Modern yaşamanı getirdiği uyaranlar her tarafımızı sarmış durumda. Korna sesleri, metropollerdeki insan kalabalığı, gürültü ve bitmek bilmeyen bir koşuşturma. Günün sonunda evinize gidip uyuduğunuz halde yorgunluğunuz ve uykusuzluğunuz bir türlü geçmiyor mu? Gün ışığının azaldığı ve havaların soğumaya başladığı kış günlerinde hareketsizliğin de etkisiyle vücudumuzun bir nevi kış uykusuna hazırlanır. İşte bu uyku haline karşı alınması gereken 8 önlem
Soğuk havalarda susama hissi azaldığı için gün içerisinde tüketilen su miktarı hayli düşüyor. Susuzluk ise tansiyonu düşürerek ve birçok enzimatik reaksiyonu yavaşlatarak uyku hissini artırıyor. Uyanınca içeceğiniz 2 bardak ılık su ile güne daha dinç başlayabilirsiniz.
Gün içinde tüketilen çay ve kahve birçoğumuz için şüphesiz vazgeçilmezler arasında yer alıyor. Oysa içerdikleri kafein nedeniyle çarpıntı ve uykusuzluk yapabildiklerinden gece uyku düzenimizi bozarak gündüz uyuklamamıza neden olabiliyorlar. Çay ve kahveyi sabah saatlerinde tüketmek, hatta kafeini düşük yeşil çayı tercih etmek bu durumu düzeltmeye yardımcı olabiliyor.
Gazlı, şekerli içecekler ile meyve suları tüketmek yağ dokusunu artırıyor. Bu içecekler yüksek kalori nedeniyle hem kilo aldırıyor hem içtikten sonra şeker dalgası oluşturarak uyku hali yapabiliyor. O nedenle bu tür içeceklerden uzak durun. Meyve suyu yerine ara öğün olarak az miktarda meyve tüketin.
Özellikle ofis çalışanları için önemli olan bu durum tam bir kısır döngüdür. Oturdukça enerjimiz düşer, enerjimiz düştükçe hareket isteği azalır. Ofis içinde bile yapacağımız hareket ile birlikte kan akışı artacağından daha verimli ve enerjik hale geliriz.
Hepimiz birbirimizden farklıyız, o yüzden herkes için tek bir formül vermek doğru değil. Kimimiz hiç kahvaltı yapmıyor iken, kimimiz kahvaltısız adım atamıyor. Ancak sağlıklı ve özenle seçilmiş bir kahvaltı enerjimizi artırarak gün içi uyuklamalarını azaltıyor.
Gün içinde şekerli gıdalardan uzak durmaya çalışın. Öğün miktarını düşük tutarken, seçiminizi güzel yapın. Çok dolduracağınız bir mide enerjik hissetmek yerine bitkinlik ve uyuklamaya yol açıyor. Ara öğünlerde ise yiyeceğiniz bir çikolata o anda iyi hissettirirken kısa süre sonra bitkinlik ve uyuklama hali yapabiliyor. Onun yerine tahıllı kraker gibi daha karmaşık karbonhidratları tercih edin.
Az ışıklı, havasız ortamlar rehavet ve uyku hali oluşturur. Ortamınızı her zaman aydınlık tutun ve havalandırın, hatta aralıklı olarak dışarı çıkıp temiz hava almak enerjinizi yükselteceğinden buna zaman yaratın.
Gereken önlemleri almanıza rağmen uyuklama isteği geçmiyorsa doktorunuzdan destek isteyebilirsiniz. Genellikler kansızlık, uyku apne sendromu, tiroidin yavaş çalışması, vitamin eksikliği gibi nedenler uyku hali, uyuklama isteği nedeni olabilir.
*Bu içeriğin geliştirilmesinde Tıbbi Direktörlük katkı sağlamıştır.
*Web sitemizdeki bilgiler kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız. İçeriklerde Acıbadem Sağlık Grubu'nun tedavi edici sağlık hizmetlerine yönelik bilgiler yer almamaktadır.
