Sürekli Rüzgarlar Özellikleri
Sürekli rüzgârlar; alizeler, batı rüzgârları ve kutup rüzgârlarıdır (Harita ).
1- Alizeler
Alizeler enlemlerdeki yüksek basınçlardan Ekvatoral bölgedeki alçak basınç alanlarına eser. Bu rüzgârların yönü Kuzey Yarım Küre’de kuzeydoğu, Güney Yarım Küre’de güneydoğudur. Denizlerden aldığı nemi karaların doğu kıyılarına yağış olarak bırakır. Deniz yüzeyindeki süreklilikleri fazla olduğundan yelkenli gemicilik döneminde uygun koşullar oluşturmuştur. Bu nedenle alizelere o dönemde “ticaret rüzgârları” denilmiştir.
2- Batı Rüzgârları
Batı rüzgârları, enlemdeki yüksek basınçlardan enlemdeki alçak basınçlara doğru esen rüzgârlardır. Denizden aldığı nemi karaların batı kıyılarına yağış olarak bırakır. Batı rüzgârları, Kuzey Yarım Küre’de güneybatı, Güney Yarım Küre’de kuzeydoğu yönlü eser.
3- Kutup Rüzgârları
Kutup bölgelerindeki yüksek basınç alanlarından enlemdeki alçak basınç alanlarına esen rüzgârlardır. Kutup rüzgârları, buzullarla kaplı olan Antarktika Kıtası ve Grönland Adası üzerindeki soğuk havayı alçak enlemlere doğru taşır. Bu rüzgâr, Kuzey Yarım Küre’de kuzeydoğu, Güney Yarım Küre’de güneydoğu yönlü eser.
Yeryüzündeki rüzgârlar oluşum ve etki alanlarına göre üç gruba ayrılmaktadır:
- Sürekli rüzgârlar
- Mevsimlik rüzgârlar
- Yerel rüzgârlar
Ana madde: Rüzgâr yönü
Kuzeyli olan rüzgârlar (yıldız, poyraz, karayel) özellikle kış aylarında havayı soğutucu etki yaparlar. Güneyli rüzgârlar ise ısıtıcı etki yaparlar.
Aralık ayı sonu, Ocak ve Şubat aylarınca oldukça şiddetli lodos rüzgârları görülür. İstanbul'a denizden gelen bu rüzgâr denizi kabartarak, deniz ulaşımına ve denizcilere olumsuz etki yapar. Lodos Ege ve Akdeniz'de de kış aylarında şiddetli eser. Yaz aylarında ise genelde kuzeyli rüzgârlar hakimdir.