Trabzon Halk Oyunları Müzikleri

1 T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü MÜZİK VE GÖSTERİ SANATLARI TÜRK HALK OYUNLARI TRABZON YÖRESİ(ERKEK OYUNLARI) MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) ANKARA

2 ÖN SÖZ Günümüzde mesleklerin değişim ile karşı karşıya olması ve daha karmaşık bir yapıda bulunmaya başlaması nedeniyle, meslekî yeterliklerin de geniş tabanlı bilgilere, becerilere ve tavırlara dayalı olmasını ve programların buna göre geliştirilmesini zorunlu hâle getirmektedir. Program çalışmaları kapsamında yapılan tarama ve inceleme çalışmaları sonucunda faaliyet gösterilen oyunlar belirlenmiştir. Her il kendi yöre oyunları dışında program hazırlamamıştır. Hazırlanan programlar ildeki tüm halk eğitim merkezlerinden, üniversitelerden ve halk oyunları ile ilgilenen kuruluşların katılımlarının sağlanmasına özen gösterilmiştir. Program hazırlama, içerik ve yazılım standartlarına uygun olarak hazırlanan programlar yayınlanmıştır. Müzik ve Gösteri Sanatları alanı öğretim programları, gelişmelere bağlı olarak esnek ve sürekli güncellenmeye uygun bir yapıda tasarlanmıştır. Bireyler kazandıkları güncel yeterlikler doğrultusunda istihdam edilebileceklerdir. Müzik ve Gösteri Sanatları alanı altında yer alan programlarda ulusal ve uluslar arası düzeyde standartlara uygun, her yaşta ve düzeyde bireye yeterlikler kazandıracak eğitim ve öğretim olanağı sunulmuştur. 1

3 İÇİNDEKİLER ÖN SÖZ 1 TÜRK HALK OYUNLARI TRABZON YÖRESİ (ERKEK OYUNLARI) PROGRAMINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR.. 3 MESLEK ELEMANI TANIMI 3 GİRİŞ KOŞULLARI 3 İSTİHDAM ALANLARI 3 EĞİTİM-ÖĞRETİM ORTAMLARI VE DONANIMLARI 3 EĞİTİMCİLER 3 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME 3 BELGELENDİRME 4 YATAY VE DİKEY GEÇİŞLER 4 EĞİTİM SÜRESİ 4 ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ 4 İŞ BİRLİĞİ YAPILACAK KURUM VE KURULUŞLAR 4 ÖĞRENCİ/KURSİYER KAZANIMLARI 4 EĞİTİM-ÖĞRETİM FAALİYETLERİ 5 MESLEKÎ GELİŞİM MODÜLLERİ 5 MODÜL VE İÇERİKLERİ 5 YETERLİK VE MODÜL TABLOSU 6 MÜZİK VE RİTİM 7 SAHNELEME TEKNİKLERİ 8 TRABZON HORON KURMA 9 TRABZON AKÇAABAT SALLAMA TRABZON DÜZ HORON YENLİK VE SERT (AŞAĞI ALMA) TRABZON SIKSARA TRABZON KOZAN GEL TRABZON KOZAN GEL SALLAMA TRABZON SIVA SIVA TRABZON PARMAK UCU

4 ALAN MESLEK TÜRK HALK OYUNLARI TRABZON YÖRESİ (ERKEK OYUNLARI) PROGRAMINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR : MÜZİK VE GÖSTERİ SANATLARI : TÜRK HALK OYUNLARI TRABZON YÖRESİ (ERKEK OYUNLARI) MESLEK SEVİYESİ : MESLEK ELEMANI TANIMI Halk oyunlarında insan ilişkilere önem veren, yöreye ait oyunları müzik ve ritim bilgisi eşliğinde en iyi şekilde sahneleme becerisine sahip kişidir. GİRİŞ KOŞULLARI 1. Okuma yazma bilmek veya ilkokul mezunu olmak. 2. Mesleğin gerektirdiği işleri ve yeterlikleri yapacak bedensel ve fiziksel özelliklere sahip olmak yaş ve üzerinde olmak. İSTİHDAM ALANLARI Mesleğin gerektirdiği yeterlikleri kazanan bireyler Müzik ve Gösteri Sanatları alanında, ve gösteri sanatları alanındaki firma ve kurumlarda, 2. Organizasyon şirketlerinde ve benzeri yerlerde, 3. Bağımsız olarak çalışabilirler. EĞİTİM-ÖĞRETİM ORTAMLARI VE DONANIMLARI 1. Meslekî Eğitim Merkezleri, Halk Eğitimi Merkezleri, dernekler, gençlik merkezleri ve okullarda eğitim verilmektedir. 2. Programın uygulanabilmesi için Müzik Alanı standart donanımları ve gerekli ekipmanlar sağlanmalıdır. EĞİTİMCİLER 1. Programın uygulanmasında Beden Eğitimi ve Müzik alanında eğitim almış ve tercihen deneyimi olan alan öğretmenleri görev almalıdır. 2. Programın uygulanmasında gerektiğinde Beden Eğitimi ve Müzik alanında deneyimi olan meslek elemanlarından yararlanılabilir. 3. Oyunlara eşlik edebilecek ve ilgili enstrümanı kullanma yeterliğine sahip olanlar da görevlendirilebilecektir. 4. Usta öğretici, bu programla ilgili modül ve yeterlikleri almış olmalıdır. ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Bireylerin çeşitli ölçme araçları kullanılarak, 1. Modüllerin sonunda kazandığı yeterlikler ölçülecektir. 2. Modüller ile kazandıkları bilgi, beceri ve tavırları ölçülecektir. 3. Ölçme sonuçları program sonunda değerlendirilecektir. 4. Eğitim kurumunda, işletmede ve kendi kendilerine yaptıkları tüm öğrenim faaliyetleri değerlendirilecektir. 3

