Tuz Ruhu Bileşik Formülü
Tuz ruhu formülü nedir? Tuz ruhu bileşiğinin kimyasal formülü
Hidroklorik asit tarihte sanayi devrimi döneminde ün kazanmıştır. Hidroklorik asit, tarihte yeni kolaylıkların keşfinde önemli rollerde üstlenmiştir. Günümüzde PVC'den demir-çeliğe, organik madde üretiminden gıda sektörüne kadar hemen hemen tüm alanlarda hidroklorik asit kullanılmaktadır.
TUZ RUHU FORMÜLÜ NEDİR?
Hidroklorik asit, hidrojen ve klor elementlerinden oluşan, oda sıcaklığı ve normal basınçta gaz hâlinde olan hidrojen klorürün sulu çözeltisine verilen isim. Yani kimyasal bir bileşendir. Belirli formüle dayanarak bulunmuştur. Hidroklorik asidi elde edebilmek için öncelikle hidrojen klorür gazının elde edilmesi gerekir. Hidrojen klorür güçlü bir asit olup, bir klor atomu ile bir hidrojen atomundan meydana gelmektedir. Tuz ruhu bileşik formülü HCl'dir.
Tuz ruhu kimyasal formülü: HCl
Molekül formülü | HCl |
Molekül kütlesi | 36.46 g/mol |
Görünüm | Renksiz, şeffaf sıvı |
Yoğunluk | 1.18g/cm³ |
Erime noktası | −27.32 °C (247 K) |
Kaynama noktası | 110 °C (383 K) |
Asitlik (pKa) | -6.3[2] |
Çamaşır suyu ve tuz ruhu tepkimesi formülü
Çamaşır suyu sodyum hipoklorit çözeltisidir. Tuz ruhu dediğimiz ise hidroklorik asittir. Eğer çamaşır suyu ile tuz ruhunu karıştırırsanız şu şekilde formül çıkmaktadır.
Hidroklorik asit, kütlece %38 oranında HCl içeren çözeltiler içinde elde edilir. Kimyasal olarak 40%'a kadarlık bir derişimde üretim yapmak söz konusudur. Ancak böyle durumlarda buharlaşma oranı yüksek olacağından, asidin depolanması ve saklanması fazladan paraya mal olmaktadır. Ayrıca böyle depo ortamlarının sağlanması için uygun basınç ve sıcaklık değerlerinin sağlanması gerekmektedir. Günümüzde en uygun solüsyon derişimi %30 ile %34 arasında olanıdır.[18] Böylelikle düşük taşıma ve düşük depolama ücretleri ortaya çıkmaktadır. Ev ortamında, -özellikle temizlik amaçlı- hidroklorik asit üretiminde ortalama derişim %10 - 12 arasındadır.[19] Ancak buna rağmen kullanmadan önce asidin bulunduğu temizlik gerecinin su aracılığıyla seyreltilmesi gerekmektedir. Tuz ruhu adıyla satışı gerçekleştiren İngiltere'de ve birçok Avrupa ülkesinde, asidin kullanımı evdeki temizlik dışına çıkmamaktadır.[4][20]
Dünyanın en büyük hidroklorik asit üreticilerinden Dow Chemical'ın yıllık asit üretimi 2 milyon tonu bulmaktadır. FMC, Georgia Gulf Corporation, Tosoh Corporation, Akzo Nobel ve Tessenderlo Total gibi diğer önemli firmalar da, yıllık 0.5 ila 1.5 milyon tonluk asit üretmektedir. Dünyada hidroklorik asidin açık pazarı yaklaşık olarak 5 milyon ton olarak belirlenmiştir.[4]
Kullanım[değiştir kaynağı değiştir]
Hidroklorik asidin, kaynama sıcaklığı, erime sıcaklığı, yoğunluğu ve pH değeri gibi fiziksel özellikleri, asit çözeltisindeki HCl'in konsantrasyonu veya molaritesine bağlıdır.[5][6][13][14]
| Der. (w/w) c: kg HCl/kg | Der. (w/v) c: kg HCl/m³ | Der. Baumé | Yoğunluk ρ: kg/l | Molarite M | pH | Akmazlık η: mPa·s | Özısı s: kJ/(kg·K) | Buhar basıncı PHCl: Pa | Kaynama noktası b.p. | Erime noktası m.p. |
| %10 | 104,80 | 6,6 | 1.048 | 2,87 M | −0.5 | 1,16 | 3,47 | 0,527 | 103 °C | −18 °C |
| %20 | 219,60 | 13 | 1,098 | 6,02 M | −0,8 | 1,37 | 2,99 | 27,3 | 108 °C | −59 °C |
| %30 | 344,70 | 19 | 1,149 | 9,45 M | −1,0 | 1,70 | 2,60 | 1.410 | 90 °C | −52 °C |
| %32 | 370,88 | 20 | 1,159 | 10,17 M | −1,0 | 1,80 | 2,55 | 3.130 | 84 °C | −43 °C |
| %34 | 397,46 | 21 | 1,169 | 10,90 M | −1,0 | 1,90 | 2,50 | 6.733 | 71 °C | −36 °C |
| %36 | 424,44 | 22 | 1,179 | 11,64 M | −1,1 | 1,99 | 2,46 | 14.100 | 61 °C | −30 °C |
| %38 | 451,82 | 23 | 1,189 | 12,39 M | −1,1 | 2,10 | 2,43 | 28.000 | 48 °C | −26 °C |