Sürekli Esnemek

Sürüngenler, bazı kuş türler ve birçok memeli gibi insanlarda esner. Esnemek genelde istem dışı harekettir. Aynı zamanda bir yüz refleksi olarakta tanımlanabilir. Esneme esnasında ağız iyice açılır ve ciğerlere çok miktarda hava çekilir sonrasında bu hava yavaşça verilir. Genellikle esneme sırasında gözler kapatılır ve gözler yaşarır. Bu esnada kulak zarları da gerilir. Esneme hareketine bazen vücudun gerilme hareketi de eşlik edebilir. Esneme hareketi ortalama 6 saniye sürer.

Esneme ile ilgili araştırmalar çok eski zamanlara Hipokrat ‘a kadar gider. Hipokrat yaptığı araştırma sonucunda esnemenin kandaki kirli havayı temizlemeye yardımcı olduğu yönünde gözlemler yapmıştır.

Esnemeyi neyin başlattığı hakkında kesin bir bilgi yoktur. Hangi aktivite ya da düşünce esnemeyi tetikler bu henüz net değildir. Esnemeyi sağlayan merkez insan beyninde hipotalamusta bulunur. Bir dönem yorgun insanların daha çok oksijen alabilmek adına vücudun yaptığı bir solunum hareketi olarak kabul edilmiştir. Ancak daha sonraki çalışmalarda esnemenin solunum ihtiyacı için önemli bir rolü olmadığı tespit edilmiştir. Çünkü kimi insanlar yorulunca kimi insanlar sıkılınca kimi de uykusuz kalınca esner. Üstelik insanlar karşılarında esneyen birini görünce de esnemeye başlarlar. Bu nedenle çok farklı ortamlarda meydana gelen esneme hareketinin birkaç farklı amacı olabileceği düşünülmektedir.

-Vücudun durum değişikliği: Uyumadan önce veya uyandıktan sonra, kişi sıkıldığı zaman, spor yaptıktan sonra, basınç değişikliğinde (yüksek basınçtan alçak basınca geçiş)durumunda esneme hareketi ortaya çıkabilir.

-Solunuma yardımcı olmak için esneme: Esneme kandaki artan oksijen seviyesi ihtiyacını karşılar. Daha derin alınan nefes ile daha çok oksijen alınır, kalp hızı artar yani sonuç olarak kalp daha çok oksijeni kana pompalar.

-Beynin serinletilmesi için esneme: Esneme hareketi esnasında iyice açılan çene nedeni ile yüz ve boyunda kan dolaşımı azalır. Alınan derin nefesle birlikte sinüs boşluklarına dolan hava artan kalp atış hızıyla birlikte dolaşım hızı artan kan akımı sayesinde beyin ısısında düşüş meydana gelebilir. Aynı şekilde uykunun hemen öncesi ve sonrasında vücut ısısı biraz yükselir. O dönemlerde ki esneme ile  ısı düşürülmesine katkıda bulunulabilir.

-Mesaj vermek için esneme: Esneme insanın içinde bulunduğu durumu anlatan bir beden hareketi olabilir. Kişi sıkıldığını, uykusunun geldiğini beden diliyle esneyerek ifade ediyor olabilir.

Esneme üzerine yapılan çalışmalarda esneme ile sıkıntılı stresli durumlar arasında bir ilişki olabileceği yönünde bulgular vardır. Bir grup maymunun davranışları incelendiğinde maymunların av olmaktan kurtuldukları anlarda ya da tehlikeli bir durum algıladıklarında daha çok esnedikleri gözlenmiştir. Esneme ile içinde bulunulan stresin azalarak esneyeni sakinleştirdiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu gözlemler sonucunda esnemenin bir taraftan sakinleşirken bir taraftan da beyni alarm durumuna geçirdiği ortaya koyulmuştur. İnsanlarda da benzer davranışların yarışmalardan önce sporcularda, göreve çıkacak askerlerde, konser öncesi müzisyenlerde olduğu gözlemlenmiştir. Tüm bu bilgiler ışığında esneme aynı zamanda bir savunma mekanizması olarak kabul edilebilir. Esneme aslında vücudun bir sakinleşme mekanizmasıdır. Önemli olaylar öncesinde esneme ile vücut sakinleştirilmeye çalışılır.

Esneme hareketi daha anne karnında başlar. 11 haftadan itibaren fetüs esnemeye başlar. Esneme sıklığı da anne vücudunun içinde bulunduğu oksijen miktarına bağlı olarak değişiklik gösterir.Esneme insan hareketleri içinde hala tam çözülememiş oldukça ilginç bir olaydır. Örneğin insanların ağzı kapalı olduğunda esneme hareketi gerçekleşmemektedir.

Karşımızdaki Esneyince Neden Esneriz?

Görme engelli insanlara esneyen insanların sesi dinletildiğinde ya da insanlara esnemekle ilgili bir yazı okunduğunda ya da karşısında esneyen bir insan gördüğünde insanlar esneyebilir. Çok küçük yaşlarda insanlar karşılarındaki insanlardan etkilenerek esnemeye başlar. Bir başka bakış açısı ise esneme hareketi esnasında gösterilen dişler nedeni ile karşı tarafın bunu bilinç altında saldırgan bir hareket olarak görüp karşı tavır aldığı yönündedir.

