Tümel Bilgi Nedir Felsefe
kaynağı değiştir]
- ^Moreland, J.P. (). Universals. McGill-Queen's University Press. ISBN&#;&#;
kaynağı değiştir]
Tümel Uzlaşım nedir için bahsedilecek konular, ilk ele alınacaklardır. Odaklanılması gereken şey felsefede tümel uzlaşım örnekleri ve konu anlatımı başlığıdır. Bu çerçeveden bakıldığında ise geriye kalan soru başlıkları kendiliğinden açıklanacaktır. Bu ifadeden sonra Tümel uzlaşım ne demek ile ilgili bir şeyler söylenebilir. Böylece düşünce bakımından birliktelik gibi bir yargı ifade edilebilir. Öğrenilen tanımın daha iyi pekiştirilebilmesi için bazı faktörlere ihtiyaç duyulur. Bu ihtiyacı da Tümel uzlaşım örnekleri karşılayacaktır.
Tümel uzlaşımın ne demek olduğunu ifade ederken hem tümeli hem de uzlaşımı ayrı ayrı ele alarak açıklamak gerekir. Tümel ve uzlaşım bir araya gelerek anlamlı bir ifade biçimini ortaya çıkarmıştır. Tümel kavramını genellikle felsefi bir terim olarak biliriz. Tümel kavramı ise çoğunluk, birlikte, beraber, bütün, kapsayan gibi anlamları içerisinde barındırır. Uzlaşım kavramı ise tümel kavramından daha farklı bir alanı simgelemektedir. Uzlaşımın anlamı anlaşma ve uzlaşma şeklinde belirtilebilir. Dolayısıyla artık tümel uzlaşımın hangi anlamı taşıdığından bahsedilebilir. Eğer bir konu hakkında ya da başka bir şey hakkında birden fazla kişi aynı şeyi düşünüyorsa, onaylıyorsa burada tümel uzlaşım vardır. Yani tümel uzlaşım bir birlikteliği ifade etmektedir.
Tümel uzlaşım bir bilginin doğruluğu hakkında hem fikir olmak gibi ifade edilebilir. Ayrıca bu tanımla birlikte felsefeye atıfta bulunabiliriz. Çünkü felsefe bir bilginin doğruluğu için tümel uzlaşım yöntemine de başvurabilir. Tümel uzlaşım örnekleri için de söylenecek en önemli yargı çoğunluğun onayladığı görüşlerin doğru kabul edilmesidir. Tümel uzlaşıma en çok verilen örnek yaşlılara, hamilelere ya da bu gibi özellikleri olan bireylere toplu taşıma araçlarında ya da farklı alanlarda öncelik tanınmasıdır. Verilen bu örnek tümel uzlaşım alanına girmektedir. Örneğin bir kızın evlenmeden önce çeyizinin olması tümel uzlaşımdır. Tümel uzlaşıma verilen hiçbir örnek evrensel değildir. Aksine tümel uzlaşım bir bölgeye, kültüre özgü doğruları içermektedir. Bu nedenle tümel uzlaşım hakkındaki örnekler nesnelliği ifade etmezler.
Tümeller tartışması, Orta Çağ felsefesine hakim olmuş bir metafizik tartışmasıdır. Nesnelerin sahip oldukları renk ve şekil gibi özgülükler, bu nesnelerden bağımsız birer varlık mıdır? Eğer varlıksalar, bu varlıkların tabiatı nedir?[1]
Tümevarım örnekleri:
1- Ali, Ekrem, Metin insandır.
Ali, Ekrem, Metin düşünür.
Bütün insanlar düşünür.
2- Çay ve kahve tein içerir.
Tein içeren içecekler mide sağlığını olumsuz etkiler.
Çay ve kahve mide sağlığını olumsuz etkiler.
3- İnternet ve telefon kitle iletişim araçlarıdır.
Kitle iletişim araçları haberleşmemizi sağlar.
İnternet ve telefon haberleşmemizi sağlar.
2- Tümdengelim
Genelden özele varma yöntemine tümdengelim. Felsefede dedüksiyon olarak nitelendirilen bu akıl yürütme yönteminde, daha öncesinde elde edilen bilgilerden, yeni bilgiler elde edilir.
Tümdengelim Örnekleri
1- Bütün insanlar ölümlüdür - Sonuç
Ekrem insandır.
Öyleyse Ekrem ölümlüdür. - Diğer Sonu.
2- Bütün insanlar iki ayaklıdır.
Nermin insandır.
Öyleyse Nermin 2 ayaklıdır.
3- Bütün nesneler üç boyutludur.
Masa nesnedir.
Öyleyse masa üç boyutludur.
4- Bütün İskandinavya ülkeleri kuzeydedir.
İsveç, bir İskandinavya ülkesidir.
Öyleyse İsveç kuzeydedir.
3- Analoji
Analoji, özellikleri birbirine benzeyen iki şeyden birini, diğeri hakkında bilgi edinmek için kullanmaktır.
Örnek:
Seri katillerin %90'ı üç yıl içerisinde yakalanır.'
William R. Cowney, bir seri katildir.
William R. Cowney'in üç yıl içerisinde yakalanma ihtimali %90'dır.
Felsefede Akıl Yürütme ve Düşünme Biçimleri
Felsefe tarihinde, çeşitli disiplinlerde ve öğretilerde farklı düşünce biçimleri kullanılmıştır. Bunların başında eleştirel düşünce biçimi gelir. Özellikle septisizmde (kuşkuculuk), kritisizmde ve rasyonalizmde bu yöntem kullanılmıştır.
Eleştirel düşünce biçiminde tüm olgular ve kavramlar derin bir eleştiri süzgecinden geçirilir. Bilgilerin, kaynağı, etkileri ve doğru olup olmadığı araştırılır. Ancak bundan sonra kesin yargıya varılır. Kuşkuculuk felsefesinde ise kesin yargıya varmak söz konusu değildir.
Yaratıcı düşünce ise Hegel'in diyalektiğine dayanır. Tez - antitez ve sentez ile yeni bilgilere ulaşılır. Bu düşünce biçiminde karşıt görüşlerin önemi büyüktür. İki zıt görüşün birleşmesiyle yeni fikirler elde edilir. Yaratıcı düşünme biçimi sadece felsefede değil edebiyatta da sıklıkla kullanılır. Bilinç akışı tekniği, bu düşünce biçiminin bir ürünüdür.
Metabilişsel düşünce biçiminde kişi kendisinden yola çıkarak çevresi ve dünya hakkında sonuca ulaşır. Bu düşünme yönteminde iç gözlem yapılır. Elde edilen bilgiler çevre ile mukayese edilir.
Felsefedeki düşünce yöntemlerinden bir diğeri ''yansıtıcı düşünce'' adıyla bilinir. Psikoloji ve sosyolojide de kullanılan bu yöntemde, kişi edindiği bilgileri başkalarıyla paylaşır. Paylaşılan bilgiler birbiriyle karşılaştırılır. akıl yürütme yöntemiyle en doğru olanın hangi bilgi olduğu tespit edilir.
oksabron ne için kullanılır patates yardımı başvurusu adana yüzme ihtisas spor kulübü izmit doğantepe satılık arsa bir örümceğin kaç bacağı vardır