Uyurken Ağızdan Salya Akması Neden Olur

Salya, aşırı tükürük salgısı (hipersalivasyon) olmasıdır. Salya akması yaşamın ilk altı ila on sekiz ayında oral motor fonksiyon gelişene kadar normaldir. Özellikle bebeklerin 3. aydan itibaren dişleri çıkma döneminde aşırı tükürük salgısı normaldir. Dört yaşından büyük çocuklarda sürekli salya akması ise anormal kabul edilir.

Çocuklarda Salya Akmasının Nedenleri

Hipersalivasyon, aşırı üretime veya tükürük temizlenmesindeki azalmaya bağlı olabilir. Serebral palsi, nörodejeneratif bozukluklar, B3 vitamini eksikliği, gastroparezi, pankreatit, oral enfeksiyonlar, kuduz, birçok ilaç ve çeşitli toksinler dahil olmak üzere salya artışının birçok nedeni vardır. Parazit varlığında, özellikle kılkurdu, geceleri ağızdan salya akışı olabilir. Genetik, nörolojik veya anatomik bozukluklara bağlı çocukta ağzını kapatmasına engel bir durum var ise tükürük artışı olmadan da yetersiz dudak kapanması sonucu salya akması söz konusu olabilir. Azalmış yutma sıklığı ve yutma güçlüğü (disfaji), kötü postür (başı dik tutamama) fizyolojik bir salya artışı yapabilir. Diş çürükleri, ağız hijyen bozuklukları, nesnelerin sürekli ağza alınması da diğer sebepledir.

Salya Multidisipliner Bir Yaklaşım ile Değerlendirilir:

1. Çocuğun bir açık ağız duruşu veya anormal dil ve dudak hareketleri var mı?
2. Tekrarlayan üst solunum yolu enfeksiyonu var mı?
3. İlaç kullanıyor mu? Yetersiz diş bakımı ve çürükler var mı?
4. Yeme ve içme problemi, çiğneme sorunları ve yutma güçlüğü var mı?
5. İletişim becerileri nasıl? Konuşma güçlüğü var mı?
6. Salyanın şiddeti ve sıklığı Thomas-Stonell ve Greenberg ölçeği kullanılarak ( derece) ölçülür.
7. Eşlik eden nörolojik, anatomik problemler değerlendirilir
8. Gerekirse tükürük bezi ultrasonografisi yapılır

Tedavi:

1. Klinik gözlem yapılır ve altta yatan nedenler belirlenir.
2. Ağız sağlığının iyileştirilmesi ve sürdürülmesi
3. Nişastadan zengin gıdalar fazla tüketiliyorsa kısıtlanır.
4. İlaç ve toksin maruziyeti varsa bunlara yönelik önlem alınır.
5. Yutma ile ilgili bir bozukluğa bağlı ise kas koordinasyonunu iyileştirmek için oral motor egzersizler yapılır.
   • Yüz ifadelerinin kullanımı, örneğin gülümseyerek, kaşlarını çatarak, yüzleri içeri çekerek ayna karşısında egzersiz yapma).
   • Dudak artikülasyonları – mmmm, bbbb, pppp, ahududu.
   • Müzik aletleri üfleme (Örneğin; armonika, parti düdüğü)
   • Dudaklar arasında spatula tutma
   • Pipetle sıvı emme
   • Üfleme (mum, tenis topu)
6. Çocukların tükürük ve ağız hareketlerinden daha fazla haberdar olmalarına yardımcı olunur.
7. Ağza nesne alma davranışlarını (elini ağzına alma en sık davranış) ortadan kaldırılır. Eller için bir aktivite sağlamak çok olumlu bir duyusal his verir.
   • Yap-boz yapma,
   • Oyuncak (titreşen bir oyuncak/yastık) verme,
   • Parmak boyama
   • Şarkı söyleme ve el çırpma,
8. Çocuklar daha fazla yutmaya ve yüzlerini silmeye teşvik edilir.
   • Küçük bir ayna kullanarak yüzün veya çenenin ıslak olduğunu çocuklara göstermek.
   • Renkli noktalar gibi görsel ipuçları kullanmak
   • Dokunma ipuçlarını kullanma; bazen çocukların üst dudağına parmak basmak
   • Övgü veya ödüller vermek
9. Yemek yeme becerilerini geliştirilir.
10. Tıbbi ve cerrahi tedavi (Nadiren gerekir)

Sonuç olarak salya akması çocukluk döneminde 4 yaşa kadar normal kabul edilse de eşlik eden nörolojik, anatomik ve konuşma problemleri varlığında ayrıntılı değerlendirilmelidir. Altta yatan nedenlere yönelik tedaviler ve egzersizler ile farklılık yaratılabilir.

