Sofra Duası

Ramazanın Bereketi: İftar Duası Nasıl Yapılır?

Yılın en bereketli dönemidir ramazan ayı. İslam dini için en kutsal aydır. Geçen 30 mübarek gün, her yıl büyük bir heyecan ile beklenir. Gelmeden de kendini hissettirir. Akşam ezanını bekleyenler, pide kuyrukları, saatler öncesinden yapılan tatlı hazırlıkları ve bol sabırlı günlerle geçer. Oruç tutup sıhhat bulunan bu günlerin en özel ve heyecanlı anıdır iftar vakitleri. Kalabalık iftar sofraları öncesinde, semaya açılan eller yemeklerin lezzetiyle daha da anlamlı hale gelir.

Bir ramazan dönemi daha heyecanla yaklaşıyor. İftariyelikler, sahurluklar ve birçok şehirde sadece ramazan ayında yapılan pideler için, ufak tefek heyecanlar başlamıştır. İşte bu telaşlı ve bereketli ramazan sofralarında olmazsa olmaz bir şey vardır: İftar duaları…

İftar ramazan ayı içinde, oruç yasağının son bulduğu ve güneşin battığı zaman dilimidir. İslam dini gereği tutulan oruçlar iftar vaktinde açılır. İftar vakitleri, ramazan yemeklerinin insanları buluşturduğu kıymetli dakikalardır. İftar sofralarını bereketlendiren, ağızları tatlandıran iftar sofrası duası ile ilgili hazırladığımız bu yazı ile, bu ramazan da içiniz huzurla dolsun. Tutulan oruçlar ve edilen dualar kabul olsun.

İlginizi çekebilir: Faziletli Ramazan Duaları Arapça, Türkçe

İftarda Nasıl Dua Edilir?

İftar duası nedir? İftar duasınasıl yapılır? Tüm aileniz ve İslam alemi için iftar masasında ezan okunmadan önce dua etmek isterseniz sizler için rehber niteliğinde bilgiler paylaşıyoruz. İftar duası Arapça okunduktan sonra iftar duasının anlamı da okunursa ve bilinirse manada derinleşme daha kolay olur.

Orijinal dilinden iftar duası Arapça, okunuşu ve anlamı; kolayca kavranabilmesi için iftar duası Türkçe, peygamberimizin iftar duası ve anlamı bu yazıda sizlerle olacak! Kalabalık iftar sofralarında genellikle en büyüklerimizin dudaklarından dökülen sözcüklerle yemeklerin bir anlamı olur.

İftar duası ramazanayına özgü bir ibadet midir diye merak ediyor olabilirsiniz. Ramazan orucundan dolayı böyle bir kanı olsa da sene içinde herhangi bir gün oruç tutulduğunda da iftar yapılır ve o gün de iftar duası edilebilir. Elbette duanın içeriği ramazan ayı içinde tutulan oruçta farklılık gösterebilir.

Atadan beri devam eden iftar öncesi ve sonrası şükür duaları, manevi bir rahatlık verdiği gibi, ramazan günlerini daha da değerli kılar. Ezanı beklerken aileniz ve sevdiklerinizle beraber masada toplandığınızda, iftar öncesi dua ederek ezanı bekleyebilirsiniz. Türkçe ve Arapça halde not aldığımız duaları sizler de iftar sofrasında okuyarak orucun sevabını alabilirsiniz.

Oruç açılırken dua etmek sünnettir. İftar duası metni tek değildir yani dili olarak keskin kurallara bağlı değildir. İftar duası güzel sözler içermeli hem bütünün hayrına dilekleri hem şükrü barındırmalıdır.

Dileyen herkes içinden geldiği gibi duasını, minnetini ve şükür duygusunu dile getirebilir. Ramazan sofrasında edilen dualar iftar duası olarak adlandırılır. Dua ederken mühim olan bir şey vardır: Kalpten dua etmek… Oruç açılırken dua etmenin yeri İslam dininde oldukça önemlidir. İftar duasının yeri ise çok kıymetlidir. İftar duası fazileti hadislerle daha iyi anlaşılır.

Hz. Muhammed (s.a.v.) iftar duasının asla geri çevrilmeyeceğini belirtmiştir. “Üç kimsenin duası reddolunmaz” iftar sırasında oruçlunun duası, adil hükümdarın duası, mazlumun duası. Allah-ü Teala bu duaları semaya yükseltir, gökyüzünün kapılarını açar ve” izzet ve cemalime yemin olsun ki, bir süre sonra da olsa, sana yardım edeceğim.” Bu hadis iftar duasının ne denli değerli olduğunu ifade etmektedir.

