Üniversite Tercihleri Puana Göre Mi Sıralamaya Göre Mi Yapılır

Puana Göre mi Sıralamaya Göre mi Tercih Yapılmalı? Bu soru hem Dikey Geçiş Sınavı (DGS) hem de Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nı (YKS) kapsayan bir soru. Ülkemizde her yıl bir çok sınav yapılıyor. Sınav sonuçlarından sonrada tabi ki bunların tercih günleri geliyor. Özellikle üniversite sınavları için tercih yaparken, yaptığını listeden bir üniversiteye ek tercihe gerek kalmadan yerleşmek önem taşıyor. Peki Yükseköğretim Kurumları Sınavı veya Dikey Geçiş Sınavı gibi üniversite sınavlarına girdikten sonra nasıl tercih yapmalısınız? Puana Göre mi Sıralamaya Göre mi Tercih Yapılmalı? Tercih yaparken nelere dikkat etmeliyim? Tercih yaparken dikkat edilecek noktalar… İşte yazımızın detayları…

Puana Göre mi Sıralamaya Göre mi Tercih Yapılmalı?

Puana Göre mi Sıralamaya Göre mi Tercih Yapılmalı? Öncelikle sorumuza yanıt verecek olursak. YKS’de yada DGS’de her zaman sıralama puandan daha önemlidir. Çünkü başarınızı belirleyen puan değil sıralamanızdır. O sene yapılan sınavın zorluğu alacağınız puanı yukarı yada aşağı çekebilir. Ama en net cevabı bize sıralama verecektir.

Bu sene yapılan YKS geçen senelere göre daha zordu. Bu yüzden öğrencilerin bir çoğu soruları çözemedi veya zamanı yetişmedi. Hatta açıklanan istatistiklere göre her 3 sınav adayından 1’i barajı geçemedi. Böyle bir sınavda geçen sene yapılan net ile alınan puan ile, bu sene yapılan aynı netin puanı tutmaz. Netler aynı olsa bile puanlar arasında çok büyük fark olabilir. Bu yüzden tercih yaparken puana değil sıralamaya bakmalısınız.

Aynı kural DGS içinde geçerli. Dikey Geçiş Sınavı (DGS) geçen seneye göre hemen hemen aynı zorluktaydı. Bu durumda bu sene DGS için çok büyük bir sıralama farkı olmasını beklemiyoruz. 2021 Dikey Geçiş Sınavı’na (DGS) giren öğrenciler her ne kadar sınav kolay olsa da sıralamasına göre tercih yapması daha mantıklı bir seçim olacaktır.

Belirleyici Olan Puan Değil Sıralamalıdır

Sıralamalar sizin asıl başarınızı gösterir. Bu yüzden mutlaka sıralamanıza göre tercih yapmalısınız. Şimdi gelelim tercih yaparken tercih listenizi nasıl oluşturmaya. (YKS İçin) Diyelim ki sınava girdiniz ve sınav sonucuna göre sıralamanız 70.000. Üniversitelerin yıllara göre öğrencilerin tercihlerine göre sıralaması veya puanı değişebiliyor. Bunu göz önünde aldığımız zaman 70 bin sıralamada olan bir üniversite adayı 1. tercihine 45 bin alan üniversiteler ile başlayabilir. Sıralamanızın tutmaması o üniversitenin gelmeyeceği anlamına gelmiyor. Bu yüzden bu şekilde başlayıp ortalarda tam sıralamanız olan üniversiteler yazabilirsiniz. Sonlara doğru yaklaşıkta ise 95 bin sıralama ile alan üniversitelerle bitirebilirsiniz. Buda eğer sıralamalarda çok büyük bir oynama olursa sizin üniversite kazanmanız için garanti rol oynayacaktır.

(DGS İçin) Diyelim ki sıralamanız 6.000’de. Tercih yaparken ortalama 2-3 bin arası aşağıdan yukarıya doğru tercihinizi yapabilirisiniz. Yani tercih sıranızı yaparken önce 3 bin ve ya 2 bin sıralamalı olan okullardan başlayıp sonlara doğru 8 bin ila 9 bin arası bir tercih listesi yaparsanız, tercihlerde kazanma oranınız oldukça fazla olacaktır.