5 BELGELENDİRME Sertifika programlarında, meslek elemanlarının sahip olduğu yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilir. Bu programda yeterlik ve modül tablosundaki yeterliklere sahip kişiler yetiştirmek amaçlanmaktadır. Öğretim programı sürecinde bireylerin tamamladığı modüller, aldığı eğitimin tümü ve kazandıkları yeterlikler belgelendirilir. Öğretim programının sonunda yeterliklerini kazanan bireylerin aldığı belgeler mevzuat doğrultusunda sertifikada değerlendirilir. Bireyler diğer programlara geçmek amacıyla eğitim almak isterse, kazandığı yeterlikler değerlendirilecektir. Fark modüllerini tamamlayanlar ikinci bir meslekte kendini yetiştirebilecektir. Öğretim programından ayrılan bireyin kazandığı yeterlikler belgelendirilerek istendiğinde diğer sertifika programlarında değerlendirilir. YATAY VE DİKEY GEÇİŞLER Mesleğe yönelik geniş tabanlı yeterlikler kazandırmak hedeflenmiştir. 1. Eğitimin sonunda, mesleğinde sertifika alan birey gerektirdiğinde fark eğitimi alarak diğer programını tamamlayabilir. 2. Meslekî eğitim alan veya meslekî eğitimi bitirmiş olan birey, gerekli modülleri tamamlayarak alandaki diğer meslekler arasında geçiş yapabilir. EĞİTİM SÜRESİ 1. Meslek programının toplam eğitim süresi / saat olarak plânlanmıştır. 2. Eğitim süresinin okul, işletme ve bireysel öğrenme için ayrılmış dağılımı, modüller ile ilgili açıklamalarda belirtildiği gibi uygulanır. ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ Modüler öğretime yönelik olarak bireysel öğrenme yöntem ve teknikleri uygulanır. 1. Eğitimciler bireylere rehberlik eder. 2. Bireyler kendi kendine öğrenmeye teşvik edilir. 3. Bireylerin aktif olması sağlanır. 4. Bireyler araştırmaya yönlendirilir. 5. Bireyler kendi kendilerini değerlendirebilir. 6. Bireylere meslekî yeterlik kazandırmaya yönelik yöntem ve teknikler uygulanır. İŞ BİRLİĞİ YAPILACAK KURUM VE KURULUŞLAR Bireyler, programın gerektirdiği öğretim faaliyetleri, istihdam olanakları ve plânlama konularında çevredeki üniversiteler, sivil toplum örgütleri, özel işletmeler, kamu kurumları, meslek odaları ve meslek elemanları ile iş birliği yapılarak yönlendirilir. ÖĞRENCİ/KURSİYER KAZANIMLARI Programın sonunda mesleğe yönelik olarak öğrenci/kursiyer, 1. Mesleğin ait olduğu alandaki temel bilgi ve becerileri kazanabilecektir. 2. Alanın gerektirdiği temel yeterliklere sahip olabilecektir. 3. Mesleğin gerektirdiği işleri yapabilecektir. 4. Mesleğin gerektirdiği özel meslekî yeterlikleri kazanabilecektir. 5. Öğrenci/Kursiyer merkezli daha aktif ve kendi hızına göre öğrenme olanağı tanıyan kazanımlara sahip olabilecektir. 4

6 EĞİTİM-ÖĞRETİM FAALİYETLERİ Sertifika programında yer alan modüllerde öngörülen eğitim öğretim uygulamaları yapılır. MESLEKÎ GELİŞİM MODÜLLERİ 1. Öğrenci/kursiyerin yaşam boyu kullanabileceği ve meslekî gelişmesine yararlı olabilecek, üretken, bilim ve teknoloji üretimine yatkın, beceri düzeyi yüksek olarak yetiştirilmesi, iyi ilişkiler kurabilmesi, işe uyum sağlayabilmesi gibi genel bilgi ve becerilerin kazandırıldığı modüllerdir. 2. Bu modüller ile öğrenci/kursiyerlere ulusal ve uluslar arası iş gücünden beklenen yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır. 3. Meslekî Gelişim modül tablosundan, çevrenin istihdam durumu, öğrenci/kursiyerlerin hazır bulunuşluk düzeyi göz önüne alınarak modüller seçilecek ve yeterlik tablosunda yer alan süreye ilave edilecektir. 4. Dördüncü seviye meslek elemanları, bütün Meslekî Gelişim Modüllerini tamamlamış olacaklardır. 5. Meslekî gelişim Modülleri programlardan bağımsız olarak da kullanılabilecektir. Kazandırılacak yeterliğe bağlı olarak her modül 40/8, 40/16, 40/24, 40/32 ve 40/40 olabilir. 5

