Yavuz Sultan Selim Ilber Ortaylı

kaynağı değiştir]

Ana madde: Büyük Mısır Seferi

Büyük Mısır Seferi, Osmanlı İmparatorluğu ile Memlûk Devleti arasında Ağustos 1516 ile 22 Ocak 1517 tarihleri arasında Orta Doğu'da gerçekleşmiş olan bir dizi savaştır. Safevîler için Doğu Cephesi'ndeki Bıyıklı Mehmed Paşa’ya yardım için yola çıkan Osmanlı padişahı I. Selim, henüz yoldayken Koçhisar Muharebesi’nde Safevî ordusunun bozulması ve Memlûkler'inKuzey Suriye’de yığınak yapmaya başlaması üzerine güneye yönelerek, yaklaşık beş ay kadar süren bu savaşı başlatan taraf olmuştur. Bu sefer sırasında meydana gelen Mercidâbık, Gazze, Ridâniye ve son olarak Kahire muharebelerinde bozguna uğrayan Memlûk Devleti, ardından tamamen Osmanlılar tarafından ilhak edilmiş; Suriye, Filistin, Hicaz ve Mısır toprakları ele geçirilmiştir.

Mercidabık Savaşı[değiştir kaynağı değiştir]

Şehzade Ahmed'in hükümdarlığını tanımayan yeniçeriler, bununla kalmayıp içlerinde devlet ileri gelenlerinin evlerinin de olduğu birçok evi talan etti. Yeniçeriler, Selim'e sadakat göstererek onun gelmesi ve veliaht olması gerektiğinde ısrar etti. Bunu haber alan Ahmed Anadolu'ya döndü. Selim karşıtları bunun üzerine Şehzade Korkut'u hükümdar yapma düşüncesiyle kendisini acele İstanbul'a davet ettiklerine dair haber yolladılar. Bunun üzerine İstanbul'a gelen Korkut'a yeniçeriler hürmet gösterse de, Selim'den başkasını istemediklerini söylediler.^[19] Bu durum üzerine zor duruma düşen ve artık hükmü ve nüfuzu kalmayan Bayezid Selim'i İstanbul'a davet etti. Bayezid başlangıçta saltanattan çekilmeye yanaşmayarak Selim'i Şah İsmail üzerine yapılacak sefere serdar tayin etmeyi teklif etse de Selim ordunun başında hükümdarın bulunması gerektiğini söyleyerek bu teklifi reddetti. Bayezid oğlunun hükümdar olma isteği ve asker ile bazı devlet adamlarının Selim'den taraf olduğunu görünce saltanatı Selim'e terk etti (Safer 918/Nisan 1512).^[10][18] Selim'in cülusu da 23 Mayıs'ta gerçekleşmiştir.^[20][21]

Bayezid tahttan çekilip istirahat edeceği Dimetoka'ya gitmek üzere yola çıksa da Dimetoka'ya varamadan Çorlu civarında ansızın öldü. Bu konuda kayıtlar Bayezid'ın; yolda giderken hastalandığından ya da ihtiyarlığından ötürü eceliyle öldüğünü söylese de, Tacü't-Tevarih'te zehirlenmek suretiyle öldüğünden bahsedilmektedir. Ayrıca Şehzade Ahmed, Memlûk Sultanına yazdığı mektupta babası Bayezid'ın hastalanarak öldüğü duyurulduktan sonra halk arasında vefatının oğlu Selim tarafından yapıldığı görüşünün yaygın olduğunu yazmıştır.Kaynak hatası: etiketi için kapanışı eksik (Bkz: Kaynak gösterme)

Yavuz'un yanındaki devlet adamlarının lisanından Ahmed'e mektuplar yazılarak, şehzadelerin ve VeziriazamKoca Mustafa Paşa'nın öldürülmesinden ve kendilerinin zor durumda olduğundan sözde şikayet etmişler ve Şehzade Ahmed'i ilk çarpışmada kendisine iltihak edeceklerine inandırmışlardı. Bunun üzerine Ahmed Bursa üzerine yürümüş fakat Yenişehir Ovası'nda yapılan mücadeleyi kaybetmiştir. Daha sonra esir edilen Ahmet de Kapıcıbaşı Sinan Ağa'ya boğdurtturulmuştur. Devlete isyan suçunun had cezası olarak idam olunan Şehzade Ahmet, böylece 38 gün önce idam edilen kardeşi Şehzade Korkut'la aynı kaderi paylaşmıştır. Bu yolla Selim tahtın tek hakimi konumuna gelmiştir (Ocak 1514/Şevval 918). Sadece Şehzade Ahmed'in Kasım adındaki oğlu Memlükler'e iltica etmiş ve Murad adındaki diğer oğlu ise Şah İsmail'in yanında bir süre kalmıştır. Murad, İran'da sancak beyi derecesinde bir hizmetteyken ölmüştür.^{[14][15][22][23][24]}

İran Seferi[değiştir kaynağı değiştir]

1. Ayşe Hafsa Valide Sultan - I. Süleyman, Hatice Sultan, Fatma Sultan ve Hafsa Sultan'ın annesi.
2. II. Ayşe Hâtûn - Şah Sultan, Beyhan Sultan ve Hafize Sultan'ın annesi.

Not: I. Selim'in dört eşi olduğu belirtilmektedir.^[63]

Erkek çocukları[değiştir

Yavuz Sultan Selim ile Şah İsmail neden savaştı? İlber Ortaylı, Gündem Özel'de anlattı

İlber Ortaylı ile Gündem Özel, Türkiye'ye ve dünyaya yön veren tarihsel portreleri tartışmaya devam etti. Dünya tarihine damgasını vurmuş Moğol İmparatoru Cengiz Han'ı, diğer imparatorlardan farklı kılan özellikler neydi? Osmanlı Devleti'nin temellerini atan Osman Gazi, devraldığı toprakları üç katına nasıl çıkardı? Roma tarihinin "Büyük Konstantin"i, İstanbul'u başkent yaparak kentin kaderini sonsuza dek nasıl değiştirdi? Yavuz Sultan Selim ile Şah İsmail arasındaki çekişmenin temelinde ne vardı? Medeniyetler çatışması mı yoksa ekonomik kaygılar mı? Deniz Bayramoğlu sordu, Tarihçi-Yazar Prof. Dr İlber Ortaylı yanıtladı.

Yayın Tarihi: 07.12.2018Yayın Saati: 21:00

facebook.com/cnnturkprogram

nest...

81219 81220 81221 81222 81223