Esnemek Bulaşıcı mıdır?

Esnemek tutarlı bir refleks değildir. Ama genel kanı esnemenin bulaşıcı bir davranış olduğudur. İnsan beyni vücuda pek çok mesaj verir. Bu mesajlardan biri de esneyen birinin görüldüğü zaman verdiğimiz tepkidir. Bu nedenle esneme hareketi bulaşıcı kabul edilir. Bir başka teori ise insanın karşısındaki ile kurduğu empati davranışıdır. Kişi karşısındakinin yorgun, uykusuz olduğunu düşünüp empati yaparak onunla birlikte esnemektedir. Şempazeler üzerinde yapılan gözlemlerde esneme hareketinin şempazelerde de bulaşıcı olduğu gözlemlenmiştir.

Esneme Durdurulabilir mi?

Bazen uygun olmayan, esneme hareketinin hoş karşılanmadığı durumlarda esneme hareketi durdurulmak istenebilir. Bu durumda esneme hareketini durdurmak için yüzün yıkanması, su içilmesi, temiz havaya çıkılması, derin nefes alıp verilmesi önerilir.

Dini açıdan olaya bakılacak olursa İslamiyet dininde esneme hareketi hoş karşılanmaz. Hz. Muhammed tarafından toplum içinde özellikle Allah zikri yapılırken esneme olayının şeytandan geldiği bu nedenle çabucak giderilmesi gerektiği tavsiye edilmiştir.

Esnemek Zararlı mıdır?

Bazen aşırı esnemeye yol açan olaylar olabilir. Uzun süreli ve sık esnemek bir hastalığın belirtisi olabilir. Bu durumda mutlaka bir uzman danışmak gereklidir.

Kalp krizi her yıl milyonlarca insanın hayatını kaybetmesine neden oluyor. Göğüs sıkışması, terleme, el ve kol uyuşması olarak bilinen kalp krizi belirtilerini erken fark edip doktora başvurmak hayat kurtarıyor. Ancak bu belirtilerin haricinde esnemenin de kalp krizi ile bağlantılı olabileceği bulundu. Genellikle esneme uykusuzluğun bir işaretidir. Ancak derin bir uyku çektiğiniz ve kendinizi hiç yorgun hissetmediğiniz günlerde bile yapmaya devam ederseniz, ciddi bir sağlık durumunun belirtisi olabilir.

ARTAN ESNEMELERE DİKKAT EDİN

Esneme tıp bilimi dünyasında bir muammadır. Şifresini çözmek için birkaç çaba sarf edildi, ancak bilim adamları pek başarılı olamadı. Bazı çalışmalara göre esneme, kanın oksijenlenmesini ve beyin soğumasını teşvik etmeye yardımcı olur. Aşırı esnemenin beynin altından kalbe ve mideye kadar uzanan bir vagus siniri ile ilgili olduğuna inanılmaktadır. Bazı durumlarda, kalp çevresinde kanama olduğunda insanlar çok fazla esner. Bu refleks olgusu aynı zamanda inme ile bağlantılıdır.

ESNEMEYLE BİRLİKTE GELEN UYUŞMALAR TEHLİKELİ OLABİLİR

Çalışmalara göre, felçten önce veya sonra aşırı esneme meydana gelebilir. Buna eşlik eden diğer belirtiler ise uyuşma, yüzün alt kısmında düşme, kolda güçsüzlük ve konuşma güçlüğüdür. Sağlık uzmanlarına göre, özellikle sıcak günlerde egzersiz sırasında çok fazla esneyen kişiler kalp krizi geçirme riski taşıyor.

AŞIRI ESNEMENİN DİĞER NEDENLERİ

Esneme sadece kalp krizi ve inme ile değil, aşağıdakiler gibi diğer bazı sağlık durumlarıyla da bağlantılıdır:

• Beyin tümörü
• Epilepsi
• Multipl skleroz
• Karaciğer yetmezliği
• Vücudun sıcaklığını kontrol edememesi

ESNEMEK NEDİR?

Esneme, ağzın sonuna kadar açıldığı ve akciğerlerin çok fazla hava aldığı istemsiz bir reflekstir. Hava daha sonra yavaşça dışarı verilir. Bu süre zarfında kulak zarları gerilir ve gözler de sıkıca kapanarak sulanmasına neden olabilir. Esnemek için hiçbir düşünce veya eylemde bulunulması gerekmez ve süreç herkes için benzerdir. Esneme genellikle uykudan önce veya sonra meydana gelir, bu nedenle genellikle yorgunluk belirtisi olarak kabul edilir. Esneme, sıkıcı veya sıkıcı şeyler yapan kişilerde de sıklıkla görülür. Esnemenin sosyal bir yönü de vardır. Esneme, insanlar ve diğer hayvanlar arasında bulaşıcı gibi görünmektedir ve esnemenin bulaşıcılığı iyi belgelenmiştir, ancak pek anlaşılmamıştır.