7 Modüllerde önerilen bu süreler öğrenme faaliyetlerindeki teorik ve uygulamalı tüm içeriği kapsar. Modül içeriğindeki öğrenme faaliyetinin uygulanması imkânı olmadığında, diğer okullarla ve işletmelerle iş birliği çerçevesinde uygulamalar yapılabilir. Kursiyer/öğrencinin önceden kazandığı yeterlikleri tekrar alma zorunluluğu yoktur. Modül ve yeterlikler programdaki uygulama sırasına göre alınacaktır. Programda yer alan modül ve yeterliklerin uygulama sırası zümre kararı ile belirlenir. NOT: Türk Halk Oyunları Trabzon Yöresi (Erkek Oyunları) programı yeterlikler tablosu ve modülleri aşağıda verilmiştir.

8 MÜZİK VE RİTİM ALAN :MÜZİK VE GÖSTERİ SANATLARI MODÜL :MÜZİK VE RİTİM SÜRE /32 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA :Bu modülün uygun ortamda uygulamalı olarak işlenmesi gerekir. GENEL AMAÇ :Öğrenci/kursiyer, bu modül ile uygun ortam hazırlandığında yöre müzikleri eşliğinde ritim uygulamaları yapabilecektir. AMAÇLAR: Öğrenci/ Kursiyer; 1. Türk halk müziğinde kullanılan yöre müziklerini halk oyunları çalgıları eşliğinde müzik çalışmaları yapabilecektir. 2. Türk halk müziğinde kullanılan yöre müziklerini halk oyunları çalgıları eşliğinde ritim çalışmaları yapabilecektir. İÇERİK : A. MÜZİK tanımı 2. Türk müziği ve halk oyunları müzikleri 3. Türk halk müziği ve halk oyunları müzikleri 4. Yörelerin halk oyunlarının müzikleri 5. Yörelerin oyunlarında kullanılan kalk oyunları çalgıları 6. Müzik eşliğinde çalışmalar B. RİTİM 1. Türk müziği ve halk oyunları ritimleri 2. Müzikteki ritmik değerleri 3. Ritimlerin tasnifi 4. Türk halk müziği ve halk oyunları ritimleri 5. Yörelerin halk oyunlarının ritimleri 6. Ritim birlikteliği 7. Yöresel enstrümanlarla ritim çalışmalar 7

9 SAHNELEME TEKNİKLERİ ALAN :MÜZİK VE GÖSTERİ SANATLARI MODÜL :SAHNELEME TEKNİKLERİ SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA :Bu modülün uygun ortamda uygulamalı olarak işlenmesi gerekir. GENEL AMAÇ :Öğrenci/kursiyer, bu modül ile uygun ortam hazırlandığında sahne ve sahneleme tekniklerini kullanarak uygulamalı sahne çalışma uygulamalarını yapabilecektir. AMAÇLAR : Öğrenci/ Kursiyer, 1. Yörelerin öğrendiği oyunlarını sahne tekniklerine uygun sahne çalışmaları yapabilecektir. 2. Yörelerin halk oyunlarını karakterine uyan sahneleme çalışmaları yapabilecektir. İÇERİK : A. SAHNE 1. Tanımı, Sahne türleri ve bölümleri 2. Folklorda sahne aktivitelerinin yeri 3. Sahne aktivitelerinin çeşitleri ve özellikleri a. Grup aktiviteleri b. Bireysel aktiviteleri 4. Halk Oyunlarında Sahnenin kullanımı a. Sahnenin özellikleri b. Aktivite yerlerini belirleme 5. Halk Oyunlarında Sahneleme çalışmaları a. Grup aktivite uygulamaları yapmak b. Bireysel aktivite uygulamaları yapmak B. SAHNELEME 1. Sahne düzenlemesi ve görev dağılımı 2. Oyunların bölümler halinde çalışılması 3. Yapılan sahne düzeninin baştan sona tekrarı 8