İftar duası okunuşu, besmele ile başlayıp şükür ile biter. Türkçe mealinden de dile getirilen duaları, dileyen Arapça olarak da söyleyebilir.

Geleneklerimizde ise; bir büyüğün dilinden dökülen iftar duasına eşlik etmek, hem manevi duyguları pekiştirir hem de kalabalık sofraların bereketini artırır. İftar duası Türkçe ya da Arapça haliyle iftar sofralarının olmazsa olmaz manevi detaylarından biridir.

Dileyenler iftar duası Arapça mealini oruç açmadan önce okuyabilir. Ramazan günlerinde sosyal medya ve televizyonda yer alan ramazan programlarında, iftar duası Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından görevlendirilen din görevlileri aracılığı ile okunmaktadır.

Televizyon ve diğer medya araçlarında okunması, iftar sofralarına eşlik ettiği gibi iftar duasının önemini bir kere daha vurgulamaktadır. İftar duası Arapça ya da Türkçe okunabilir. Dilenen dilde okunan iftar duası her şeyden önce niyet içerir. Oruç açmadan önce okunması makbul olan iftar duası, şükretmek amacıyla ramazanda birçok kişinin dilinden dökülmektedir.

İftar Duası Arapça Okunuşu

Ezan okundu okunacak, tüm aile iftar masasında toplanmıştır. Pidenin sıcak ve mis kokusu masada kendini belli etmektedir. Su bardaklarına sular dolduruldu. Şimdi sıra yemekler için şükretmede. Peki, iftar hangi dua ile açılır, bu konuda öneriye ihtiyacınız olabilir.

Yemekten önce okunacak iftar duası Arapça sözleri şu şekildedir:

“Allâhümme yâ vâsı’al-mağfireti iğfirlî, Allâhümme leke sumtü ve bike âmentü ve aleyke tevekkeltü ve alâ rızkıke eftartü, ve li savm’il-ğadi min şehri Ramadâne neveytü fağfirli mâ kaddemtu ve mâ ahhertü, El-hamdü lillâh’il-lezî e’ânenî fe sumtü ve razakanî fe eftartü Amin.”

İftar Duası Türkçe Okunuşu ve Anlamı

Arapçası verilen iftar duası Türkçe anlamı ile de okunabilir. Türkçe anlamı ise şu şekildedir:

“Ey mağfireti geniş olan Allah’ım! Beni bağışla Allah’ım! Senin rızan için oruç tuttum. Sana inandım. Sana dayandım. Verdiğin nimetle oruç açtım. Ramazanın yarınki gün orucuna niyet ettim. Önceden işlediğim, ilerde işleyeceğim günahlarımı affet. Yardımı sayesinde oruç tuttuğum, rızkıyla iftar ettiğim Allah’a hamdolsun.”

Görüldüğü üzere şükür, minnet ve af dileme duygularını içeren iftar duası, oruçlar açılmadan okunduğu gibi yemek sonrasında da okunabilir. İftar duası kısa öz olabileceği gibi uzun da tutulabilir. Nihat Hatipoğlu’nun ramazan günlerinde sıkça dile getirdiği iftar duası uzun dualar arasında yer alır. O dua ise şöyledir:

“Allah’ım! Bu günde oruç tutup ibadete durmam için bana yardımcı ol; bu günün sürçme ve günahlarından beni uzaklaştır; bu günde sürekli olarak seni zikretmeyi bana nasip eyle; tevfikinle ey yolunu şaşanları hidayet eden!”

“Allah’ım! Bu günde bana huşu ehlinin itaatini nasip eyle; mütevazı insanlar gibi dönüş yapıp tövbe etmemle göğsümü genişlet; emanınla, ey korkanların emanı ve güveni! Tanrı’m! Bu günde beni hoşnutluğuna götürecek bir kılavuz kıl bana; bugün Şeytan’ı bana ulaştıracak hiçbir yol bırakma; benim yerleşeceğim ve rahat edeceğim yeri aden kıl; ey arayanların hacetlerini yerine getiren Rabbim!”

