Yenidoğan Ishal Nasıl Geçer

Bebek ve çocuklarda ishal neden olur?

İshal 5 yaş altı çocuklarda sık karşılaşılan bir problemdir. Özellikle çocukların çoğu yılda en az iki kez ishal atağı geçirir. Gelişmekte olan ülkelerde ise tekrarlayan ishal atakları oldukça sıktır. İshalin sık tekrarlaması çocukluk çağında büyüme gelişmeyi etkilediği için oldukça önemlidir. Ani gelişen ishal ataklarında ise sıvı kaybı olduğu için özellikle hastaneye yatışların en sık nedenlerinden biri olmaktadır.

Bebek ve Çocuklarda Dışkılama Sıklığı Nasıldır?

Çocuklarda normal dışkılama sayısı ve kıvamı yaşına ve beslenme şekline göre farklılıklar gösterir. Normalde bebekler ilk aylarda anne sütü ile beslendiği için günde 3-8 kez sulu bir kaka yapabilir. Takiben ek gıdaların başlanması ve normal beslenme düzenine geçilmesi ile birlikte kaka sayısı her gün ve gün aşırı ve katı kıvamlı şekle döner. Büyük çocuklarda ise barsak alışkanlığı farklılık gösterir. Bazı çocuklar her beslenme sonrası bazıları ise gün aşırı tuvalete gider.

İshal Nedir ve Neden Olur?

İshal normal düzeninden farklı olarak kaka sayısının artması (sıklıkla üçten fazla) ve kıvamının sulanması olarak tanımlanır. Çocuklarda beslenme hataları (fazla meyve suyu içilmesi),diş çıkarma, alerji, antibiyotik kullanımı, doğuştan gelen hastalıklar, solunum yolu enfeksiyonu gibi pek çok değişik nedene bağlı ishal olsa da en sık neden barsak enfeksiyonlarıdır.

Gerçekten de ishal çocukluk çağının sık görülen enfeksiyonlarından biridir. En sık enfeksiyon nedeni ise virüslerdir. Özellikle gelişmiş ülkelerde ishallerin %70-80’inden virüsler sorumdur. Geri kalan %10-20’inde bakteriler ve %10-20’sinde ise parazitler sorumlu olur. Enfeksiyonlar nedeniyle olan ishaller sıklıkla kısa sürer. Akut ishal atağı olarak adlandırılır. Bazen ishal süresi 2 haftadan uzun süre devam eder. Bu durum ise kronik ishal uzamış ishal olarak tanımlanır.

İshal Belirtileri Nelerdir?

Tabi ki ilk belirti kaka sayınsının artması ve kıvamının sulanmasıdır. İshale neden olan etkene göre karın ağrısı, kusma, ateş ve iştahsızlık da tabloya eşlik edebilir. Bir süre sonra kusma ve ishalin etkisiyle vücutta su kaybı gelişir. Su kaybı bulguları ağız içi, dil ve ciltte kuruluk, bıngıldakta çökme, halsizlik, idrar miktarında azalma, idrar renginde koyuluk, idrar yapmama, gözyaşının olmaması ve kilo kaybı gibi bulgulardır.

İshalde Hangi Testler Yapılmalıdır?

Çocuğunuzun belirti ve fizik muayene bulgularına göre doktorunuz bazı testler isteyebilir. Sıklıkla akut ishalde kakanın mikroskobik ve antijenik testleri (Rotavirüs, Adenovirüs vb) ile kakanın kültürünün yapılması yeterli olur. Bunlar dışında eğer ishale bağlı sıvı kaybı belirtileri varsa o zaman bazı kan testlerinin de yapılması gerekir. Eğer ishal 14 günden fazla devam ederse daha ileri testlerin yapılması gerekir.

Bebeklerde İshal Tedavisi Ankara

1-Sıvı Tedavisi: İshali olan hastanın en önemli tedavisi sıvı tedavisidir. Esas amaç sıvı kaybının yerine konmasıdır. Gelişen sıvı kaybının derecesi ise ishal tedavisinin nasıl yapılacağını belirler. Çocuklarda sıvı kaybının derecesi kusma ve ishalin sıklığına, sıvı alıp alamamasına ve muayene bulgularına göre saptanır. Bu bulgulara göre çocuklarda hafif, orta ve ağır derecede sıvı kaybı olabilir.

Tedavide hafif ve orta vakaların sıvı açıkları ağızdan kapatılabilir. Bunun için özel olarak hazırlanan elektrolitli sıvılar (ORS-oral rehidratasyon sıvısı) kullanılır. Sıvı kaybının derecesine göre bazen ilk 4 saat içinde daha yüksek miktarda olacak şekilde bazen de her kaka yapması sonrası ağızdan doktorunuzun tavsiye ettiği miktarda ORS sıvısı ile takviye yapılır. Ama ağır sıvı kaybı olan hastalara damardan serum verilerek sıvı açıkları kapatılması gereklidir.

2-Beslenme: İshalde beslenme hiç kesilmemelidir. İlk 6 ay eğer bebeğiniz ishal olduysa anne sütü ile beslemeye devam etmeniz gerekir. Anne sütü özellikle içindeki koruyucu antikor nedeniyle ishalden korumakta ve aynı zamanda iyileşmeyi hızlandırmaktadır. Bebeğiniz altı aydan büyük ise yine anne sütü ile beslenmeye devam edilmelidir.