Tükürük, bir kişinin ağzından istemeden dışarı aktığında, salya akması olarak bilinir. Tükürük üreten altı tane tükürük bezi vardır ve fazla tükürük üretildiğinde salya akıtma eğilimi meydana gelir. Salya akması bebeklerde sık görülen bir durumdur. Bebekler yaklaşık 3 aylıkken salyaları akmaya başlar. Bazı bebeklerin salyası biraz akarken bazı bebeklerin salyası ise daha fazla akar. Bebeğinizin salyasının aşırı aktığını görürseniz, bunun nedeni ağzındaki az gelişmiş kaslar veya aşırı tükürük üretimi olabilir. Ancak salya akması fiziksel gelişiminin bir parçası olduğu için endişelenecek bir şey yoktur.

Bebeklerde Salya Akması Yaygın Mı?

Bebeklerin salyalarının akması yaygın bir durumdur ve bir bebeğin hayatının ilk iki yılında salyası akabilir. Bir bebek yutma işlevini ve ağız kaslarını tam olarak kontrol edemediğinden, uyurken bile salyaları akabilir. Bebeğinizin salyası akmaya başladıysa, bu durumun 18 ila 24 aylık olana kadar devam etmesini bekleyebilirsiniz. Diş çıkarma döneminde salya akması oldukça yaygındır. Ancak bir çocuk dört yaşından sonra bile salya akıtıyorsa bu normal değildir.

Aylık Bebeklerde Salya Akması

Bebeklerde salya akması normaldir ve hatta gelişimlerine yardımcı olur. Bir bebek, yaşamının farklı evrelerinde ve büyüdükçe hafiften aşırıya salya akıtabilir.

3 Aylık  

Bir bebek 1 ila 3 aylıkken salyası hiç akmayabilir. Bebek sırtüstü pozisyonda olduğundan salya akması bu aylarda nadirdir. Dolayısıyla bu süre zarfında ve hatta sonrasında salyası akmayabilir. Ancak bazı bebeklerin salyaları 3 aylıkken akmaya başlar. .

6 Aylık

Bu zamana kadar salya akışı biraz daha kontrollü hale gelir ancak bebek oyuncakları ağzına götürdüğünde devam eder. Genellikle bebekler bu dönemde diş çıkarmaya başlar, dolayısıyla salyaları akar.

9 Aylık

Bu aşamada bebekler yuvarlanmaya ve emeklemeye başlar. Hala diş çıkarırken salyaları akmaya devam edebilir. Diş çıkarma, salya akışını uyarabilir.

15 Aylık

15 aylıkken çoğu bebek yürümeye ve koşmaya başlar; yürürken veya koşarken salyaları akmaz. Ancak, konsantrasyon gerektiren faaliyetlere veya görevlere kendilerini kaptırırlarsa, salyaları akabilir.

18 Aylık

Bebekler, düzenli faaliyetlerde bulunurken veya ince motor becerilerini geliştiren faaliyetlerde bulunurken salyaları akmaz. Ancak beslenirken veya giyinirken salyaları akabilir.

24 Aylık

Bu dönemde, bebeklerde salya minimum düzeydedir; neredeyse yok denecek seviyedir. 

Salya Akması Bebeğin Gelişiminde Önemli Bir Rol Oynuyor Mu?

Salya akması bebeğin büyümesinde ve gelişmesinde önemli bir rol oynar. Salya akması bebekte diş çıkarma belirtisidir. Salyaların akması ve baloncukların üflenmesi de yeni yürümeye başlayan çocuklarda fiziksel gelişimin bir işaretidir. Bebeğinizin salyası akıyor veya baloncuk çıkarıyorsa, bu onun yeni bir büyüme dönemine girdiğinin bir işaretidir. Bebeğiniz süt veya yemek kokusu aldıktan sonra salyası akıyorsa, koku alma duyusunun geliştiğini bilmelisiniz.

Salya, bebeğin 4 ila 6 aylıkken yarı katı veya katı yiyecekleri sindirmesine yardımcı olan enzimler içerir. Tükürük mide asidini nötralize eder ve bebeğin bağırsak astarının tamamen gelişmesine yardımcı olur ve yemek borusunun astarını tahrişten korur. Tükürük, yutmayı kolaylaştıran kaygan yapısı nedeniyle yiyeceğin birbirine bağlanmasına da yardımcı olur.

Bebeklerde Aşırı Salya Nedir?

Normal salya akma yaşını geçtikten sonra bebeğin ağzından istemsiz salya akması aşırı salya olarak adlandırılabilir. Bebeğinizin 2 yaşını geçtikten sonra çok fazla salyası akıyorsa bunun için bir doktora başvurmalısınız. Aşırı salya akmasının çeşitli nedenleri vardır ve bu nedenleri belirlemek için doktora gitmeniz yararlı olacaktır. 