Sınav Sonuç Belgesini Okuma

Adaylar zaman zaman sınav sonuç belgelerini doğru olarak okuyamadıkları için tercihleriyle ilgili farklı beklentilere girmektedir. Sınav sonuç belgesinde sınava girdikleri her ders için netleri, netleri doğrultusunda oluşan ham puanları, ortaöğretim başarı puanları ve yerleştirmeye esas olacak ortaöğretim başarı puanlarının eklenmiş yerleştirme puanları yer almaktadır. Değişen sınav sistemi ile birlikte; adayların 2 yıllık ön lisans programlarından tercih yapabilmek için ham puanda 150 barajını; 4 yıllık lisans bölümlerinden tercih yapabilmek için ham puanda 180 barajını geçmiş olmaları gerekir. TYT de 150 barajını geçemeyen adaylar için yerleştirmeye esas olacak TYT yerleştirme puanları hesaplanmayacaktır. Aday AYT’ye girmiş ve TYT’den ham puanda 180 barajını geçememişse dört yıllık lisans bölümlerini tercih edeceği ilgili puanları hesaplanmayacaktır.

Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzunu Okuma

Kılavuz her yıl ÖSYM sitesinde yayımlanmaktadır. Adaylar bu kılavuzda üniversiteleri, bölüm/programları, kontenjanları, özel koşulları görebilmektedir. Bu yıl sınav sistemi değiştiğinden dolayı önceki yıllardan farklı olarak taban puan ve başarı sırası bilgileri olmayacaktır. Bu kılavuz adaylar için tercihler süresince bir rehber gibidir. Çoğu aday tercih öncesinde ve süresince bu kılavuzu incelememekte ve hatalı tercihler yapabilmektedir. Adayların bu kılavuzu detaylı bir şekilde incelemeleri yararlarına olacaktır.

Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzunda yer alan tabloları okuma

Adaylar puanlarına göre yükseköğretim programları ve kontenjanları kılavuzunda yer alan tablolardan tercihlerini oluşturacaklardır. TYT’de 150 ve üstü puan alan adaylar tercihlerini Tablo-3 te yer alan programlardan; AYT ve YDT’de 180 ve üstü puan alan adaylar Tablo-3 ve Tablo-4 (İlgili AYT/YDT puan türünde)’de yer alan bölüm ve programlardan tercihlerini yapabilecekler.

Tercihler puan mı yoksa başarı sırası mı dikkate alınarak yapılacaktır

Bu çoğu zaman adayların kafasını hep karıştırır. Adayların tercih yapacakları bölümlere göre ilgili başarı sırasına göre tercihlerini oluşturmaları gerekir. Puan ve başarı sıraları o yıl sınava giren öğrencilerin başarıları doğrultusunda, tercihleri eğiliminde belirlenmektedir. Yıllara göre değerlendirdiğimizde puanlarda büyük aralıklarda oynamalar olurken başarı sıralarında bu oynamalar çok fazla olmamaktadır. Bu nedenle doğru tercih yapmak için kesinlikle başarı sırası dikkate alınmalıdır.

Değişen sınav sistemi ile birlikte bu yıl bölümlerin başarı sıraları ve puanları olmayacak, bu durumda neye göre tercih yapılacaktır?

Evet bu bir dezavantaj ama fırsata dönüştürülebilir. Sınav sistemindeki değişiklik tercihlerde bir belirsizlik oluşturmasının yanında fırsatlar da doğuracaktır. Bu nedenle bu yıl tercih yapacak olan adayların tercihlerini önceki yıllara göre daha geniş bir yelpazeden seçmeye özen göstermeleri gerekir.

24 tercihin tamamını doldurmak şart mı?

Adayların 24 tercih yapma hakkı var. Bu tercihlerini önlisans ve lisans olmak üzere 24’ü geçmeyecek şekilde yapabilirler.

Başarı sırasına göre nasıl tercih yapılır?

Adayların tercih eğilimlerine göre yerleştirmeler sonrasında başarı sıralamalarında değişiklikler olacaktır. Adaylar başarı sıralarının yarısı kadar üst, yarısı kadar alt aralıklarda tercihlerini oluşturabilirler. Örneğin; ilgili puan türünde başarı sırası 60 bin olan bir aday tercih yapmaya 30 bin başarı sırası olan bölümlerden başlayabilir, son tercihlerinde de başarı sırası 90 binlerde olan bölümleri listesine alırsa yerleşme şansını arttıracaktır.

Puanım yetiyor!!!!

Adayların tercih listelerini yaparken yaptığı en önemli hatalardan biri puanı ve başarı sırası yettiği, puanı zayi olacak kaygısıyla istemediği ve hiç düşünmediği bir bölümü yazması. Böyle bir tercih yaparak istemediğiniz bir bölüme yerleşirseniz mutsuz olursunuz. Tercihlerinizi başarı sıranızı da dikkate alarak ama önceliğiniz istediğiniz, okuduğunuzda mutlu olabileceğiniz bölümler olmak üzere oluşturmalısınız.