Güçlü baklk sistemi ve salkl bir beden için verimli ekilde uyumak gereklidir. Uykusuz kalnan günlerde dikkat eksiklii ve yorgunluk ba gösterir. Uzmanlar günün en verimli saatlerinde (gece aras) uyumann vücut hormonlar için salkl olacan söylerler.
Çok geç uyuyup geç saatlerde uyanmak ise bir zaman sonra obeziteye ve çeitli hastalklara davet çkarr. Peki siz günde kaç saat uyuyorsunuz? Uyku ile vedalamakta güçlük çekiyor musunuz? Vereceiniz cevaplar çok önemli. Çünkü vücudunuzun ihtiyacndan fazlasn uyumak, baz hastalklara davet çkarabilir.
Gün içinde sürekli uyku halindeyseniz bu konuyu ele almann vakti geldi. Çünkü sürekli uyku hali psikolojik bir rahatszlk olarak kabul edilmektedir. Uykucu hastal olarak bilinen sürekli uyuma istei tp literatüründe “narkolepsi” olarak ifade edilmektedir.
Halsizlik ve uyuma istei uzun süre devam eden kiilerde bu hastalk tespit edilmektedir. Eer sizde de sürekli uyku hali ve halsizlik görülüyorsa hazrladmz yaz size yardm edebilir. Sürekli uyku hali nedenleri bulunduktan sonra tedavisi olan bir rahatszlktr.
En doru bilgiler ve salkl sonuçlar için doktor destei alnz. çeriimizde yer alan bilgiler reçete nitelii tamaz.
Gün boyu kendinizi uykulu hissetmenizin nedeni uzun saatler youn çalma temposu, düzensiz bir yaam program, alkol ve kafein tüketimi, ilaç kullanm, psikolojik rahatszlklar, çok çalan bir zihin gibi etmenler olabilir. te, sürekli uyku halinin genel nedenleri:
lginizi çekebilir: Demir Eksikliine yi Gelen En Etkili 11 Besin
Bir süredir sürekli uyku hali yayorsanz B2, B6, B12 vitamini eksikliiniz olabilir. Özellikle B grubu vitaminlerinde eksiklik kanszlk ve demir eksiklii yapabilir. Bu durum yorgunluk, halsizlik ve sürekli uyku hali yaratr.
Çok uyuduunuzda ba ars ile uyanabilirsiniz. Sürekli uyku hali ve ba ars genellikle kanszlk problemi yaayan kiilerde görülür. Kanszln temel nedeni de demir eksikliidir. Demir eksiklii ise ülkemizde skça görülen bir rahatszlktr. Beslenme ve ilaç takviyesi ile tedavisi mümkündür.
Gayet sakin geçen ve enerji harcanmayan günlerde görülen uyku istei, zaman zaman kalsiyum eksikliinden meydana gelir. Kan oranndaki kalsiyum yetersizlii sürekli uyku halinde olmak yönünde enerjinizi düürebilir ve sizi uyumaya tevik eder. Demir ve kalsiyum arlkl beslenilmedii durumlarda uyku hali kaçnlmaz sondur.
Bu tip durumlarda sürekli uyku hali çözümü için gerekli vitamin ve minerallerin daha youn olduu bir beslenme düzenine geçilmeli, takviye formunda da destek alnmaldr.
lginizi çekebilir: Vitamin Eksiklii Belirtileri: 8 Sinyale Dikkat!
Salkl bir vücut için en önemli eylerden biri de su! Kulanza çok basit gelebilir ama sürekli uyku hali ve ackma hissiniz birlikte seyrediyorsa bunun nedeni yeterli su içmiyor olmanz olabilir. Su, vücudun enerji akn da dengeler.
Her yata görülme ihtimali olan narkolepsi, sürekli uyku hali sersemlik gibi etkiler meydana getirir. Uyuyan kiinin metabolizmas da yavalar. Metabolizma yavaladnda ise kan ak çok yava gerçekleir.
Enerjili ve dinamik olmak için kan aknn hzl gerçeklemesi gereklidir. Uyku hali ve halsizlik ayn zamanda yaanyorsa ksa süre içinde çok fazla yemek yemi olabilirsiniz. Eer bu ikayetiniz uzun bir zaman dilimi için geçerliyse; fazla kilonuz bedeninizi etkiliyor demektir.
