kaynağı değiştir]
Suudi Arabistan'la km, Birleşik Arap Emirlikleri km ve Yemen'le km boyunca sınırı bulunan ülke Orta Doğu topraklarına yerleşmiştir. Kıyıda sıcak ve nemli, iç kısımlarda sıcak ve kuru iklim görülür. Ülkenin orta kısımları çöl ovalarından, kuzey ve güney kısımları ise engebeli dağlık bölgelerden oluşur. En yüksek noktası 2, m ile Cebel Şems'dir. Petrol, bakır, asbest, mermer, kireçtaşı, krom, alçıtaşı, doğal gaz ülkedeki başlıca doğal zenginliklerdir.
Ülkenin Birleşik Arap Emirlikleri tarafından çevrelenmiş, Madha ve Müsendem olmak üzere 2 adet eksklavı bulunmaktadır. Müsendem Hürmüz Boğazı'nın güney yakasını oluşturur.
DEVLETİN ADI: Umman Sultanlığı
BAŞŞEHRİ: Maskat
YÜZÖLÇÜMÜ: km2
NÜFUSU:
RESMİ DİLİ: Arapça
DİNİ: İslamiyet (İbadiyye)
PARA BİRİMİ: Umman Riyali
Arap Yarımadasının güneydoğu köşesinde bulunan bir devlet. Umman, kuzeydoğuda Umman Körfezi, güneyde Umman Denizi, güneybatıda Yemen Demokratik Halk Cumhuriyeti, batıda Suudi Arabistan, kuzeyde ve kuzeybatıda Birleşik Arap Emirlikleriyle çevrilidir.
Tarih
On altıncı asır başlarında Portekiz, Maskat Limanını ve iç bölgenin önemli bir kısmını ele geçirdi. On yedinci yüzyılda bunların tesiri gittikçe azaldı. Ummanlılar yavaş yavaş İran Körfezindeki ve Doğu Afrika kıyısı yakınındaki deniz ticaret yollarını kontrol altına aldılar. Bir ara Sokotra, Zengibar ve Doğu Afrika topraklarının bir kısmı Umman Devletine bağlandı. On dokuzuncu yüzyılda Umman, İngiltere ileİkinci Dünya Savaşından sonra da devam eden özel bir dostluk kurdu. de Belucistanın Mekran kıyısındaki Guadar Limanı ve yakınındaki topraklar Pakistana verildi. İngiltere deKuria ve Muria adalarını Ummana geri verdi. 23 Temmuz te Sultan Said bin Teymur, oğlu Kabus tarafından tahttan indirildi. Yeni sultan, o zamana kadar Maskat ve Umman olan ülkenin ismini Umman Sultanlığı olarak değiştirdi. Yemen Halk Cumhuriyeti ve Kızıl Çin tarafından desteklenen Güney Dofardaki solcu gerillalarla Aralık te bozguna uğratıncaya kadar savaştı. ABD ile ekonomik ve askeri yardım anlaşmaları sonucunda, ABD kuvvetleri de Hint Okyanusu civarında deniz ve hava üsleri elde etme imkanını buldu. Kabus bin Said yönetimi İran-Irak Savaşı boyunca ve Irakın Kuveyti işgali sırasında tarafsız kaldı.
Fiziki Yapı
Ummanın büyük bölümü kıraç tepeler ve ovalar, kumlu düzlükler ve çöllerle kaplıdır. Umman Körfezinin geri bölgesinde kalan topraklar dağlık olup, ülkenin en yüksek noktası ( m) olan Akdar Dağı buradadır. Ülkenin en verimli kısımları Maskatın kuzeybatısındaki Batinah Ovası ve Güney Dofar eyaletinde dağlarla deniz arasında kalan hilal şeklindeki toprak parçasıdır. Kuzeyde meşhur Rubülhali Çölü yer alır. Ülke kıyılarının toplam uzunluğu km civarındadır.
İklimi
Umman dünyanın en sıcak ülkelerinden birisidir. Sıcaklıklar ekseriya 54°Cye kadar ulaşır. Yıllık yağış ortalaması 76 mm ile mm arasında değişmekte olup, Batinah Ovası bundan müstesnadır. Rubulhali Çölüne hemen hemen hiç yağmur düşmez.
Tabii Kaynaklar
Ülkenin büyük bölümü çöller ve steplerle kaplıdır. Ülkenin tek yeraltı zenginliği petroldür.
Nüfus ve Sosyal Hayat
Umman nüfusu olup, kilometrekareye kişi düşer. Ülkenin en büyük nüfus merkezi nüfuslu başşehir Maskattır. Nüfusun % 89u Araplardan, % 4ü Belucilerden, % 3ü İranlılardan, % 2si Afrikalılardan müteşekkildir. Nüfusun büyük çoğunluğu Haricilerden Abdullah bin İbadın kurduğu ve sapık bir yol olan İbadiyye fırkasındandır. Resmi dil Arapça olup, halkın büyük çoğunluğu bu dili konuşur, okuma-yazma bilenler nüfusun % 20sini teşkil eder.
Siyasi Hayat
Umman, sultan tarafından yönetilen bir ülke olup, idari yönden bir eyalete ve çok sayıda kazalara ayrılmıştır. Sultan, devlet işlerini kendinin seçtiği bir kabineyle yürütür. Çeşitli meslek kesimlerini ve bölgeleri temsil etmek üzere Sultan tarafından tayin edilen 55 üyeli bir Danışma Meclisi de mevcuttur. Ülkenin yazılı bir anayasası yoktur. Umman den beri Birleşmiş Milletlere üyedir.
Ekonomi
Umman ekonomisi esas itibariyle petrole dayanmakta olup, petrol, ihracatın % 95ini teşkil eder. Petrolün üçte biri Japonyaya kalanın büyük çoğunluğu Avrupaya ihraç edilir. Önemli sayılabilecek bir sanayii olmadığından, diğer ihraç malları tarım ürünlerinden ibarettir. Hurma, misket limonu, nar bunların başta gelenleridir. Başlıca ithal malları pirinç, buğday, un, süt, araç ve araç parçaları, elektrikli eşyalar ve yapı malzemeleridir. Umman en çok İngiltere, Hindistan ve Körfez ülkeleri ile ticaret yapar.
Ulaşım: Ülkede ulaşım kara, deniz ve hava yoluyla sağlanır. Karayolları ağı bütün yerleşim merkezlerini birbirine balar. Karayollarının uzunluğu kmdir. Maskat ve Salalede modern liman ve havaalanları vardır.