, sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, Özel Hastaneler Yönetmeliği ve Sağlık Bakanlığı düzenlemeleri ve sair mevzuata uygun olarak işlenebilecektir.
1. Kişisel Verilerin elde Edilmesi, İşlenmesi ve İşleme Amaçları
Kişisel verileriniz Acıbadem Grubu tarafından sağlanmakta olan kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amaçlarıyla ve Acıbadem Grubu şirketlerinin faaliyet konularına uygun düşecek şekilde; sözlü, yazılı, görsel ya da elektronik ortamda, çağrı merkezi, internet sitesi, sözlü, yazılı ve benzeri kanallar aracılığıyla elde edilmektedir. Sağlık verileriniz başta olmak üzere özel nitelikli kişisel verileriniz ve genel nitelikli kişisel verileriniz, Grup tarafından aşağıda yer alanlar dâhil ve bunlarla sınırlı olmaksızın bu maddede belirtilen amaçlar ile bağlantılı, sınırlı ve ölçülü şekilde işlenebilmektedir:
Acıbadem Grubu tarafından elde edilen her türlü kişisel veriniz (Özel nitelikli kişisel veriler de dahil fakat bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) aşağıdaki amaçlar ile işlenebilecektir:
İlgili mevzuat uyarınca elde edilen ve işlenen Kişisel Verileriniz, Acıbadem veya Acıbadem Grubu’na ait fiziki arşivler ve/veya bilişim sistemlerine nakledilerek, hem dijital ortamda hem de fiziki ortamda muhafaza altında tutulabilecektir.
2. Kişisel Verilerin Aktarılması
Kişisel verileriniz, Kanun ve sair mevzuat kapsamında ve yukarıda yer verilen amaçlarla Acıbadem ve Acıbadem Grubu tarafından Acıbadem Grubu’na dahil olan şirketler ile, Özel sigorta şirketleri, Sağlık bakanlığı ve bağlı alt birimleri, Sosyal Güvenlik Kurumu, Emniyet Genel Müdürlüğü ve sair kolluk kuvvetleri, Nüfus Genel Müdürlüğü, Türkiye Eczacılar Birliği, Mahkemeler ve her türlü yargı makamı, merkezi ve sair üçüncü kişiler, yetki vermiş olduğunuz temsilcileriniz, avukatlar, vergi ve finans danışmanları ve denetçiler de dâhil olmak üzere danışmanlık aldığımız üçüncü kişiler, düzenleyici ve denetleyici kurumlar, resmi merciler dâhil sağlık hizmetlerini yukarıda belirtilen amaçlarla geliştirmek veya yürütmek üzere işbirliği yaptığımız iş ortaklarımız ve diğer üçüncü kişiler ile paylaşılabilecektir.
3. Kişisel Veri Elde Etmenin Yöntemi ve Hukuki Sebebi
Kişisel verileriniz, her türlü sözlü, yazılı, görsel ya da elektronik ortamda, yukarıda yer verilen amaçlar ve Acıbadem’in faaliyet konusuna dahil her türlü işin yasal çerçevede yürütülebilmesi ve bu kapsamda Acıbadem’in akdi ve kanuni yükümlülüklerini tam ve gereği gibi ifa edebilmesi için toplanmakta ve işlenmektedir. İşbu kişiler verilerinizin toplanmasının hukuki sebebi;
Ayrıca, Kanun’un 6. maddesi 3. fıkrasında da belirtildiği üzere sağlık ve cinsel hayata ilişkin kişisel veriler ise ancak kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbı teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amacıyla, sır saklama yükümlülüğü altında bulunan kişiler veya yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından ilgilinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir.
4. Kişisel Verilerin Korunmasına Yönelik Haklarınız
Kanun ve ilgili mevzuatlar uyarınca;
Mezkûr haklarınızdan birini ya da birkaçını kullanmanız halinde ilgili bilgi tarafınıza, açık ve anlaşılabilir bir şekilde yazılı olarak ya da elektronik ortamda, tarafınızca sağlanan iletişim bilgileri yoluyla, bildirilir.
5. Veri Güvenliği
Acıbadem, kişisel verilerinizi bilgi güvenliği standartları ve prosedürleri gereğince alınması gereken tüm teknik ve idari güvenlik kontrollerine tam uygunlukla korumaktadır. Söz konusu güvenlik tedbirleri, teknolojik imkânlar da göz önünde bulundurularak muhtemel riske uygun bir düzeyde sağlanmaktadır.
