Tetanos Aşısı Ne Zaman Yapılır

DaBT – İPA – Hib: Difteri, Aselüler Boğmaca, Tetanoz, İnaktif Polio, Hemofilus Influenza Tip b Aşısı (Beşli Karma Aşı)
KPA: Konjuge Pnömokok Aşısı
KKK: Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak Aşısı
DaBT – İPA: Difteri, Aselüler Boğmaca, Tetanoz, İnaktif Polio Aşısı (Dörtlü Karma Aşı)
OPA: Oral Polio Aşısı (Çocuk Felci Aşısı)
Td: Erişkin Tipi Defteri – Tetanoz Aşısı
R: Rapel (Pekiştirme)

Aşı Takvimi ile Önleyebileceğiniz Hastalıklar Nelerdir?

Bebeğinizin aşı takvimine uygun şekilde aşılarını yaptırdığınız takdirde birçok ölümcül hastalığı önleyebilirsiniz. Ancak bunun için aşı takvimindeki zaman aralıklarına mutlaka uymanız gerektiğini unutmayın. Gelin bu hastalıklara ve hangi dönemlerde aşı yoluyla önlenebileceğine birlikte bakalım.

Hepatit B

Hepatit B hastalığı, hepatit B virüsünün neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Hastalık belirti ve bulguları, erişkinlerde bebekler veya çocuklardan daha sık meydana gelir. Yetişkinlerin yaklaşık %50’sinde hastalık etkeni olan virüsle temas ettikten gün (ortalama, gün) sonra belirtiler görülebilir.⁴

Hepatit B aşısı, bebeklerde ilk dozu doğumdan sonraki ilk 72 saat içinde, tercihen 24 saat içinde uygulanmalıdır. 1. ayın sonunda 2. doz ve 6. ayın sonunda da 3. dozu uygulanır. 3 doz hepatit B aşısından sonra yetişkinlerin %90’dan fazlasında, bebek-çocukların ve 19 yaşa kadar olan kişilerin %95’inde koruyuculuk sağlanır. 4 

Verem (Tüberküloz)

Verem, Mycobacterium tuberculosis bakterisinin yol açtığı bulaşıcı bir hastalıktır. Verem mikrobu sıklıkla hava yoluyla bulaşır. Tedavisi mümkündür. Ülkemizde tedavisi, ilaçları, takibi ücretsizdir. Tedavi olmayan, tedavisini düzenli sürdürmeyen hastalarda öldürücü olabilir.⁵

BCG aşısı, aşı takvimine göre doğumdan 2 ay sonra yani 3. ayda uygulanır.⁶

Difteri

Difteri, Corynebacterium diphtheriae adlı mikroorganizmanın boğaz, burun, göz ve deriye yerleşmesiyle ortaya çıkan ciddi sonuçlara, ölümlere yol açabilen bir hastalıktır.⁷

Bebeklerde “Beşli Karma Aşı” ile 2. ayda, 4. ayda, 6. ayda ve ayda uygulanır. Aynı zamanda ilköğretim 1. sınıf ve 8. sınıfta uygulanır. Yetişkinlerde uygun aralıklarla yapılmış 3 doz veya bebeklerde karma aşı içinde yapılan 4 doz difteri aşısı ile %95’ten fazla koruyuculuk sağlanır.⁷

Boğmaca

Boğmaca, her yaştaki duyarlı bireyi etkileyen, özellikle çocukluk çağında ve 5 yaşından küçük çocuklarda ağır seyreden akut, bulaşıcı bir solunum yolu hastalığıdır. En tipik belirtisi boğulurcasına olan aralıksız öksürük nöbetleridir.⁸

Boğmaca, “Beşli Karma Aşı” ile 2. ayda, 4. ayda ve 6. ayda uygulanır. Ayrıca ayda uygulanan bir tekrar dozu vardır. Toplamda 4 doz uygulanır. İlkokul 1.sınıf öğrencilerine uygulanan bir doz daha mevcuttur. İlkokulda yapılan uygulama “Dörtlü Karma Aşı (Difteri, Boğmaca, Tetanoz, Çocuk Felci) şeklinde yapılır.⁸

Tetanoz

Tetanoz; Clostridium tetani denilen bakteri tarafından oluşturulan bir enfeksiyondur.⁹

Tetanoz aşılaması Td (difteri-tetanoz) aşısı olarak primer dozu uygulama zamanına göre olmak üzere 3 doz olup 10 yılda bir hayat boyu hatırlatma dozlarıyla devam ettirilir.⁹

