Tetanoz Aşısı Kimlere Vurulmaz

Hamilelikte yapılan aşılardan biri de tetanoz aşısıdır. Kabakulak, kızamık, su çiçeği aşısı kızamıkçık, gibi canlı aşıların gebelikte yapılması sakıncalıdır fakat tetanoz aşısı canlı mikroorganizma içermediğinden dolayı gebelikte güvenle yapılabilecek bir aşıdır. Difteri ve tetanoz aşısı inaktif tetanoz ve difteri toksinlerinden pürifiye edilerek hazırlanan bir toksoid aşıdır. Hiç tetanoz aşısı olmamış veya aşının üzerinden 10 seneden fazla süre geçmiş olan gebe kadınlara tetanoz aşısı yapılması önerilir.

Tetanoz aşısı olan annede oluşan antikorlar bebeğe de geçer ve bebeği doğum sonrası döneminde oluşması muhtemel tetanoz hastalığına karşı koruma sağlar. Hamilelik döneminde yapılmasının nedeni bebeği yenidoğan tetanozundan korumaktır. Bebeğin doğum esnasında kordonunun (özellikle evde yapılan doğumlarda) steril ve hijyenik olmayan bir aletle, bıçakla v.b kesilmesi sonucu bebekte tetanoz gelişebilir. Yenidoğan evresinde bebekte meydana gelebilecek tetanoz ölümcül olabilmektedir, bunun önüne geçilmesi için bu aşı çok önemlidir. Doğum sonrası bebeğe DBT(tetanoz, difteri, boğmaca) aşısı şeklinde dört adet aşı yapılır ve bu hastalıklara karşı bağışıklık sağlanmış olur. Daha sonra tetanoz aşısının 10 yılda bir rapeli yapılmalıdır aksi halde bağışıklanma etkisiz olabilir.

Tetanoz aşısı gebelikte kaç kere ve ne zaman yapılır?

Tetanoz aşısı gebelik aşamasında her dönemde yapılabilir fakat genellikle 3. ayın bitişinden sonra yapılması tercih edilir.

Eğer bunun öncesinde tetanoz aşıları tam yapılmışsa ve son aşının üstünden 10 yıldan az süre geçmişse gebelik sırasında yapılmasına gerek yoktur.

Daha önceki aşılar tam değilse ya da son yapılan aşının üstünden 10 seneden fazla süre geçmişse hamilelikte (çoğunlukla 5. ve 6. aylarda) 1 ay arayla toplam iki kez aşı yapılır. İkinci aşının yyapılışından 6 ay sonra bir kez daha bir doz anneye yapılır. Bazı uygulamalarda da bahsedilen aşıdan 1 yıl sonra bir kez daha, ve 1 yıl sonra bir kez daha yapılarak totalde 5 doza tamamlanmaktadır.

Hamilelik sırasında kirli bir metal ile kesilme veya batma gibi tetanoz açısından riskli bir durumla karşı karşıya kalınması durumunda aşı ile beraber tetanoz immunglobulin de yapılabilir.

Hiç aşı olmamış anne adaylarının en az iki kez birer doz Td aşısı almaları sağlanmalıdır. İkinci doz doğum gerçekleşmeden en az iki hafta önce tamamlanmalıdır. Yeterli süre sağlanamadıysa bir doz Td aşısı olmuş gebe kadının ve bebeğinin tetanoz hastalığına karşı risk altında olduğu dikkate alınmalıdır. Hijyenik doğum koşullarının oluşturulması ve bebeğin bakımının doğru yapılması daha da önem kazanmaktadır.

Gebelikte yapılması sakıncalı olan aşılar:

• BCG

• Kızamık

• Kabakulak

• Kızamıkçık

• Su çiçegi

Gebelikte güvenli aşılar;

• Tetanoz ve difteri toksoidler (Td)
• Grip asısı (Influenza virüs asısı)Hepatit B
• Meningokok
• Kuduz

(Guidelines for vaccinating pregnant women. Recommendations of ACIP. Atlanta, : Centers for

Disease Control and Prevention (CDC), 2002.)

TETANOZ HAKKINDA BİLMEMİZ GEREKENLER

Tetanoz çok ciddi hastalıktır. İş sağlığı ve güvenliği açısından da, en sık görülen ve dolayısı ile önlem alınması gereken, her tür iş kolunda karşımıza çıkabilen bir enfeksiyondur. Ancak enfekte olmuş kişilerde, sıklıkla ciddi yan etkiler ortaya çıkar. Tetanoz aşısı ergenleri, çocukları ve yetişkinleri korumak için kullanılır.

Tetanoz ; Clostiridyum Tetani bakterisinin  neden olduğu enfeksiyondur.  Yanıklardan sonra bile, sıkça bu mikroba yanık deride rastlanabilir. Tetanoz üreten bakteriler, kesi, çizikler veya yaralardan geçerek vücuda girerler. Doğada en fazla toprakta bulunan ve çok uzun süre canlı kalabilen bakteridir.

TETANOZ BELİRTİLERİ NELERDİR

TETANOZ (kazıklıhumma) Genellikle vücudun her yerinde meydana gelen, ağrılı kas gerilmesi ve sertliğine neden olur.

Baş ve boyundaki kasların kasılı kalmasına neden olabilir. Böylece ağız açılamaz, yutulamaz ve en son solunum yapmayı sağlayan kasların da tutulması nedeni ile nefes alınamamasından dolayı ölüm görülmektedir. Tetanoz o kadar dirençli bir bakteridir ki, en iyi tıbbi bakım şartlarında bile enfekte olan her 10 kişiden yaklaşık 1'ini öldürür.

