Su Ile Ciceginin Hikayesi

Arşivleri karıştırırken tam 15 yıl önce Ferhat Şöför adlı okurun gönderdiği "Pazarlık" bir yazıya rastladım.. Buyrun eskilerin"Kıssadan Hisse" dedikleri,ders alınacak kısaöykülerden biri..

Çiçek Ve Suyun Hikayesi

Günün birinde bir çiçekle su karsilasir ve arkadas olurlar. Ilk önceleri arkadaslik olarak devam eder iliskileri. Tabii ki her zaman lazimdir arkadaslik birbirini tanimak için.
Gel zaman git zaman, çiçek o kadar mutlu olur ki suyun yaninda, içi içine sigmaz olur artik ve anlar ki suya asik olmustur.
Ilk kez asik olan çiçek etrafa kokular saçmaya baslar “Sirf senin hatirin için ey su,” diye.
Öyle bir zaman gelir ki artik su da içinde çiçege karsi bir seyler hissetmeye baslar.
Farkeder ki “Çiçege asik oldum.” Ama su da ilk defa asik oluyordur.
Günler ve aylar birbirini kovalar ve çiçek “Acaba su beni sevmiyor mu?” diye düsünmeye baslar.
Çünkü su pek ilgilenmemektedir çiçekle… Halbuki çiçek aliskin degildir böyle bir sevgiye.
Ve dayanamaz bir gün, çiçek suya “Seni seviyorum.” der. Su “Ben de seni seviyorum.” diye cevaplar.
Aradan zaman geçer ve çiçek yine suya “Seni seviyorum.” der. Su “Ben de.” der. Çiçek sabirlidir.
Bekler, bekler, bekler… Artik öyle bir duruma gelir ki, çiçek koku saçamaz olur artik etrafa.
Ve son kez suya “Seni seviyorum.” der. Su da “Sana söyledim ya, ben de seni seviyorum.” der.
Ve gün gelir çiçek yataklara düser. Hastalanmistir çiçek artik. Rengi solmus, çehresi sararmistir çiçegin.
Yataklardadir artik çiçek, su da basinda bekler öylece çiçegin yardimci olmak için.
Ama bellidir ki artik çiçek ölecektir ve son kez zorlukla basini döndürerek çiçek, suya der ki:
“Seni ben gerçekten seviyorum.” Çok hüzünlenir su bu durum karsisinda ve son çare olarak bir doktor çagirir.
Doktor gelir ve muayene eder çiçegi. Muayeneden sonra söyle der doktor:
“Hastanin durumu ümitsiz, artik elimizden bir sey gelmez.”
Su merak eder sevgilisinin ölümüne sebep olan hastalik nedir diye, ve sorar doktora “Hastaligi nedir?” diye,
Doktor söyle bir bakar suya ve der ki “Çiçegin bir hastaligi yok dostum,
bu çiçek sadece susuz kalmis, ölümü onun için.” der.
Ve anlar ki su artik, sevgiliye sadece “Seni seviyorum.” yetmemektedir.

Yazar: Barış Temizel - Dokuz Eylül Üniversitesi

Dünya üzerindeki birçok kültür, tarih boyunca çiçeklere kendi fikirlerine göre anlamlar yüklemişler. Baharın gelişiyle kimi zaman hayatı kimi zaman da kısa ömürleriyle ölümü simgeleyen çiçekler hakkında çağlar boyu hikayeler anlatılmış. Bu yazımızda çiçekler hakkında anlatılmış hikaye ve mitlerin birkaçını okuyucularımızla buluşturuyoruz.

Çiçeklerin Mitolojik Hikayeleri

Orchis (Orkide) 

Bir su perisinin ve bir satirin oğlu olan yarı tanrı Orchis, ormanda dolaşırken Dionysos festivaline denk gelmiş ve festivale katılmış. Ancak çok fazla içki içen Orchis, sarhoş olup rahibelerden birine tecavüz etmiş. Böylesine büyük bir günahın bedeli olarak tanrılar onu vahşi hayvanların önüne atarak cezalandırmış. Hayvanlar tarafından bedeni paramparça edilen Orchis'in vücudunun parçalarının düştüğü yerde orkide çiçekleri yeşermiş. 