10 TRABZON HORON KURMA ALAN : MÜZİK VE GÖSTERİ SANATLARI MODÜL :TRABZON HORON KURMA SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA :Bu modülün uygun ortamda davul, zurna, kemençe, kaval, eşliğinde uygulamalı olarak işlenmesi gerekir. GENEL AMAÇ :Öğrenci/kursiyer, bu modül ile uygun ortam sağlandığında erkekler yöre tavrına uygun olarak müzik ve ritim eşliğinde Horon Kurma oyununu oynayabilecektir. AMAÇLAR : Öğrenci/kursiyer 1. Horon Kurma oyununu yöre tavrıyla, müzik ve ritim eşliğinde kurallara uygun olarak oynayabilecektir. İÇERİK: A. HORON KURMA 2. Ritim (5//16) 3. Birinci adım; Horon kurma Ayaklar bir omuz genişliğinde açılır. Kollar yukarıdadır. a. Sağ ayak sol ayağın önüne ve ileriye çapraz getirilerek basılır. b. Sol ayak sağ ayağın önüne gelerek basılır. c. Sağ ayak topuğu çaprazlama, sol ayak ucu hizasında, sağ öne ileri basılırken sağ ayak iki omuz genişliğinde yana doğru basılır, d. Sol ayak yerinden havaya kaldırılır ve sol ayak sağ ayağın arkasına basılır. e. Sağ ayak geriye çekilir. Sol ayak ucu yerde sürtülerek (sağ ayağın yanında kalça hareketiyle) sağ ayağın arkasına sokulur ve sağ ayak havadan doksan derecelik bir yay çizerek omuz genişliğinde yere taban basar. f. Sol ayak yerden hafifçe kaldırılır ve tekrar yere basılır. 4. İkinci adım, Kollar aşağıdadır, ayaklar birbirine paralel bir şekilde durulur. a. Sağ ayak ileri basılır ve ileriye doğru yürünür.(4 sayı) b. Beşinci sayıda sağ ayak kuvvetlice yere vurulur ve sol ayak olduğu konumda ileriye fırlatılır ve geriye basılır. c. Sağ ayak sol ayağın arkasına çapraz getirilirken üçlü bir hareket (sağ-sol-sağ) yapılır ve sol ayak sağ ayağın önünden çapraz yapar. Sağ ayak yukarı çekilir ve öne fırlatılır. 9

11 TRABZON AKÇAABAT SALLAMA ALAN : MÜZİK VE GÖSTERİ SANATLARI MODÜL : TRABZON AKÇAABAT SALLAMA SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA : Bu modülün uygun ortamda davul, zurna, kemençe ve kaval, eşliğinde uygulamalı olarak işlenmesi gerekir. GENEL AMAÇ : Öğrenci/kursiyer, bu modül ile uygun ortam sağlandığında erkekler yöre tavrına uygun olarak müzik ve ritim eşliğinde Akçaabat Sallama oyununu oynayabilecektir. AMAÇLAR : Öğrenci/kursiyer, 1. Akçaabat Sallama oyununu, yöre tavrıyla, müzik ve ritim eşliğinde kurallara uygun olarak oynayabilecektir. İÇERİK: A. AKÇAABAT SALLAMA 2. Ritim (4//8) 3. Birinci adım; Sallama Oyunu Kollar yukarıda, ayaklar birbirine paralel bir şekilde durulur. a. Ayaklarımızın pençeleriyle sağ(1)-sol(2)-sağ(3),yerinde koşar gibi Sol ayak sağ ayağın arkasına çapraz olarak sokulurken sağ ayak iki Kez havada öne doğru ve hafif sağa doğru( V şeklinde) sallanır. b. Aynı hareket ikinci kez tekrar edilirken sağ(3) ayağı yere basarken c. Sol ayak bir kez havada öne doğru ve hafif sola doğru sallanır. d. Sol ayak yerine gelirken sağ ayak iki kez havada öne doğru ve hafif sağa doğru sallanır. e. Makas hareketi yapılır (sol havada öne doğru sola-sağ havada öne doğru sağa). 4. İkinci adım, Kollar aşağıdadır, ayaklar birbirine paralel bir şekilde durulur. a. Birinci bölümde oynanıldığı gibi oynanır tek fark,sol ayak hiçbir zaman sağ ayağın arkasına çapraz olarak sokulmaz. b. Onun yerine sol ayak havada öne doğru ve hafif sola doğru sallanır. 10