TETANOZ AŞISI ETKİLERİ VE UYGULAMA ŞARTLARI NELERDİR?

Aşılama yapılmadan önce yüzlerce tetanoz vakası bildirilirdi. Aşılama başladığından beri, vaka ve bildirim sayıları yaklaşık % 99 oranında düşmüştür.

Tetanoz aşısı yetişkinleri ve çocukları tetanoz dan koruyabilir . Tetenoz aşısı genellikle her 10 yılda bir rapel doz olarak uygulanır. Ancak ciddi ve kirli bir yara veya yanıktan sonra daha erken olarak da yapılabilir. Örneğin 5 yılda bir gibi. Tetanoz aşısı şüpheli yaralanmalarda, yani toprakla temas açık yara veya paslı metal yaralanmalarında aşı olarak uygulanırken , aşısı ve bağışıklığı olmayan kişilerde ise tetanoz serumu olarak uygulanır. Aşıda vücuda zayıflatılmış bakteri verilip, vücudun ona karşı bağışıklık oluşturması beklenirken, tetanoz serumunda ise hazır antikor verilir. Bu antikorlar yaralanma ile vücuda alınmış aktif bakterilere karşı vücudu savunurlar.

Tetanoz, diğer aşılarla aynı zamanda güvenli bir şekilde uygulanabilir.

•  TETANOZ AŞISININ YAN ETKİLERİ

Uygulanan tetanoz aşısının ardından yaşamı tehdit eden alerjik reaksiyon geçirmiş; ya da bu aşının herhangi bir bileşenine karşı ciddi bir alerjisi olan kişilere aşı yapılmamalıdır. Size aşı yapan kişiye herhangi bir ciddi alerji hakkında mutlaka bilgi veriniz

• Aşağıdaki durumlarda doktorunuzla konuşunuz:

- Tetanoz veya herhangi bir aşıdan sonra şiddetli ağrı veya şişlik,

- Guillain Barre Sendromu (GBS) adı verilen rahatsızlığı geçirmiş olma;

- Enjeksiyonun planlandığı gün iyi hissetmeme.

Aşılar dâhil olmak üzere herhangi bir ilaçla yan etki gelişme riski olabilir. Bunlar genellikle hafiftir ve kendiliğinden kaybolurlar. Ciddi reaksiyonlar da mümkündür ancak nadirdir.

Tetanoz aşısı yaptıranların çoğunda herhangi bir sorun ortaya çıkmaz

Tetanoz aşısını takiben görülebilen hafif sorunlar: (Faaliyetlere etki etmeyen)

· Enjeksiyon yapılan yerde ağrı (yaklaşık 10 kişide 8)

· Enjeksiyon yapılan yerde kızarıklık veya şişme (yaklaşık 4 kişide 1)

· Hafif ateş (nadir)

· Baş ağrısı (yaklaşık 4 kişide 1)

· Yorgunluk (yaklaşık 4 kişide 1)

Tetanoz aşısını takiben görülebilen orta derecede sorunlar:

(Etkinliklere etki eden fakat tıbbi yardım gerektirmeyen)

• 37.5 C üzerindeki ateş (nadir)

Td aşısını takiben görülebilen ciddi sorunlar:

(Olağan faaliyetleri engelleyip, tıbbi bakım gerektiren)

· Kolda enjeksiyon yapılan yerde şişlik, şiddetli ağrı, kanama ve / veya kızarıklık (nadir).

AŞI BİLGİLENDİRME AÇIKLAMASI

Enjekte edilen herhangi bir aşıdan sonra ortaya çıkabilecek sorunlar:

Bazı insanlar bazen aşı dâhil tıbbi bir işlemden sonra bayılabilirler. Yaklaşık 15 dakika boyunca oturma veya uzanma, bayılmayı ve düşüşün neden olduğu yaralanmaları önlemeye yardımcı olabilir. Başınız dönerse, görme değişikliğiniz olursa veya kulaklarınızda çınlama varsa sağlık görevlinize söyleyiniz.

Bazı insanlarda, şiddetli omuz ağrısı ve enjeksiyon yapılan kolda hareket zorluğu olabilir. Bu çok nadiren olur.

Herhangi bir ilaç ciddi bir alerjik reaksiyona neden olabilir. Bu tür reaksiyonlar aşıdan sonra çok nadir görülür, yaklaşık bir milyon dozda 1 olduğu tahmin edilmektedir ve aşılamadan sonra birkaç dakika ila birkaç saat içinde meydana gelebilir.

Herhangi bir ilaç gibi bir aşının da, ciddi bir tıbbi hasar veya ölüme neden olma ihtimali, çok düşük olsa da vardır.

NEYE DİKKAT ETMELİYİM ?

Şiddetli alerjik reaksiyon belirtileri, çok yüksek ateş veya alışılmadık davranışlar gibi sizi kaygılandıran tüm belirtilere dikkat ediniz.

Ciddi alerjik reaksiyon belirtileri, kurdeşen, yüzün ve boğazın şişmesi, nefes darlığı, hızlı kalp atışı, sersemlik ve güçsüzlük olabilir. Bunlar aşılamadan sonra birkaç dakika ila birkaç saat içinde başlayacaktır.

Ne yapmalıyım?

Ağır bir alerjik reaksiyon veya bekleyemeyecek kadar acil başka bir durum olduğunu düşünüyorsanız, 112'yi arayınız ya da kişiyi en yakın hastaneye götürünüz.

Böyle bir durum söz konusu değilse, doktorunuzu arayınız.