Tös Neden Yatar

Sosyal Güvenlik Kurumu'nun (SGK) 'Özel Ödemeler' altında yaptığı ödemeleri, vatandaşlar bilmemezlikten ya da unuttukları için almıyorlar.

Bu özel ödemelerin neler olduğunu ve nasıl alabileceğimizi Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Kaya şöyle anlattı:

İSTİRAHAT PARASI
Kişi hastalandığında, üç günden fazla istirahat almışsa, SGK kısa vadeli sigorta konuları kapsamında, bu kişiye çalışamadığı süreleri ilişkin ücret ödüyor. Rapor alınan sürelerde patron maaş ödemez, ödemeyi SGK yapar. Buna iş göremezlik ödeneği (istirahat) parası denir. En düşük günlük ödeme ayakta tedavide TL, yatarak tedavilerde TL. Ödeme monash.pw’den e-devlet şifresiyle kontrol edilebilir.

GEÇİCİ YA DA SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK GELİRİ
Bir iş kazası meydana gelince vatandaşın sağlığında yüzde 10 ve daha fazla bir kayıp söz konusu olduğunda gelirine oranla 'İş Göremez Geliri' alır. Vatandaşlarımızın pek çoğu kaza geçirmelerine rağmen bunu bilmezler. 'Geçici İş Göremezlik' geliri, sorunun ortadan kalktığı süre içinde geçerlidir ama sorun sürekli ise kişi emekli olduğunda bile 'Sürekli İş Göremez' gelirini almaya devam eder.

DOĞUM İZNİ PARASI
Doğum öncesi ve sonrası toplam gün izin kullanan anneler, çalışmadıkları sürenin parasını alabiliyor. Buna doğum izni veya rapor parası deniyor. Asgari ücretli bir anneye ödenen para lira.

SÜT PARASI
Sigortalı çalışan anneye ödenen paradır. Sigortalı çalışmasa da eşine verilir. Bu liradır.

YOLLUK PARASI
Kişi hastalandığında tedavisi başka bir ilde ya da ülkede yapılıyorsa bu kişilere yolluk parası verilir. Yol ve gündelik ödemesi sigortalının kendisine ve bakmakla yükümlü bulunduğu hak sahiplerine yani anne, baba, eş ve çocuklara PTT aracılığıyla yapılır.

ÇEYİZ PARASI
Yetim kalan kız çocuklarına maaş bağlanırken, evlenmeleri durumunda çeyiz parası ödeniyor. Bu ödenek SSK veya Bağkurlu anne veya babasının vefatı nedeniyle yetim maaşı alan kız çocuklarına veriliyor. Kız çocukları evlendiklerinde yetim maaşları kesilir. Kesilen maaşın 2 yıllık tutarı (24 maaş), kız çocuğuna evlendiğinde toplu olarak peşin ödeniyor.

CENAZE YARDIMI
Ölen kişi adına günlük sigorta primi yaptırılması bu ödeme için yeterli. Ölümün gerçekleştiği tarihte kişinin sigortalı olası gerekmiyor. Telaş ve acıyla unutulan bu ödemede 5 yıllık zaman aşımı var. Ödenek ise lira. Öncelik eş ve çocukların oluyor. Yoksa, ödemeyi anne-baba ya da kardeş alır. Bir dilekçeyle sosyal güvenlik merkezlerine başvurmaları yeterli.

TOPLU PARA
Emeklilik şartları ortadan kalkan bir kişinin talep ettiği paradır. Bazı sigortalılar emeklilik için gerekli primi tamamlayamıyor. Bu kişiler o ana kadar ödedikleri primleri SGK’dan toplu olarak geri isteyebiliyor. Bunun için SGK’ya dilekçeyle başvurmak gerekiyor.

ÇOCUK PARASI
Aile Ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın uygulamasıyla, birinci çocuk için , ikinci çocuk için ve üçüncü çocuk içinde lira bir ödenek söz konusu.

YARIM GÜN ÇALIŞMA ÖDENEĞİ
Kadın çalışan doğum yaptığında yarım gün çalışıyor. Yarım gün ücretini işverenden, yarım gün ücretini de işsizlik sigortasından (Yani İŞKUR'dan) almak suretiyle çalışma hayatına devam etmiş oluyor.

Yüz binlerce kişiyi kapsıyor. Birçok kişi bu haktan haberdar olmadığı için başvuruda bulunmuyor. SGK toplu para ödemesi yapıyor. İki şartı taşıyanlar başvurmaları halinde bu imkandan yararlanıyor.

