TANZİMAT DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI ()
Birinci Dönem Tanzimat Edebiyatı ve Özellikleri ()
Not: Sanatçılarla ilgili daha detaylı bilgilere sanatçı ismi üzerinden ulaşabilirsiniz.
BİRİNCİ DÖNEM TANZİMAT EDEBİYATI SANATÇILARI
ŞİNASİ ()
NAMIK KEMAL ()
ZİYA PAŞA ()
AHMET MİTHAT EFENDİ ()
ŞEMSETTİN SAMİ ( )
AHMET VEFİK PAŞA ()
2. DÖNEM TANZİMAT EDEBİYATI ()
İkinci Dönem Tanzimat Edebiyatının Özellikleri
İKİNCİ DÖNEM TANZİMAT EDEBİYATININ SANATÇILARI
RECAİZADE MAHMUT EKREM ( )
ABDÜLHAK HAMİT TARHAN ( )
MUALLİM NACİ ()
NABİZADE NAZIM ()
SAMİPAŞAZADE SEZAİ ()
DİREKTÖR ALİ BEY ( )
TANZİMAT EDEBİYATINDA ROMAN VE HİKÂYE
Ayrıca bkz.⇒ Tanzimat Edebiyatında Hikâye ve Roman
TANZİMAT EDEBİYATINDA ELEŞTİRİ
TANZİMAT EDEBİYATINDA TİYATRO
Ayrıca bkz. ⇓
TANZİMAT DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI ( )
- Batılı anlamda ilk eserler bu dönemde verilmeye başlanmıştır.
- Toplumu bilinçlendirmek için edebiyatı bir araç olarak görmüşlerdir.
- Dilin sadeleşmesi gerektiğini söylemişlerdir. Fakat bu konuda başarılı olunamamıştır.
- Roman, modern hikaye, tiyatro, gazete, eleştiri, anı bu dönemde kullanılmaya başlanılmıştır.
- Bu dönemin sanatçıları aynı zamanda devlet adamı sıfatını da taşırmışlardır.
- Klasizim, romantizmden etkilenilmiştir.
- Bireysel konulara dönülmüştür.
- Sanat, sanat içindir görüşü benimsenmiştir.
- Tiyatro eserleri, oynanmak için değil okumak için yazılmıştır.
- Realizm ve natüralizm baskın akımlar olarak göze çarpar.
- Birinci dönemde kullanılan Divan edebiyatı, nazım biçimleri bırakılmaya başlanmıştır.
- Şiirin konusu genişletilmiş, sanatçılar; güzel olan her şey şiirin konusu olabilir, anlayışını savunmuşlardır.
- Roman ve öykü tekniği gelişir. Birinci döneme göre daha nitelikli ürünler verilmeye başlanmıştır.
- Betimlemeler ilk döneme göre daha ölçülüdür.
- Realizm akımının etkisi ile gözleme önem verilmiş, olay ve kişiler daha gerçekçi bir anlayış ile anlatılmıştır.
- Tanzimatın ikinci döneminde eserler veren Muallim Naci, bu dönemde Divan edebiyatının tek savunucusu olmuştur.
Tanzimat Dönemi Edebiyatı Sanatçıları
Birinci dönem Tanzimat dönemi edebiyatı sanatçıları;
- Şinasi: Edebiyatımıza birçok yeniliğin yerleşmesini sağlamıştır. İlk makaleyi yazan sanatçıdır. Bu makale tarih sayfalarına geçen Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi'dir. İlk özel gazeteyi çıkarmıştır. İlk özel gazete; Tercüman-ı Ahval'dir. Eserleri: Durub u Emsalı Osmaniyye ( Osmanlı Atasözleri Kitabı), Tercüme i Manzume (Çeviriler), Mümtehabat-ı Eşar (şiirleri), Divan-ı Şinasi, Tasvir-i Efkar.
- Namık Kemal: Vatan şairimizdir. Vatan, millet, özgürlük kelimelerini edebiyatta ilk kullanan kişidir.
İlk tarihi romanımız: Cezmi, ilk edebi romanımız ise İntibah'tır. Tiyatroları; Vatan yahut Silistre, Zavallı Çocuk, Gülnihal, Kara Bela.
- Ziya Paşa: İlk edebiyat tarihi taslağı sayılan Harabat eserini yazmıştır. Eserleri; Zafername, Harabat, Eş'ar-ı Ziya Defter-i Amal, Terkib-i Bent.
- Ahmet Mithat Efendi: Halk için roman geleneğini benimsemiştir. En üretken yazar olarak anılır. Yazı makinesi olarak da bilinir. Otuz altısı roman olmak üzere 'e yakın eseri mevcuttur. Eserleri; Hasan Mellah, Hüseyin Fellah, Felatun Bey ve Rakım Efendi, Yeryüzünde Bir Melek, Henüz On Yedi Yaşında.
- Şemsettin Sami: Dönemin en büyük dil bilginlerinden biridir. yılları arasında yaşamıştır. Taaşşuk-u Talat ve Fitnat adlı ilk romanı yazmıştır. Kamus u Türki adlı sözlüğü yazmıştır. Kamus u Fransevi ve Kamus-ı Alam'ı da kaleme almıştır.