Denir ki orkide çiçeği Orchis'in güzelliğini temsil ederken çift soğanlı kökleri Orchis'in işlediği günahı temsil edermiş. 

Gül 

Bir gün Çiçek Tanrıçası Chloris ormanda dolaşırken, nefes kesici güzellikteki bir su perisinin cansız bedenini bulmuş. Böylesine eşsiz bir güzelliğin ölmesine üzülen Chloris perinin ölü bedenini bir çiçeğe çevirmiş. Güzellik Tanrıçası Aphrodite'i ve Şarap Tanrısı Dionysos'u yardıma çağırmış. Aphrodite çiçeğe güzelliğini verirken, Dionysos çiçeğe güzel kokulu nektarını vermiş. Ayrıca Batı Rüzgarı Tanrısı Zephyrus bulutlara üflemiş ki Güneş Tanrısı Apollon'un ışığı çiçeği beslesin ve büyütebilsin. Böylece "Çiçeklerin Kraliçesi" olarak adlandırılan gül yaratılmış.  

Hyacinthus (Sümbül) 

Güzelliği ile nam salmış olan Sparta Prensi Hyacinthus, hem güneş tanrısı Apollon hem de Batı Rüzgarı Tanrısı Zephyrus tarafından arzulanan bir gençmiş.  Hyacinthus’a olan ilgileri Zephyrus ve Apollon arasında bir rekabet yaratmış ve iki tanrı Hyacinthus’un sevgisi için birbirini kıskanır olmuş.  

Bir gün Apollon Hyacinthus'a disk atmayı öğretirken onları izleyen Zephyrus, Hyacinthus’u kıskandığı için Apollon'un attığı diske üflemiş ve disk Hyacinthus'un başına isabet ederek onu öldürmüş. Kaybettiği aşkının ardından ağlayan Apollon'un gözyaşları Hyacinthus’un kanının üzerine dökülmüş ve gözyaşı ile kanın birleştiği yerlerden sümbül çiçekleri yeşermiş. 

Narcissus (Nergis) 

Liriope, güzeller güzeli bir çocuk doğurmuş ve doğumdan sonra kahin Tiresias’ın yanına gitmiş. Kahin Tiresias, Liriope’ye eğer Narcissus kendisini hiç görmez ise uzun bir yaşam süreceğini söylemiş. 

Narcissus büyüdüğünde o kadar güzel bir genç olmuş ki onu bir kez gören gönlünü ona kaptırırmış. Ancak Narcissus hiçbirini kendine layık görmüyor ve hiçbirine yüz vermiyormuş. 

Dağ perilerinden Echo da Narcissus’un aşıklarından biriymiş. Günlerce kendini ona göstermek için çevresinde dolanıp durmuş ancak Narcissus onu fark etmemiş. En sonunda sessizliğe dayanamayarak konuşmaya karar vermiş. Ancak Tanrıça Hera tarafından lanetlendiği için Echo konuşamıyor, sadece kendisine söylenen son sözü tekrar edebiliyormuş. Yine de eğer Narcissus onu görüp güzel şeyler söylerse bunları tekrar edip aşkını ilan etme planlarıyla Narcissus’un karşısına çıkmış. 

Narcissus tıpkı diğer herkese yaptığı gibi Echo’nun güzelliğine de tepkisiz kalmış ve ona yüz vermemiş. Bundan sonra Echo üzüntüden ne yapacağını bilmez halde uzaklaşıp gitmiş. Ancak Narcissus için aşkı bitmemiş ve yine sürekli onu izler dururmuş. 

Narcissus’un davranışlarından haberdar olan Tanrıça Nemesis onu cezalandırmak istemiş. Bir gün Narcissus ormanda dolaşırken su içmek için göle eğilmiş ve kendi yansımasını görmüş. Karşısındaki güzelliğe o kadar hayran olmuş ki su başından ayrılmak istememiş. Günlerce kendi yansımasına bakmış durmuş, dokunmak istemiş dokunamamış, konuşmaya çalışmış konuşamamış ve sanki bir başkasıymış gibi yansımasına aşık olmuş. En sonunda ayrılamadığı göletin başında kederinden yitip gitmiş ve vücudu nergis çiçeğine dönüşmüş. 

