Sol El Küçük Parmak Uyuşması
Parmak uyuşması neden olur? El ve parmak uyuşması tedavisi mümkün mü?
Parmakların uyuşması çok sık görülen bir durum olarak biliniyor. Vatandaşlar internette' parmak uyuşması neden olur, el ve ayak uyuşması tedavisi mümkün mü?' sorusuna yanıt aramaya başladı. Günlük aktivitelerinde elini sık kullananlarda, bilgisayar başında çok uzun süre vakit geçirenlerde parmak uyuşukluğu yaşayabilir. Peki parmaklar neden uyuşur? Parmak uyuşması tedavisi mümkün mü?
PARMAKLAR NEDEN UYUŞUR?
Karpal tünel sendromu: El bilek seviyesinde bulunan 'karpal tünel' adı verilen kanaldan median sinirin herhangi bir nedenle sıkışmasına bağlı olarak meydana gelir. Tekrarlayan hareketler, bilgisayar kullanımı, ağır kaldırma, diyabet, hipertroidi, gebelik, hormonal nedenler ile oluşabilir.
Kubital tünel sendromu: Dirsek kemiğinde ulnar sinirin yukarıda saydığımız nedenlerle sıkışmasıyla el serçe ve yüzük parmağında uyuşma oluşmaktadır.
Periferik nöropati: Kontrol edilemeyen diyabet, ayakta çalışma, B12 eksikliği, MS hastalığı, kronik alkolizm sonucunda sinirlerde iltihaplanma ve hasar oluşur. Etkilenen alandaki sinirlerde uyuşma ve his kaybına neden olur.
Tarsal tünel sendromu: Arka tibial sinirin ayak bilek iç kısımda sıkışmasıyla oluşur ve el bileğindeki karpal tünel sendromunun ayak bileğindeki tipidir.
Boyun ve bel kireçlenmeleri: Kemiklerde hasara yol açan, ilerleyen yaş, duruş bozuklukları, diyabet, kemik erimesi durumlar sebebiyle boyun omurlarında aşırı aşınmalar meydana gelir. Bu aşınmalar oluşan kireçlenmeler kanaldan geçen sinirleri sıkıştırır. Bu da kollarda ve bacaklarda ağrı, uyuşma ve his kaybına yol açabilir.
Vitamin ve mineral eksiklikleri: Kalsiyum, magnezyum, çinko, B12 vitamin eksiklikleri, kasların kasılıp gevşeme aktivitelerini etkileyerek parmaklarda uyuşmaya yol açabilir.
Diyabetik nöropati: İyi takip edilemeyen diyabet sinirlerde harabiyete yol açar. Bu da el ve ayaklarda eldiven çorap tarzı dediğimiz uyuşmalara yol açar.
Dolaşım bozuklukları: Parmağa kan akışını engelleyen herhangi bir durum parmakta uyuşma ve tutukluğa yol açabilir.
Diğer nedenler: Uzun süre sigara kullanımı, alkolizm, hipotroidi, omurilik yaralanmaları, metal zehirlenmeleri, SLE, omurilik tümörleri vb.
PARMAK UYUŞMA TEDAVİSİ NASIL OLUR?
Medikal tedavi gerekebilir. Vitamin takviyeleri, kas sinir iletimini düzenleyen (pregabalin, gabapentin gibi) ilaçlar kullanılabilir.
Sıcak- soğuk kompres enflamasyona bağlı gelişen uyuşmaların azaltılmasına yardımcı olur. Etkilenen alana giden kan akışını artırarak, enflamasyonu azaltır.
Beslenme alışkanlığında yapılan değişiklikler önemlidir. Kolesterolden fakir, liften zengin diyet, yüksek antioksidan gıdalar tedaviye yardımcıdır. Sigara bırakılmalıdır. Bazı egzersizler ve masaj, etkilenen organa giden kan akımını artırarak herhangi bir hastalığın ilerlemesini engeller. Fizik tedavi uygulamaları (sıcak- soğuk paketler, girdap banyosu, lazer, elektrik stimülasyon germe ve gevşeme egzersizleri, kas güçlendirme egzersizleri önerilmektedir. El bilek, dirsek ve ayak bilek sinir sıkışmalarında istirahat splintleri önerilir.
Basit egzersizlerle tedavi desteklenebilir
Parmak uyuşmalarının tedavisinde yukardaki yöntemler denenebilir, ancak öncelikle sebep olan hastalık tespit edilmeli ve ona yönelik tedaviye bir an önce başlanmalıdır.Aşırı fiziksel aktivitelerden kaçınma, tekrarlayıcı hareketlerden kaçınma, çalışma ortamlarında ergonomiye dikkat ederek yaşamak mutlaka önemsenmelidir.