ANASAYFAYA DÖNMEK İÇİN TIKLAYINIZ

Birisi ile konuşurken sürekli esnemek; sıkılma, bunalım ve zor durumda olma anlamına gelir. Psikolojik açıdan ağırlıklı olarak sıkılma anlamında kullanılsa da bazı durumlarda kişinin gerçekten uykusu gelmiş olabilir dolayısıyla uyku durumunu tespit etmenizde fayda var. Bazı insanlar stres durumunda, anksiyete yaşadığında ya da zihinsel sağlık sorunları yaşadığında da sürekli esneme eylemi içerisinde olur. Uzmanlar, biriyle konuşurken sürekli esnemenin her zaman ”Sıkılma” anlamı taşımayacağı ve stresli meselelerle yüzleşme anlamı çıkabileceğini de belirtti.

Esnemek, vücudun oksijen alımını arttırmasında yardımcı olur. Bu yüzden uykulu olan bazı insanların, esnemeleri uyanık ve odaklanmış hissetmelerine neden olur. Sürekli esneme, uykusuz ruh hali ve dağınık dikkatin habercisidir. Zihinsel sağlık sorunlarına da neden olabileceği bilinir. Bundan dolayı takip edilmesi gerekir.

Üst Üste Esnemek Ne Anlama Gelir?

Üst üste esneme vücudun yorgun ve uykusuz olmasından kaynaklanan genel bir durumdur. Bir refleksi tepkidir. Dikkat dağınıklığı ve konudan uzaklaşmanın verdiği etkiye bağlı olarak sıkılmışlığın habercisi olarak da karşımıza çıkar. Bu durumda üst üste esnemeler yorgun vücudun bir tepkisi olarak insana yansıdığı bilinir.

Biriyle telefonda konuşurken sürekli esnemek ise konuşmanın içeriğinden bunalmak ya da vücudun artık dinlenmeye ihtiyacı olduğunun habercisidir. Eğer karşınızda telefonda konuşurken sürekli esneyen biri varsa öncelikli olarak yorgun ve uykulu olup olmadığına karar vermeniz gerekir. Yorgun ve uykulu değilse konuşmadan sıkıldığı anlamına gelir. Bu noktada telefonu kapatmak doğru seçenektir.

Çok Aşırı Esnemek Neden Olur?

Çok aşırı esneme, vücudun farklı nedenlerle karşılaştığı durumlardır. Burada bazı olası nedenler aşağıda belirtilmiştir:

1. Yorgun ve uykusuz olma: Vücut yeterince uyumadığında esneme refleksini gösterir. Esneme refleksi artması bu durumda oldukça yaygın bir durumdur.
2. Uyku apnesi yaşanması: Solunum yollarının geçici olarak kapanması durumunda uyku sırasında solunum kesilmesi ile karakterize edilir. Bu durumda vücut esneme ile daha fazla oksijeni almak için esneme hareketini yapar.
3. Stres ve anksiyete: Stres ve anksiyete durumlarında vücut otomatik olarak bu tepkiyi verir.
4. İlaçlar: Bazı ilaçlar özellikle antidepresan ve antihistaminikler kişinin daha fazla esnemesine neden olur.
5. Nörolojik bozukluklar: Epilepsi ve multipl skleroz rahatsızlıkları kişinin esnemesine ortam hazırlar.
6. İç ortam: Sıcak ve havasız ortamlarda kişilerin esneme refleksinin arttığı bilinir.
7. Farklı sağlık sorunları: Anemi, kalp yetmezliği, karaciğer hastalıkları gibi diğer sağlık sorunları, kişinin daha fazla esnemesine neden olabilir.

Çok aşırı esneme sık sık başınıza geliyorsa bu durumun sağlıksal bir problem olması olasıdır. Bu durumda gerekli önlemleri almanız gerekir.

İlginizi Çekebilir: Psikoloji Nedir

Sevgiliyle Konuşurken Neden Sürekli Esner?

Sevgiliyle konuşurken sürekli esneme uykusuz olma ve stresli olma gibi nedenlerden dolayı karşımıza çıkar. Zihinsel yorgunluk ve sıkıcı bir konuşma da sevgiliyle konuşurken esnemeye neden olur. Bu durumun hem sağlık hem de psikolojik anlamda birçok faktöre söz konusudur. Sevgilinizde bildiğiniz bir sağlık sorunu ya da uyku problemi yoksa konuşmanın sıkıcı olması nedeniyle esneme söz konusu olur.

Konuşurken esnemek beden dili, bir kaçış mekanizması olarak kullanılabilir. Sıkıcı, bunalımlı ve zor durumlarda kişiler, sürekli esneyebilir. Bu durum psikolojiktir ve kişi bu durumu savunma mekanizması olarak geliştirmiş olabilir. Bazı durumlarda ise kişinin o gün gerçekten uykusu geliyor olabilir. Bu durumu anlamak için gözlerinin uyku durumuna da bakmak gerekir.

Keşfedin: Psikoloji Kanalları