Echo ise Narcissus’un göletin başında beklediğini ve yavaş yavaş öldüğünü görse de tek kelime edememiş. Narcissus öldükten sonra yürüyüp dağları ve mağaraları dolaşmış. Kederinden ne bir damla su içmiş ne de tek lokma yemek yemiş. Böylece o da en sonunda ölüp doğaya karışmış ve birisi ne zaman dağlara ve mağaralara seslense cevap vermiş. 

Mitolojide Karanfil (Dianthus) 

Karanfil çiçeğine Dianthus ismini Yunan botanikçi Theophrastus, “Dios”(Tanrı) ve “Anthos” (Çiçek) kelimelerinden türeterek vermiştir. Çiçeğin Artemis mitlerinden çıktığı söylense de hikayenin birkaç farklı versiyonu bulunmaktadır. 

Hikayenin bir versiyonuna göre, Ay ve Avcılık Tanrıçası Artemis bir gün verimsiz geçen bir avdan morali bozuk bir biçimde eve dönmektedir. Yol üzerinde flüt çalan bir çobanla karşılaşır ve ani öfkeyle çobanın müziğinin av hayvanlarını kaçırdığını düşünür ve başarısız geçen av için çobanı suçlar.

Bu yüzden Artemis çobana saldırır ve onun gözlerini yerinden çıkartır. Ancak öfkesi geçtikten sonra pişman olur ve öyle vicdan azabı çeker ki gözlerin düştüğü yerde kırmızı karanfil çiçekleri yeşerir. 

Astraea (Yıldızpatı) 

Deucalion ve Tufan hikayesinde, tanrıların tanrısı Zeus yoldan çıkmış insanları yok etmek için tufan gönderdiğinde; adalet, masumiyet ve saflık tanrıçası Astraea, insanlığın bu durumuna çok üzülmüş. Hatta o kadar üzülmüş ki bir yıldıza dönüşüp dünyadan uzaklaşmak istemiş. 

Astraea’nın dileği kabul olmuş ve gökyüzünde bir yıldıza dönüşmüş. Ancak sular geri çekilince ve dünyanın aldığı hasar gözler önüne serilince Astraea ölen tüm canlılar için ağlamış. Astraea ağlarken de yeryüzüne düşen gözyaşlarından yıldızpatı çiçekleri yeşermiş. 

Başka bir mite göre ise; Kral Aegeus’un oğlu Theseus Minotaur’u öldürmek için yolculuğa çıktığında babasına, eğer görevinde başarılı olursa gemisinin siyah yelkenlerini beyaz renk ile değiştirip galibiyetini herkese duyuracağını söylemiş.

Ancak Theseus yolculuğundan başarılı bir şekilde dönse de yolda yelkenlerin rengini değiştirmeyi unutmuş ve siyah yelkenlilerle şehre geri gelmiş. Siyah yelkenleri görünce oğlunun başarısız olduğunu ve öldüğünü düşünen Kral Aegeus, acıya dayanamayarak intihar etmiş. Ve denilir ki kanının döküldüğü yerden yıldızpatı yeşermiş. 

Campanula (Çan çiçeği) 

Efsaneye göre, aşk ve güzellik tanrıçası Aphrodite, bakana güzellikten başka bir şey göstermeyen sihirli aynasını kaybetmiş. Kaybolan sihirli aynayı fakir bir çoban çocuk bulmuş. Aphrodite, oğlu Eros’a gidip aynayı almasını söylemiş. Ancak aynadaki görüntüsü karşısında büyülenen çocuk aynayı vermeye gönüllü olmamış. Bu yüzden aynayı zorla almaya çalışan Eros yanlışlıkla aynayı kırmış ve ayna binlerce parçaya bölünmüş. Aynanın parçalarının düştüğü her yerde de çan çiçeği yeşermiş. 