Çalışanın emeklilik hakkını kazanabilmesi için yaş, yıl ve belli gün sayısında prim ödemesi gerekiyor. Bütün bu şartları sağlayabilenler, emeklilik hayaline kavuşabiliyor. Ancak herkes için koşullar çok da emekliliğe uygun gelişemeyebiliyor. Bazı sigortalılar yeterli çalışma imkanı bulamadıklarından dolayı, gereken prim gününü dolduramıyor. Bu sigortalıların emekli olmaları için sistem askerlik ve doğum borçlanması gibi imkanlar da sunuyor.

YASAL MİRASÇISI ALIR

Bu borçlanmalara rağmen gereken prim gününü tamamlayamayan vatandaşların, artık çalışma imkanları da yoksa yani emekliliği olamayacaksa, ödedikleri primler boşa gitmiyor. SGK bu primleri toplu olarak sigortalıya geri ödüyor. Memurlarda ise bu durum kesenek iadesi şeklinde oluyor. Bunu vefat eden sigortalıların kanuni mirasçıları da yerine getirerek parayı alabiliyor. Kanuni mirasçılarına ölüm aylığı yani dul ve yetim maaşı bağlanmamış olması gerekiyor.

BAŞVURU ŞART

Primleri iade almak için kişinin bağlı bulunduğu ilçedeki sosyal güvenlik merkezine veya il müdürlüğüne dilekçeyle başvurmak gerekiyor. Eski SSK’lılar (4A) için ’den önce kendi adına ödenen hem işçi hem de işveren primi, ’den sonra ise sadece işçi primleri geri ödeniyor. Bağkur’lular (4B) için tarih ayrımı yapmadan ödedikleri tüm primler geri veriliyor. Bu primler sadece malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları için olanlardan oluşuyor.

BUNLARA DİKKAT!

Toplu parayı alabilmek için iki şart gerekiyor. Bunlar;

1-Sigortalı olarak bir işyerinde çalışmıyor olmak ya da kendi işini (Bağkur) yürütüyor olmamak.

2-Emeklilik için gerekli olan üç şarttan ikisini yani yıl (erkekler için 25, kadınlar için 20) ve yaş şartını tamamlamış olmak. (Posta)

Toplu ödeme sistemi anlamına gelen TÖS, havale ve EFT yapan kullanıcıların ödemelerinin otomatik bir şekilde gerçekleştirilmesi için kullanılır. Çoğunlukla firmalar tarafından seçim edilen TÖS tamamen, para transfer işlemlerinizi elektronik ortamda toplu bir şekilde gerçekleştirebilirsiniz.

TÖS, güvenli ve sorunsuz para aktarımı için geliştirilmiştir. Bankalara kadar çeşitlilik göstermekle birlikte TÖS işlemlerini dosya formatında offline olarak yapabilir veya bankalar tarafından sağlanan web servis yapısı ile anlık olarak gerçekleştirebilirsiniz. Peki, TÖS ile neler yapılabilir ve bu sistemin avantajları nelerdir?

TÖS nedir?

TÖS, genel tanımı ile gelişmiş bir toplu ödeme sistemidir. Bankacılık sektöründe manâlı bir yere sahip olan TÖS tamamen toplu para transferi işlemlerinizi kolaylıkla yapabilirsiniz. TÖS ile esas olarak döviz cinsinden yabancı para transferi, kredi kartına yönelik ödeme, ileri tarihli EFT veya havale ve SMS, mobil imza, şube gibi imza tasdikli toplu ödeme işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz.

TÖS neyin kısaltması?

TÖS açılımı terms of service şeklinde kabul edilir. Ödemelerinde çoğunlukla EFT işlemi ve havale işlemi seçim edilen şirketlere yönelik geliştirilen bu sistem, firmalara ait EFT, havale ve virman işlemlerinin toplu olarak yapılmasına olasılık tanır.

TÖS hesaba havale ne demek?

TÖS genelde avantajları bulunan bir uygulamadır. Bu sistem aracılığıyla tüm havale ve EFT işlemlerini süre kaybetmeden gerçekleştirebilirsiniz. Bu sayede operasyonel meslek yükü ve masrafları azalır. bununla birlikte TÖS ile yapılan ödemeleri internet üzerinden kolaylıkla peşine düşüp takip edebilirsiniz.

TÖS hesaba havale ise herhangi bir şirketin toplu ödeme sistemini kullanarak havale yapması anlamını taşır.

TÖS ’den gelen para nedir?

Farklı Alanlara Yönlendirilmiş şirketler göre toplu ödeme sistemi yoluyla yapılan havale ve EFT işlemleri, TÖS ödemesi olarak kabul edilir.

TÖS niçin yatar?

Toplu Ödeme Sistemi, emeklilik şartlarını tamamlayamayan kişilere prim günlerini toplu para halinde geri ödemek için de kullanılır. Emekli aylığı bağlanmayan bu kişilerin hesaplarına TÖS yatar. TÖS ile toplu prim iadesi, sigortalı şahısların talepte bulunması halinde gerçekleştirilir.