Trabzon Fay Hattı

Kuzey Anadolu Fay Hattında gerçekleşen ve 10 ili etkileyen büyük deprem, Karadeniz bölgesinde de hissedildi. Depremin yaşanma ihtimali en düşük illerden biri olarak bilinen Trabzon’da, yaşanan sarsıntıların ardından ‘bölgede deprem riski var mı?’ sorusunu akıllara getirdi.

Karadeniz Teknik Üniversitesi Jeoloji Mühendisi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yener Eyüboğlu, yaşanan deprem felaketinin yanı sıra Karadeniz Fay hattına dikkat çekerek Karadeniz fayının, geçtiği her yerde büyüklüğünde deprem üretme potansiyeline sahip olduğunu vurguladı.

Genel anlamda Doğu Anadolu Fay Hattı, Kuzey Anadolu Fay Hattı ve Ege Bölgesine dikkat çekilirken Karadeniz fayının atlandığını söyleyen Prof. Dr. Yener Eyüboğlu, “Karadeniz fayı geçtiği her yerde büyüklüğünde deprem üretme potansiyeline sahiptir. Ulusal kanallarda yapılan değerlendirmelerde iki büyük doğrultu atımlı fayın geçtiği alanlara ve Ege Bölgesine dikkat çekiliyor Karadeniz bölgesi atlanıyor. Diğer sistemler kadar potansiyeli ve deprem üretim sıklığı çok dikkat çekici olmasa da bence Karadeniz fayı da önemli.” dedi.

 “KARADENİZ FAYI DEPREM ÜRETME POTANSİYELİNE SAHİP”

Karadeniz Fay Hattının Karadeniz’in güney sahilini takip ettiğini bildiren Prof. Dr. Eyüboğlu, “Kuzey Anadolu fay hattında oluşan depremler bizim bölgemizi etkileyebilir ama doğrudan deprem odak noktası olmayacağı için depremin gerçekleştiği bölge kadar etkisi olmayacaktır. Ancak bir de unutulan Karadeniz Fayı var. Çok fazla dile getirilmeyen bir fay. Bu fay sistemi bizim tüm Karadeniz’in tüm güney sahilini takip ediyor. Yani, Artvin, Hopa, Rize, Trabzon, Giresun, Ordu, Samsun, Sinop ve Bartın açıklarına uzanan bir fay ve Doğu Anadolu ve Kuzey Anadolu faylarından farklı bir sistemle çalışıyor, ters fay dediğimiz bir sistem, güneye eğimli bir fay Peki, bu fay aktif mi? Bu tartışılıyor ama her nekedar Doğu Anadolu ve Kuzey Anadolu faları kadar çok aktif ve üretken olmasa da deprem üretme potansiyeline sahip. Bunu da şuradan anlıyoruz, aktif fay (deprem üretme potansiyeline sahip fay) tanımı yaparken şöyle bir tanım kullanıyoruz biz; Son 10 bin yıl içerisinde herhangi bir şekilde hareketlenmiş olan faya aktif fay diyoruz ki biz sağlıklı deprem kayıtlarımızı iki binli yıllardan sonra almaya başladık. Ondan öncesine ait çok iyi kayıtlarımız yok.” ifadelerine yer verdi.

“KARADENİZ FAYI GEÇTİĞİ HER YERDE DEPREM ÜRETME POTANSİYELİNE SAHİPTİR”

Kahramanmaraş Pazarcık’ta gerçekleşen depremin bir benzerinin bin yıl önce gerçekleştiğini belirten Eyüboğlu, Karadeniz Fay Hattının aktif olabileceğini söyleyerek “Pazarcık'ta olan depremden önce en son yılında deprem olduğu biliniyor. Farklı tarihlerde söyleniyor ama esas olan aradan bin yıl geçtikten sonra tekrar aynı bölgede büyük bir deprem olması. Karadeniz fayına baktığımız zaman aktif yani canlı olduğunu bize gösteren bir emare var. O da bin yılında Bartın'da olan deprem ve bu depremin büyüklüğü , 29 kişi hayatını kaybetmiş. O yüzden eski deprem risk haritasında Bartın, bilinen potansiyel deprem kuşaklarından farklı olarak kırmızı bir daire içine alınmıştır ve birinci derece deprem bölgesi olarak kabul edilmiştir. Çünkü oluşum mekanizması ters fayı işaret ettiği için doğrultu atımlı Kuzey Anadolu Fayı ile ilişkilendirilememiştir o yüzden ayrı bir sistem olarak kabul edilmiştir. Ancak o zamanlar bu fayın devamı bilinmediği için sadece Bartın kırmızı kuşak içersinde birinci derece deprem bölgesi yapılmıştır. Bu durum, aktif fayın tanımı da dikkate alındığında bize şunu gösteriyor; her ne kadar çok daha sık aralıklarla ve daha büyük depremler üreten Kuzey Anadolu ve Doğu Anadolu fayları veya Ege’deki açılma sitemleri veya Bitlis Zagros Kuşağı gibi etkin olmasa da, Karadeniz fayı da geçtiği her yerde bin yılında Bartın’da olduğu gibi büyüklüğünde deprem üretme potansiyeline sahiptir demektir.” şeklinde konuştu.