Manevi değeri çok yüksek olan iftar duası, yemek sırasında sofrayı bereketlendirmektedir. Aynı masada buluşan kişilerin tuttukları orucun değerini kat kat yükseltir. Sofrada birlik ve beraberliği aşılar. Yemek öncesinde ellerin semaya açılarak şükür amacıyla okunan iftar duası, ramazan öğünlerinin bir parçasıdır.

İlginizi çekebilir: Ramazan Ayının Önemi ve Fazileti, Nelere Dikkat Edilmeli?

Peygamberimizin İftar Duası

Peygamberimiz ömrü boyunca iftar duasının kıymetini, Müslüman halka anlatırdı. Oruç tutmaya da verdiği önemi hadislerden anlamaktayız. Orucunu açarken hurma ile açtığı da dini kaynaklarda yer almaktadır. Bazı din araştırmalarında ise, ateş değmeyen yiyecekler ile oruç açtığı bilinmektedir.

Hurmanın bereketli bir yiyecek olduğunu da hadislerle aktarmıştır. Öyle ki hurmanın değerini şu hadisten anlayabiliriz:

“Sizden biriniz orucunu açacağı zaman hurma ile açsın. Çünkü hurmada bereket vardır. Eğer hurma bulamazsa, su ile açsın. Zira su temizleyicidir.”

Peygamberimiz iftar vaktinde orucunu şu dua ile açardı:

“Allahümme leke sumtü ve ala rızkıke eftartü.” Bu iftar duası ve anlamı ise orucun Allah için tutulduğunu ifade eder. “Ey Allah’ım, senin rızan için oruç tuttum ve senin rızkınla orucumu açıyorum.” manasına gelmektedir.

Peygamberimiz tarafından edilen iftar duası ve anlamı oldukça önem taşır. Müslüman alemi için önem arz eden bu dua, her ramazan ayında iftar sofrasına otururken ya da iftarı bitirirken dillerden dökülür.

İlginizi çekebilir: Sahur Nedir? Ne Zaman Başlar, Biter?

İftar Duası Kısa ve Anlamlı

Oruç sadece aç kalma davranışı değildir. Aynı zamanda sabrı ve bekleyişi temsil eden manevi bir görevdir. Nefis kontrolü sağlarken, kırıcı, incitici dile ve kötü niyete de engel olmaktır. Oruç tutan kişi hareketlerine ve ağzından çıkan sözlere dikkat eder. Oruç tutulan süre geçtiğinde ise Allah için tutulan orucu açmak için iftar sofrasında yer alır.

Büyük bir sabrın sonunda orucu daha anlamlı açmak için dualar okunur. İftar duası Türkçe okunuşu haliyle en bereketli sofraların en özel cümleleri haline gelmektedir. Her yaştan kişinin kolaylıkla dile getirebileceği iftar duası, tutulan orucu tamamlamanın değerli yollarından biridir.

İftar duası kolay olduğunda özellikle çocuklar için dua etme alışkanlığını kazandırmak için faydalı olabilir. Uzun duaları aklında tutmakta zorlanan yaşlılar için de kısa dualar iyi olabilir. En kısa ve akılda kalan iftar duası okumak istediğinizde şu değerli cümleler akıllarınıza gelecektir:

“Allah’ım senin için oruç tuttum. Sana inandım, sana güvendim. Senin verdiğin rızık ile orucumu açtım. Hamd olsun verdiğin nimetlere, sağlık ve afiyete. Ey! Bağışlaması bol Rabbim. Beni, ailemi ve inananları koru. Milletimize birlik ve beraberlik ver. Amin.”

Satırlarda yer alan iftar duası kısaca halde okunabilir. Ezbere okuyamayanlar, bu kısa duayı bir kağıda not alıp iftar sofrasında ailesiyle beraber okuyabilir. Oruç açıldıktan ve birkaç lokma yemek yenildikten sonra ise kısa bir dua daha okunur. Bu dua Peygamberimiz tarafından da iftardan sonra okunurdu:

“Zehebezzama’ vebtelletil urûk ve sebe-tel-ecr inşâallahü teâlâ” denilerek yemek yenilmeye devam edilir. Bu kısa duanın meali ise şöyledir:

“Açlık, susuzluk bitti. İnşallah sevabına da kavuştuk.”

