Spiral veya Rahim 襤癟i Ara癟 (R襤A) spermlerin yumurtan覺n yan覺na ula?覺p d繹llenme olmas覺n覺, d繹llenme olsa bile rahim i癟 duvar yap覺s覺n覺 bozarak d繹llenmi? yumurtan覺n yerle?mesini engeller. G羹n羹m羹zde spiral, halen t羹m d羹nyada en s覺k ba?vurulan do?um kontrol y繹ntemlerinden birisidir. Bu kadar yayg覺n ve s覺k kullan覺m覺n覺n nedeni kolay uygulanabilir olmas覺, ekonomik olmas覺, tak覺ld覺?覺 an etkinli?inin hemen ba?lamas覺 ve 癟覺kart覺ld覺?覺 an do?urganl覺?覺n hemen geri kazan覺lmas覺d覺r.
Spiral polietilen (plastik) yap覺da 羹retilen, etraf覺nda bak覺r telle sar覺l覺 ve rahim i癟 duvar yap覺s覺na uyacak ?ekilde T ?eklinde bir alettir. Direk grafilerde spiralin g繹r羹lebilme 繹zelli?ini sa?layan baryum s羹lfat spiralin d覺? k覺sm覺nda bulunur. Spiralin alt ucunda, spirali kolayl覺kla 癟覺karmak amac覺yla yerle?tirilmi? ipler vard覺r. Bu ipler ayn覺 zamanda rutin kontroller s覺ras覺nda spiralin kaymad覺?覺n覺 ve olmas覺 gereken pozisyonda durdu?unu da bize g繹sterir.
Bak覺r i癟eren spirallerin yan覺 s覺ra hormon i癟eri?ine sahip spiraller de vard覺r. Bu spiraller i癟erdikleri progesteron hormonu arac覺l覺?覺yla etkisini g繹sterir ve korunma sa?lar.
Spiral rahim i癟ine yerle?tirilmesi ile birlikte v羹cut taraf覺ndan yabanc覺 madde olarak alg覺lan覺r ve enflamasyon tarz覺 bir reaksiyon olu?turarak tepki verir. 襤?te bu enflamasyon nedeniyle olu?turulan lokal reaksiyon spermlerin rahim duvar覺na tutunmas覺na engel olur ve gebelik geli?emez.
Spiralin koruyuculu etkisi tak覺ld覺?覺 anda ba?lar ve 癟覺kar覺ld覺?覺 anda son bulur. ?lkemizde kulland覺?覺m覺z spirallerin ortalama 5- 10 y覺l koruyuculuk s羹releri vard覺r. Spiralle korunan kad覺nlar覺n, spiralin koruyuculuk etkisinden daha uzun s羹re faydalanabilmeleri i癟in, her y覺l rutin kontrollerini yapt覺rmalar覺 ve varsa spiralle ilgili problemlerini doktorlar覺yla payla?malar覺 gerekmektedir.
Spiralin koruyuculuk etkisi i癟erdi?i bak覺r ve progesteron miktar覺 ile orant覺l覺d覺r. Her markan覺n farkl覺 miktarda i癟erikleri olaca?覺 i癟in spiralin markas覺na g繹re farkl覺 etkinlik s羹resi olacakt覺r. Ancak t羹m 羹r羹nlerin en az 5 y覺ll覺k koruyucu etkisi vard覺r.
Progesteron i癟erikli spiraller korunma etkisinin yan覺 s覺ra a?覺r覺 adet kanamas覺 olan kad覺nlarda tedavi amac覺yla da uygulanabilir.
Spiralin di?er korunma y繹ntemleri ile kar?覺la?t覺r覺ld覺?覺nda, koruyuculuk oran覺 olduk癟a y羹ksektir. Spiral takan kad覺nlar覺n sadece %2'sinde gebelik geli?me riski vard覺r. Zamanla spiralin bak覺r ve progesteron i癟eri?i de azalaca?覺 i癟in ortalama her 5 y覺lda bir spiralin de?i?tirilmesi 繹nerilir.
Genelde adet bitiminde spiral tak覺lmas覺 繹nerilir. Bu s羹re癟de rahim a?z覺 daha geni? olaca?覺 i癟in spiral kolayca uygulanabilir. Ancak adetli de?ilken de, gebelik testi ile gebe olmad覺?覺 teyit edilen kad覺nlara da uygulanabilir.
Spiral tak覺lmas覺 birka癟 dakika i癟inde yap覺lan bir i?lemdir. 襤?lem 繹ncesi jinekolojik muayene ve usg ile rahim yap覺s覺 ve pozisyonu de?erlendirilir. Spiral tak覺lmas覺 i癟in engel bir durum yoksa spekulum tak覺larak rahim a?z覺 antiseptik sol羹syonla temizlenir. Tenekulum denilen aletle rahim a?z覺ndan tutularak rahme ideal pozisyon verilir ve spiralin aplikat繹r羹 vas覺tas覺yla spiral rahim i癟ine g羹venle yerle?tirilir. Spiralin ipi 0. 5- 1 cm olacak ?ekilde k覺salt覺larak i?leme son verilir.
Spiral tak覺lmas覺 s覺ras覺nda kas覺k b繹lgesinde hafif bir kas覺lma ve kramp tarz覺nda bir a?r覺 hissedebilir. Bu durumu 繹nlemek amac覺yla i?lemden 繹nce a?r覺 kesici 繹nerilebilir. Spiral tak覺ld覺kdan sonra rahim a?z覺ndan 癟ok hafif kanamalar olabilir. Hastaya doktoru taraf覺ndan bilgi verilerek bu durumun i?leme ba?l覺 oldu?u ve endi?e edilmemesi gerekti?i anlat覺l覺r. Spiral tak覺ld覺?覺 an koruyuculuk etkisi ba?layacakt覺r. En son a?amada ise usg ile rahim i癟inde spiralin normal pozisyonda oldu?u g繹r羹nt羹s羹 al覺narak kontrol edilir. Spiral tak覺ld覺kdan bir ay sonra kontrol usg ile spiral de?erlendirilir. Ek bir sorun yoksa y覺ll覺k kontrollerle spiral kontrolleri yap覺l覺r.
Spiral adet bitiminde jinekolojik muayeneniz sonras覺nda ipinden 癟ekilerek kolayca 癟覺kart覺labilir. Sonras覺nda usg ile kontrol羹n羹z yap覺lacakt覺r.
Spiral kullanan kad覺nlar % 2 oran覺nda gebelik riski ta?覺rlar. E?er gebelik varsa;