DEPREMİ TRABZONSPOR ÖRNEĞİ İLE ANLATTI

Trabzonspor örneği üzerinden Karadeniz deprem riskini anlatan Prof. Dr. Eyüboğlu, şu ifadeleri kaydetti: “Ben bunu hep bir örnekle açıklıyorum. Belki rastlamışsınızdır, burada da vereyim o örneği. Şimdi siz düşünün Trabzonspor'un kalecisi Uğurcan, bir de forveti var Maxi Gomez adında. Siz rakip takım teknik direktörü olsanız, defans elemanlarınıza kime karşı tedbir aldırtırsınız? Maxi Gomez değil mi? Gol atma potansiyeli yüksek o nedenle ona tedbir alırsınız. Bu adamın gol atmasını engellemeye çalışırız. Gomez’in gol atma potansiyelinin yüksek olması, Uğurcan Çakır'ın yani kalecinin gol atamayacağı anlamına gelir mi? Hayır. Degaj yapar gol olur, penaltı kullanır gol olur, korner olur çıkar kafa vurur gol olur Burada siz Uğurcan Çakır'ı Karadeniz Fayı olarak düşünün, Maxi Gomez'i de Kuzey Anadolu Fayı olarak düşünün Anlatmak istediğim, Kuzey Anadolu fayının potansiyeli yüksektir ama Karadeniz fayının deprem üretmeyeceği anlamına gelmez.”

“BİZ TEDBİRİ ALMAK ZORUNDAYIZ”

Trabzon’un Karadeniz Fay Hattı üzerinde olduğu mesajını veren Prof. Dr. Yener Eyüboğlu, tedbir almanın önemini vurgulayarak, “Tamam deprem üretme sıklığı çok az, yıllık hareketi diğer faylara göre çok az, ’dan daha büyük bir deprem üretme ihtimali zor ancak biz yine de tedbiri almak zorundayız. Gidip deniz kumu üzerine katlı binalar yapmayacağız. Dolgu malzemesi üzerine yaptığımız stadyum hastane gibi büyük yapıların statik hesaplamalrında lık deprem ihtimalini göz önüne  alarak yapmamız gerekiyor. Eğer biz burayı dördüncü derece gibi düşünüp bu yapıları yaparsak ilerde problem yaşayabiliriz. Bunun özellikle vurgulanması gerektiğini düşünüyorum. Çünkü bütün ulusal kanallarda yapılan konuşmalarda hep iki faya ve Ege Bölgesine dikkat çekiliyor ama bunlar atlanıyor. Bence Karadeniz fayı da önemli Çünkü Sinop'ta biz nükleer santral yapmayı düşünüyoruz. Böyle bir fayın varlığını dikkate alarak onun üretebileceği depremin potansiyelini dikkate alarak onu inşa etmek var, bir de hiç yokmuş gibi inşa etmek var. Bunların ikisi birbirinden çok farklı olacaktır bence bu konuda çok dikkatli olmak gerekiyor. Türkiye'nin her bir noktası deprem riski altındadır. Biz tedbirimizi alacağız sonra takdiri Allah'a bırakacağız.” açıklamalarında bulundu.

Artı Gerçek - 6 Şubat'ta Maraş merkezli meydana gelen depremlerden sonra uzmanlar bölgedeki fay hatlarının hareketliliğine dikkat çekiyor. Maraş'taki depremlerden sonra Gürcistan'da meydana gelen depremlerin Rize ve Artvin'de hissedilmesi, Karadeniz Fay hattı üzerinde yeni bir deprem olabilir mi sorusunu gündeme getirdi.

Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş, Karadeniz fayının, Bartın'da yılında büyüklüğünde deprem ürettiğini hatırlatarak bölgedeki deprem riskine dikkat çekti. Bektaş şöyle konuştu:

"Trabzon'un deprem tehlikesi iki kat artmış, Rize'nin de üç kat artmıştır. Bu artış, yılında yapılan ve 23 yıl yenilenmeyen deprem tehlike haritasından kaynaklanmıştır. 23 yıl boyunca Trabzon ve Rize yöresinde inşa edilen yapılar bugünkü deprem yönetmeliğine aykırıdır ve deprem tehlikesine açıktır. Bu haritanın verdiği değerler sadece sağlam zemin içindir. Oysa bölgedeki zemin hem dolgu, hem heyelan, hem de plaj kesimlerindedir. Bu binalarla yapılar eski deprem yönetmeliğine göre yapıldığı için Trabzon ve Rize'deki tüm yapılar deprem tehlikesi altındadır. Rize'nin üçte biri zaten dolgu alanı üzerindedir"

"HARİTADAKİ YANLIŞLIK, SAĞLIKSIZ YAPILAŞMANIN SEBEBİ OLDU"

Bektaş, yılında hazırlanan haritada hata yapıldığını belirterek, şöyle devam etti:

"Karadeniz sahiline paralel giden Karadeniz fayı yılında büyüklüğünde bir deprem üretti ve o dönemde kaza olan Bartın'ı yıktı. Bartın'da yıkım olunca bu bölge o zamanki haritada 'birinci derece deprem bölgesi' ilan edildi. Karadeniz fayının yıkmadığı Trabzon ve Rize ise 'dördüncü derece deprem bölgesi' yapıldı; bu büyük bir yanlışlıktır. Gerek Bartın, gerekse Trabzon, aynı sismik zonda bulunuyor. Bartın ne ise Trabzon ve Rize de aynı derecede olmalıdır. Bu yanlışlık 23 sene sonra değiştirildi. yılında yayınlanan haritada bütün Karadeniz sahili eşdeğer bir deprem tehlikesine sahip oldu."

