Tayaş Gıda Maaşları

Uzun zamandır Tayaş’ta çalışan bir işçi olarak yazıyorum bunları. Size birkaç örnek (gerçek) ile birkaç hikaye üzerinden durumunuzu anlatmaya çalışacağım. Öncelikle iş durumumuz içler acısı. Çünkü bir köle nasılsa biz de öyleyiz. Fabrikada tanımlı bir iş alanımız yok nerede ihtiyaç var ise orada çalışıyoruz. Hatta öyle ki, yeri geliyor ofis kısmında çay servisi yapan personel olmadığında onların yerine bile çalışıp çay servisi, temizlik yaptırabiliyorlar. Sabit bir bölümde iseniz de şanslı olmuyorsunuz. Sabitseniz lavaboya, sigara içmeye veyahut namaza giderken ya hakarete maruz kalıyorsunuz ya da bekletilmeye.
Belki başta bu kadar psikolojik olarak kötü muamele görmedik ama şu son zamanlarda hakaret, saygısızlık başını almış gitmiş durumda.

Şu an bizden adeta bir makine gibi çalışmamız isteniyor. 8 saat boyunca bir kadın olarak 4.5 ve 6 ton arasında ürün elimizden geçiyor. Sizin durumunuz, belinizin, boynunuzun veya kollarınızın ağrıması kimsenin umurunda değil. Yeter ki iş yürüsün, Tayaş büyüsün!

Birçok olayın başladığı yer de sert şeker bölümü. Kadınlara en kötü muamele orada yapılıyor. İki makineye bir kişinin bakması isteniyor. Belki basit görünebilir fakat durumu açmak istiyorum. Önce hazneye 11 kg olan kasalardan şeker boşaltıyoruz ki boşalttığımız hazneler boyumuzun çok üstünde (yaklaşık 8 kasa hazneyi dolduruyor). Makinenin poşetlemesini yaptıktan sonra alttan alacağı kasanın ağırlığı ise 16 kg. Ve 8 saat boyunca (makineler 1000 devirde, bazen aştığı da oluyor) iki makineye bakmak zorunda bırakılıyoruz. Şimdi bunu yapan kadınların ne maaşına yansıma oluyor ne de psikolojisini düzeltecek bir destek. Kadınlarda sürekli bel fıtığı ve boyun fıtığına rastlanıyor. Bunlar meslek hastalığı sayılmıyor. Ama patron “Ben ne diyorsam o olacak, isteseniz de istemeseniz de. İstemeyen insan kaynaklarına gidip çıkışını versin” diyor. Orada patron ve vekilleri istediği gibi hakaret edebiliyor. Yapılan haksız uygulamalara ses çıkaran işçileri ise “Burada örgütçü militan çok. Vatan hainleri çalışmak istemiyor” diyerek rahatlıkla vatan haini olarak gösteriyorlar.
Zaten tüm sosyal haklarımız elimizden alındıktan sonra başlayan sendikal faaliyetlerden dolayı birçok arkadaşımızı işten çıkardılar. Ve o zaman da bize “vatan haini bunlar” dememişler miydi? Birçok bölümden arkadaşımıza ‘Şükredin ki buradasınız diğer yerleri görseniz değerini bilirdiniz’ lafları ediliyor. Burada çalışan insanların çoğunun “cahil” olduğunu savunan bir yönetim. Ah ne yazık ki işçi kardeşlerimizin çoğu borçlu ve buradaki bu şartlara rağmen çalışmaya mecbur...