Hareketsiz yaama sahip olan kiilerde görülen sürekli uyku hali ve yorgunluk sebebi de apaçk ortadadr. Duran metabolizma ve hareketsiz kalan bünye, harcayacak enerji bulamaz. Bu faktörlere hazr gda tüketimi de eklendiinde kii tek çareyi sürekli uyumakta bulabilir. Uyandnda ise yorgun ve bitkin bir bedenle güne merhaba diyebilir. Bu durum ise ciddi hastalklara davet çkarr.
Sürekli uyku hali ve unutkanlk depresyon belirtisi olarak kabul edilmektedir. Stresli ve zor bir süreçten geçen kii, uykuda rahat edeceine inanr. Psikolojik aratrmalar sonucunda çok uyuyan kiilerin toplumdan kaçma istei de belirtiliyor. Yaanan olumsuz durumlardan kaçmak için kii tek bana kalmak ve uzunca uyumak ister.
lginizi çekebilir: Depresyona Ne yi Gelir? Bitkiler, Doal Yiyecekler
Sürekli uyku hali hamilelik belirtisi midir sorusuna da yant verelim. Gebelik döneminde deien hormonlardan kaynakl uyku hali görülebilir. Vücutta salglanan progesteron hormonu, sakinletirici etkiye sahiptir. Hamilelik ile salglanan bu hormon da anne adaynda yorgunluk ve uykuya neden olmaktadr. Gebelik üphesinde olan kadnlarda sürekli uyku hali oldukça normaldir.
Yallarda sürekli uyku hali skça görülen bir durumdur. Yalanma ile beraber uyku kalitesi de deimektedir. Uyku ritmi eskisine göre daha farkl hal alr. Gün içinde ksa süreli uykular, sürekli uyku halini davet eder. Yalanma ile beraber görülen rahatszlklarn gece uykusunu bölmesi de, gündüz uykusuna neden olur.
Sürekli uyku hali, halsizlik ve yorgunluk hissi altta yatan hastalk iyiletirildiinde otomatik olarak düzelebilir. Örnein kalsiyum eksikliine veya kanszla bal bir sürekli uyku hali varsa ilaç tedavisi ve takviyelerle bu durum çözülebilir.
Yeni doan bir bebein sürekli uyku hali oldukça normaldir. Geliimini salkl ekilde devam ettirmesi için uyumas gereklidir. Uyku esnasnda büyüme hormonlar salgland için yetikinler ile uyku saati bir tutulamaz.
Okul çandaki bir çocuun sürekli uyku hali ise erken uyanma ve gün içindeki aktivitelerden dolay yaanmaktadr. Çocuklarda görülen uyku halleri yorgunluktan kaynaklanabilir. Uyku haliyle beraber ciltte leke ve a kar hassasiyet baladysa doktor gözlemi art olacaktr. Menenjit hastalnn bir habercisi olabilir.
lginizi çekebilir: Kan Yapan Yiyecekler, Kanszla Birebir 20 Doal Yiyecek
Uykuyu kontrol eden sinirler beyin sisteminde yer ald için sürekli uyku problemini çözmek için “nöroloji” bölümüne gitmeniz gereklidir. Uzun süre devam eden sürekli uyku hali ve halsizlik sorunu ancak bir doktor denetimi ile iyiletirilebilir. Uykuya neden olan faktörler gerekli testler sonucunda belirlenir. Uygun görülen ilaçlar ve tedavi yöntemi ile uyku hali çözülebilir.
Sürekli uyku hali bitkinlik ve yorgunluk gibi ikayetler genellikle salkl beslenme ve düzenli spor ile geçen rahatszlklar olsa da bazen altta yatan daha ciddi sebepler olabilir. Sürekli uyku hali beyin tümörü gibi ciddi hastalklarn habercisi ise genellikle ar ba arlar gibi ciddi semptomlar da görülür. Bu durumla ilgili tanlar da nöroloji bölümünde konur ve gerekli tedaviler uygulanr.
