Boşanma, resmi nikâhla yapılan evlilik birleşmesinin aile mahkemesi kararıyla yine resmi bir şekilde sona erdirilmesi işlemine verilen addır. Türkiye'de isteyen her çift evlilik birlikteliğini istediği zaman sebep belirterek ya da belirtmeyerek sonlandırabilir. Evlenmek kadar boşanmak da doğal bir seçimdir. Günümüzde evlilikten çok boşanma vakasının gerçekleştiği bilinen bir gerçektir. Psikologlar da herhangi bir sebeple geçinemeyen, bu yüzden birbirlerine maddi manevi zarar veren çiftlere ilişkilerini devam ettirmek yerine boşanmalarını tavsiye eder.
Boşanmalar her ne kadar arttıysa da bu konuda kamuoyunun bilgisi genelde yetersizdir. Boşanma süreci sanıldığı kadar kafa karıştırıcı bir hukuki aşama değildir. Genelde anlaşmalı boşanmalarda tek mahkemede çiftler boşanmış olur. Çiftler anlaşmalı olarak boşanıyorlarsa bir protokol düzenlenir ve ikili madde madde bu protokolü oluşturur. Burada eğer çocuk varsa velayet konusunda net bir beyan belirtilmelidir. Ya da görüş günleri açıklanmalıdır. Eğer maddi bir beklenti varsa tazminat konusunun altı kesin bir şekilde çizilmelidir.
Anlaşmalı boşanmalarda bu konular net bir şekilde ele alınmazsa ilerleyen yıllarda problemler ortaya çıkar. Boşanan çiftler tekrar iletişim kurmak ve tartışmaya mahal verecek konularda görüşmek zorunda kalır. Öte yandan boşanma protokolü hazırlarken talep etmediğiniz bir maddeyi bir daha talep edemeyeceğinizin de farkında olmanız gerekmektedir. Boşanma aşamasında genelde duygusal yoğunlukta olan çiftler bazı şeyleri göz ardı etmektedir. Bu yüzden boşanırken yapılabilecek en doğru şey, her konuyu enine boyuna bütünüyle düşünmek ve gözden geçirmektir.
Boşanma davası açmaya karar verdiğinizde bir avukata ihtiyacınız bulunmaktadır. Her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının boşanma hakkı olduğundan avukatsız da dava açabilirsiniz ancak bu sizi oldukça uğraştırır. Bu yüzden tavsiye edilmez. Hukuki bilginizin olmamasından dolayı çok fazla para ve zaman harcayabilir, stresli bir süreç yaşarsınız. Örneğin ilk aşama olan boşanma dilekçesini yanlış yazdığınızdan ötürü devlet kurumlarına birçok kez tekrar tekrar gitmek zorunda kalabilirsiniz.
Bu yüzden yetkin bir avukata başvurarak sadece bir celsede boşanmanızı sağlayabilirsiniz. Tek yapmanız gereken avukata istediklerinizi söylemek ve hukuki süreci başlatmak. Bu aşamadan sonra yalnızca bir kere boşanma duruşmasına katılarak eşinizden ayrılabilirsiniz. Ayrılık işlemi resmi olarak gerçekleştikten sonra bir daha hiçbir şekilde mahkeme olmaz ve hakimin verdiği protokol kararları işlemeye başlar.
Tabi tüm bunlar normal boşanma davaları ve anlaşmalı ayrılıklar için izlenen yoldur. Her çiftin boşanma süreci bu kadar kolay ve bu kadar hızlı olmayabilir. İki tarafın da rızasıyla yapılan resmi boşanmaların dışında çekişmeli boşanma adı altında çeşitli boşanma davaları da açılmaktadır. Bunların başlıcalarının sebeplerini sayacak olursak; taraflardan birinin herhangi bir suç işlediğine şahit olmak, eşlerden birinin akli dengesinde bozukluklar oluşması, eşlerden birinin 3. bir şahısla cinsel ya da gönül ilişkisinin olması, taraflardan birinin bir diğerine şiddet uyguladığı birliktelikler, sözlü şiddet ya da toplum içinde küçük düşürme gibi onur kırıcı davranışlarda bulunulması, bireyin eşini yaralamaya yahut öldürmeye kast etmesi ya da bunu planlaması, taraflardan birinin hiçbir sebep gözetmeksizin eşlerin ortak yaşadığı evden haber vermeden ayrılması.