Öte yandan ikinci konu çok yakın zamanda sert şeker bölümünde asit patlamasından dolayı yaşanan iş kazası. İki arkadaşımız bu patlamadan dolayı yanarak ağır zarar gördü. Kazanın yaşandığı yerde herhangi bir koruyucu önlük, gözlük, eldiven verilmediğini biliyorum çünkü çok uzun zamandır orada çalışıyorum. İş kazası geçiren arkadaşlarımız 3-11 vardiyasından çıkıp biri İzmit’e biri Çayırova’ya, nereden baksanız saat 12’den evvel varamıyor. Ertesi gün mesaiye gelmek için de sabah 05.30’da kalkıp 6’daki servise yetişmek durumundalar. Neden? Çünkü üretim haddinden fazla yapılıyor durumda. İşçiler dinlenmeden, iki vardiya arasındaki yasalara uyulmadan fazla mesaiye (zorunlu) getiriliyor ve o gün iş kazası yaşanıyor. Ve duyduk ki birkaç gün içinde gözlük eldiven ve ortak kullanmak kaydıyla koruyucu önlük verilmiş. Bu ortak kullanıma işten çıkarılma korkusuyla kazaya rağmen kimse ses çıkaramadı. Çok ama çok yazık. Bir yıldan fazladır sert şeker her hafta sonu olmasa da çok yoğun biçimde çalışıyor. Üstelik makinelerin devirleri arttırılmış durumda. Bu yüzden yumuşak şekerde bir hat açıldı. Sözde küçülmeye giden fabrikamıza iki de yeni makine geldi ve makineler 1500 devirden aşağı çalışmıyor. Şeker yetişme sorunu oldu diye tüneller hızlandırıldı. Normalde iki hat çalışan tüneller üçüncü hatla beraber çalışıyor. Şimdi düşünün tünelin başındaki kadın 8 saatte 9 palet ürün çıkarıyor, makinelere dağıtılıyor, kasa değerlerini zaten söylemiştim. Yönetim özellikle sert şeker üzerine baskı kurmuş durumda çünkü en çok üretim oraya kaymış durumda. Kadınlar iki makineye birden bakamayız dedikleri için hepsini topladılar ve “Buna mecbursunuz, çalışmayan çıkışını versin, gitsin” dediler. Şimdi çalışıyorlar mecburen ama durumları hiç iyi değil. Dizim bölümünden oraya eksiklik durumunda işçi gitmek istemiyor. Çünkü çıkarken artık eli ayağı tutmaz hale geliyor. Zaten insanların aldığı üç kuruş, yedikleri tonla hakaret, baskı. Çikolatada iş yoğunluğu olmayınca oraya giden arkadaşlarımız da bu kötü durum karşısında yılmış durumdalar. Dizim elemanları da paketleme işçileri de oraya gitmek istemiyor. Şimdi size soruyorum bu insanlara bu muamele hak mıdır?

Bu işyerinin yöneticilerinden biri... Benim asıl ona birkaç diyeceğim var. İşveren vekilliğini hakkıyla yerine getiren üretim müdürü özellikle kadınlara hakaret edip, bağırarak mobbing uyguluyor. İşçilere “Siz vatan hainisiniz, örgütçü teröristler, militanlar, ya çalışırsınız ya da çıkışınızı verin” diyerek ağır hakaretlerde bulunuyor. Hele bir kadın arkadaşımıza söyledikleri hâlâ aklımda. “Senin fiyatın neyse vereceğim. Bana neye mal olursan ol çıkışını vereceğim” diyen bir adamdan bahsediyorum.

Biz işçileri ezerek haklarını alarak başınıza bir şey gelmeyecek mi zannediyorsunuz? Bize sendika destek veriyor diye iyice sindirme politikası uyguluyorsunuz. Size cevabım namazda okuduğumuz “Fil suresi.” Bu yeter ama siz anlamazsınız. Siz dini kullanan “Haccacı Zalim”den daha zalim, Ebu Leheb’den daha beter insanlarsınız. Hani siz dini iyi biliyor ve bunu bize kullanıyorsunuz ya söyleyeyim. Ebrehe gibi şimdilik istediğiniz gibi at koşturun.

Ya biz işçilerin yüzlerine bakmaktan bile erinen insan kaynakları? İnsanlardan haksız yere kestiğiniz paralar, geciktirdiğiniz ödemeler. Bunların hesabını kolay veremeyeceksiniz! Bu söylediklerim en baştan aşağı insan kaynakları dahil herkesi kapsayan şeyler. Zalimlik size ezilmek bize ise çok şükür yanımızda önce Allah var sonra da sendika.

Hele bu ramazan ayında işinden atılan Flormar işçileri hiç üzülmesinler. İşçiler birlik oldu mu patronların zalimliğinin hesabı sorulur. Unutmayın ki mücadeleniz mücadelemizdir.
Biz yanımızda duran bizi yalnız bırakmayan DİSK/Gıda-İş Sendikasına çok teşekkür ederiz. Allah yanımızda olduğunuz için her daim yardımcınız olsun.

Pandemi sürecinde işçilerin günde 12 saat çalıştırıldığı Tayaş Gıda’da ücretsiz izne çıkarılan yaklaşık 60 işçi, işbaşı yaptırılmadı. Üstelik patron ve yöneticiler, açtıkları ilanla yeni işçi alımı girişiminde bulundu. DİSK/Gıda-İş Sendikası, “Ne hak var ne hukuk” diyerek fabrika önünde eylem yaptı. DİSK'e bağlı Birleşik Metal-İş ve Lastik-İş’in yanı sıra CHP, Emek Partisi ve EYT Gebze Derneği üye ve yöneticilerinin de destek verdiği eylemde basın açıklamasını DİSK/Gıda-İş Genel Sekreteri Olcay Özak okudu. Açıklamada“Mevcut durumda çalışan işçiyi ücretsiz izne çıkarıp yeni işçi alımına girişmek haksızlık ve hukuksuzluk değil de nedir” diye sordu.