Özel koşullar ve açıklamaları okuma

Tercih listenize son haline getirip ÖSYM’ye göndermeden önce yazdığınız bölüm ve programlarla ilgili mutlaka özel koşullar ve açıklamalar kısmını da okumalısınız. Bazı bölümler adaylardan farklı şartlar da istemektedir. Örneğin; Ebelik bölümüne yalnızca kız öğrenciler alınacaktır. Yerleştiğiniz takdirde bölümün özel koşullarını taşımıyorsanız kaydınızı yaptıramazsınız. Dolayısıyla özel koşul mağduru olmayın. Bir yere yerleşmeniz halinde kayıt yaptırmazsanız dahi bir sonraki yıl orta öğretim başarı puanınızın etkisi yarı yarıya düşecektir.

Vakıf üniversitelerini tercih ederkena

Vakıf üniversiteleri tercihlerinde adayların en sık yaptığı hatalar burslarla ilgili detaylı bilgiler almamak. Eğer bir vakıf üniversitesini tercih etmeyi düşünüyorsanız mutlaka burslar, bursların devamlılığı ve kesilme şartları ile ilgili detaylı bilgi alınız. Öğrenci arkadaşlarımız maalesef burslu kelimesini gördüğünde o bölüm ya da programın tamamen ücretsiz olduğu yanılgısına düşebiliyor. Bu da sık yapılan hatalar arasında!

Son olarak; hem belirsizlik hem de fırsatların olduğu bir tercih dönemi daha bizleri bekliyor. Bu dönemde tercihlerinizi oluştururken tercih danışmanlarından, rehber öğretmenlerinizden mutlaka yardım alınız. Tercih listenizi oluşturduktan sonra kendinize burada yazdığım tüm bölümler benim gerçekten mutlulukla kaydımı yaptıracağım, severek okuyacağım bölümler mi sorusuna cevabınız ‘Evet’ ise ve bu listedeki hangi tercihim gelirse gelsin üzülmem diyebiliyorsanız içiniz rahat olarak listenizi ÖSYM’ye gönderebilirsiniz. Sonrasında keyifle geçireceğiniz bir üniversite yaşamı sizi bekliyor olacak.

Uzm. Psk. Dan. Ece Tözeniş

© 2022 Tüm Hakları Saklıdır.

T.C. Üsküdar Üniversitesi Altunizade Mh. Üniversitesi Sokağı No:14 PK: 34662 Üsküdar / İstanbul / Türkiye
Pbx +90 (216) 400 22 22 Fax +90 (216) 400 22 22
[email protected]

2022 Üniversite Tercihleri Nasıl Yapılacak,Tercih Yaparken Üniversite Puanı mı Başarı Sıralaması mı Önemli?

Tercih yaparken en geçerli kriter sıralamadır

Uzun bir hazırlık dönemini bitirip sona yaklaşan öğrencilere, mutlaka bir uzman eşliğinde tercih yapmalarını öneriyorum. Tercih döneminde yapılan yanlışlar insanların hayat boyu bedel ödemelerine sebep olabilmektedir.Örneğin; Bir önceki yılda YKS’ye başvuran adayların istatistiki verilerini incelediğimizde daha önceden bir programa yerleştiği halde tekrar sınava başvuru yapan 560 bin adayın olması, sanırım doğru tercih yapmanın öneminin en etkili kanıtıdır.

Tercih sürecinde üniversite adayları, YKS ’lerde elde ettikleri sonuçlar çerçevesinde seçim yapacaklar. Bu seçimi yaparken de ÖSYM'nin Yükseköğretim Programları ve Kontenjanlar Kılavuzu tüm adaylar için yol gösterici önemli bir rehber olacaktır. Daha doğrusu kriter olacağımız tek ve en önemli kaynak bu kılavuzdur. Ama daha da önemlisi bu kılavuzu doğru yorumlamak olacaktır.

Net Sihirbazı Tıkla İndir

Yükseköğretim (Lisans-Önlisans) Program Atlası Tıkla İndir

Başarı Sırası Sihirbazı Tıkla İndir

Tercih dönemi hasat dönemidir.Tercih döneminde her yıl bilinen yanlışlar maalesef tekrarlanır. Puanınız yetse bile tercihte yapacağınız sıralama yanlışlığı yüzünden hiçbir üniversiteye giremeyebilirsiniz. Tercih döneminde alan tercihi hatası (puan hesaplanmayan alanlardan tercih yapmak), özel koşulları incelememe, tercih aralıklarında mantık hatası, meslek seçiminde yanlış kriterler gibi yanlışlar yapılmaktadır. Ama bunların yanında da en çok göze batan hata sıralama hatasıdır. Şimdi bunu biraz daha ayrıntılı bir şekilde ele alalım.