Bütün bu ve benzeri sebepler çekişmeli boşanma davalarının konularıdır ve genel itibarıyla oldukça çetrefilli geçerler. İşte bu durumda başvurulan avukatın önemi oldukça büyüktür. Çünkü bu gibi konularda kanıt ve yeterlilik aranır. Herkes herkesten şikayetçi olabilir, her türlü iddiada bulunabilir. Asıl olan bunu somut bir şekilde kanıtlara dayandırmaktır. Çiftler bu durumların en az bir tanesini yaşadıysa ve karşılıklı kurulan iletişimlerde anlaşmalı boşanmaya giderilemediyse mağdur olan taraf maddi ya da manevi hak - haklar talep edebilir.
Türkiye'de çekişmeli boşanma davaları en çok aldatma konularıyla ilgili olmaktadır. Ve en çok merak edilenler de bu konularla alakalıdır. Avukatlara danışılırken sorulan sorular arasında başlıca olarak şunlar gelmektedir; eşim beni aldattığını itiraf etmiyor ne yapmalıyım, eşimi aldattım ama çocuğum bende kalmak istiyor bunu nasıl sağlarım, eşim benden boşanmak istemiyor ne yapabilirim, maddi durumum yeterli değil çocuğumun velayetini alabilir miyim, eşimden boşanmak istemiyorum beni boşayabilir mi, Facebook ve Whatsapp kayıtları boşanmada delil olur mu?
Öncelikle eşlerden birinin boşanmak istememesi sizin istemediğiniz bir bireyle yaşayacağınız anlamına gelmez. Mahkemeler boşanmak isteyen tek bir taraf da olsa çiftleri elbette ki boşar. Zina sebebiyle boşanma davalarında ise eğer karşı taraf eşini affederse dava açma hakkı olamaz. Bunun yanında zina eyleminin üstünden 5 yıl gibi bir zaman geçmişse konu zaman aşımına uğrar ve dolayısıyla eş zina yapan eşine dava açamaz. Mahkeme eşlerin bu konuyla ilgili sorunun yıllar önce çözüldüğüne hükmeder.
Günümüzde şüphe götürmez bir gerçek ki, sosyal medyanın çok önemli bir yeri var. Sosyal medyadaki yazışmalar ve görüşmeler aynı zamanda birer delildir. Artık çoğu ilişki yaşayan birey birbirleriyle olan iletişimini sosyal medya üzerinden kurduğu için boşanma davalarında sosyal medya kayıtlarının da mühim bir yeri oluyor. Peki, bu kayıtlar mahkemede yasal bir delil olarak sunulabilir mi? Yargıtay bu delilleri inceler mi? Bu tip deliller davacı ya da davalı tarafı haklı çıkarır mı? Cevap hem evet hem de hayır. Mahkemeler yalnızca Facebook, Twitter, İnstagram, Youtube ya da Whatsapp görüntü ve mesajlarını delil olarak kabul etmiyor. Bunu yetersiz delil sayıyor. Bunlar başlı başına bir şey kanıtlar nitelikte değil. Ancak bu demek değildir ki sosyal medya delili sunmak anlamsız.
Elinizde başka bir somut delil varsa bunlarla birlikte sosyal medya delillerini de mahkemeye sunabilir ve olumlu netice alabilirsiniz. Geçmişte bunun örnekleri yaşanmıştır, yaşanmaya devam etmektedir. Yani ana delil olarak kabul görmese de sosyal medya kontakları yan delil olarak sizin elinizi güçlendirebilir. Örneğin elinizde hem canlı bir tanığınız hem de sosyal medya delilleriniz varsa hakim sizin lehinize karar vermekte çekingen davranmaz. Kısacası bulabildiğiniz her delil sizin yasal olarak haklı çıkmanız için önemlidir.
Ancak sosyal medya delilleriniz ters de tepebilir. Örneğin kimi davalarda eşler birbirlerinin Facebook adreslerine (özel hayatın gizliliğini ihlal edip) girerek sanki 3. bir şahısla konuşuyor gibi konuşmalar ürettiğinden ve bunları mahkemeye sunduğundan hukuka aykırı delil adı altında işlem yapılmıştır. Veya eşinin başka insanlarla fotoğrafları varmış gibi bilgisayar hilesi kullanarak foto belge üreten kişiler hakkında da yine yasak delil adı altında cezai işlem uygulanmıştır.