'TRABZONDA BÜYÜK DEPREM OLABİLİR'

Karadeniz fay hattında olası yaşanacak depremle ilgili öngörüde bulunan Bektaş, "Deprem tehlike haritaları depremin ne zaman ve nerede olacağını göstermez. İstanbul'da deprem beklerken Trabzon'da her an bir deprem oluşabilir. Sonuç olarak depremin ne zaman ve nerede olacağını kimse bilmiyor. Tahmini zaman ve yer vermek gerekirse önümüzdeki 50 yıl içerisinde Trabzon'da olabilecek deprem yüzde 90 olasılıkla , yani Bartın depremine yakın bir deprem olur. Yüzde 10 olasılıkla da bu depremden daha büyük olma olasılığı var. Ancak bu deprem şiddeti ve yer sarsıntısı sağlam zemin için geçerlidir. AFAD der ki, bizim verdiğimiz bu değerlerin yanında mikrobölgelendirme çalışmaları yapmalısınız. Yani heyelan sahaları, olgu alanlar, dere yatakları ve zayıf zeminler için ayrı bir bölgelendirme yapmanız gerekir" ifadelerini kullandı.

'KARADENİZ FAYI GÖZ ARDI EDİLMEMELİ'

Bektaş, Trabzon Karadeniz Teknik Üniversitesi'nde (KTÜ) bilim insanları da Gürcistan'daki depremlerin, özellikle Rize ve Artvin'de hissedilmesine ilişkin yayımladığı 'Karadeniz'in depremselliği' konulu bilgi notunda, son 20 yılda Trabzon, Rize ve Ordu açıklarında, büyüklükleri ile arasında değişen depremler yaşandığını belirtilerek, "Gürcistan'daki depremler, Karadeniz fayının aktif olabileceğini göstermektedir. Bu nedenle özellikle Karadeniz fayı göz ardı edilmemeli" denilmişti. (DHA)

Prof. Dr. Hakan Karslı: Karadeniz fayı deprem üretme potansiyeline sahip

Kahramanmaraş bölgesinde meydana gelen depremin ardından sarsıntılar devam ediyor. Son olarak artçı sarsıntı Trabzon’da da hissedildi. Trabzon Adliyesinde depremi hisseden vatandaşlar kendilerini dışarıya attı. Peki Trabzon deprem bölgesi mi? İşte detaylar

Trabzon'da şimdiye kadar aletsel olarak kayıt edilen depremlerin en küçüğü 2 en büyüğü ’monash.pwn’da bu güne dek yıkıcı deprem olmaması veya daha büyük bir deprem bulunmamaktadır.

TRABZON DEPREM BÖLGESİ Mİ?

Prof. Dr. Osman Bektaş,"Vatandaşa göre bir yer depremle yıkılırsa orası deprem bölgesi sayılır. Bu görüş yanlıştır. Bilime göre bir yerde yıldan bu yana bir kerede deprem olmuşsa ( büyüklük önemli değil ) orası deprem bölgesidir" dedi.

Osman Bektaş,Trabzon’un kuzeyinde deprem üreten aktif fayın varlığının bir kanıtı olduğunu ifade etmiş,Trabzon’da depremin nerede hangi büyüklükte ve ne zaman olacağını tahmin edebilmek için1- fayların kesin yerlerini 2- fayların boylarını 3- fayların hareket hızlarını bilmemiz gerekiyor. Ancak bu konudaki bilgilerimiz çok az. Bu nedenle deprem tahminimiz oldukça sınırlıdır.Ancak uydu verilerine Trabzon ili ve çevresindeki fayların hızlarının mm civarında olduğunu tahmin ediyoruz. Buna göre M büyüklüğünde olabilecek bir depremin aynı fay üzerinde olma olasılığı birkaç bin yıl kadardımonash.pw en son yıkıcı depremin hangi fay üzerinde ve ne zaman olduğunu bilmiyoruz.

Trabzon ve çevresinde kaç tane aktif fay var?

yılından bu yana oluşan depremlerin dış odaklarının dağılımları yandaki haritada görüleceği gibi üç doğrultuda( doğu-batı, kuzeybatı, kuzeydoğu )belirmektedir. Yani Trabzon ili Karadeniz bölgesinde üç doğrultuda deprem üreten fay sisteminden monash.pw faylar tek bir hat olmayıp, birbirine paralel fay zonundan oluşur.