12 TRABZON DÜZ HORON YENLİK VE SERT (AŞAĞI ALMA) ALAN : MÜZİK VE GÖSTERİ SANATLARI MODÜL :TRABZON DÜZ HORON, YENLİK VE SERT (AŞAĞI ALMA) SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA : Bu modülün uygun ortamda davul, zurna, kemençe ve kaval, eşliğinde uygulamalı olarak işlenmesi gerekir. GENEL AMAÇ : Öğrenci/kursiyer, bu modül ile uygun ortam sağlandığında kadınlar yöre tavrına uygun olarak müzik ve ritim eşliğinde düz horon yenlik ve sert(aşağı alma) oyunlarını oynayabilecektir. AMAÇLAR : Öğrenci/kursiyer, 1. Düz Horon oyununu yöre tavrıyla kurallara uygun olarak müzik ve ritim eşliğinde oynayabilecektir. 2. Yenlik oyununu yöre tavrıyla kurallara uygun olarak müzik ve ritim eşliğinde oynayabilecektir. 3. Sert (aşağı alma) oyununu yöre tavrıyla kurallara uygun olarak müzik ve ritim eşliğinde oynayabilecektir. İÇERİK : A. DÜZ HORON 2. Ritim (4//8) 3. Birinci adım; Kollar yukarıdadır ayaklar birbirine paralel bir şekilde durulur. a. Sağ ayak yere taban basar. Sol ayak öne atılır ve yerine getirilir. b. Sol ayak yere taban basar. Sağ ayak yerine getirilir. c. Sağ ayak yere taban basar. Sol ayak öne atılır ve bir ayak boyu öne taban basılır d. Sağ ayak sol ayağın yanına getirilir ve taban basılır. Tekrar sağ ayak sol ayağın biraz önüne taban basar e. Sol ayak geriye başlangıç noktasına taban basar ve sağ ayak havadadır. B. YENLİK 2. Ritim (4//8) 3. Birinci adım; Kollar aşağıdadır ayaklar birbirine paralel bir şekilde durulur. a. Sağ ayak geriye taban basar. b. Sol ayak öne atılır ve geriye çekilir. c. Sağ ayak sol tarafa dönülerek sol ayağın önüne basılarak çapraz yapılır. d. Sol ayak arkadan sağ ayağın önüne çapraz taban basar. e. Sağ ayak diğer yanına gelir ve iki kez yere vurulur. f. Sol ayak geriye basar ve sağ ayak havadadır. 11

13 C. SERT(AŞAĞI ALMA) 2. Ritim (4//8) 3. Birinci adım; Kollar aşağıdadır ayaklar birbirine paralel bir şekilde durulur. a. Üç sayı sağ ve sol ayaklar çift olarak yere vurulur. b. Dördüncü sayı sol ayak üzerinde sekilir ve sağ ayak havada kalır. c. Beş ve altıncı sayılarda sağ ayak öne topuk vurulur ve geri çekilir. d. Yedi ve sekizinci sayılarda sol ayak öne topuk vurulur ve geri çekilir. e. Üç kez yerinde koşma hareketi yapılarak sağ ayak havada kalır. 12

14 TRABZON SIKSARA ALAN : MÜZİK VE GÖSTERİ SANATLARI MODÜL :TRABZON SIKSARA SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA :Bu modülün uygun ortamda davul, zurna, kemençe ve kaval, eşliğinde uygulamalı olarak işlenmesi gerekir. GENEL AMAÇ :Öğrenci/kursiyer, bu modül ile uygun ortam sağlandığında erkekler yöre tavrına uygun olarak müzik ve ritim eşliğinde sıksara oyununu oynayabilecektir. AMAÇLAR : Öğrenci/kursiyer 1. Sıksara oyununu yöre tavrıyla kurallara uygun olarak müzik ve ritim eşliğinde oynayabilecektir. İÇERİK : A. SIKSARA 2. Ritim (7//16) 3. Birinci adım; Kollar havada ve ayaklar birbirine paralel olarak durulur. a. Sağ ayak sol ayağın yanına basılarak dizlerden iki kere yaylanılır. b. Sol ayak sağ ayağın yanına basılarak dizlerden iki kere yaylanılır. c. Sağ ayak sol ayağın yanına basılarak dizlerden iki kere yaylanılır. d. Sol ayak yarım ayak boyu öne basılır. e. Sağ ayak sol ayağın yanında iki kez basılır ve iki kere yaylanılır. 4. İkinci adım Kollar aşağıda ayaklar birbirine paralel olarak durulur. a. Sağ ayak sol ayağın yanına dört kez pençe vururken sol ayak üzerinde sekilir. b. Sağ ayak beşinci sayıda öne fırlatılımonash.pwıncı sayıda yerine basar. c. Sol ayak öne topuk basar ve geri yerine basar. d. Sağ ayak dokuzuncu sayıda yere taban basar. e. Sol ayak onuncu sayıda yerine taban basar. Üçüncü tekrarda sağa dönerek çökülür. 13