El uyuşması nedir?
Bir elde ya da her iki elde birden hissedilen uyuşukluk hissi, sıklıkla karşılaşılan yakınmalardan biridir. Bu yakınmalar elin tamamında, avuç içinde, elin üst kısmında ve parmak uçlarında ya da bazı parmaklarda hissedilebilir. El uyuşması pek çok farklı faktörden oluşabilir ve hissizlik, uyuşukluk ve yanma gibi şikayetlere yol açar. El uyuşmasının en sık görülen türü el bileğinde ya da dirsekte olan sinir sıkışmalarıdır. Bunun yanında kas spazmı, boyun fıtığı, multipl skleroz, tümör, beyin damar hastalıkları, tiroit bezinin az ya da çok çalışması, ulnar oluk sendromu, diyabete bağlı oluşan nöropati, B12 vitamin eksikliği, alkolizm, dolaşımsal problemlere bağlı kan dolaşımının azalması, kalp hastalıkları ve periferik arter hastalıkları gibi pek çok farklı hastalıktan da kaynaklanıyor olabilir. Sıklıkla el uyuşmalarının sebebi ise genelde karpal tünel sendromu denilen sinir sıkışmasından kaynaklanır.
Parmaklardaki uyuşmaya dikkat!
Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Esra Dilek Keskin, parmaklardaki uyuşmanın hastalık habercisi olabileceğini belirterek, bu şikayetlerin önemsenmesi ve doktora başvurulması gerektiğini söyledi.
Keskin, parmaklarda uyuşma şikayetinin çok sık karşılaştıkları bir durum olduğunu ifade etti. Parmaklardaki uyuşmanın çeşitli hastalıkların habercisi olabildiğini belirten Keskin, "Özellikle boyun fıtıklarında, sinir sıkışmalarında oldukça sık rastladığımız bir klinik tablo. Bu tarz şikayetlerle hastanemize başvuran hastalarımızda ayrıntılı muayenemizi yaparak hastanın uyuşukluğa eşlik eden diğer şikayetlerini de saptayıp buna göre tanımızı koyuyoruz" diye konuştu.
Ellerde uyuşukluk şikayetiyle en çok sinir sıkışması olan hastaların başvurduğunu dile getiren Keskin, "Bu hastaların ellerindeki uyuşukluk durumu son derece belirgin özellik göstermektedir. İlk 3 parmakta, baş parmak, işaret parmağı ve orta parmakta uyuşukluğu olan hastalar bize başvuruyor. Hastalar geceleri sıklıkla ellerini silkelemek zorunda kaldıklarını ifade ediyor" dedi.
"Her parmağın uyuşmasını farklı değerlendiriyoruz"
Keskin, parmaklarda uyuşma şikayetiyle polikliniklerine gelen hastalara çok yönlü testler yapıldığını belirterek, her parmağın uyuşmasını farklı değerlendirdiklerini söyledi.
"Hangi parmağın uyuştuğu, bizim tanımızı koymada büyük önem taşıyor" diyen Keskin, şunları kaydetti:
"Bu uyuşma tek elde mi, diğer elde mi, bunu mutlaka sorguluyoruz. Ya da uyuşukluk durumu bütün kola yayılıyor mu? Bacaklarda vücudun başka yerlerinde var mı? Bunları sorgulayarak hastalığa eşlik eden şeker hastalığı, tiroid hastalığı gibi başka eşlik eden problemleri varsa bunları da mutlaka sorguluyoruz. Yani vücutta ağrı hissedildiğinde, uyuşukluk olduğunda bunlar son derece önemli ve dikkatle üzerinde durulması gereken konular. Örneğin bu şeker hastalığında sinir tutulumunun ilk bulgusu olabilir. Özellikle eldiven tarzında, bileğe kadar uzanan bir uyuşma varsa biz öncelikle bu hastalarda şeker hastalığına bağlı sinirlerin tutulumu gelişmiş mi diye gerekli araştırmayı yaparak şekeri kontrol altına aldıktan sonra gerekli tedaviyi planlıyoruz. Yine ellerdeki uyuşma boyun fıtığının habercisi olabilir düşüncesiyle dikkatle bu tür hastalarımızı inceliyoruz."