Peygamberimiz tarafından okunan iftar duası anlamı açlığın ve tokluğun verdiği sevabı vurgulamaktadır. Oruç halinde yaşanan açlığın da iftarda yaşanan tokluğun da sevabının büyük olduğunu ifade eder.

Bir diğer kısa dua da iftardan sonra okunur. Yemekler afiyetle yenilir ve sofra toplanmadan tüm aile, yemeklerin başında iken şu sözler dilden dökülür:

“Allâhümme sellimnî li Ramadâne ve sellim Ramadânelî ve sellimhü minnî mütekabbelen.” İftar sonrası okunan bu duanın anlamı ise:

“Allah’ım! Beni ramazan için, ramazanı da benim için selametli kıl. Onu, kabul edilmiş olarak benden razı eyle.” Demektir.

İftar Mesajları: En Güzel İftar Sözleri

En Güzel Sahur Mesajları, Anlamlı Sözler

İftar Nedir? Anlamı, İftar ile İlgili Hadisler

Sahur Duası Arapça Okunuşu, Türkçe Anlamı

Ramazanın İlk Günü: İbadetler, Okunacak Dualar

Yemek Duası

Sahabeden Ebû Saîd el-Hudrî (r.a.) anlatıyor: Hz. Peygamber (s.a.v.) bir şey yeyip içtikten sonra şu duâyı okurdu:

بسم الله الرحمن الرحيم

اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِي اَطْعَمَنَا وَسَقَانَا وَجَعَلَنَا مِنَ اَلْمُسْلِمِين
الْحَمْدُ لِلَّهِ حمدًا كَثِيرًا طَيِّبًا مُبَارَكًا فِيهِ غَيْرَ مَكْفِيٍّ وَلَا مُوَدَّعٍ وَلَا مُسْتَغْنًى عَنْهُ رَبَّنَا

Okunuşu: Elhamdü lillâhillezî et’amenâ ve sekânâ ve cealenâ müslimîn
Elhamdü lillâhi hamden kesîran mübâreken fîhi, ğayra mekfiyyin, ve lâ müveddein ve lâ müsteğnen anhü Rabbenâ.

El-Hamdü lillâhillezî et‘amenî hâzat-taâme ve razakanîhi min ğayri havlin velâ kuvvetin

Anlamı: “Bize yedirip içiren ve bizi Müslümanlardan kılan Allah’a hamdolsun”(Tirmizî, Daavât 5 5; Ebû Dâvud, Et’ime 5 2; İbnu Mâce, Et’ime 16 )

“Ey Rabbimiz! Sana tertemiz duygularla, eksilmeyip artan, huzurundan geri çevrilmeyip kabul edilen sayısız hamd ile hamd ederiz. ” (Buhârî, Et`ime 54.;Ebû Dâvûd, Et`ime 52 (3849); İbni Mâce, Et`ime 16)

“Bu yiyeceği bana yediren ve tarafımdan hiçbir güç ve kuvvet olmadan bunu bana rızık kılan Allah’a hamdolsun” derse geçmiş günahları affolunur” dedi.”(Ebû Dâvud, Libâs 1; Tirmizî, Da’avât 55; İbnu Mâce, Et’ime 16)

Türkçe olarak şu dua da yapılabilir:

Bizleri yokken var eden, bizlere yedirip-içiren Yüce Rabbimize hamdolsun, Kâinatın efendisi sevgili peygamberimize salât ve selâm olsun. Mağfiret ve rahmet bütün Müslüman kardeşlerimizin üzerine olsun.

Ya Rabbi! Rızık ve nimet veren sensin! Sen kapına yönelenleri boş çevirmezsin. Biz aciz kullarız, Senin sonsuz ikram ve ihsanına muhtacız. Bizlere dünya ve âhirette güzel nimetler ihsan eyle!

Ey güzel Rabbimiz! Bu sofrada tattırdığın nimetlerin daha güzellerini ebedî mutluluk yurdu olan cennetinde de tatmayı bizlere nasip eyle!

Ya Rabbi! bu helâl gıdaların şükrünü eda edebilmeyi ve Sana kullukta bulunabilmeyi bizlere nasip eyle!

Ya Rabbi! Bu sofranın hazırlanmasında emeği geçen kardeşlerimizin kazançlarına bereket, kendilerine sağlık huzur ve mutluluk ihsan eyle! Âilelerinden âhirete göç edenlere ve geçmişlerimize merhamet eyle!

