Türkiyede Aşılanan Kişi Sayısı
CDC, t.y.).
50 Yaş Üzeri veya Kronik Hastalığı Bulunanlarda COVID-19 Aşılanma Önerileri
Yaşlı yetişkinlerin COVID-19 nedeniyle hastalığı ağır geçirme, hastane ve yoğun bakıma yatış, hatta ölüm riski gençlere göre daha yüksektir. Bu risk 50'li yaşlardan itibaren artmaktadır (Older Adults Risks and Vaccine Information 09 Nisan 2022 HASUDER Bulaşıcı Hastalıklar Çalışma Grubu İçerik: A- Covid-19 Pandemisinde Dünyada Güncel Durum B- Ülkemizde Covid-19 Pandemisinde Güncel Durum C- Covid-19 Aşıları ve Bağışıklamada Güncel Durum D- Dünya Sağlık Örgütünün Covid-19 Pandemisinin Kontrol ve Önlenmesinde Öneriler E- Ülkemizde Covid-19 Pandemisinin Kontrolü İçin Yapılanlar ve Yapılması Gerekenler F- Toplum ve Sağlık Yöneticilerine Yönelik Öneriler Prof.Dr. Pınar Okyay Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD Dünyada 30 Mart 2022 itibari ile toplam 485.592.235 olgu ve 6.157.201 ölüm bildirimi rapor edilmektedir. Günde hala 1,5 milyon olgu ve 4000’den fazla ölüm bildirilmektedir.1 Test stratejilerindeki değişim ile yapılan test sayısının azalması ve bildirim sorunları nedeni ile bu sayıların salgının gerçek boyutunu göstermekten uzak olduğu düşünülmektedir. Şekil 1. Günlük yeni olguların ve ölümlerin zamana göre dağılımı /29 Mart 20221 Pandeminin özellikle varyantlara bağlı olarak hem olgu seyrinde hem de ölümlerin seyrinde dalgalar halinde seyrettiğini izleyebiliyoruz (Şekil 1). Olgularda Ocak 2022 pikinin Omicron nedeni ile gerçekleştiği görülmektedir. Omicron varyantının yüksek bulaşıcılığı ve aşılardan kısmen kaçabilmesi nedeni ile Ocak piki bugüne kadarki en yüksek pik olarak kayıtlara geçmiştir. Mart ayında izlenen daha küçük ölçekli olgu artışı ise, BA.2 varyantı ile ilgili olduğu bildirilmektedir. Bu varyant neredeyse kızamık kadar bulaşıcıdır ve çok sayıda insanı hızla enfekte etmektedir. Bu kadar çok olgu olunca doğal olarak kırılgan ve riskli gruplarda da vaka ve ölüm sayılarında artış yaptığı tahmin edilmektedir. Bu da bir kez daha riskli grupların aşılanmasının önemini ortaya koymaktadır. Erken dönemdeki veriler de bunu desteklemektedir. Şekil 2. İsrail, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletlerinin aşılama çalışmalarının haftası ile olgu ve ölümlerdeki değişim. İsrail, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) aşı kampanyalarına başlayan ilk OECD ülkeleri arasındaydı (Şekil 2). Her üç ülkede de Ocak 2021’in başlarında enfeksiyon zirveleri meydana geldi ve enfeksiyon oranları sonraki aylarda hızla düştü. Daha bulaşıcı Delta varyantı yayıldıkça, bu ülkelerde ve aslında diğer birçok OECD ülkesinde Haziran 2021’den bu yana enfeksiyon oranları yeniden arttı. Bununla birlikte, buna genellikle COVID-19 ölümlerinin sayısında orantılı bir artış eşlik etmedi. COVID-19 enfeksiyon ve ölümlerindeki artışlar, aşılama oranları başlangıçta hızlı olduktan sonra nüfusun yaklaşık %60-70’inde sabit kaldığından, esas olarak aşılanmamışlar arasında olmuştur. Bununla birlikte, aşıların COVID-19’a karşı sağladığı korumanın zamanla azaldığı görülmektedir. Sonuç olarak, Ekim 2021’in başlarında, 15 OECD ülkesi aşılanmış nüfuslarının bir kısmı veya tamamı için ek dozlar sağlamaya başlamıştır. Çoğu ülkede ek dozlar seçilen yaş grupları veya risk altındaki popülasyonlarla sınırlandırılmıştır, ancak aşı takviyesi alan nüfusun oranı İsrail (%43) ve Şili’de (%20) zaten yüksektir. İsrail’den gelen ilk kanıtlar, destekleyici dozların 60 yaş ve üzeri kişilerde semptomatik enfeksiyona ve ciddi hastalığa karşı korumayı önemli ölçüde artırdığını göstermektedir.2 Nisan ayında ABD de 50 yaş üstü nüfus için 4. dozu tanımlanmıştır. Bunu izleyen başka ülkeler de bulunmaktadır. COVID-19’un sağlık üzerindeki etkisi yıkıcı oldu. Ayrıca, hayatta kalan milyonlarca insan, normal yaşama dönüşü engelleyen uzun süreli semptomlardan muzdariptir. Zihinsel sıkıntı önemli ölçüde artmıştır. Ayrıca, COVID-19, diğer ihtiyaçları olan insanlar için sağlık hizmetlerini kesintiye uğrattı. Örneğin kanser taraması sıklıkla ertelendi, acil olmayan ameliyatlar ertelendi, acil servis kullanımı azaldı ve elektif ameliyatlar için bekleme süreleri arttı. Bununla birlikte, aşılar, 2021’de Pandeminin kurallarını değiştirmiş ve ciddi hastalık ve ölüm riskini azaltmıştır. Bununla birlikte, bazı nüfus grupları arasında aşı tereddütü ve aşının etkinliğinin azalması, devam eden bir zorluk olarak ortaya çıkmıştır ve bu sorun devam etmektedir. Covid-19 verilerinin daha detaylı ve çok boyutlu değerlendirilmesi önemini korumaktadır. Bu değerlendirmeler pandeminin gerçek yükünü tanımlamak için gereklidir. Örneğin fazladan ölümler çok önemli bir parametredir. Ülkelerin hemen tamamında fazladan ölümler izlenmektedir (Şekil 3).2 Şekil 3. Covid-19’a bağlı milyon nüfus başına düşen yığılımlı fazladan ölümler (Ocak 2020-Haziran 2021) 2 Kaynaklar:Bulaşıcı Hastalıklar Çalışma Grubu
A – COVID-19 PANDEMİSİNDE DÜNYADA GÜNCEL DURUM