Sürekli uyku hali psikolojik etkenlerden dolay kiiyi rahatsz ediyorsa psikolojik destek almak gerekecektir. Bu amaçla bir psikiyatr ile iletiime geçebilirsiniz. Doktor gerekli incelemelerden sonra sizi ilgili uzmana sevk edecektir. Sürekli uyku hali depresyon gibi psikolojik sebeplere dayanan bir rahatszln göstergesi ise hem fiziksel hem de zihinsel süreçler açsndan tetkiklere göre ilerlemek gerekecektir.
Sürekli uyku hali eklem arlar ve hatta tüm vücut arlar ile birlikte seyrediyorsa fibromiyalji hastal yayor da olabilirsiniz. Bununla ilgili tetkikler yaptrmak için fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümlerine bavurabilirsiniz.
Kronik Yorgunluk Sendromu Nedir?
Migren Nedir? Belirtileri ve Nedenleri
Göz Yorgunluuna yi Gelen 8 Doal Tedavi
Hangi Vitamin Ne e Yarar? En Çok Hangi Besinde Var?
Uykuyu Ne Açar? Sizi Annda Canlandracak Hzl Etkili 10 Besin
Çoğunlukla uykunuzu alamadığımız zamanlarda ama bazen de nedenini anlayamadığınız bir biçimde, gün ortasında kendinizi aniden gözlerinizin kapanmasına karşı koyamaz halde bulabilirsiniz. Peki bu durum neden olur? Yakından bakıyoruz
Aniden uyku bastırmasının en yaygın nedeni yeterince uyumamak. Ortalama bir yetişkin her gün saat uykuya ihtiyaç duyar ve uykusunu alamadığında gün içinde vücut kişiyi bu eksiği tamamlamaya zorlayabilir. Her gün aynı saatte yatmamak, uykudan önce elektronik cihazlar kullanmak veya büyük öğünler yemek uykuyu bozabilir. Düzenli bir uyku programı oluşturmak ve buna bağlı kalmak, genellikle uyku kalitesini artırmaya yardımcı olur.
Bu konuda yapılmış araştırmalara göre gece vardiyasında çalışanların yüzde ’ü gün içinde kendini aşırı yorgun hissediyor, yüzde ’i de uykusuzluk çekiyor. Çünkü her ne kadar gece işlerinde çalışanlar uyku programını buna göre ayarlasa da gece boyu çalışıp gündüzleri uyumak, normal uyku-uyanıklık döngüsüne aykırı.
Otobüsler, trenler, kamyonlar, sürekli kornaya basan otomobiller, inşaatlardan gelen gürültü… Modern şehir yaşamında uyumaya çalışmak bazen dünyanın en zor şeyi olabilir. Çevresel gürültü veya gürültü kirliliği olarak adlandırılan bu tür sesler, zaman içinde uyku kalitesini önemli ölçüde azaltabilir. Kulaklığınızı takıp uykuya dalmayı kolaylaştıran doğa seslerini dinleyerek uyumayı deneyebilirsiniz.
Vücudun kendi sıcaklığı ve ortam sıcaklığı, uykuyu ciddi biçimde etkiler. Çok sıcak veya soğuk uyku kalitesini bozabilir. Herkesin sıcaklık tercihleri farklı olsa da araştırmalara göre uyurken odayı °C aralığında tutmak en doğrusu.
Vücudun uyku-uyanıklık döngüsüyle güneşin günlük ritmi arasında güçlü bir bağ var. Yatmadan iki saat önce veya uyku sırasında ışığa maruz kalmak bu dengeleri bozabiliyor. Aydınlık ortamlarda uykuya dalmak ve uykuda kalmak da zorlaşıyor. Işık bir sorunsa karartma perdeleri veya göz maskeleri gibi engelleyici malzemeler kullanmayı deneyin.