Ya Rabbi! Mülkün sahibi sensin, dilediğine mülkü verir, dilediğinden alırsın. Dilediğini azîz, dilediğini zelîl edersin. Bizleri; aziz kıldığın ve nimet verdiğin kullarından eyle!

Ya Rabbi! Bizleri nimetlerinden mahrum eyleme. Sağlık, huzur ve mutluluğumuzu daim eyle.

Ya Rabbi! Bizleri, mümin kardeşlerimizi ve tüm insanlığı her türlü kaza, bela, afet ve musîbetlerden muhafaza eyle! Barış ve esenlik dolu bir dünyada yaşayabilmemizi bizlere lütfeyle!

Amin ve selâmün alel-mürselîn vel-hamdü lillâhi rabbil-âlemîn el-Fatiha.

İmam Hatip Liselerinde Öğretilen Yemek Duası

اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِى اَطْعَمَنَا وَسَقَانَا وَجَعَلَنَا مِنَ الْمُسْلِمِينَ. اَللّٰهُمَّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَاحْفَظْ صَاحِبَ الطَّعَامِ وَاْلٰاكِلِينَ وَلِمَنْ سَعَى فِيهِ وَلِجَمِيعِ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ. اَللّٰهُمَّ نَوِّرْ قُلُوبَنَا بِاَنْوَارِ مَحَبَّتِكَ وَذِكْرِكَ يَا ذَا الْجَلَالِ وَالْاِكْرَامِ. اَللّٰهُمَّ اَحْيِنَا حَيَاةً طَيِّبَةً بِالصِّحَّةِ وَالسَّلَامَةِ وَالْعَافِيَةِ فِي الدِّينِ وَالدُّنْيَا وَاْلٰاخِرَةِ اِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ. اَللّٰهُمَّ اِنَّا نَسْأَلُكَ تَمَامَ النِّعْمَةِ وَدَوَامَ الْعَافِيَةِ وَحُسْنَ الْخَاتِمَةِ. اَللّٰهُمَّ زِدْ وَلَا تَنْقُصْ بِحُرْمَةِ النَّبِيِّ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَبِحُرْمَةِ الْفَاتِحَةِ

Okunuşu:

Elhamdülillahillezi et amena ve sekana ve cealena minel müslimin. Allahümmagfir verham vehfaz sahibet taami vel akiline ve limen sea fihi velicemiıl mü’minine vel mü’minat. Allahümme nevvir kulubena bi envari mehabbetike ve zikrike ya zel celali vel ikram. Allahümme ahyine hayaten tayyibeten bis-sıhhati ves-selameti vel-afiyeh. fiddini veddünya vel ahirah. İnneke ala külli şeyin Kadir. Allahümme inna nes’elüke temamen nığmeti ve devamel afiyeh ve husnel hatimeh. Allahümme zid ve la tenkus bi hurmetin nebiyyi sallallahü aleyhi vesellem. Ve bi hurmetil fatiha.

Anlamı:

“Bizi yediren, içiren ve Müslümanlardan kılan Allah’a hamdolsun. Allah’ım! Yemek sahibini, yiyenleri, sofraya emeği geçenleri, bütün mümin erkek ve kadınları mağfiret et ve onlara rahmet eyle! Allah’ım! Kalplerimizi muhabbetinin ve zikrinin nurlârıyla nurlandır, ey celâl ve ikram sahibi Allah’ım! Allah’ım! Din hususunda, dünyada ve âhirrette sıhhat, selâmet ve âfiyet üzere güzel bir hayât yaşamayı lütfeyle! Şüphesiz Sen her şeye kâdirsin. Allah’ım! Sen’den nimetin tamamını (İslâm üzere ölüp cennete girmeyi), âfiyetin devâmını ve hüsn-i hâtime ile (güzel bir hâl üzerre) vefat etmeyi isteriz. Allah’ım! Nebiyy-i Ekrem ve Fâtiha-i Şerîfe hürmetine nîmmetlerini artır, noksanlaştırma!”

Kaynak: Mahmud Sami Ramazanoğlu, Dualar ve Zikirler, Erkam Yayınları, s. 76

«SOFRA DUASI» TERİMİNİ İÇEREN HABERLER

REFERANS

« EDUCALINGO. Sofra duası [çevrimiçi]. Bulunduğu yer: <https://educalingo.com/tr/dic-tr/sofra-duasi>. Haz 2023 ».