"SAYI HER GEÇEN GÜN ARTMIŞTIR"

Özak, Tayaş’ta pandemi sürecinde yaşananlar şöyle sıraladı: 2021’in son aylarında calışma saatleri 8 saatten 12 saate çıkartıldı. 26 Aralık günü bir kadın işçi, makinaya ellerine kaptırdı ve kesikler oluştu. Ancak fabrika yetkilileri işçilere, “İşçi arkadaşımız makinaya kendisi elini sokmuş, kendi hatası olduğunu kabul etmiştir” açıklamasında bulundu. Tek derdi planlanan tonajın çıkması olan Tayaş patronu Kovid-19’a karşı önlem çağrılarının yapıldığı günlerde, işçileri mola saatlerinde dip dibe dinlenmek zorunda bırakmış, tezgah başında bayılıncaya kadar çalıştırmış, 50’den fazla işçiye virüs bulaşmış ve bu sayı her gecen gün artmıştır.

"TAYAŞ'TA HUKUKSUZLUK DİZ BOYU"

İşçileri bölmek adına Tayaş işçilerine zamanında maaşları yatırılırken, taşeron Öz Şahinler firmasında çalışan işçilerin maaşları geç ödenmiştir. Kreş açma zorunluluğu olan Tayaş yönetimi, sorumluluğunu yerine getirmezken, vardiyaları işçilere sorulmadan değiştirilerek ev içi huzursuzluğa neden olmuştur. Tayaş’ta hukuksuzluğun diz boyu olduğunun açıkça görüldüğünü söyleyen Özak, ”Peki, denetim neden yapılmamaktadır” diye sordu ve denetimin artırılması çağrısında bulundu.

"PATRONLAR İŞÇİLERE SALDIRMIŞTIR"

Ücretsiz izin uygulamasının ağır bir cezaya dönüştüğünü vurgulayan Özak, “Pandemi döneminde dahi işçilerin emeği üzerinden zenginliğine zenginlik katan Tayaş patronu bu hukuksuz uygulamalarıyla işçileri açlığa mahkum etmiştir” dedi. Ücretsiz izin uygulamasıyla işçilerin sadece açlığa mahkum edilmediğini, aynı zamanda hak arama mücadelesinin de önüne geçildiğini, fiili olarak kıdem hakkının askıya alındığını belirten Özak, “Migros, HSK, Özer, Baldur, FZK işçilerinin sendikalaşma, hak arama mücadelesine karşı patronlar ücretsiz izin uygulaması ile işçilere saldırmıştır.

"TEK TARAFLI FESİH"

Aylarca, günlerce ücretsiz izinde kalan işçi, evine bir lokma götürebilmek için, başka iş arayışlarına girmiş, ‘tek taraflı fesih’ yapmaya zorlanarak, kıdem hakkı dolaylı yollarda gasbedilmiştir. Bu saldırıların bir yanını Tayaş patronu oluşturuyorsa, zeminini de hükümetin aldığı kararlar oluşturmaktadır” ifadelerini kullandı.

“TAYAŞ’A SENDİKAYI SOKACAĞIZ”

Tüm baskılara rağmen Tayaş’ta yüzlerce işçinin Gıda İş’e üye olmaya devam ettiğinin altını çizen Özak, ”İşçi arkadaşlarımız bu sorunlara karşı tek çözümün örgütlü, sendikalı olmaktan geçtiğini biliyor. İşçiler sendikasına sahip çıkacak, biz de üzerimize düşen görevi yerine getirecek, Tayaş’a sendikayı sokacağız! İşte o zaman işçilerin sorunları ortadan kalkacak, çünkü artık işveren istediği gibi davranamayacak, işçiler de toplu sözleşme hakkı ile söz sahibi olacak. İşçi arkadaşlarımız da sendikamızın da mücadele kararlığı devam edecektir” diyerek açıklamasını noktaladı.

Pandemi sürecinde işçilerin günde 12 saat çalıştırıldığı Tayaş Gıda’da ücretsiz izne çıkarılan yaklaşık 60 işçi, işbaşı yaptırılmadı. Üstelik patron ve yöneticiler, açtıkları ilanla yeni işçi alımı girişiminde bulundu. DİSK/Gıda-İş Sendikası, “Ne hak var ne hukuk” diyerek fabrika önünde eylem yaptı.

DİSK'e bağlı Birleşik Metal-İş ve Lastik-İş’in yanı sıra CHP, Emek Partisi ve EYT Gebze Derneği üye ve yöneticilerinin de destek verdiği eylemde basın açıklamasını DİSK/Gıda-İş Genel Sekreteri Olcay Özak okudu.