Çocuk Felci

Çocuk felci, genellikle 15 yaşından küçüklerde görülmekle beraber, nadir olarak 15 yaşının üzerindeki bireylerde de görülen, bacaklarda ve daha az kollarda felce neden olan bulaşıcı bir hastalıktır.¹⁰

İnaktif Çocuk Felci aşısı (İPA), 2. ayını, 4. ayını, 6. ayını ve ayını tamamlayan bebeklere toplam 4 defa olmak üzere “Beşli Karma Aşı” içerisinde uygulanmaktadır. İlköğretim 1. sınıfta olan çocuklara da “Dörtlü Karma Aşı” içerisinde yapılmaktadır.¹⁰

Kızamık

Kızamık hastalığı çocukluk yaş grubunda daha sık olmak üzere her yaşta görülebilen bulaşıcı bir hastalıktır. Kızamık hastalığına kızamık virüsü neden olur. ¹¹

Kızamık aşısı, çocukluk dönemi aşı takviminde KKK (Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak) şeklinde, ayda ve ilköğretim 1. sınıfta olmak üzere iki doz olarak uygulanmaktadır. ¹¹

Kızamıkçık

Kızamıkçık, kızamıkçık virüsünün neden olduğu çocuklarda sıklıkla hafif geçirilen bir enfeksiyondur. Kızamıkçık hastalığında döküntü, hafif ateş, boğaz ağrısı, lenf bezlerinde şişme ve burun akıntısı görülebilir. ¹²

Kızamıkçık aşısı, çocukluk dönemi aşı takviminde KKK (Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak) şeklinde, ayda ve ilköğretim 1. sınıfta olmak üzere iki doz olarak uygulanmaktadır. ¹²

Kabakulak

Kabakulak, kabakulak virüsünün neden olduğu, hafif ateş, tükürük bezlerinde ve lenf bezlerinde şişme, baş ağrısı, kas ağrısı, yorgunluk ve iştahsızlık belirtileri görülen bulaşıcı bir hastalıktır. ¹³

Kabakulak aşısı, çocukluk dönemi aşı takviminde KKK (Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak) şeklinde, ayda ve ilköğretim 1. sınıfta olmak üzere iki doz olarak uygulanmaktadır. ¹³

Pnömokokal Hastalıklar

Pnömokok hastalıkları, pnömokok isimli bakterinin neden olduğu ciddi ve ölümcül olabilen hastalıklardır. Pnömokok bakterisi, hafif olarak değerlendirilebilecek hastalıklardan, ciddi, ölümcül olabilen kan zehirlenmesi ve menenjite kadar çok çeşitli hastalıklara, yaşam boyu sakatlığa da neden olabilir. ¹⁴

Konjuge pnömokok aşısı, pnömokok bakterilerin 13 tipine karşı etkilidir ve 2. ay, 4. ay ve ayda olmak üzere 3 doz uygulanır. ¹⁴

Çocukluk çağında önerilebilecek ilave aşılar ( yaş) – (2)¹⁵

Referanslar:

1. TC Sağlık Bakanlığı, Genişletilmiş Bağışıklama Programı Genelgesi
2. monash.pw
3. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü - "Aşı Hakkında Yanlış Bilinen Gerçekler"
4. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü - "Hepatit B Hastalığı"
5. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü - "Tüberküloz (Verem)"
6. Türk Toraks Derneği - "Verem aşısı kime, ne zaman yapılmalı?"
7. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü - "Difteri (Kuşpalazı) Hastalığı"
8. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü - "Boğmaca Hastalığı"
9. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü - "Tetanoz Hastalığı"
10. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü - "Çocuk Felci (Poliomyelit) Hastalığı"
11. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü - "Kızamık Hastalığı"
12. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü - "Kızamıkçık Hastalığı"
13. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü - "Kabakulak Hastalığı"
14. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü - "Pnömokokal Hastalık"
15. DergiPark Akademik - "Çocuklarda Aşı Uygulamaları: Güncel Bir Gözden Geçirme"

Tetanos Nedir?

Tetanos, Clostiridyum tetani bakterisininin ürettiği toksinler (zehirle) sonucu ortaya çıkan ciddi bir hastalıktır. Ölümcül olabilen ağrılı kas spazmlarına neden olur. Tüm vücut kasılması ile seyrettiği için “kazıklı humma” olarak da bilinir.

Nasıl Bulaşır?

Tetanos mikrobu doğal olarak toprakta, tozda, bazı hayvanların sindirim sisteminde ve gübrede bulunur. Mikrop bulaşmış olan delici, kesici cisim yaralanmaları, yanık ya da hayvan ısırıklarıyla hastalık bulaşabilir. İnsandan insana bulaş olmaz.