6. Şikayet ve İletişim
Kişisel verileriniz teknik ve idari imkânlar dâhilinde titizlikle korunmakta ve gerekli güvenlik tedbirleri, teknolojik imkânlar da göz önünde bulundurularak olası risklere uygun bir düzeyde sağlanmaktadır. Kanun kapsamındaki taleplerinizi, “monash.pw” web adresindeki “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Uyarınca Başvuru Formu” nu doldurarak;
Kanun kapsamındaki taleplerinizi, monash.pw web adresindeki “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Uyarınca Başvuru Formu” nu doldurarak ve formda belirtilen usullerle tarafımıza iletmenizi rica ederiz.
Aşırı zihinsel stres, yüksek tansiyon eşliğinde oluşabilmektedir. Ruhsal stresin zararlı etkileri sadece duygusal sağlık ile sınırlı değildir. Günümüzde Anksiyete, korku, üzüntü gibi hoş olmayan duygular gibi pek çok etki aynı derecede zararlıdır ve fiziksel sağlık bozan etkilere neden olmaktadır. Eğer zihinsel stresi yoğun yaşıyorsanız beynin artan stres düzeyi ile başa çıkmak için vücudun işleyişinde bazı değişiklikler meydana getirecek tepkiler verecektir. Böyle durumlarda gözlenen bir değişikte kan dolaşım artıştır. Sonuç olarak, kan damarları içindeki basınç artar. Bu yüksek kan basıncına neden olur. Çok fazla stres olduğu zaman, stres süresi uzamış ve devam ediyorsa kan basıncı anormal yükselmeye devam eder. Aşırı basıncın zamanla kan damarları içinde artmasıyla, damar basıncı yüksek miktara tahammül edemez düzeye geldiğinde, damarın bir noktadan yırtılması eğilimi de artar. Bu durumda, burun boşluğunun üst kısmında mevcut olan ince damar yapı kan basıncı yükselmesi sebebiyle burun kanaması oluşturur. Burun arkasında da bulunan damarlar burun için kan temin sorumludur. Bu nedenle, bu yırtılma arka kısımda oluşmuşsa şiddetli kanama ile sonuçlanır. Strese bağlı burun kanaması en kötü kısmı hiçbir belirti vermeden başlar olmasıdır.
Burun kanaması çocuklarda yaygındır. Bunlar genellikle kolay tedavi edilir. Bazen kanama yaşlı insanlar, ya da kan hastalıkları gibi diğer sağlık sorunları olan kişiler de daha şiddetli olabilir, Kanama şiddetli ise, ya da dakika içinde durmazsa derhal tıbbi yardım alınız
Burun kanamaları iki tür vardır. Burun kanamaları burnun içinde ön kısmından (anterior) ya da burnun arka (posterior) başlayabilir.
Ön burun kanaması iki burun kanalının ortadan ikiye ayıran septum adı verile duvar kısmından kaynaklanmaktadır.. Bu bölge Little 'alanı olarak bilinen burunun bu kısmı çok hassas kan damarları içerir. kolaylıkla hasar görebilmektedir.
Ön den başlayan burun kanaması bazen sebepsiz yere olabilirken, bir dizi neden de kanamayı tetikleyebilmektedir.
• Burnunuzun içini karıştırmak, keskin tırnakla yırtılmalar.
• Kuvvetli burun çekme
• Çok sert sümkürmek
• Burnuna alınan darbeler
• Doğumsal (konjenital) gelen mevcut veya bir yaralanma sonucudur eğri,düzensiz burun içi kıkırdak yapısı (septum deviasyonu)
• Soğuk algınlığı veya grip (influenza)
• Sinüzit - Burun içinde küçük hava dolu sinüs adı verilen boşlukların enfeksiyonu
• Genellikle enfeksiyon sonucu olan burun tıkanıkları
• Sıcak iklimlerde veya ısıtılmış kapalı ortamlarda havanın kuru olması nedeniyle kuru bir burun
• Saman nezlesi veya allerji
• Yüksek irtifa
• Aşırı veya uzun süreli burun damlası kullanımı
• Kokain, enfiye kullanımı ve uzun süreli kullanılan bazı ilaçlarda
• Ön burun kanamaları çocuklarda daha sık görülür ve kolayca evde tedavi edilir.
Arka burun kanamaları ön taraf burun kanamalarından daha ciddi olabilir. Bu tür kanamalar çocuklara oranla yetişkinlerde daha sık görülür. Kanama burnunuzun arkasından geliyorsa Tıbbi açıdan mutlaka araştırılması gerekebilir.
Arka burun kanaması kanama genellikle ağızdan gelir kanama burun boşluğunun en arka bölümündeki tavan bölgesi ile beyinin kemik tabanı arasındaki bölümde bulunan, burun içindeki alan için kan tedarik eden burun damarlarının (arterlerin) dallarından kaynaklanmaktadır.
Eğer başa darbe veya düşme sonucu burnunuzu kırılmış ise, kanamanız varsa tıbbi destek almak gerekir.
