Vestel Ferguson
kaynağı değiştir]
İrfan ve Safiye Nadir'in oğlu olarak 1 Mayıs tarihinde Lefke'de doğdu. Babası İrfan Nadir 'li yıllara kadar Kıbrıs'ta polislik yapıyordu. Daha sonra babası polislik görevinden ayrıldı ve Mağusa'ya yerleştiler. Ailesi ile birlikte Maronit Eleni isimli bir kişinin evinde kiracı olarak oturuyorlardı. Nadir çocukluğunda Mağusa'nın Maraş bölgesinde gazete satışı yapıyordu.[3] Babası daha sonra KKTC'de İngiltere'den getirttiği otobüsler ile buradaki ilk otobüs şirketini kurmuştur.
İngiltere'ye yerleşmeleri[değiştir kaynağı değiştir]
Ailesi İngiltere, Türkiye ve Yunanistan arasında Kıbrıs Cumhuriyetinin kuruluş anlaşmasını imzalamalarının ardından yılında İngiltere'ye taşındı. Asil Nadir'i ise İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'ne öğrenim görmesi amacıyla göndermişlerdi. Fakat o daha sonra okulu yarım bırakarak babasının gözetimi altında iş hayatına atılmıştır. Üniversiteyi ise yılından sonra tamamlamıştır. Aile Londra'ya yerleştikten sonra perakendecilikte bir tür market olan cash and carry sistemiyle çalışan Wear Well isimli şirketi satın aldı. yılında Kıbrıs Barış Harekâtı'nın ardından Lefkoşa'ya dönerek tekstil işi yapmaya başladı. Babası İrfan Nadir Kıbrıs'a döndüğünde batık durumda olan Mağusa Türk Gücü Kulübü'nün borçlarını ödemiştir. yılında ise Asil Nadir'in yılında satın almasının ardından yükselişe geçen Polyy Peck International isimli şirketin satılan hisselerinden gelen parayla serbest limanda Uni-Pac Ambalaj isimli karton kutu imalat tesisini kurmuştur.[3]
Polly Peck International[değiştir kaynağı değiştir]
Fakat bu yıl paravan şirketler kurarak Polly Peck International (PPI) isimli şirketin hisselerini yapay şekilde yükselttiğine dair suçlamalar ile mali krize girdi. Polly Peck International (PPI) isimli şirket yılında milyon sterlin borçla iflas etti. 16 Aralık tarihinde Asil Nadir İstanbul'dan uçakla İngiltere'ye gitti. Polly Peck International bundan hemen öncesinde kayyuma devredilmişti. Asil Nadir hakkında çıkarılan yakalama kararı ile 17 Aralık tarihinde tutuklandı. Bu tarihte hakkında 18 zimmet suçu bulunuyordu. yılı Kasım ayında ise suçlamaların sayısı 76'ya ulaşmıştı. Hakkındaki bu suçlamaların sayısı ise yılı Haziran ayında 30'a düşürüldü.
yılına kadar İngiltere'de hapishanede tutuldu. yılında 3,5 milyon sterlin kefaletle serbest bırakılmasını ardından kendisine ait özel uçağıyla KKTC'ye kaçtı. yılında ise kendi isteği ile İngiltere'ye döndü. İngiliz yetkililere teslim ettiği KKTC pasaportunda adı Asil Nadir Türkkan olarak geçiyordu. Hakkında açılan davaları kazanacağını ve İngiltere Devletinden 3 ila 4 milyar sterlin tazminat alacağını düşünüyordu. Ayrıca yakınları Asil Nadir'in İngiltere'den hakkında açılan dava ile ilgili güvence alarak gittiğini beyan etmişlerdir. yılında tamamlanan yargılama sonucunda 29 milyon sterlini zimmetine geçirmekten dolayı suçlu bulundu.
Hakkındaki duruşmada üzerine atılı 13 suçlamanın 10'undan toplam 10 yıl hapse mahkûm oldu. yılında İngiltere'deki mahkeme Asil Nadir'in mağdur bıraktığı yatırımcılara 5 milyon sterlin ödemesi durumunda cezasının geriye kalanınını Türkiye'de çekmesini kararlaştırdı. Medyada ise bu haberler doğrultusunda Asil Nadir için gereken tazminatın ödenmesi için annesi Safiye Nadir'in dönüm arazisini ipotek ettirdiği bilgileri yer aldı.[10] Bazı kaynaklarda ise tazminatın Onur Air'in sahibi Hamit Cankut Bagana ile arkadaşları tarafından ödendiği yer aldı. Ayrıca yine bu haberlerde Asil Nadir'in toplam 5 yıl hapis yattıktan sonra çıkabileceği yer aldı.[11]
Hapis cezası[değiştir kaynağı değiştir]
04 Mayıs tarihinde saat 'de [5] Manisa ilinde Vestel Elektronik Sanayi ve Ticaret A.Ş. isimli fabrika, Turgut Özal'ın katıldığı bir törenle açıldı.[6] Vestel ürettiği ilk televizyonları Vestel Ferguson adıyla satıyordu.[7] Fakat Vestel'in açılışı tarihinde yapılsa da yılı itibarıyla Asil Nadir'in yönetiminde bulunan Nadir Şirketler Grubu Türkiye'de, Vestel Elektronik Sanayi ve Ticaret A.Ş., Su ve Şişeleme Sanayi Anonim Şirketi, Meyna Tarım Ürünleri Sanayi ve İhracat A.Ş. ile UNIPAC Paketleme ve Ambalaj Sanayi A.Ş. şirketleriyle faaliyet gösteriyordu.[4] Yine bu dönemde Polyy Peck International isimli şirketi ile taze meyve ve sebze ihratacı yapıyordu. yılında Türkiye'de meyve ve sebze ihracatçılarına yüzde oranında bir vergi indirimi getirilmiştir.[8] Asil Nadir'in yılındaki serveti milyon sterlin olarak biliniyordu.[9]
yılında Pizza Hut'ın Türkiye'deki ilk şubesini Ataköy Galeria'da açan Nadir bu yıl dönemin Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı olan Turgut Özal'ın tavsiyesi ile [3]Günaydın isimli gazeteyi Haldun Simavi'den 44 milyon Türk lirası ve 5 milyon sterlin karşılığında satın alarak medya işine girdi. Bu satın almanın ardından Güneş gazetesini ve Tan isimli gazete ile Nokta isimli dergiyi de yayınlayan Gelişim dergi grubunu satın aldı. Yine bu yıllarda Nadir, KKTC'de de bazı medya organlarını satın almıştır.
yılında meyve pazarlama şirketi olan Del Monte'yi milyon dolar karşılığında satın aldı. Yine bu yıl Japon Sansui isimli elektronik şirketini de satın aldı. 14 Aralık tarihinde ise bu dönem ABD'nin Kıbrıs işlerinden sorumlu olan Nelson Ledsky, Asil Nadir'e KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'ın yerine Cumhurbaşkanı olmasını teklif etmiş fakat Nadir bu teklif reddetmiştir.[8] yılında Sunday Times isimli gazete tarafından yayınlanan zenginler listesinde kimi kaynaklara göre 36'ncı kimi kaynaklara göre ise 11'inci sırada bulunuyordu.