Delphinium (Hezaren) 

İlyada destanının sonlarına doğru, Achilles, Paris tarafından öldürülünce Ajax ve Odysseus, Achilles’in cesedini almak ve Patroclus’un yanına gömmek için Truvalılarla savaşırlar. Ajax büyük kalkanıyla Achilles’i taşırken Odysseus da onlara engel olmak isteyen Truva’lılarla savaşır. Görevlerinde başarılı olurlar ve Achilles’e cenaze töreni düzenlerler. Cenaze töreninden sonra Achilles’in Olympus dağında Hephaestus tarafından dövülmüş büyülü zırhını kimin alması gerektiği konusunda anlaşamazlar ve tartışma çıkar. Ajax, savaştaki uğraşlarını ve ne kadar güçlü olduğunu öne sürerek zırhı kendisinin hakettiğini söyler. Ancak Odysseus tatlı diliyle ve Athena’nın yardımıyla konsey üyelerini ikna eder ve zırh kendisine verilir. Bu karar karşısında perişan olan Ajax kılıcını kendi göğsüne saplayarak intihar eder. Dökülen kanlarından ise hezaren çiçekleri yeşerir. 

Zambak Mitolojik Hikayesi

Tüm zamanların en sadakatsiz kocası olan Zeus’un, yalnızca bir ölümlü olan Alceme ile olan ilişkisinden Hercules doğmuş. Zeus ise ölümlü bir kadının sütünün yarı-tanrı olan oğlunu besleyemeyeceğini düşünmüş. Ancak karısı Hera’ya gidip gayrimeşru çocuğunu emzirmesini isteyemeyeceği için başka yollar düşünmeye başlamış. 

Zeus, Hera’nın uyumasını beklemiş ve Hera derin derin uyurken oğlu Hercules’i, sütünü içmesi için Hera’nın göğsüne yerleştirmiş. Ancak Hera, Hercules göğsündeyken uyanmış ve bebeği tuttuğu gibi fırlatmış. Göğüslerinden saçılan sütü Samanyolu galaksisini (Milky Way), yeryüzüne düşen birkaç damla da zambak çiçeklerini oluşturmuş.  

Ayçiçeği-Mitolojik Hikayesi 

Efsaneye göre, Clytie adında bir su perisi varmış. Titan Oceanos’un kızı olan Clytie, güneşi her gün gökyüzünde dolaştıran titan Helios’a aşıkmış. Ancak ne yazık ki Helios bir başka su perisi olan Leucothoe’yi istemiş ve Leucothoe için Clytie’yi terk etmiş.

Aşkına cevap bulamayan Clytie, Helios’u geri kazanmak için plan yapmaya başlamış ve ikilinin ilişkisini Leucothoe’nin babası Orchamus’a anlatmış. Kızının ilişkisinden haberdar olan Orchamus onu canlı canlı kuma gömerek cezalandırmış. 

Leucothoe’yi aradan çıkararak Helios’un kalbini geri kazanacağını düşünen Clytie’nin ümitleri boşa çıkmış. Çünkü olanlardan sonra Helios artık onun yüzüne bile bakmaz olmuş. Aşkından ne yapacağını bilemeyen Clytie, bir kayanın üzerinde çırılçıplak oturmuş ve Helios’u izlemiş ve onu affetmesini beklemiş. Olduğu yerde hiç kıpırdamadan dokuz gün boyunca güneşi seyreden Clytie en sonunda ölüp ayçiçeğine dönüşmüş. 

Clytie’nin dönüştüğü çiçek konusunda iki ayrı fikir bulunuyor. Ayçiçeği, halk arasında yaygın bir inanış olan ayçiçeğinin yüzünü güneşe dönmesi fikrinden doğmuş olsa da Ovidius’un kitabında bitkinin ayçiçeği değil Bambulotu olduğu belirtilmektedir. 

Kaynakça:

Ovid - Metamorphosis, Book; I, III, IX, XIII

Homer - Iliad

Theogony - Hesiod

Grimal, Pierre, Dictionary of Classical Mythology

Unutmabeni çiçeği Yunanca fare kulağı anlamına gelir. Bu ismi yapraklarındaki şekillerden almıştır. Latince adı Myosotis scorpioides olan bu çiçek, Borage ailesinden gelir. Yaklaşık 50 cinsi bulunur. Genellikle mavi renklerde görülür. Ancak mavi dışında beyaz ve pembe renkler de sıklıkla görülebilir. Unutma beni çiçeği hikayesi hakkında farklı efsaneneler bulunur. Süs bitkisi olarak tercih edilen bu çiçek evde ve bahçelerde yetiştirilebilir.