15 TRABZON KOZAN GEL ALAN : MÜZİK VE GÖSTERİ SANATLARI MODÜL : TRABZON KOZAN GEL SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA :Bu modülün uygun ortamda davul, zurna, kemençe ve kaval, eşliğinde uygulamalı olarak işlenmesi gerekir. GENEL AMAÇ :Öğrenci ve kursiyer, bu modül ile uygun ortam sağlandığında erkekler yöre tavrına uygun olarak müzik ve ritim eşliğinde Kozan Gel oyununu oynayabilecektir. AMAÇLAR : Öğrenci/kursiyer 1. Kozan gel oyununu yöre tavrıyla kurallara uygun olarak müzik ve ritim eşliğinde oynayabilecektir. İÇERİK : A. KOZAN GEL 2. Ritim (5//8) 3. Birinci adım; Kollar havada sol ayak bir ayak boyu önde durulur. a. Sol ayağı bir adım ileri atıp basma. b. Sağ ayağı sol ayağın yanına getirip basma. c. Sağ ayak sol ayağın yanında iken kalça sallama. d. Sağ ayağı bir adım geri alma. e. Sol ayağı sağ ayağın yanına alma. f. Sağ ve sol ayak yan yana iken1,2,3 hareketini yapma. 4. İkinci adım Kollar aşağıda ayaklar birbirine paralel olarak durulur. a. Sağ ayak, sol ayağın sol ayağın yanına getirilerek sağ(1), sol(2), sağ(3) yapılır ve monash.pwıda sol ayak ileri atılarak tekrar sağ ayağın yanına basılır. b. Sağ ayak hafif geri basılıp, sol ayak pençesi yerde sürtülerek sola dönülür ve sağ ayağın arkasına sokulur. c. Sağ ayağı doksan derece yukarı kaldırarak yarım daire döndürüp omuz genişliğinde yanına basılır ve sol ayak yerden hafifçe kaldırılıp yere basılır. d. Sağ ayakla başlayarak ileri dört adım yürüme. e. Dördüncü adımda sol ayak ileri atma f. Sağ ayağı omuz genişliğinde yana koyma. g. Sağ ayakta komut verip.öne dönerek sol ayak bir adım ileri atma. 5. Üçüncü adım: Normal Çökme; a. Sol ayağı, sağ ayağı önden sararken sağa dönme b. Sol ayak üzerinde iki kere sekip sağ ayağı doksan derece yukarı çekme. 14

16 c. Sağ ayağı yere basıp sol ayak yukarı çekilirken sol ayakla birlikte vücut dik olarak yere çökme. d. İki ayağın topuklarını birlikte yerden kaldırma. e. Kalçalar topuklara temas edecek şekilde ve gövde dik olarak çökmeyi yapma. f. Önce sağa, sonra öne ve en son sola dönerek çökmeyi yapma. g. Bu adımlamaları üç kere tekrar etme. 6. Dördüncü adım Diz Çökme; a. Sol ayağı, sağ ayağın önünden sararken sağa dönme. b. Sol ayak üzerinde iki kere sekip sağ ayağı doksan derece yukarı çekme. c. Sağ ayakla birlikte öne dönüp sol dizi yukarı çekme. d. Sol ayağı yere basarak sağ dizi yukarı çekme. e. Sağ dizin üzerine çökerek dik bir şekilde yere koyma. f. Sol dizin üzerine çökerek dik bir şekilde sağ dizin yanına koyma. g. Sağ ayağı dizden ileri savurma. h. Sağ ayağın dizini doksan derece olacak şekilde sol dizin yanına koyma. i. Bu adımlamalar üç kere tekrar edilir. 15

17 TRABZON KOZAN GEL SALLAMA ALAN : MÜZİK VE GÖSTERİ SANATLARI MODÜL : TRABZON KOZAN GEL SALLAMA SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA : Bu modülün uygun ortamda davul, zurna, kemençe ve kaval, eşliğinde uygulamalı olarak işlenmesi gerekir. GENEL AMAÇ : Öğrenci ve kursiyer, bu modül ile uygun ortam sağlandığında erkekler yöre tavrına uygun olarak müzik ve ritim eşliğinde Kozan Gel Sallama oyununu oynayabilecektir. AMAÇLAR : Öğrenci/kursiyer, 1. Kozan Gel Sallama oyununu yöre tavrıyla kurallara uygun olarak müzik ve ritim eşliğinde oynayabilecektir. İÇERİK : i. KOZAN GEL SALLAMA 2. Ritim (7/8) 3. Birinci adım; Ayaklar bir omuz genişliğinde açılır. Kollar yukarıdadır. a. Sol ayağı sağ ayağın önünden sararak yere basma. b. Sol ayağın üzerinde iki kere sekerken sağ ayağı ileri savurma. c. Sol ayak ve sağ ayağı sırasıyla öne savurma. d. Sağ ayakla başlayarak sekmesini yapıp sağ ayak yukarı çekilerek öne savurmayı yapıp sağ ayağı yanına bir omuz genişliği koyma. e. Sağ ayağı ileri bir adım koyduktan sonra çift ayak iki kere sağa sola zıplama. f. Geriye çift ayak zıplayarak sol ayağı sağ ayağın arkasına sarıp yere basma. g. Sağ ayağı öne savurup sol ayağın yanına bir omuz genişliğinde basma. 4. İkinci adım Kollar aşağıda ayaklar birbirine paralel olarak durulur. a. Geride çift ayak zıplayarak sağ ayağı öne savurup yere basma. b. Öne üç defa kısa adımla yürüme. c. Üçüncü adımda sağ ayakucunu yere vurup sol ayak üzerinde zıplayarak sağ ayağı öne atma. d. Bu hareket üç kere tekrarlama. 16

