Türk Kanunu Medenisi | |
---|---|
Bölgesel kapsam | Türkiye |
Kanun numarası | 743 |
Kabul tarihi | 17 Şubat 1926 |
Yürürlük tarihi | 4 Ekim 1926 |
İlga tarihi | 8 Aralık 2001 |
Durum: Bilinmiyor |
Türk Kanunu Medenisi, Türkiye'de 17 Şubat 1926'da İsviçre Medeni Kanunu örnek alınarak TBMM'de kabul edilen ve 4 Ekim 1926 tarihinde yürürlüğe konulan 743 sayılı kanundur. 1 Ocak 2002 kabul tarihli Türk Medeni Kanunu'nun yürürlüğe girmesiyle yürürlükten kalkmıştır.
Hukukçu milletvekilleri, hukuk profesörleri ve mahkeme başkanlarından oluşan 26 kişilik bir komisyon İsviçre Medeni Kanunu’nu incelemişler ve kanunu Fransızcadan Türkçeye çevirmişlerdir. Komisyon, tercümenin tamamlanması ve kanunun uygun bulunmasıyla 20 Aralık 1925 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sevk edilmiştir.
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde başlayan görüşmelerin neticesinde yeni medeni kanun 17 Şubat 1926 tarihinde oybirliğiyle kabul edilmiş ve 4 Nisan günü Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
4 Ekim 1926 tarihinde yürürlüğe giren Türk Medeni Kanunu ile tüzel kişilikler, kazanılmış haklar ve evlilik müessesi gibi birçok konuya açıklık getirilmiştir.
1926 kabul edilen Türk Medeni Kanunu tam 76 yıl yürürlükte kalmıştır. Dönemin koşullarına cevap vermesi için hazırlanmış olan bu kanun zaman içinde yeni ihtiyaçların doğmasıyla yetersiz kalmış ve Türk Medeni Kanunu, 2002 yılında korunarak değiştirilmiştir.
Türk Medeni Kanunu Maddeleri
4 Ekim 1926 tarihinde yürürlüğe giren Türk Medeni Kanunu maddeleri şu şekilde sıralanabilir:
Türk Kanunu Medenisi, Türkiye’de 17 Şubat 1926’da İsviçre Medeni Kanunu örnek alınarak TBMM’de kabul edilen ve 4 Ekim 1926 tarihinde yürürlüğe konulan 743 sayılı kanundur. 1 Ocak 2002 kabul tarihli Türk Medeni Kanunu‘nun yürürlüğe girmesiyle yürürlükten kalkmıştır.
Contents
1926 yılında Almanya’dan Ticaret Kanunu, İtalya’dan Ceza Kanunu, İsviçre’den Medeni Kanun, 1927 yılında Almanya’dan Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu, yine aynı yıl İsviçre’den Hukuk Usulü Muhakemleri Kanunu ile İcra ve İflas Kanunu tercüme yoluyla bir takım değişikliklerle Türkiye ‘de yürürlüğe konulmuştur.
Cumhuriyet’in ilanından sonra hukuk alanında başlatılan devrim hareketinin Türk Toplumuna kazandırdığı en önemli eser İsviçre Medeni Kanunu ‘ndan çeviri yoluyla alınan ve 4 Ekim 1926 tarihinde yürürlüğe giren 743 sayılı Türk Kanun -u Medenisi olmuştur.
İsviçreli hukuk profesörü Eugen Huber tarafından yazılan 1 Ocak 1912 tarihli ve 977 madde dört bölümlük İsviçre Medeni Kanunu Türkiye tarafından 1926 yılında aynen tercüme edilerek yürürlüğe girmişti. Bundan tam 100 yıl önce 01 Ocak 1912’de İsviçre Medeni Kanunu yürürlüğe girdi.
Türk Medeni Kanunu ile: Evlilikte resmi nikáh zorunluluğu getirildi. Erkekler için tek eşle evlilik esası getirildi. Kadınlara, istedikleri mesleğe girebilme hakkı tanındı. Mahkemelerde tanıklık yapma, miras ve boşanma konularında kadın-erkek eşit hale getirildi.
✓ Medeni Kanun İsviçre’den alınarak 17 Şubat 1926’da kabul edildi. ✓ Borçlar Kanunu İsviçre’den alınarak 8 Mayıs 1928’de kabul edildi. ✓ İcra ve İflas Kanunu İsviçre’den alınarak 9 Haziran 1932’de kabul edildi. ✓ Hukuk Muhakemeleri Usulü Kanunu İsviçre’den alınarak kabul edildi.
Türk Ceza Kanunu 1926 yılında, 1889 tarihli İtalyan Zanardelli Yasası esas alınarak hazırlanarak TBMM’de kabul edilen yeni ceza kanunudur.
Medenî Kanun (MK)’un kabulünden önce ülkemizde hakim ve mer’i olan hukuk sistemi «Fıkıh» adı verilen İslâm Hukuku idi.
Sümer Kralı Lagos Urukagina tarafından ilan edilmiştir. Yani ilk Kanun Sümer uygarlığına aittir.
Türk Ticaret Kanunu; 29 Mayıs 1926’da kabul edilen bu kanun Alman Ticaret Kanunundan etkilenerek hazırlanmıştır. Hukuk Muhakemeleri Usulü Kanunu; Bu kanun İsviçre’nin Neuchatel Kantonundan alınmış ve 18 Haziran 1926’da TBMM’nde kabul edilmiştir.
Türk Kanunu Medenisi, Türkiye’de 17 Şubat 1926 ‘da İsviçre Medeni Kanunu örnek alınarak TBMM’de kabul edilen ve 4 Ekim 1926 tarihinde yürürlüğe konulan 743 sayılı kanundur. Kanunun getirdikleri; * Ailede kadın-erkek eşitliği sağlandı. * Evlilikte resmî nikâh zorunluluğu getirildi.
Başlangıç hükümleri dışında; kişiler hukuku, aile hukuku, miras hukuku, eşya hukuku ve borçlar hukuku olmak üzere beş kitaptan ve toplam 1030 maddeden oluşur.
Medeni Kanun’un kabul edilmesiyle kişiler hukuku, aile, miras, eşya hukuku ilişkilerinde dini hukuk yerine laik hukuk kabul edilmiştir. Yasa, özellikle kadınlara tanıdığı haklar açısından toplumun aydınlık yüzü olmuştur.
Kadınlara istedikleri meslekleri seçebilme hakkı tanınındı. Miras, boşanma gibi konularda kadın erkek eşitliği sağlandı. Cumhuriyet döneminde yapılan reformlar sayesinde de Türk kadını, boşanma hakkında, seçme seçilme, eğitim, meslek seçimi, kamu görevleri yapma haklarına kavuşmuştur.
Türk Medeni Kanunu ‘nun kabul edilmesiyle, özel yaşamlarına ilişkin haklar açısından kadınlar, erkeklerle eşit yurttaş olma hakkını kazanmış; evlenme, boşanma, mirastan eşit pay alma gibi konularda Türk kadınının hakları güvence altına alınmıştır.
9 Ocak – Türkiye ‘de piyango düzenleme hakkını Tayyare Cemiyeti’ ne veren kanun kabul edildi. 14 Ocak – Borçlanma Kanunu TBMM’de kabul edildi. 17 Şubat – Türk Medeni Kanunu kabul edildi. 1 Mart – Yeni Türk Ceza Kanunu kabul edildi.