Bundan dolayı seçeceğiniz sosyal medya delillerinde dürüst ve titiz olmanız sizin faydanıza bir davranış olacaktır. Bu konuda Yargıtay pek çok emsal karar vermiştir. Haklı durumda olsanız bile bu tür davranışlar sizi haksız kılabilir. Bu yüzden atacağınız adımlara, sunacağınız delillere ve en başında birlikte çalışacağınız avukata dikkat etmelisiniz. Unutmayın ki ne kadar haklı olursanız olun, eğer iyi bir avukatla haklılığınızı mahkemede ispatlayamazsanız sonuçlar beklediğiniz gibi olmaz.
Diğer Makaleler;
Günümüzde yaanan teknolojik gelimeler nda günlük hayatmzda haberleme arac olarak skça telefon uygulamalarn kullanyoruz. Özellikle pandemi sürecinde yüksek hzla büyüyen e-ticaret hacmi bu konunun hem hukuk dünyas açsndan hem de tüketici açsndan ele alnma zorunluluunu ortaya koymaktadr. Nitekim satc ve alc icap ve kabullerini bu uygulamalardan üzerinden mesajla yoluyla yapmaktadr.
Ayrca bu mesajlamalar sadece internet üzerinden yaplan alveriler konusunda tartmal deil. gerek i hukuku gerekse ceza hukukuna varana dek hukukun her alannda uygulama alan bulmaktadr.
Bu balamda elektronik ortamda kullanlan mesajlama uygulamalarndan üphesiz en popüler olan Whatsapp. Biz de Whatsapp bal altnda elektronik ortam üzerinden yaplan bu konumalar ele alacak, taraflar arasnda ortaya çkacak herhangi bir uyumazlk sonucunda bu konumalarn mahkemelerce delil olarak kabul edilip edilmeyeceini anlatacaz. Fakat yazmzn bal her ne kadar Whatsapp olsa da belirtilecek hususlarn kyas yoluyla whatsapp benzeri dier uygulamalar açsndan da geçerli olacan belirtmek isteriz.
Peki Whatsapp uygulamas üzerinden yaplan yazmalar delil nitelii tar m?
Öncelikle belirtmek gerekir ki hukukta deliller çeitli snflandrlmalara tabii tutulmutur. Fakat bu snflandrmalardan en önemlisini kesin delil ve takdiri delil snflandrmas oluturur. Kesin delil; mahkemeleri balayan, hakimin delil dorultusunda karar vermesini zorunlu klan ve vakann kesin olarak ispat edilmesine yarayan delillerdir. Kesin delil snfn; senet, kesin hüküm ve yemin olmak üzere 3 adet delil oluturur. Bunun yan keif, tank, bilirkii incelemesi gibi hakimin bal olmad takdiri deliller vardr. Hakim bu delilleri hukuki çerçeve de gerekçelendirmek suretiyle serbestçe deerlendirebilir.
Her ne kadar konuyu hukuk muhakemesi açsnda ele alyor olsak da hem Ceza Muhakemesi Kanunu hem de Hukuk Muhakemesi açsndan elde edilen delillerin mahkemeler tarafndan dikkate alnabilmesi için delillerin hukuka aykr olmamas gerekir. Hukuka aykr delil; hukuka aykr yollarla elde edilmi olan delillerdir. Bu deliller yukarda belirtmi olduumuz ve HMK açsndan kesin delil snfna girecek delillerden olsa dahi hukuka aykr delil niteliinde olacandan mahkemelerce dikkate alnmaz.
Yargtay'n elektronik ortamda e-mail yoluyla yaplan ve hukuka uygun olarak elde edilmi yazmalarn delil olarak kabul edilebilecei yönünde kararlar mevcut. Yargtay Hukuk Dairesi elektronik ortam da yaplan yazmalarn delil kabul edilecei yönündeki karar öyle;
"HMK'nun maddesinde "Uyumazlk konusu vakalar ispata elverili yazl veya basl metin, senet, çizim, plan, kroki, fotoraf, film, görüntü veya ses kayd gibi veriler ile elektronik ortamdaki veriler ve bunlara benzer bilgi tayclar bu Kanuna göre belgedir." yazldr. Bu düzenleme ile mail yazmalar da belge olarak kabul edilmitir. O halde, mahkemece mail yazmalar ve davac tarafndan yaplan ödemeler deerlendirilerek davacnn borçlu olup olmadna karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazl ekilde davann reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykr olup, bozma nedenidir."