• Yeni geçirilmiş burun ameliyatları
• Yüksek kan basıncı (hipertansiyon)
• Damar sertliği ,arteroskleroz
• Tahriş edici kimyasal maddelere maruz kalmak
• Burun boşluğu içinde tümör
• Bazı ilaçlar, aspirin , artrit ve kan sulandırıcı ilaçlar warfarin ve heparin
• Kan pıhtılaşma anormalliği - örneğin hemofili (kanın pıhtılaşmasına yeteneğini etkileyen kalıtsal bir durumdur) veya Von Willebrand hastalığı (kanama ve morarma neden olur kalıtsal bir bozukluktur.)
• Lösemi (Bu nadirdir ve hastalığın diğer belirtilerde beraberinde eşlik etmektedir.)
Eğer burun kanaması varsa, nedenini bilmiyorsanız panik yapmayın. İlk öncelik, kısa sürede kanamayı durdurmaktır. Çoğu burun kanamasını, basit ilk yardımla durdurabilirsiniz.
• Burun zorlamayın, burnunuzla uğraşmayı bırakın.
• Zorlanma ya da ağır bir şey kaldırmak için aşağı eğilmeyin.
• Sıcak yiyecek veya sıcak sıvı içeceklerden kaçının.
• Kalp hizasından, başınızı daha yüksekte tutun.
• Kuru kış aylarında bir nemlendirici kullanın.
• Bazı antiseptik krem veya vazelin, kanama durduktan sonra burun içine sıkılarak kullanması yararlı olabilir. Bu burun korur, iyileşmeye yardımcı olur ve kabuklanmayı azaltır
• Kanama ağır ise, ya da dakika içinde durmuyorsa Derhal tıbbi yardım alın. Bazen burun kanamayı durdurmak için bir kulak, burun, boğaz uzmanı tarafından tampon uygulaması gerekmektedir. Nadiren, burun kanaması, kan vermek gerektirir. Bütün uygulamalara rağmen kanama kontrol edilemiyorsa ameliyathane şartlarında durdurmak gerekli olabilir.
• Kanama durmuyorsa veya sık sık tekrarlıyorsa,
• Kanama çok şiddetliyse veya kan kaybı fazla olmuşsa,
• Kanama nedeniyle yorgunluk, halsizlik, göz kararması, bulantı hissediliyorsa,
• Kanama daha çok burun arkasından boğaza doğru akıyorsa.
Burun kanamaları Bazı insanlarda sık tekrarlamaktadır. Bu kanamalar, kısa sürede durur, anca ağır olmayan sık tekrarı ile kişileri usandıran özelliği vardır. Bu durumda bir kulak, burun, boğaz uzmanı tarafından müdahale gereklidir. Bir endoskop (burun içini görmek için ışıklı görüntülü optik muayene tüpü) yardımı ile burun içindeki kanama noktasını tespit edilir. Kanayan damar veya bölge koterize edilir (yakılır). Bu genellikle genellikle tekrarlayan kanamaları durdurmada başarılı küçük bir işlemdir. Bundan sonra burun iyileşmesine yardımcı ve kanamayı önlemek için, burun kremleri ile destek tedavisi verilir.
Tıp dilinde ‘’epistaksis’’ olarak adlandırılan burun kanaması hepimizin yaşam boyu en az bir kere başımıza gelen önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır.
Genellikle hafif bir kanama şeklinde oluşabilen burun kanaması bazen kendiliğinden geçmekte ve bizlerce önemsenmemektedir.
Bazı burun kanamaları ise kendiliğinden durmamakta ve doktor müdahalesi gerektirmektedir. Toplum içerisinde, baş ağrısının ardından olan burun kanamaları yüksek tansiyona bağlanmakta ve burun kanaması hayat kurtarıcı bir sübap olarak değerlendirilmektedir.’’ Burundan kanama olmasaydı beyinden olabilirdi ve beyin kanaması geçirebilirdik.’’ Sözü burun kanamasının önemini toplum içinde vurgulamaktadır.
Burun kanamasının birçok sebebi vardır.
Burun kanaması sebepleri çocuklarda ve erişkinlerde farklılıklar gösterebilir.
Burun kanaması nedenleri esas olarak iki ana grupta değerlendirilir.
Birinci grup; burnun kendisi ile ilgili olan rahatsızlıklar olup, bunları şöyle sıralayabiliriz:
Travmatik sebepler; burnumuza gelen darbeler sebebiyle oluşan kanamalardır.