Neden Çocuğuma Tetanos Aşısı Yaptırmalıyım?

Tetanos çok tehlikeli bir hastalıktır. Solunum problemleri, kas spazmı, felce neden olabilir. Kas spazmları bir çocuğun omurga kemiğini ya da diğer kemiklerini kıracak kadar güçlü olabilmektedir.

Tetanos hastalığından iyileşmek aylar alabilir, haftalarca hastanede yatması gerekebilir. Tetanos hastalığı geçiren 5 kişiden biri ölmektedir.

Tetanosa karşı Korunma Nasıl Olur?

Tetanosa karşı korunma yalnızca aşılama ile olur. İnsanlar tetanos hastalığından iyileşse bile tetanosa karşı korunamazlar ve aşılanmazsa yeniden hasta olabilirler. Bu nedenle doktorlar tüm çocuklara aşıyı yaptırmalarını önermektedir.

Tetanos hastalığına karşı korunmak için DT (çocuklar için) ve Td (erişkin için) difteri ile karma aşıları ve DaBT (çocuklar için), Tdab (erişkinler için) şeklinde hem difteri hem de boğmaca ile karma aşıları bulunmaktadır.

Aşılama Şeması Nasıldır?

Ülkemizde doğan her çocuğa, tetanos aşısı “Çocukluk Çağı Aşılama Programı” dahilinde ücretsiz uygulanmaktadır. En iyi koruyuculuk için DTaB aşısı içinde 5 doz olarak önerilmektedir. Çocuğunuz 2 aylıkken, 4 aylıkken, 6 aylıkken, 18 aylıkken, yaşları arasında 1’er doz olmak üzere toplam 5 doz DTaB aşısı olmalıdır. DTaB aşısı ömür boyu koruyucu değildir. Tetanosdan korunmak için pekiştirme dozları yapılması gerekmektedir. Çocuklara yaşlarında Tdab (tetanos, difteri ve boğmaca hastalıklarından korunmayı sağlar) ya da Td (tetanos ve difteriden korunmayı sağlar) aşısının pekiştirme dozu yapılmalı, ve her 10 yılda bir Td pekiştirme dozu tekrarlanmalıdır.

Aşının Yan Etkileri Nelerdir?

Bir çok çocukta hiç bir yan etki gözlenmemektedir. Aşılama sonrası enjeksiyon yerinde ağrı, kızarıklık, şişlik, ateş yüksekliği, kusma görülebilmektedir. Bu belirtiler genellikle hafiftir ve gün içinde düzelmektedir. Çok daha nadir olarak 3 saatten uzun ağlama, C üzerinde ateş ve nöbet görülebilmektedir.

TETANOS ÖLÜMCÜL BİR HASTALIKTIR VE BU HASTALIKTAN KORUNMA YALNIZCA AŞI İLE OLMAKTADIR!!!

Tetanos Aşısı Hakkında Daha Fazla Bilgiye Nereden Ulaşabilirim?

1. monash.pw
2. Gökçay G, Beyazova U. İlk beş yaşta çocuk sağlığı izlemi. İstanbul, Nobel Kitabevi;

“Bilgilendirme broşürleri Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Dönem 3 öğrencilerinin (Özge Atış, Uğur Girgiç, Nouraldin Kharausha, Zuhal Şahin) yılında Sosyal Pediatri Bilim Dalı’nda Prof. Dr. Perran Boran danışmanlığında &#;Çocukluk çağı hastalıkları aşıları hakkında aile bilgi düzeyleri ve inançlarının araştırılması&#; başlıklı Introduction to Clinical Practice (ICP) projesi kapsamında hazırlanmış, yılında İstanbul Sosyal Pediatri Ekibi tarafından güncellenmiştir.”

Category: Çocuk Sağlığı ve AşılarBy Çocuk Sağlığı Derneği

Author: Çocuk Sağlığı Derneği

Çocuk Sağlığı Derneği, yılında İstanbul Üniversitesi'nde görevli Prof. Dr. Cihad Tahsin Gürson ve Prof. Dr. Olcay Neyzi önderliğinde bir grup çocuk hekimi ve çocuk sağlığı konusuna ilgi duyan yardımseverler tarafından kurulmuştur yılındaki kuruluşu sırasında Derneğimiz, "İstanbul Çocuk Sağlığı Derneği" olarak adlandırılmış ve tarih ve 6/ kanunla "Kamu Yararına Dernek" statüsünü kazanmıştır.