Karar da görüldüü üzere Yargtay, elektronik ortamdaki veriler ve mailleri belge olarak kabul etmektedir. Bu durumda Whatsapp uygulamas üzerinden yaplan konumalarda elektronik ortamda yapldndan delil tekil edecei kanaatindeyiz. Nitekim baz görüler maillerin, Whatsapp ve benzeri uygulamalardan ayr tutulmas gerektiini savunmakta, bu kararlarn Whatsapp ve benzeri uygulamalardan yönünden geçerli olmadn ileri sürmektedir. Fakat hukuka uygun olarak elde edilmi Whatsapp konumalarnn delil olarak kabul edildii bir çok Yargtay kararlar da bulunmaktadr. Örnein Yargtay monash.pw Dairesi tarafndan verilen;
Tüm imza yetkileriniz kaldrlm olup; irket adna imzanz kullanmanz halinde, hukuki ve cezai takibat yapma hakkmz sakldr." gerekçesi ile feshedildiinin bildirildii görülmü olup, her ne kadar davac taraf feshe dayanak yaplan whatsapp konumalarnn delil olarak kullanlamayacan belirtmi ise de; bahsi geçen konumalarn davacnn da aralarnda bulunduu konuma grubunda geçtii, grubun baka bir üyesi ve dier bir çalan tarafndan yetkililere iletildii anlalm, konuma içerikleri göz önünde bulundurulduunda grubun dnda bulunan ve hakknda konuulan çalanlarn, özellikle K1 ve K3, davac ile ayn ortamda çalmalarnn beklenemeyecei böylelikle meydana çkan konumalarn iyeri ortamnda huzursuzlua ve olumsuzlua sebebiyet verecei, bu deerlendirme ile birlikte konumalarn ele geçirilme biçimi ve darya kapal olan whatsapp konuma gurubunda geçmi olmas göz önünde bulundurularak her ne kadar bu konumalar hakl sebeple fesih nedeni olmasa bile en azndan geçerli sebeple fesih kayna olabilecei kanaatine varld'' gerekçesiyle davann reddine karar verilmitir..
Sonuç olarak whatsapp ve benzeri uygulamalar yoluyla elektronik ortam da yaplan yazmalar mahkemelerce delil olarak deerlendirilirler. Bu husus gayet açktr fakat bu nokta da dikkat edilmesi gereken konu delilin hukuka uygun olmas gereksinimidir. Nitekim yukarda defaatle belirtmi olduumuz gibi delilin hukuka aykr olmas halinde katiyen mahkemelerce dikkate alnmayacaktr. Whatsapp yazmalarnn nasl hukuka uygun elde edinilecei konusunda herhangi bir kanun hükmü yoktur. Fakat Yargtay kararlarnda; "delili sunmak isteyen kii, delil olarak sunulmak istenen Whatsapp konumasnn taraf olmal ve yazma kaydnn kendisi tarafndan alnm olmas gerekir.Ayrca bu konumann kiilerin özel hayatnn gizliliini ifa edecek nitelikte olmamaldr." diyerek hangi konumalarn hukuka uygun delil olarak kabul edilecei yönünde kriterleri ortaya koymutur.
Bu noktada belirtmek gerekir ki Yüksek Mahkemeler 'in delili sunan tarafn konumalarn bizzat taraf olmas dahi, delilin hukuka aykr saylmasnn hakkaniyete uygun olmayaca gerekçesiyle delil olarak kabul ettii kararlar da mevcuttur.
Bu nedenlerle daval iverenden bu kadar ar hakaret ve ilacn kötülemeye yönelik yazmalar sonrasnda i ilikisini sürdürmesini beklemek hakkaniyete aykr olup, bu yazmalar salt kiisel veri niteliinde kabul ederek delil olarak kullanlmayacan varsaymak iverene açk bir hakszlk saylacaktr. Tüm bu nedenlerle iveren tarafndan usule uygun ekilde yaplan feshin hakl olduu deerlendirilerek mahkemece verilen hükmün yerinde olduu kanaatine varldndan dairemizce davac tarafn istinaf talebinin reddine karar verilmitir.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
AUTHOR(S)
Yigit Yildiz
Neziroglu Law Firm
Muhammed Küçük
Neziroglu Law Firm
POPULAR ARTICLES ON: Litigation, Mediation & Arbitration from Turkey
Gowling WLG
While the court found that the lawyers had provided negligent advice, it did not accept that the negligent advice had caused any loss to the former owners.
Myerson Solicitors LLP
If, as a business, you find yourself in a position where one of your customers is disputing a debt owed to you, there are a few steps you can take to try and recover the debt.