Sulu Ishal Mide Bulantısı

MİDE ÜŞÜTMESİ NEDİR?

Mide üşütmesi veya mide gribi olarak bilinen ‘viral gastroenterit’ sulu ishal, kramp tarzında karın ağrısı, bulantı, kusma ve ateşle ortaya çıkan mide-bağırsak enfeksiyonudur.

Genel olarak mide üşütmesi ve bağırsak üşütmesi ya da bağırsak bozulması aynı anlamda kullanılmaktadır. 

MİDE ÜŞÜTMESİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?

En sık görülen belirtileri şunlardır:

-Sulu, genellikle kanlı olmayan ishal çok görülen bir belirtidir. Kanlı ishal ise farklı bir durumu işaret etmektedir. Yani daha şiddetli farklı bir enfeksiyon olduğu anlamına gelebilir.

-Karın krampları ve ağrıları

-Mide bulantısı, kusma veya her ikisinin görülmesi

-Ara sıra kas ağrıları veya baş ağrısının ortaya çıkması

-Düşük dereceli ateş görülebilir.

MİDE ÜŞÜTMESİ NEDEN OLUR?

Mide üşütmesi, çeşitli nedenlere bağlı şekilde ortaya çıkabilir. Genellikle aşırı soğuk yiyecek ve içeceklerin tüketilmesine bağlıdır. Soğuk, buzlu içecekler, dondurma gibi yiyecekler mide üşütmesinin yegane sebebidir. Bunlardan fazla tüketmek, mideyi üşütmeye yol açar. Bunun dışında,

-Ayakların üşütülmesi
-Islak kıyafetlerle kalmak
-Soğuk havalarda ince kıyafetlerle dışarı çıkmak
-Aşırı rüzgara veya yağmura maruz kalmak gibi nedenler midenin üşütülmesinin nedenleridir.

MİDE ÜŞÜTMESİNE NE İYİ GELİR?

Bu sorun nedeniyle ortaya çıkan bulantı ve kusma sonrasında besinleri vücutta tutmak zor olabilmektedir. Sadece yemek düşüncesi bile mide bulantısına neden olabilmektedir. Basit yiyeceklerle beslenmeye devam edilmelidir.

Muz, pirinç, elma-patates püresi ve kızarmış ekmek yani tost (BRAT diyeti) tüketilebilir. Bu dört yiyeceğin sindirimi kolaydır, enerji verecek karbonhidratlar içerir.

Muz: Muzun sindirimi kolaydır, kusma ve ishalle kaybedilen potasyumu yerine koyar ve mide zarını güçlendirir.

Pirinç: Beyaz pirincin vücudunuz tarafından işlenmesi kolaydır ve zengin karbonhidrat içeriği enerji sağlar. Ancak esmer pirinç çok fazla lif içerir ve fazladan gaz yapabilir.

Elma püresi: Elma püresi karbonhidrat ve şeker sayesinde enerji artışı sağlar ve ishali geçirebilecek pektin içerir. Ayrıca sindirimi de kolaydır

Tost: Lifli yapısı nedeniyle sindirimi zor olan tam buğday ekmeği yerine sindirimi kolay olan beyaz ekmek tercih edilmelidir.

Aşırıya kaçmamak şartıyla limonlu Türk kahvesi tüketilebilir.

Mide üşütmesine karın bölgesine konulan sıcak su uygulanması iyi gelmektedir. Sıcak su torbası şikayetleri azaltmaktadır.

MİDE ÜŞÜTMESİNDE HANGİ BESİNLER TÜKETİLMEMELİ?

-Genel olarak süt ürünleri, lifli yiyecekler ve yağlı ya da baharatlı besinlerden kaçının.

-Süt ürünlerinin sindirimi zordur, gazı ve ishali artırabilir.

-Lifli gıdalar bu dönemde sorun olabilir. Bağırsaklar zaten gevşek olduğundan fazladan life ihtiyaç yoktur.

-Pastırma-jambon gibi yağlı ve tuzlu yiyecekler tüketmeyin.

-Domates esaslı yemeklerden, körilerden ve acı soslardan uzak durun.

-Böğürtlen, üzüm, hurma, armut ve kuru meyveler yemeyin.