18 TRABZON SIVA SIVA ALAN : MÜZİK VE GÖSTERİ SANATLARI MODÜL : TRABZON SIVA SIVA SÜRE : 40/32 AÇIKLAMA : Bu modülün uygun ortamda davul, zurna, kemençe ve kaval, eşliğinde uygulamalı olarak işlenmesi gerekir. GENEL AMAÇ : Öğrenci/kursiyer, bu modül ile uygun ortam sağlandığında erkekler yöre tavrına uygun olarak müzik ve ritim eşliğinde Sıva Sıva oyununu oynayabilecektir. AMAÇLAR : Öğrenci/kursiyer, 1. Sıva Sıva oyununu yöre tavrıyla kurallara uygun olarak müzik ve ritim eşliğinde oynayabilecektir. İÇERİK : A. SIVA SIVA 2. Ritim (7/8 7/16) 3. Birinci adım; Ayaklar birbirine paralel kollar yarım yukarıdadır. a. Dizler bükülü ağırlık sol ayak üzerinde sağ ayak topuk parmak ucu sekerek ileri yürüme. b. Sağ ayağı öne ve yana omuz genişliğinde vurup sol ayak önünden sarma. c. Sol ayağı sağ ayağın önünden sarma. d. Sağ, sol, sağ ayakları sırasıyla ileri atma(makas hareketi). e. Sol ayağı bir omuz genişliği yana doğru açarak geriye çıkma. f. Sağ ayağı bir omuz genişliği yana doğru açarak geriye çıkma. g. Komuta kadar a ve b şıklarını sırasıyla tekrarlama. 4. İkinci adım Ayaklar birbirine paralel kollar aşağıda(aşağı Alma). a. Dizler bükülü çift ayakla altı kere yere zıplayarak vurma. b. Dizler bükülü çift ayakla üç kere yere zıplayarak vurma. c. Üçüncüde sağa tarafa dönerek yere zıplayarak vurma. d. Sola dönerek sağ ayak topuğunu yere vurma. e. Sol ayağın topuğunu yere koyma. f. Sırası ile sağ, sol, sağ ayakları ileri doğru savurmayı yapma. 5. Üçüncü adım Ayaklar birbirine paralel kollar aşağıdadır(bas bas). a. Sıva sıvanın aşağı almasından bas bas hareketine geçme. b. Sağ ayak hareketi ile sol ayağı ileri atıp sağ ayağın önünden sarma. c. Sağ ayağı yerden sol dizin yanına kadar kaldırma. d. Sağ ayağı, sol ayağın yanına basıp, sol ayağı hafifçe yerden çekme. e. Sol ayağı, sağ ayağın yanına basıp, sağ ayağı çok az yerden kaldırma. 17

19 TRABZON PARMAK UCU ALAN : MÜZİK VE GÖSTERİ SANATLARI MODÜL :TRABZON PARMAK UCU SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL : AÇIKLAMA :Bu modülün uygun ortamda davul, zurna, kemençe ve kaval, eşliğinde uygulamalı olarak işlenmesi gerekir. GENEL AMAÇ :Öğrenci/kursiyer, bu modül ile uygun ortam sağlandığında erkekler yöre tavrına uygun olarak müzik ve ritim eşliğinde parmak ucu oyununu oynayabilecektir. AMAÇLAR : Öğrenci/kursiyer, 1. Parmak Ucu oyununu yöre tavrıyla müzik ve ritim eşliğinde kurallara uygun olarak oynayabilecektir. İÇERİK : A. PARMAK UCU 2. Ritim (7/8 7/16) 3. Birinci adım; Ayaklar birbirine paralel kollar yarım yukarıdadır. a. Dizler bükülü sol ayak üzerine sekerek sağ ayağın ucunu yere vurarak ileri yürüme. b. Sol ayak üzerine sekerek sağ ayağı sol ayağın sağına soluna açarak geriye çıkma. 4. İkinci adım Ayaklar birbirine paralel kollar aşağıdadır (Aşağı Alma). a. Dizler bükülü çift ayakla altı kere yere zıplayarak vurma. b. Dizler bükülü çift ayakla üç kere yere zıplayarak vurma. c. Dizler bükülü her üç sayıdan sonra sol ayak üzerine sıçrayarak sağ ayağı bükmeden ileri ve yukarı kaldırma. d. Sağ ayağın altını hızlıca yere vurma. e. Sol ayağın topuğunu yere koyma. f. Sırası ile sağ, sol, sağ ayakları ileri doğru savurma hareketini yapma. 5. Üçüncü adım Ayaklar birbirine paralel kollar aşağıdadır(bas bas). g. Parmak ucunun aşağı almasından bas bas hareketine geçme. h. Sağ ayak hareketi ile sol ayağı ileri atıp sağ ayağın önünden sarma. i. Sağ ayağı yerden sol dizin yanına kadar kaldırma. j. Sağ ayağı, sol ayağın yanına basıp, sol ayağı hafifçe yerden çekme. k. Sol ayağı, sağ ayağın yanına basıp, sağ ayağı çok az yerden kaldırma 18

Trabzon Yöresi Halk Oyunları

• Türkiye&#;de sadece Trabzon tek bir halk oyunu oynanan monash.pw oyun da horondur.
• Trabzon&#;da oynanan bütün horonlar en doğudaki Çaykara&#;dan en batıdaki Şalpazarı&#;na kadar temelde aynıdır. Oyunların süsleri farklılık gösterir.
• Trabzon&#;daki bütün horonlar 10 sayı üzerine kuruludur.
• Trabzon&#;da bazı yerler horon yönünden çok zengin iken bazı yerlerde ise horon bilen çok azdır.
• Horonların asıl vatanı sahiller değil yaylalardır. Bu sebeple horon özellikle iç kesimlerdeki ilçelerde revaçtadır. Sahillerdeki ilçelerin ise yüksek kesimlerinde yaygındır.