Günlük aktivitelerinde elini sık kullananlarda, bilgisayar başında çok uzun süre vakit geçirenlerde parmak uyuşukluğu olabildiğini belirten Keskin, "Bunların sinir sıkışmasına mı bağlı olduğunun ya da boyun fıtıklarına mı bağlı olduğunun ayırt edilmesi şart. Bu hastalarda eğer boyun fıtığı varsa öncelikle boyuna yönelik tedavilerimizi yapıyoruz. Yüzeysel ve derin ısıtıcılardan ve ağrı kesici akımlardan yararlanıyoruz. Hastalara aynı zamanda egzersiz programı veriyoruz. Boynu ağrıyan hastaların neler yapması gerektiğini öğretiyoruz. Seyahate çıkacak hastaların boyun yastığı kullanmalarını, uyurken ortopedik yastık kullanmalarını, asla yatarak televizyon seyretmemeleri gerektiğini, masa başında uzun süre vakit geçiren hastaların masalarının ve sandalyelerinin nasıl olması gerektiğini, bilgisayar kullanırken fareyi nasıl kullanmaları gerektiğini, bileklerini nasıl desteklemeleri gerektiğini öğretiyoruz ve egzersiz programlarını öğreterek günlük yaşam aktivitelerini düzenliyoruz. El bileğindeki sinir sıkışmalarında da yine yüzeysel ısıtıcılarımız var. Halk arasında kum tedavisi olarak adlandırılan özel cihazlarımızı kullanıyoruz ve özel olarak her sinire yönelik yaptığımız egzersiz programlarımızdan hastalarımız yararlanıyor ve fayda görüyor" diye konuştu.
Keskin, insanların artık hareketten uzak yaşar hale geldiğine dikkati çekerek, "İnsanlar dışarı çıkmıyor ve evinde yaşıyor. Maalesef artık aktivite kısıtlanması, toplumun en önemli problemi haline geldi ve bu, çocukluk çağından itibaren başlıyor. Onun için bu tarz şikayetlerde bulunan hastalara uzun süre aynı işi yapmamalarını, masa başında uzun süre geçiren kişilerin saat başı oturdukları yerden kalkmalarını, dolaşmalarını, masa ve iskemle düzenlerine dikkat etmelerini ve boynunu koruyucu önlemleri almalarını önemle vurguluyoruz" dedi.
Prof. Dr. Keskin, el ve parmak uyuşması olan hastalara B vitamini açısından zengin gıdalar tüketmelerini önerdi.
Kübital (Dirsek) Tünel Sendromu
Dirsek iç arka bölümünden geçen ulnar sinir dirsek bölgesinden geçerken bazı özel anatomik yerleri kat ederek kendi kanalında seyreder. Ulnar sinir elde 4.(yüzük) ve 5.(serçe) parmak duyusunu alırken ince hareketleri yapmamızı sağlayan eldeki özel kaslarında hareketini sağlamaktadır. Dirsek bölgesindeki küçük travmalar sonrasında 4. Ve 5. Parmaklarda yayılan elektriklenme ve uyuşma bu sinirin darbe alması sonucunda gelişmektedir.
Dirsek eklemini 90 derecenin üzerinde katlı pozisyonda uzun süre tutma ve bu pozisyonda kullanma, dirsek iç ve arka kısmını bir yere dayamak suretiyle yapılan tekrarlayıcı travma ve dirsek anatomisindeki bazı değişiklikler nedeniyle sinirde sıkışma görülebilmektedir. Elde 4. Ve 5. Parmaklarda uyuşma, karıncalanma ve zayıflık, el ile ince hareketleri yapmada zorluk sinir sıkıştırmasını düşündürmektedir. Şikayetler dirsek uzun süre katlı pozisyonda tutulduğunda artış gösterebilmektedir.
Yapılacak muayene ve testler sonucunda karpal tünelde sıkışma saptanan hastalarda sıkışma miktarı az olduğunda fizik tedavi, atel kullanımı, günlük aktivite modifikasyonu uygulamalarından faydalanılabilmektedir. Orta ve ileri seviye sıkışmalarda cerrahi yöntemle dirsek iç ve arka kısmından yapılan küçük bir insizyon ile mikroskop kullanılarak kanal gevşetmesi ve sinirin daha rahat olabileceği bir pozisyona transferi sağlanabilmektedir.
Tekrarlayan travmalardan kaçınma ve dirseği bükülü pozisyonda uzun süre tutmaktan kaçınma kübital tünel sendromunun gelişimi yavaşlatılabilir yada engellenebilir. Belirtilen şikayetlerin varlığında gecikmeden ortopedi uzmanı kontrolünden geçmek gerekmektedir.