İkinci Dönem Tanzimat Dönemi Edebiyatı Sanatçıları;
Recaizade Mahmut Ekrem: İlk realist roman olan Araba Sevdası'nı kalem almıştır. Tevfik Fikret'in akıl danıştığı bir kişidir. Tiyatroları; Afife Anjelik, Çok Bilen Çok Yanılır ve Vuslat'tır. Zemzeme, Nağme-i Seher, Tefekkür, Yadigar-ı Sebap başlıca şiirleridir. Romanları arasında Muhsin Bey'de beğeni kazanmıştır.
Abdülhak Hamit Tarhan: Edebiyatımızın en bireysel şairlerindendir. Batılılaşma hareketinin asıl öncüsü olarak kabul edilir. Kendisine " Şairi Azam " lakabı verilmiştir. Makber, Ölü, Bunlar O'dur, Hacle, Garam, İlham-ı Vatan şiir kitaplarıdır.
Muallim Naci: Batılı şiirler yazmıştır. Dili ağır ama başarılıdır. Eserleri; Ateşpare, Füruzan, Şerare, Demdeme, Muallim, Islahat-ı Edebiye (sözlük).
Nabizade Nazım: İlk köy romanı olan Karabibik'i yazmıştır. Realizm ve natüralizmin öncülerindendir. İlk psikolojik roman denemesi olan Zehra'yı yazmıştır.
Osmanlı Devletinin yüzünü Batıya döndüğü bir ortamda oluşmuş olan Tanzimat Dönemi Edebiyatı kendi içerisinde farklı özellikler gösteren iki ayrı dönemde incelenmektedir. Sanat toplum içindir anlayışının aksine Sanat için sanat anlayışını benimseyen ve yılları arasını kapsayan 2.dönemde daha çok bireysel konular işlenmiştir. Bu dönem sanatçıları romantizm akımının yerine realizm akımını ön plana çıkarmışlardır. İlk dönemde başlatılan dilde sadeleşme hareketleri bu dönemde terk edilmiş ve dil ağır ve süslü bir şekilde kullanılmıştır.
Tanzimat ikinci dönem sanatçıları şu şekildedir:
❤️ 1.Dönem Sanatçıları İçin Ayrıca Bakınız → 1.Dönem Tanzimat Sanatçıları
RECAİZADE MAHMUT EKREM ( – )
Eserleri:
Eleştiri: Takdir-i Elhan
Tiyatro: Afife Anjelik, Çok Bilen Çok Yanılır, Atala, Vuslat yahut Süreksiz Sevinç
Şiir: Nijad Ekrem, Nağme-i Seher, Pejmürde,Zemzeme, Yadigar-ı Şebab
Hikâye: Muhsin Bey, Şemsa
Roman: Araba Sevdası
Araba Sevdası
ABDÜLHAK HAMİT TARHAN ( – )
Eserleri:
Tiyatro: Macera-yı Aşk, Nesteren, Eşber, Tezer, Finten, Turhan yahut Endülüs’ün Fethi, Sabr-ü Sebat, İçli Kız, Duhter-i Hindu, İbn-i Musa, İlhan
Şiir: Sahra, Makber, Hacle, Ölü, Bunlar Odur, Divaneliklerim yahut Belde, Baladan Bir Ses…
SAMİ PAŞAZADE SEZAİ ( – )
Eserleri:
Tiyatro: Şir (ilk eseri)
Roman: Sergüzeşt
Gezi-sohbet: Rumuzü’l-Edep
Hikâye: Küçük Şeyler
Sergüzeşt
MUALLİM NACİ ( – )
Eserleri:
Sözlük: Lügat-i Naci, Istılahat-ı Edebiye
Eleştiri: Demdeme, Muallim
Şiir: Füruzan, Şerare, Ateşpare
Hatıra: Ömer’in Çocukluğu
NABİZADE NAZIM ( – )
Eserleri:
Şiir: Heves Ettim
Roman: Karabibik, Zehra
Hikâye: Zavallı Kız, Bir hatıra, Sevda
Karabibik
Zehra
Tanzimat edebiyatının 2.dönem sanatçılarını kodlama yaparak çalışmanız ihtiyaç halinde hatırlamanızı kolaylaştıracaktır. Kodlama: SANıRıM (Sami Paşazade Sezai, Abdülhak Hamit Tarhan, Nabizade Nazım, Recaizade Mahmut Ekrem, Muallim Naci)
Aşağıdaki bağlantılardan Deniz Hoca tarafından hazırlanmış olan AYT Edebiyat Ders Notları PDF dosyası ile slaytını indirebilir, öğrencileriniz ve arkadaşlarınızla paylaşabilirsiniz.
Aşağıdaki bağlantılardan Deniz Hoca tarafından hazırlanmış olan Tanzimat Dönemi Şiiri PDF Çalışma Kağıdı dosyası ile slaytını indirebilir, öğrencileriniz ve arkadaşlarınızla paylaşabilirsiniz.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK YAZILAR
⇒ PDF / Slayt
⇒ Tanzimat Edebiyatı
⇒ TYT Türkçe Notları PDF
⇒ AYT Edebiyat Notları PDF
Admin