Subap Degisimi
Subap Takımı
Subap Nedir, Ne İşe Yarar?Görevi; motorlarda gaz geçişini aynı zamanda borularda ise gaz-sıvı kontrolünü yapan bir parçadır. İçten yanmalı motorlarda, havanın motor içine girişini ve egzozdan çıkışını kontrol etmeye destek olur. Subaplar iki türlüdür; sayılarının yarısı emme subapları ve diğer yarısı egzoz subaplarıdır.
Aracınızın subap ayarının yapılmış olması araç için önem taşır.
1- Eğer ses geliyorsa subaplar gevşemiş olabilir.
2- Aracınız gaza basıldığında zorlanıyorsa, yokuş aşağı ile normalde gittiği bir hızda gidemiyorsa bu defa da subaplarınız sıkı olabilir.
Subap arızaları
1- Subapların yapışması, yayların kuvvetsiz olması, subap iteceğinin gevşek olması subap sisteminden ses gelmesine neden olur.
2- Subap aralıkları yanlış ya da yayların kırık olması gibi durumlarda subap tutukluğu arızası ile karşılaşılır.
3- Subap iteceğinin tutukluk yapması, subapların fazla ısınması, motoru sürekli yüksek devirde kullanmak gibi durumlarda subap yatakları yanmış olur.
Subap arızası nasıl anlaşılır?
1- Subap lastiği arızası; Subap lastikleri, motordaki yağın yanma odasına girmesini engeller. Bu lastiğin arızasında yağ pistonların üzerine akar ve aracın yakıt problemi olmasına sebebiyet verir.
2- Subapların kırılması ya da eğilmesi. Triger kayışı kopması sonucu ortaya çıkar ve nadir bir problemdir. 3- Subapların yanlış zamanda açılıp kapanması sebebiyle pistonlar eğilir kırılır. Bu durumda araç çalışmayı durdurur ve motor parçaları zarar görür. Subap değiştirmek yeterli bir çözümdür.
Supap Erime&#; Supap Yanması- Supap Aşınması ve Kaçırması
Supap erimesi nasıl anlaşılır ? Supap Arızası Belirtileri: Motor supapları eridiğinde motor kompresyon kaçıracaktır, çekişi düşecektir, yakıt sarfiyatı artacaktır, motor rölanti devri düzensizleşecektir, hızlanmada kesiklikler ve gaz yememe sorunu meydana gelecektir.
Özellikle lpg'li araçlarda alev sıcaklığının daha fazla olması sebebiyle supap erimesi daha sık görülmektedir. Bu durumda supaplar set olarak değiştirilir. Bunun dışında lpg'li araçlarda yaklaşık kilometrede bir supap ayarı yapılması gerekebilmektedir.
Supaplarda Kontrol Edilmesi Gereken Kısımlar
Motor supaplarının sökülüp temizlenmesi ve kontrol edilmesinde dikkat edilmesi gereken noktalar şunlardır:
Supap tablasının (supap kafasının) kalınlığı kontrol edilmelidir. Zamanla aşınan ve incelen (eriyen) supap tablasının sıcaklığa dayanımı azalır, bu durumda kısa sürede yanabilir. (Bkz: Supap Nedir?)
Motor silindir kapağında emme ve egzoz supapları bulunur. Egzoz supapları daha fazla sıcaklığa maruz kaldığından dolayı, daha fazla aşınırlar, daha fazla incelirler.
Supap yanması meydana geldiğinde, bu supaplar genellikle egzoz supapları olacaktır. Supapların (egzoz) yanma-egzoz anında açık kalması, çok fazla ısınmalarına sebep olur, supapların açık kalma süresi arttıkça, çok ısınıp yanma eğilimleri de artar.
Eğer supap yayları eskimişse, supapların açık kalması süresi de bir miktar artacaktır.
Supap değişimi yapıldığında, set olarak tüm supaplar değiştirilir ve supap ayarı yapılır.
Supap tablaları yanma odasına açıldığından yüksek sıcaklıklara maruz kalırlar. Supaplarda (özellikle supap tablalarında) oyuk-çatlak-aşınma-yanma şeklinde supap arızaları meydana gelir.
(Yanmış-erimiş supaplar)
Supap oturma yüzeyi, supap kafasının silindir kapağına oturduğu konik yüzeyli kısımdır, bu kısım yanma odasının sızdırmazlığı (kompresyon oluşması) açısından çok önemlidir. Supap oturma yüzeyindeki oyukluk-aşınma veya yanma, silindirlerde kompresyon kaçağına, kötü yanma olayına, çekiş kaybına, kesik hızlanmaya, düzensiz rölanti devrine, vuruntuya, arıza lambasının yanmasına sebep olacaktır. Supap başının &#; oturma yüzeyinin aşınması durumunda supaplar değiştirilmelidir.
Supap sapının kalınlığı kontrol edilmelidir. Supap sapı incelmişse, supap sapının boyu da artmış olabilir. Bu durumda supap zamanlaması sapma yapacaktır, motorun çalışması etkilenecektir. Supap sapının kalınlığı bir den fazla noktadan ölçülmeli ve tolerans sınırlar içerisinde kalmalıdır.
Supap tırnak yuvalarının aşınması kontrol edilmelidir. Supap tırnakları, supap yuvalarına tam ve düzgünce oturmuş olmalıdır. Supap tırnakları, supap sapı ve supap yayını, supap yay tablasıyla birbirine bağlar. Supap tırnakları yerinden çıkarsa, supap sapını supap yayına bağlayan bağlantı kaybolmuş olur, bu durumda supap silindirin içine düşecek veya aşağıda kalacaktır. Bu durumda piston supaba çarpabilir ve büyük maliyetli arızalara sebep olabilir.
Supap Yayı Arızası ve Supap Yaylarının Kontrolü
Supap yaylarının sağlamlığı; sertliklerinin özel alet ile ölçülmesiyle, supap boylarının (yük altında değilken) ölçülmesiyle, eğikliklerinin (gönyeden kaçıklık) bir gönye ve düz zemin yardımıyla ölçülmesiyle kontrol edilebilir. Aşınmış veya sertliğini-esnekliğini kaybetmiş supaplar, özellikle yüksek motor devirlerinde o kadar hızlı çalışırlar ki (saniyede defa açılıp kapanmak durumunda kalabilir supaplar ve yayları), kapanmaya fırsatları kalmaz, bu durumda havada asılı kalır, yani kapanıp açılamaz, motorda kompresyon kaybı, çekişin düşmesi (güç kaybı) ve fazla yakıt sarfiyatı meydana gelecektir. Yanma odasının şekline göre, supaplar ve pistonlara çok yakın çalışıyorsa, piston ÜÖN&#;ye geldiğinde kapanmamış supap tablasına çarpabilir, bu durumda büyük arızalar meydana gelebilir.
(Bkz: Supap Sistemi)