-Kuruyemişten uzak durulmalıdır. Çünkü bunların da sindirimi zordur. 

MİDE ÜŞÜTMESİ KAÇ GÜN SÜRER?

Mide üşütmesi şikayetleri hasta mikrobu kaptıktan sonra genelde gün içinde ortaya çıkar.

Şikayetler genellikle 1 veya 2 gün sürer, ancak tedbir alınmadığında bazen 10 güne kadar devam edebilir.

Şikayetler benzer olduğu için Clostridium difficile, Salmonella ve E. coli gibi bakterilerin veya Giardia gibi parazitlerin neden olduğu ishal ile karıştırılabilir.

NTV’yi sosyal medyadan takip edin

Gıdalar birçok enfeksiyon hastalığının bulaşmasında aracı rol oynayabilirler. Gıda zehirlenmesi herhangi bir yiyecek ya da içeceğin tüketimi sonucu meydana gelen enfeksiyon veya intoksikasyon durumuna verilen genel isimdir. Yaz aylarının gelmesi ve hava sıcaklığının yükselmesi ile gıda zehirlenmelerinin görülme sıklığı artar. Tüketilecek olan gıdaların sıcak ortamda unutulması, uygun ortamda saklanmaması sonucunda zararlı bakteriler ve bakterilerin salgıladığı toksinler ile enfeksiyöz durumlar daha sık meydana gelir. Özellikle protein içeriği fazla olan et ve süt ürünleri,  deniz mahsülleri, yumurta, mayonez gibi gıdalar risk altındadır. Patates, pirinç ve konservelerde saklanan gıdalarda zehirlenmelere neden olabilir.

Bakteriler geniş bir sıcaklık aralığında canlı kalmalarını sürdürebilmekle beraber, en iyi ?C’de çoğalırlar. Uygun nem, oksijen, pH değerlerinde yeterli zaman geçirmeleri gerekmektedir. Yaz ayları bu koşulları kolaylıkla sağlar.

Genellikle hafif seyirli ve kısa süreli hastalıklardır, fakat zehirlenmeye yol açan besinler ve kişiyle ilişkili bazı faktörler (etkilenen kişinin bağışıklık sisteminin zayıf olması veya yaşlı, gebe, bebek olması gibi)  hastalığın zaman zaman daha ağır seyret­mesine hatta ölümcül olmasına yol açabilir. Hastalığa neden olan bakteri veya toksinin özelliği, besinin ne oranda bakteri veya diğer ajanlar ile kirlendiği, tüketilen miktar ve kişinin bakteriye karşı gösterdiği duyarlılığa göre klinik tablo değişiklik gösterebilir. Aynı kontamine besini tükettikten sonra oluşan belirtiler kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Kiminde hiç belirti görülmezken, kiminde de belirtiler çok ağır seyredebilir. Belirtiler sıklıkla kontamine olmuş gıda tüketiminden 30 dakika ile 72 saat sonra aniden başlar. Bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı, karında kramp, mide yanması gibi sindirim sistemini ilgilendiren belirtilerin yanı sıra ateş, üşüme, titreme, sıcak basması, halsizlik gibi yakınmalar da gözlenebilir.

Kusma ve ishal vücudun zararlı bileşenleri uzaklaştırmak için gösterdiği tepkilerdendir. Bu nedenle klinik tablo aydınlanana kadar bulantı ve ishali önleyici ilaçlar kullanılmamalıdır. İshal ve kusmayı arttıracak düşüncesiyle hiçbir şey yememek yanlış bir davranıştır. İshal tedavisinin en iyi şekli dinlenmek ve bol miktarda sıvı ( temiz içme suyu, ayran, maden suyu, şekersiz çay vb.) tüketmektir. İshal geçene kadar yoğurt, pirinç lapası, haşlanmış patates gibi besinler tüketilmeli, bağırsak hareketliliğini arttıran çiğ sebze, erik, kayısı, incir, üzüm, karpuz gibi meyveler tüketilmemelidir. Meyveler iyice yıkandıktan ve kabuğu soyulduktan sonra tüketilmelidir. Kanlı ishal, boyun sertliği, şiddetli baş ağrısı, ateş varlığında ve şikayetlerin 2 günden fazla devam etmesi durumunda en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.