Sınav sonuçları açıklanıp belgeye baktığımızda birden fazla sayısal veri ile karşılaşırız. Bu yüzden sonuç belgesi ilk bakışta size karışık gelebilir. Tercih yaparken “Y-” ile başlayan bölümdeki (Y-YGS, Y-TM, Y-MF, Y-TS) puanları ve sıralamaları kullanacaksınız. Bu verileri doğru yorumlamak doğru tercih yapmanızı sağlayacaktır.

Tercih listesi oluşturulurken puandan ziyade, Türkiye başarı sıranızı göz önünde tutmalısınız. Bir önceki yıldaki başarı sıraları size bu konuda yardımcı olabilir. Her yıl sistem ya da sayılar değişse de başarı sıraları bize en sağlıklı göstergeyi sağlar.

Örneğin: Başarı sıralaması ilk 5-6 binde olan öğrencilerin tercihlerine 2-3 binden başlamsını ama ağırlığı 4-10 bin arasına vermesini tavsiye ederim.

Başarı sıralaması 20-25 binde olan öğrencilerin ortalama 8-10 binden başlayıp ağırlığı 15-30 bin başarı sıralamalarına vermeleri gerekmektedir.

Başarı sıralaması 50-60 binde olan öğrenciler de tercihe 25-35 binden başlayarak 40-70 bin aralığına yoğunlaşabilirler.

Bu şekilde bir örnek başarı sıralamaları yazmış olsak ta gönlünüzde olan ama başarı sırası sizden çok yüksek olan bir bölümü de başlara yazabilirsiniz. Önemli olan şey şudur liste hazırladığınızda kendi gerçek başarı sıranızı listenin ortalarına denk getirmeye çalışın. Puanların düşme ihtimaline karşın yüksek puanlı bir yere girebilme ihtimaliniz ortaya çıkarken, puanların çıkma ihtimaline karşılık ta listenin alt taraflarını sağlamlaştırdığınız için açıkta kalma olasılığınızı ortadan kaldırmış olursunuz.

TERCİH VE YERLEŞTİRME İŞLEMLERİ

Adaylar “ÖSYS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu”na ÖSYM’nin (http://www.osym.gov.tr) İnternet adresinden erişebilirler.

NOT 1:YKS Tercihleri İnternetten Nasıl Yapılacak? Detaylı Bilgi için BURAYA TIKLAYINIZ

NOT 2: Tercih Yaparken Nelere Dikkat Edilmeli? Detaylı Bilgi Almak için BURAYA TIKLAYINIZ

TERCİH VE YERLEŞTİRME İŞLEMLERİ

 Tercih işlemleri Temmuz - Ağustos tarihleri arasında yapılacaktır.
 Tercih işlemleri ile ilgili duyuru İnternet sitemizde ayrıca yayınlanacaktır.
 Tercih çalışmalarında destek almak için ÖSYM’nin aşağıda belirtilen rehberlik sitesinden yararlanılabilir.(https://rehberlik.osym.gov.tr)

Bu yıl 18-19 Haziran'da düzenlenen 2022-YKS'ye geçen yıla kıyasla yüzde 24,36 oranında artışla 3 milyon 243 bin 425 aday başvurdu. Ancak başvuran adayların tümü sınava girmedi. Sınavı geçersiz sayılan adaylar da dikkate alındığında, Temel Yeterlilik Testi'ne (TYT) 3 milyon 8 bin 287, Alan Yeterlilik Testi'ne (AYT) 1 milyon 852 bin 678, Yabancı Dil Testi'ne (YDT) 132 bin 485 aday katıldı. TYT'ye başvuran adayların yüzde 93'ü, AYT'ye başvuranların yüzde 90'ı ve YDT’ye başvuranların yüzde 78'i oturumlara katıldı.

Bunun yanında, AYT sayısal puan türünde 1 milyon 429 bin 833, AYT sözel puan türünde 1 milyon 494 bin 79, AYT eşit ağırlık puan türünde 1 milyon 780 bin 135 ve YDT puan türünde 123 bin 163 adayın puanı hesaplandı. Bu adaylar da AYT ile yerleştirme yapılan alanlar için tercihte bulunabilecek.

