Uzay Kirliliğinin Sebepleri Nedir
Kaynak: NASA
3 Nisan Pazartesi günü NASA, Artemis 2 görevinde yer alacak astronotların isimlerini açıkladı. Görevde uçuş uzmanları; Christina Hammock Kock ve Jeremy Hansen olacak. Pilot koltuğunda Victor Glover yer alırken, görevin komutanlığını ise Reid Wiseman üstlenecek.
Artemis 2 ekibi: (soldan sağa) Christina Koch, Victor Glover, Reid Wiseman (oturan) ve Jeremy Hansen.
Dört astronottan oluşan mürettebat, NASA'nın Florida'daki Kennedy Uzay Merkezi'ndeki Launch Complex 39B'den yaklaşık 10 günlük bir görev için havalanacak ve NASA’nın mega Ay roketinin üzerinde Dünya'nın yerçekimi kapsamının ötesinde parlayacak. Yaklaşık iki gün boyunca, Orion'un sistemlerini kontrol edecekler ve Ay'a doğru harekete başlamadan önce Dünya'ya nispeten yakın bir yerde bir hedefleme testi yapacaklar.
Artemis 2 astronotları, Houston’da bulunan NASA Johnson Space Center’daki Orion simülatöründe.
Orion'un Avrupa Uzay Ajansı yapımı hizmet modülü, uzay aracına Dünya yörüngesinden kurtulmak ve Ay'a rotasını ayarlamak için gereken büyük itişi sağlayacak. Bu ay-ötesi enjeksiyon yanması, astronotları yaklaşık dört günlük bir gidiş yolculuğuna gönderecek ve onları Ay'ın uzak tarafına götürecek ve sonunda Dünya'dan milden fazla uzanan bir sekiz rakamı oluşturacaklar. Ekip, maksimum mesafelerinde Ay'ın yaklaşık mil ötesine uçacak. Yaklaşık dört günlük dönüş yolculuğu boyunca astronotlar, uzay aracının sistemlerini değerlendirmeye devam edecek.
Mürettebat, San Diego açıklarında Pasifik Okyanusu'na inmeden önce Dünya atmosferi boyunca yüksek hızlı, yüksek sıcaklıktaki yeniden girişe dayanacak ve onları getirecek olan NASA ve Savunma Bakanlığı personelinden oluşan bir kurtarma ekibi tarafından karşılanacak.
NASA, sorasında Artemis III Görevi ile ise insanları Ay yüzeyine tekrardan indirmeyi planlıyor. Ancak bu görevin en erken ya da ’da yapılması beklenmekte.
Artemis III görevi için önerilen görev planı Uzay kirliliği son 40 yılda ortaya çıkan bir sorundur. Dünya’ya yakın yörüngelerde dönen uydular için bir başka tehdit de uzay kirliliğidir. Dünya’nın çevresinde, değişik yörüngelerde dönen ve artık herhangi bir işlevi olmayan, insan yapımı cisimlerin tümü, uzay kirliliği olarak adlandırılır. Bunların arasında ömrünü tüketmiş uyduların yanı sıra roketlerin uzaya bırakılan üst aşamaları ve yörüngede oluşan patlamaların artıkları vardır. Uzay kirliliğinin şimdilik insanların günlük yaşamlarına doğrudan bir etkisi yoktur. Bu nedenle de genellikle göz ardı edilen ya da unutulan bir sorun olmuştur. Hatta insanların büyük bir bölümü böyle bir sorunun varlığından bile habersizdir. Ancak eğer önlem alınmazsa, uzay kirliliği önümüzdeki yıl içinde uzay araştırmaları açısından çok ciddi bir sorun olacaktır. Denebilir ki uzay kirliliği sorunu, insan yapımı ilk uydu Sputnik I’in, 4 Ekim ’de fırlatılmasıyla ortaya çıkmıştır. Sputnik I yörüngede üç ay kalmıştır, ama çalışma süresi daha kısadır; yalnızca üç hafta. Bu yüzden de uzay çağını açan Sputnik I, gerçekte uzay kirliliğine güzel ve somut bir örnektir. Ömrü tükenen uydu Dünya’nın çevresinde, yüksek bir hızla boş yere iki aydan fazla dönüp durmuştur. Sonra da Dünya’ya düşmüştür. Sputnik I’den günümüze değin geçen 40 yıl içinde uzay araştırmaları alanında çok sayıda ve çok önemli gelişmeler yaşandı: Ay’a, Mars’a ve Venüs’e sondalar, uzay araçları gönderildi, Ay’a inildi, Mars’ın çevresine uydular yerleştirildi. Jüpiter’e, Satürn’e, asteroidlere, kuyrukluyıldızlara hatta Güneş sisteminin dışına uzay araçları yollandı, değişik amaçlı binlerce uydu Dünya’nın çevresine yerleştirildi, uzay istasyonları kuruldu, farklı dalga boylarında uzayı inceleyen uzay teleskopları yörüngeye yerleştirildi. Tüm bunları gerçekleştirmek için dört binden fazla, çok aşamalı roket uzaya gönderildi. Bunların üst aşamaları hep uzaya bırakıldı. Bu yolculuklar sırasında kimi zaman roketlerde, kimi zaman da taşıdıkları yüklerde patlamalar oldu; patlamaların enkazı uzaya yayıldı. Yörüngedeki uyduların büyük bir bölümünün ömrü tükendi; şu anda başıboş dolanıyorlar. Tüm bu işe yaramayan cisimler, roket parçaları, ölü uydular, yakıt tankları ve uzay aracı artıkları, günümüzde Dünya çevresinde dolanan bir çeşit hurda yığını oluşturdular. Bugün uzay araştırmaları tüm hızıyla sürüyor. Yörüngedeki bu hurda yığını da ne yazık ki giderek büyüyor. Editör / Yazar: İsa EKİCİPeki uzay kirliliği tam olarak nedir?