En sık, tıp dilinde ‘’dijital travma’’ adı verilen parmakla burun karıştırılması sırasında olan travmadır. Bu tip kanamalar, sık burun karıştıranlarda, özellikle çocuklarda sıktır. Küçük çocukların el parmak tırnaklarının kısa kesilmesiyle bu durum bir ölçüde önlenebilir. Burunda doktor kontrolü dışında kullanılan sprey, damla veya ilaçlar, buruna kokain çekilmesi gibi durumlarda da burun kanaması olabilir. Çocuklarda sıklıkla gördüğümüz bir diğer kanama nedeni de buruna yabancı cisim sokmaktır. Özellikle, boncuk, taş, oyuncak parçaları gibi maddelerin buruna sokulması ile burnun iç kısmını döşeyen mukozada yırtılma ve zedelenmeler olmakta ve kanama oluşmaktadır.
Doğuştan gelen yapısal sorunlar, özellikle burun orta bölmesindeki eğrilikler, burun orta bölmesinin delinmesi (septum perforasyonu) de kanamaya sebep olan lokal sebeplerdendir.
Burnu etkileyen enfeksiyonlar, alerjik rinit, sinüzit ve viral-bakteriyel rinitler, çevresel irritanlar; sigara, hava kirliliği, burunda oluşan iyi huylu ya da kötü huylu habis tümörler de burun kanamasına neden olabilirler.
Özellikle sıcak yaz aylarında da havanın kuruluğuna bağlı olarak, burnumuzun içini kaplayan mukozanın aşırı kuruması ve nemlenememesi nedeniyle de burun kanamaları olabilmektedir.
Burun kanamasının burnumuzun dışında, vücudumuzdaki bazı sistemik hastalıklar ve bozukluklar nedeniyle olması da muhtemeldir.
Bunların başında erişkinlerde en sık görülen hipertansiyon ve buna bağlı yüksek basınç nedeniyle burun damarlarında olan çatlamalar sonucunda oluşan kanamalar gelir.
Buna ek olarak kan hastalıkları, pıhtılaşma bozuklukları, A,C,D,E,K vitamini eksiklikleri, kan sulandırıcı ilaçların uzun süreli (aspirin, plavix gibi) kullanımı, damar hastalıkları, damarlarda kireçlenme (ateroskleroz), venöz basıncı artıran kalp ve sistemik hastalıklar en sık görülen burun kanaması sebepleridir.
Burnumuz kanadığında hepimize panik yaşatan bu durumda ne yapmalıyız ?
‘’Ağzından, burnundan kan gelmesi’’ sözü sıklıkla kullandığımız ve başımıza gelen bir olaydır. Gerçekten burun kanaması fazla ise akan kan önden burun deliklerimizden gelebileceği gibi, geniz bölgesine doğru akarak buradan ağzımıza gelmekte ve bir bölümünü yutmakta, bir bölümünü de ağzımızdan çıkarmaktayız. Bu durum fazla ise veya hastanın şuuru kapalı ise hayatı tehdit eden bir durumdur. Hem kan kaybı, hem de genize giden kanın aspire edilmesi; yani soluk yoluna kaçması ile hasta nefessiz kalıp boğulabilir.
Bu durumda panik yapmadan müdahale edilmelidir:
Hastanın öne eğilmesi, eğer şuuru kapalı ise yan yatırılarak kanın dışarı çıkarılmasını sağlamalıyız. Kanama hafif derecede ise burnun ön kısmına bir pamuk tamponu serçe parmak ucu boğumu kadar hazırlayıp hafifçe vida sıkma hareketi ile burnun ön kısmına yerleştirilebiliriz. Bunu yaparken de hastanın kendisi veya bir yardımcı burun kanatlarını sağ elin işaret ve baş barmakları arasında sıkıştırarak baskı yapabilir. Bu önlemlerle kanama durmuyor devam ediyorsa, vakit kaybetmeden bir sağlık merkezine başvurulmalı ve doktor müdahalesi sağlanmalıdır.
Bu sırada da, doktora hastanın tansiyon hastası olup olmadığı, kanamayı artırıcı bir ilaç kullanıp kullanmadığı ya da kanama yapabilecek sistemik bir hastalığı olup olmadığı bilgileri kısaca aktarılmalıdır.
Müdahale esnasında, kanamanın nereden köken aldığı araştırılır ve o bölgeye müdahale edilir. Burnun ön kısmına anterior tampon adı verilen bir tampon yerleşmonash.pw daha geriden geliyorsa burnun arka kısmına posterior tampon konulabilir. Bunların yanı sıra, kimyasal maddeler veya koterle yakma, kanama durmuyorsa kanamaya sebep olan damarın bağlanması, uzun süren ve tekrarlayan kanamalarda burunda kemik eğriliği varsa ameliyatla düzeltilmesi en sıklıkla uygulanan tedavi yöntemleridir.
Burun kanaması olduğunda panik yapmadan, buruna hasta veya yakınları tarafından tampon koyulması ilk yapılacak tedavidir. Bununla durmayan kanamalarda mutlaka bir hekim müdahalesi gereklidir.