Bebeklerde Aşırı Salya Sebepleri Nelerdir?

Bebeklerde ve küçük çocuklarda aşırı salya aşağıdaki nedenlerden kaynaklanır:

• Diş çıkarma,
• Açık ağız duruşu,
• Uzun süre odaklanmak,
• Nörolojik bozukluklar,
• İlaçların yan etkileri.

Salya Akması Tedavisi

Bebeklerin salyasının akması normaldir ve salya akması bebeklerde fiziksel gelişim ve büyümenin önemli bir parçasıdır. Ancak 2 yaşına geldiklerinde salyalarının akması normal değildir. Yürümeye başlayan çocuğunuzun 2 yaşından sonra bile salyası akıyorsa, bunu hafife almamalısınız. Tıbbi müdahaleye ihtiyaç duyduğu için bir doktora danışmalısınız. Çocuğunuzun aşırı salyası akıyorsa sosyal hayatını ve günlük aktivitelerini etkileyebileceği için hemen bir doktora başvurun. Bebeğinizin salyası çok akıyorsa, çocuğunuzun doktoru bir sonuca varmak ve buna yönelik bir tedavi uygulamak için bebeğinizi detaylı bir şekilde muayene edecektir. Salya akmasının altta yatan nedenine göre çeşitli tedaviler uygulanabilir. 

Salya Döküntüsü Nedir?

Ağızdan sürekli tükürük damlaması nedeniyle bebeğinizin alt dudakları, yanakları, boynu ve göğsü cilt tahrişi belirtileri gösterebilir. Bebeğiniz aşırı salya akıtırsa, tükürük yanaklarına, boynuna veya göğsüne gelir ve bu bölgelerde kırmızı, düzensiz döküntüler fark edebilirsiniz. Salyadan kaynaklanan kızarıklık bebeğin ağzının etrafındaysa, salya döküntüsü olarak bilinir. Salya döküntüsünü tedavi etmek için, etkilenen bölgeyi düzgün bir şekilde yıkamalı, kurulamalısınız.  Salyanın boyun ve göğüs bölgesine yayılmasını önlemek için bebeğinizin boynuna bir önlük bağlayabilirsiniz. Nemli tutmak ve hızlı bir şekilde iyileşmesine yardımcı olmak için etkilenen bölgeye vazelin bile uygulayabilirsiniz. Ancak bebeğinizin cildine herhangi bir krem veya losyon uygulamadan önce doktorunuzla konuşun.

Ne Zaman Doktora Gitmeliyim? 

Salya akıtma, bebeğin katı yiyecekleri nemlendirmesine ve yumuşatmasına yardım etmenin doğal bir yoludur ve yiyeceği yutmasını kolaylaştırır. Bebek için birçok önemli işlevi yerine getirmesine rağmen, salya akması artarsa ve dört yaşından sonra azalma belirtisi göstermezse yakından izleyin. Kötüleşmeden sorunu çözmek için tıbbi yardım alın. Çocuğunuz dört yaşını geçtikten sonra bile salyası akıyorsa doktora başvurmalısınız. Tıbbi durumların neden olduğu kontrol edilemeyen salya akması, bir çocuk doktoruna danışılarak ele alınabilir.

Uyurken ağzınızdan su geldiğini hissettiniz mi? Veya uyandığınızda yastığınızın su içinde kaldığını? İşte uzmanlara göre uyurken ağzınızdan su gelmesinin nedenleri ve çözüm önerileri

Uyurken ağzınızdan su gelmesi ağızda kuruluğa neden olmakla birlikte bir çok sağlık sorununun da habercisi olabilir. Genellikle küçük çocuklarda ve bebeklerde görülen bu durumun belli bir yaş sınırlaması bulunmamaktadır. Her yaştan insanda gece uyurken ağızdan su gelmesi durumu görülebilir.

Ağzı açık uyumak ve bu şekilde uyunduğunda ağızdan su gelmesi, yanlış uyku pozisyonu, diş problemleri, alerji, reflü, parkinson hastalığı, diş çıkarma, ilaçlara ait yan etkiler, sinir sistemi bozuklukları, ağız anatomisinde problem ve kıl kurdu gibi etkilerden dolayı ağızdan su gelme durumu yaşanabilir.

Nasıl engellemek gerekir?

Ağzınızdan su gelmesinden şikâyetçiyseniz ve bu durum herhangi bir sağlık sorununa işaret etmiyorsa kendi yöntemlerinizle engelleyebilirsiniz.

Örneğin yastığınız alçak geliyorsa yüksek bir yastıkla değiştirebilirsiniz. Veya geniz eti veya burunda anatomik bozukluk bulunuyorsa Kulak Burun Boğaz doktoruna gidilerek durum anlatılmalı ve gerekli tedaviye başlanmalıdır.

parkinsonSağlık