Ya da uykusuzluk hastalığı Bu hastalıktan mustarip olanlar uykuda kalmakta veya uykuya dalmakta zorlanırlar. Ayrıca çok erken uyanıp tekrar uyuyamayabilirler. Uykusuzluğun en yaygın gündüz semptomlarından biri de gün içinde çok uykulu olmaktır. İnsomnia mutlaka doktor kontrolünde tedavi gerektirir.
Obstrüktif uyku apnesi mağdurları, üst solunum yollarındaki tıkanma nedeniyle soluk almakta zorluk çekerler. Uyurken periyodik olarak horlama veya nefes nefese kalma sesleri çıkarırlar. Bu nefes alma ve horlamalar uykuyu bozar, bu da birkaç kez uyanmaya neden olabilir. Obstrüktif uyku apnesi geç kalınmadan ve uzman kontrolünde tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır.
Uykuyla ilgili yaygın bir hareket bozukluğudur. Bu kişiler, özellikle de akşamları hareketsizlik kalınan dönemlerde bacaklarını hareket ettirmek için rahatsız edici bir dürtüye sahip olurlar. Semptomları azaltmayı veya ortadan kaldırmayı, uykuyu ve yaşam kalitesini iyileştirmeyi amaçlayan ilaçlarla tedavi edilir ve çoğunlukla tedaviye iyi cevap alınır.
Elektrolitler, elektrik yükleri taşıyan ve vücutta birçok hayati süreç için gerekli olan minerallerdir. Sodyum, potasyum, kalsiyum, fosfat, magnezyum gibi önemli elektrolitlerdeki dengesizlikler, kişinin aşırı yorgun hissetmesine neden olabilir. Dengeli ve sağlıklı bir beslenme benimsenerek bu eksiklikler telafi edilebilir.
Anemi (kansızlık), organ ve dokulara yeterli oksijeni taşımak için gerekli miktarda sağlıklı kırmızı kan hücresi bulunmadığı zaman ortaya çıkan bir durum. Hemoglobin de kırmızı kan hücrelerinde bulunan ve oksijenin taşınmasından sorumlu molekül. Vücutta az sayıda veya anormal yapıda kırmızı kan hücresi varsa, hemoglobin düşükse anemi belirtileri ortaya çıkıyor. Anemisi olan insanlar genellikle her zaman bitkin hissederler. Dolayısıyla ani uyku bastırmalarınızın açıklanamayan bir nedeni varsa basit bir kan testiyle sorumlunun kansızlık olup olmadığını tespit edebilirsiniz.
Kan şekeri (glikoz) seviyelerindeki değişiklikler uykuyu etkileyebilir. Bu seviyeler çok yüksek olduğunda sinirlilik ve ateş görülebilir, uyku idrara çıkma ihtiyacıyla birden çok kez kesilebilir, ayrıca gün içinde kişinin kendini çok uykulu hissetmesine neden olabilir. Uyku sırasında kan şekeri seviyesinin düşük olması ise uyanmayı zorlaştırabilir ve gündüz aşırı uyuşukluğa neden olabilir. Kan şekeri seviyeleri yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaçlarla kontrol edilebilir.
Narkolepsi, aşırı gündüz uyuşukluğu ve ani uyku ataklarıyla kendini belli eden kronik bir uyku bozukluğu. Hastalar genellikle, koşullar ne olursa olsun, uzun süre uyanık kalmakta zorlanıyor. Bu durum elbette günlük rutinde ciddi aksamalara neden olabiliyor. Bazen buna ani kas fonksiyonu kaybı yani katapleksi eşlik edebiliyor. İkisinin birlikte seyrettiğine ‘tip 1’, katapleksi olmadan ortaya çıkana ise ‘tip 2’ narkolepsi deniyor. Bir diğer temel semptom da uyku felci. Yani uyanınca meydana gelen geçici konuşma veya yürüme yetisi kaybı. Aslında bu geçici paraliz, sağlıklı kişilerin yaklaşık dörtte birinde görülen, yaygın bir sorun. Ancak narkolepsi hastaları bunu çok daha sık ve ciddi boyutta yaşıyorlar. Farklı yöntemler, ilaçlar ve yaşam tarzı değişiklikleri narkolepsi semptomlarını yönetmeye yardımcı olabiliyor.