YKS sonuçlarının 18 Temmuz'da açıklanmasının ardından adaylar heyecanla tercih işlemlerini bekliyordu. ÖSYM tercih kılavuzunu 27 Temmuz'da açıkladı.  

YKS TERCİHLERİ YAPILIRKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİ? 

• Geçen yıl üniversite kontenjanları 1 milyon 38 bin 865 olarak belirlenmişti. Bu yıl üniversitelerde toplam kontenjanlar 22 bin 821 artırılarak, ön lisans için 512 bin 881, lisans programları için 509 bin 164, özel yetenek programları için 39 bin 641 olmak üzere toplam 1 milyon 61 bin 686 şeklinde belirlendi.
  

• YKS bir sıralama sınavı olduğundan adaylar, sadece kontenjanlar düzeyinde ve başarı sırasına ve tercihlere göre yerleştirilecek. Dolayısıyla sıralaması düşük bir adayın yüksek sıralamaya sahip bir programa yerleştirilmesi mümkün olmayacak.
  

• Tercih yapılırken adayların ilgi, yetenekleri, değerleri ve iş gücü piyasasını dikkate alarak tercihte bulunmaları yerinde olacak. Bu tercihlerinde listelerini oluştururken hayallerindeki üniversite ve bölümleri tercih listesinin ilk sıralarına yazmalı, sonrasında sıralamalarına yakın olan; üstünde ve altındaki üniversite programlarını 2021 yılında oluşan bölüm yerleştirme sıralamalarını göz önüne almalı.

• Adayların, ortaöğretim kurumlarında tercih komisyonlarında görev alan ve online olarak da ulaşabilecekleri rehber öğretmen ve psikolojik danışmanlardan ya da Rehberlik Araştırma Merkezlerinde (RAM) oluşturulan tercih danışmanlığı komisyonlarından destek alarak tercihlerini oluşturmaları yerinde olacak.

• Adaylar, puana değil sıralamalarına göre tercihte bulunmalı. YKS tercihlerinde, geçen yılın sıralamaları önemli bir faktör olmalı. Daha detaylı incelemeler için YÖK ATLAS verilerine bakılmalı.
  

• YKS tercihlerinde adaylar en fazla 24 tercihte bulunabilecek. Adayların tercihlerinin baştan birkaçını "Puanım yeterli olmayabilir." endişesine kapılmadan, sadece ilgisini göz önüne alarak belirlemeli, buralara en çok istenen programlar yazılmalı. Ancak, kazanılsa bile kaydolmak istenmeyen bir programa tercih listesinde yer vermemeleri gerekiyor. Adayların tercih listelerindeki programların sırasının istek sıralarına uygunluğu kontrol edilmeli.
  

• Eğitim uzmanlarına göre, tercihler için farklı formüller dikkate alınabilir. Bunlardan biri Sayısal (SAY) tercihlerinde başarı sırasının yüzde 50 fazlası ile yüzde 50 eksiği göz önünde bulundurularak sıralama yapılması. Örneğin, 10 bin sıralamaya sahip SAY puanı ile bir bölüm isteyen adayın tercihlerini 5 bin-15 bin arasında tutması tavsiye ediliyor.

• Bu yıl Eşit Ağırlık (EA) ve Sözel (SÖZ) tercihlerde ise sapmalar bekleniyor. Bu nedenle bu puan türlerinde adaylar, başarı sırasının yüzde 100 fazlasına kadar üst sıralarda tercih yapabilir. Alt tercihlerde ise başarı sıralamasından çok daha aşağılara inilebilir. Örneğin EA türünde 150 bindeki bir adayın tercihlerini 50 bin-300 bin arasında tutması öneriliyor
  

• Yükseköğretim programlarına kayıt işlemleri tamamlandıktan sonra boş kalan kontenjanlar üniversitelerce ÖSYM'ye bildirilecek. Yükseköğretim programlarının 2022-YKS sonuçlarına göre yapılan genel yerleştirme sonunda boş kalan veya kaydolmama nedeniyle dolmayan kontenjanlarına ÖSYM tarafından merkezi olarak ek yerleştirme yapılacak. Merkezi yerleştirmede bir yükseköğretim programına yerleştirilen adaylar, ek yerleştirme için başvuramayacak.

• Ek yerleştirmede, ön lisans ve lisans programlarına merkezi genel yerleştirmedeki en küçük puanlarının altında puanı olan aday yerleştirilmeyecek. Kesin kayıt sonunda kontenjan açığı kalan programlara ön kayıtla öğrenci alınmayacak.