Unutmabeni Çiçeği Hikayesi ve Anlamı

Unutmabeni çiçeği hakkındaki efsaneler günümüze kadar ulaşmıştır. Unutmabeni çiçeği ile ilgili pek çok hikaye mevcuttur.

• Alman efsanesine göre Tanrı tüm çiçeklere isim verirken küçük bir çiçeği atlar. Bu küçük çiçek: “Ey Tanrım! Unutma Beni” diye bağırır. Bunun üzerine Tanrı, “Senin adın ne olsun der” Çiçek yeniden “Ey Tanrım! Unutma Beni” diye bağırır. Bunun üzerine Tanrı: “Senin adın bu olacak” der ve adı unutmabeni olur.
• Diğer bir efsaneye göre, göre; Hz. Havva ile Adem cenneti terk ederken bu çiçek arkalarından “Beni unutmayın” diye bağırır ve çiçeğin adı unutmabeni olur.
• Bunun dışında diğer efsane Ortaçağ’da geçer. Efsaneye göre bir şövalye ve sevgilisi Tuna Nehri kıyısında yürüyüşe çıkarlar. Tam bu sırada nehrin üzerinde akıp gitmekte olan mavi bir çiçek görürler. Şövalyenin sevgilisi bu çiçeği çok beğenir bunun ardından sevgilisi için şövalye nehirden almak ister. Ancak almaya çalışırken nehre düşer. Akıntıya kapılan şövalye çiçeği sevgilisine doğru atar ve ardından “Unutma Beni” diye bağırır. O günden sonra unutmabeni çiçeği olarak anılır.
• Unutmabeni çiçeği edebiyatta da kendine yer bulmuştur. Birkaç Grimm kardeşler masalında adı geçer ve şiirlere de konu olmuştur. Alman edebiyatçı Goethe bu çiçek için "en canlı çiçek, zariflerin en zarifi" demiştir.

Unutmabeni Çiçeği Nasıl Yetiştirilir, Bakımı Nasıl Yapılır?

Toprak ve Saksı Seçimi

• Hemen hemen her toprakta yetişir. Ancak toprağın organik, besleyici ve maddece zengin olması gerekir
• Saksı seçimi çok önemli olan bu çiçeğin tohumları toprak yüzeyine serpilir. Çiçeğin tohumları toprağa düşerek ertesi yıl kendiliğinden çoğalacağı için geni bir saksı tercih edilmelidir.

Sulama, Isı ve Sıcaklık

• Unutma beni çiçeği kuru toprağı sevmez. Bu yüzden çiçeğin toprağının her zaman nemli olması gerekir.
• Çiçeğin toprağının her zaman nemli olduğundan emin olmalısınız.
• Ancak sularken dikkat edilmelidir. Aşırı sulama çiçeğin çürütür.

Konumlandırma

• Unutma beni çiçeği aydınlık ve havadar ortamları sever.
• Unutmabeni çiçeği doğrudan güneş ışığını çok sever. Daha canlı ve sağlıklı bir görüntüye kavuşur.
• Unutmabeni çiçeğinin yerini beğenmemesi halinde yaprakları soluk ve mat görünür. Bu durumda çiçeğin yeri değiştirilmelidir.
• Kış şartlarına dayanıklıdır. Güneşli, yarı gölgeli ve serin yerlerde yaşayabilir.

Çoğaltma

• Unutmabeni çiçeği tohumları ekilerek ya da kökten bölünerek çoğaltılabilir.
• Unutmabeni çiçeğini kökten çoğaltmak istiyorsanız en uygun zaman sonbahar mevsimidir.
• Unutmabeni çiçeği toprağa döktüğü tohumlar ile çimlenerek ertesi yıl kendiliğinden çoğalır.