Hocanın anlatmasına göre bir oyunun halk oyunu sayılabilmesi için iki şart gerekliymiş:
1- Belli bir coğrafi bölgede oynanması.
2- Yöredeki oyunların genel karakterine uyması.

Kolbastı 2. şıkka uymadığı için halk oyunu sayılmıyormuş. Türkiye&#;deki halk oyunlarını anlatan bir kitapta kolbastının eskiden kadın oynatmadan çıktığı söyleniyordu. Ormanlarda, mağaralarda kadın oynatan gençler , kendileri de hem oynayıp hem de etrafı gözlerken o zamanın jandarmalarına verilen isimden oyuna &#;kolbastı&#; denmiş.

Trabzon&#;da karşılama türü bir oyun olarak Sürmene sallaması var. Ancak bildiğim kadarıyla o da horon formunda. iki kişi karşılıklı oynadığında karşılama gibi oluyor. Yani Giresun karşılaması türünde değil.

Trabzon&#;da oynanan başlıca oyun türlerine aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz.

Erkek Horonları:

1. Horon Kurma : Akçaabat ile kısmen Vakfıkebir ve Çarşıbaşı&#;nın bazı köylerinde oynanıyor. Vakfıkebir ve Çarşıbaşı&#;nda oynanan çeşidine &#;artırma horonu&#; da denir.
2. Hozangel ( Kozangel ) : Akçaabat&#;ın Hıdırnebi Yaylası&#;na yakın köylerde oynanıyor. Kendi içinde:
   a) İleri-geri gidip gelme
   b) Yana yürüme
   c) Diz
   d) Çökme
   e) Hozangel sallaması
   olmak üzere beş bölümden oluşur.
3. Akçaabat Sallama : Genellikle Akçaabat ilçesinde oynanır.
4. Sıksaray ( Sıksara ) : Trabzon&#;un hemen her tarafında oynanan temel horon türüdür.
5. Tonya Sıksaraları : Tonya,Vakfıkebir, Şalpazarı ve çevresinde oynanan oyunlardır. Kendi içinde çeşitleri:
   a) Doldurma ( Şalpazarı&#;nda &#;dik horan&#; diyoruz. )
   b) Sağdan (sıva sıva)
   c) Parmak ucu (Eşkıya)

Kız Horonları:

1. Horon Kurma : Şu an halk arasında oynanmaz. Artırma horonundan esinlenerek yapılmıştır.
2. Düz Horon : Trabzon&#;un hemen hemen her bölgesinde oynanır.
3. Sürmene Sallaması: Sürmene ve Çaykara civarında oynanır. Müziği ve yapısı bakımından horon yapısından oldukça farklıdır.
4. Atlama : Trabzon&#;un tüm ilçelerinde değişik süslerle oynanan çeşitleri vardır. Başlıca çeşitleri:
   a) Soldo-Tahir Tahir: Tonya, Vakfıkebir ve Şalpazarı civarında oynanır.
   b) Lankepson (Kuşak sallama): Akçaabat&#;ın Işıklar Köyü ile Düzköy ilçesinde oynanır.
   c) İzme: Maçka&#;da oynanır.

Bu türler genel yapıya göre belirlenmiştir. Kendilerine özgü müzikleri vardır. Ancak daha farklı çeşitler de çıkarılabilir.
Ekiplerde erkek horonlarında bir standartlaşma varıdr. Ancak kız oyunlarında ancak yeni yeni oyunlar düzene girmeye başlamıştır.Kız oyunlarında pek çok eğitici kafasına göre ve ritme uydurarak pek çok oyun üretmiştir.

Aynı horona farklı ilçelerde, hatta farklı köylerde değişik isimler veriliyor. Yukarıdaki liste genel bir liste sayılabilir.

Bu yöreye ait bazı videoları aşağıdaki bağlantıdan izleyebilirsiniz. Ayrıca üstte sayılan oyunların bir kısmının da eğitim videosu mevcuttur. O videolara da yine aşağıdaki bağlantıdan ulaşabilirsiniz..

Trabzon Yöresi Halk Oyunları Videoları İçin Tıklayınız
Trabzon Yöresi Halk Oyunları Görsel Eğitim Seti&#;ne ulaşmak için tıklayınız
Trabzon Yöresi Giysileri hakkında bilgilere ulaşmak için tıklayınız..

İçerik hakkında şikayetleriniz veya söylemek,eklemek istedikleriniz varsa buraya tıklayarak bize bildirebilirsiniz.