Tayaş patronunun 60’a yakın işçiyi toplu biçimde yıllık izine zorlayarak, ücretsiz izne çıkardığını söyleyen Özak, “Bugün itibarıyla izne çıkarılan bu işçiler işbaşı yapmaları gerekirken işbaşı yaptırılmamış, izin uygulaması uzatılmıştır. Bazı işçiler ise 6 aydan uzun zamandır ücretsiz izinde işbaşı yapacağı günü beklemektedir” dedi.

Onlarca işçiyi izne çıkaran Tayaş’ın yeni işçi alımı girişiminde bulunduğunu söyleyen Özak, “Mevcut durumda çalışan işçiyi ücretsiz izne çıkarıp yeni işçi alımına girişmek haksızlık ve hukuksuzluk değil de nedir” diye sordu.

PANDEMİ SÜRECİNDE TAYAŞ’TA YAŞANANLAR

Özak, Tayaş’ta pandemi sürecinde yaşananlar şöyle sıraladı:

* 2021’in son aylarında calışma saatleri 8 saatten 12 saate çıkartıldı.

26 Aralık günü bir kadın işçi, makinaya ellerine kaptırdı ve kesikler oluştu. Ancak fabrika yetkilileri işçilere, “İşçi arkadaşımız makinaya kendisi elini sokmuş, kendi hatası olduğunu kabul etmiştir” açıklamasında bulundu.

* Tek derdi planlanan tonajın çıkması olan Tayaş patronu Kovid-19’a karşı önlem çağrılarının yapıldığı günlerde, işçileri mola saatlerinde dip dibe dinlenmek zorunda bırakmış, tezgah başında bayılıncaya kadar çalıştırmış, 50’den fazla işçiye virüs bulaşmış ve bu sayı her gecen gün artmıştır.

* İşçileri bölmek adına Tayaş işçilerine zamanında maaşları yatırılırken, taşeron Öz Şahinler firmasında çalışan işçilerin maaşları geç ödenmiştir.

* Kreş açma zorunluluğu olan Tayaş yönetimi, sorumluluğunu yerine getirmezken, vardiyaları işçilere sorulmadan değiştirilerek ev içi huzursuzluğa neden olmuştur.

“DENETİM ARTIRILMALI”

Tayaş’ta hukuksuzluğun diz boyu olduğunun açıkça görüldüğünü söyleyen Özak, ”Peki, denetim neden yapılmamaktadır” diye sordu ve denetimin artırılması çağrısında bulundu.

“ÜCRETSİZ İZİN AĞIR BİR CEZAYA DÖNÜŞTÜ”

Ücretsiz izin uygulamasının ağır bir cezaya dönüştüğünü vurgulayan Özak, “Pandemi döneminde dahi işçilerin emeği üzerinden zenginliğine zenginlik katan Tayaş patronu bu hukuksuz uygulamalarıyla işçileri açlığa mahkum etmiştir” dedi.

Ücretsiz izin uygulamasıyla işçilerin sadece açlığa mahkum edilmediğini, aynı zamanda hak arama mücadelesinin de önüne geçildiğini, fiili olarak kıdem hakkının askıya alındığını belirten Özak, “Migros, HSK, Özer, Baldur, FZK işçilerinin sendikalaşma, hak arama mücadelesine karşı patronlar ücretsiz izin uygulaması ile işçilere saldırmıştır. Aylarca, günlerce ücretsiz izinde kalan işçi, evine bir lokma götürebilmek için, başka iş arayışlarına girmiş, ‘tek taraflı fesih’ yapmaya zorlanarak, kıdem hakkı dolaylı yollarda gasbedilmiştir. Bu saldırıların bir yanını Tayaş patronu oluşturuyorsa, zeminini de hükümetin aldığı kararlar oluşturmaktadır” ifadelerini kullandı.

“TAYAŞ’A SENDİKAYI SOKACAĞIZ”

Tüm baskılara rağmen Tayaş’ta yüzlerce işçinin Gıda İş’e üye olmaya devam ettiğinin altını çizen Özak, ”İşçi arkadaşlarımız bu sorunlara karşı tek çözümün örgütlü, sendikalı olmaktan geçtiğini biliyor. İşçiler sendikasına sahip çıkacak, biz de üzerimize düşen görevi yerine getirecek, Tayaş’a sendikayı sokacağız! İşte o zaman işçilerin sorunları ortadan kalkacak, çünkü artık işveren istediği gibi davranamayacak, işçiler de toplu sözleşme hakkı ile söz sahibi olacak. İşçi arkadaşlarımız da sendikamızın da mücadele kararlığı devam edecektir” diyerek açıklamasını noktaladı.

Gündem, 19 Ocak 2021 12:59