Uykuda Konuşma Hastalığı

Uykuda konuşma; bir uyku bozukluğu hastalığı olan ‘’Parasomnia’’ile ortaya çıkabilen bir durumdur. Uykuda konuşma genelde 30 saniyeden fazla sürmeyen ama bazen çok yüksek sesle olabilen ve etrafındaki kişileri uyandıracak boyuta varabilen bir sıkıntı yaratabilir. Uykuda konuşma; genellikle yaşanan stresin, alt beyinde aşırı yığılmaların, yoğun geçen yorgun bir günün, sorunların ve bazı psikolojik rahatsızlıkların etkisiyle ortaya çıkabilmektedir.

Uykuda konuşan kişi; sanki karşısında biri varmışçasına bir konuşma yapar. Bazen çığlık atabilir ya da ağlama olabilir. Ruh hali değişkenliği ile ortaya çıkması halinde bu durumlar ortaya çıkabilmektedir. 3 ile 15 yaş grubu çocuklarda daha sık ortaya çıkan bir durumdur. Yaş ilerledikçe konuşma olasılığı azalır.

Uykuda konuşan kişiler bu durumu uyanınca hatırlamazlar ancak; yüksek sesle bağırma ya da çığlık şeklinde olursa zaten kendi sesi ile uyanacaktır. Uykuda konuşma çok zararlı bir hal değildir. Ama bazı hastalıklar nedeni ile ortaya çıkması önemsenmelidir. Uyku terörü ve REM uyku bozuklukları şeklinde iki tip olan uyku bozukluğu bulunur. Uyku terörü; çığlık, tekmeler ve çırpınışlar görülür. Kişiyi uyandırması güçtür. Bazen bu durumda uyurgezerlikte ortaya çıkmaktadır. REM uyku bozukluğunda ise; homurdanarak konuşma, bağırma ve hayalleri dışa vurma gözükür.

Uykuda konuşma ayrıca; madde bağımlılığı, aşırı stres, ruhsal bozukluk, ateş hali ve bazı ilaçların yan etkileri olarak gözükmektedir.

Hafif geçen uykuda konuşma sorun yaratmazken çığlık, bağırma ya da diğer belirtilerin şiddetli olması halinde mutlaka bir hekim aracılığıyla tedavi edilmesi gerekmektedir. Bu durumun ortaya çıkarılması için uyku testi yaptırılmalıdır.

Her ne kadar uyanıklık reaksiyonları sırasında ortaya çıksa da, kısa süreli olması uykunun genel yapısını bozan bir etkide bulunmaz.

Uykuda konuşmayla birlikte gece terörü ya da uykuda gezmeler görülüyorsa, bu durumlarda tedaviye ihtiyaç duyulur. Tek başına uykuda konuşma ortaya çıktığında ise, bir tedavi süreci gerektirmez.

Gece uykusunda, gece terörü olmasa bile bağırma, sayıklama tarzındaki olaylar ya da stresli durumların sık sık ortaya çıkması halinde, özellikle çocukluk yaş grubunda, çocukların gün içindeki stresinin azaltılmasını sağlayacak ortamların yaratılmasıyla geceyi rahatlatmak mümkündür.

Bu durum zaten çocuğa bir sıkıntı vermez. Ama aileye bir sıkıntı vermiyorsa, geceleri çocuğun başında beklemeye, bir sorun olduğu konusunda endişeye yol açmıyorsa, ilaç tedavisi gerekmez. Aileye bu durumun normal olduğu ve çocuğa bir zarar vermediği anlatılabilir. Özellikle ilaç tedavisi için beklenebilir. Bu, genellikle ergenlik yaşlarında ortadan kalkan bir durumdur.

Erişkin yaşlarda da uykuda konuşma görülebilmekle birlikte, çocukluk yaş grubuna oranla daha az rastlanan bir durumdur. 
Uykusunda konuşan kişi uyandırılmalı mı?

Uyku farklı aşamaları olan bir süreçtir ve uykuda konuşma bu aşamaların herhangi birinde ortaya çıkabilir. Uykunun ilk aşaması hafif uyku aşamasıdır. Daha sonra derin uykuya geçilir. Belli bir süre bu aşamada kalındıktan sonra tekrar hafif uykuya geçilir. Bunu çoğunlukla kısa süreli REM uykusu -uykunun her aşamasında rüya görülebilmesine rağmen REM uykusu sırasında görülen rüyalar daha kolay hatırlanır- aşaması takip eder. Bu döngü uyku boyunca birkaç defa tekrar edebilir.

Uykunun farklı aşamaları arasındaki geçişlerde insanlar kısmen ya da tamamen uyanabilirken çoğunlukla kısa sürede tekrar uykuya dalarlar. Ancak bu geçişler sırasında beynin bir bölümü uykudayken, bir bölümü uyanık halde kalabilir. İnsanların uykuda konuştukları esnada böyle bir durumun söz konusu olduğu düşünülüyor. Ayrıca araştırmalar göz kasları dışındaki bütün kasların pasif durumda olduğu REM uykusu sırasında da insanların konuşabildiğini gösteriyor. Bu, uykunun bu aşamasında beynin kasların tamamen pasif halde kalmasını sağlayamadığı anlamına gelebilir.