Eğer bebeğiniz anne sütü almıyor mama kullanıyorsa ishal sırasında gelişen hafif bir laktoz yetersizliği nedeniyle bazen bebeğinizde barsak sancıları olabilir. Bu durumda kısa bir süre doktorunuzun önerisi ile laktozu azaltılmış mama kullanmak faydalı olabilir. Bunun dışında hafif ishali olan çocukların normal şekilde beslenmeye devam etmesinde sakınca yoktur. Sadece fazladan sıvı gıda alması yeterli olur. Ama ishal orta derecede ise bazı gıdalar beslenmeye eklenebilir. Bunlar pirinç, patates, muz, yoğurt, yoğurt çorbası vb gıdalar olabilir.

3-İlaç Tedavisi: İlk olarak tabi ishalde barsak florası bozulduğu için florayı düzenleyen yararlı barsak bakterilerini içeren damla veya toz probiyotik ilaçlarının kullanılması ishalin süresinin kısalmasına faydası olabilir. İshal tedavisinde bunun dışında kullanılacak ilaçlar için özellikle doktorunuzun onayı olması gerekir.

Gerekli durumlarda kaka testi sonucunuza göre eğer ishalin nedeni bakteri veya parazit olarak saptanırsa doktorunuzun önerisi ile antibiyotik veya diğer ilaç tedavilerinin kullanılması gerekir. Viral barsak enfeksiyonlarında kesinlikle antibiyotikler kullanılmamalıdır. İshal ile birlikte ateş varsa ateş düşürücüler çocuğunuzun ayına ve kilosuna uygun şekilde yine doktorunuzun önerisi ile kullanabilirsiniz.

İshal Durumda Doktora Ne Zaman Gidilmelidir?

1. Su kaybını gösteren bulgular varsa (idrar miktarında azalma, koyu renkli idrar yapma, sekiz saat idrar çıkımı olmaması, ağız kuruluğu, gözyaşı olmaması).
2. Şiddetli 3’den fazla kusma olursa.
3. Kakada kan varsa.
4. 39 C üstü ateş olursa.
5. 24 saat içerisinde 10 kez ishal olursa.
6. Halsizlik gelişti ise.
7. Üç ayın altındaki bebeklerde ishal ve ateş olursa.
8. Çocuğunuz çok halsiz görünüyorsa.
9. Çocuğunuzun bağışıklık sistemini zayıflatan bir hastalığı varsa (orak hücreli anemi, hiv, kanser vb) veya ilaç ( kortizon gibi) kullanıyorsa.
10. İshal ile birlikte ateşi 3 günden fazla devam ederse
11. İshal ile birlikte 40 C ateş olursa
12. İshal 14 günden uzun sürerse.

İshalden Korunmak İçin Ne Yapmak Gerekir?

1-El temizliği çok önemlidir. Muhakkak ellerinizi sık sık yıkayın.

2-Bebeğinizin alt değişimi, beslenmesi, yiyeceklerin hazırlanması öncesi ve sonrası ellerinizi yıkayın.

3-Bebeğinize mama hazırlarken ellerinizi temiz tutun.

4-Mama için kullandığınız suyun temiz olmasını sağlayın.

5-Kullandığınız biberonları sabunlu su ile yıkayıp kaynatın suda 5 dakika tutun.

6-Bebeğiniz için hazırladığınız gıdaların ve malzemelerin temiz olmasını sağlayın.

7-Çabuk bozulabilecek gıdaları hemen dolaba kaldırın.

8-Sıcak havalarda hazır gıda tüketmekten kaçının.

9-Yetersiz pişmiş et, tavuk ve balık yemeyin.

10-Çiğ sebze ve iyi yıkanmamış salataları yemeyin.

11-Mutlaka temiz su kullanın, musluk suyu kullanmayın.

12-Sokak satıcılarından yiyecek almayın.

13-Çocuğunuza el yıkamayı öğretin.

14-Bebeğinizi anne sütüyle beslemeye çalışın.

Dünyada her yıl yaklaşık 5 milyon insanın ishal nedeniyle hayatını kaybettiği ve bunların %80'ini süt çocuklarının oluşturduğu söylenebilir. Diğer yandan özellikle gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkelerde çocukların yaklaşık %15'i ishal nedeniyle 3 yaşından önce hayatını kaybeder ve bu ülkelerde ishal yaşamı tehdit eden ciddi problemlerden biridir. Bu sağlık probleminin yeterli beslenemeyen çocuklarda daha sık görüldüğü ve çok daha ağır seyrettiği söylenebilir. Dolayısıyla bebekte ishal problemi ile karşılaşmamak için sağlıklı beslenme alışkanlıklarına uyulması ve bebeğin her durumda ishal belirtileri yönünden izlenmesi gerekir. 

Bebeklerde ishal nasıl kesilir?

• 6 aydan küçük olan ve yalnızca anne sütü alan bebekte ishal meydana gelmişse emzirmenin daha sık aralıklarla gerçekleştirilmesi gerekir. Henüz ek besine geçilmemiş olsa dahi bu dönemde ishal problemini kesmek için bebeğinize kaynatılmış soğutulmuş ılık su verebilir, sıvı dengesini destekleyebilirsiniz. 
• Bebek ek besin alıyorsa her sulu dışkıdan sonra bol sıvı verilmesi gerekir. 2 yaşın altındaki bebeklere 1 çay bardağı, 2 yaş üzeri çocuklara ise 1 su bardağı sıvı verilmesi yeterlidir. 
• Ek besin alan bebeklerin aynı zamanda çorba, yoğurt, taze sıkılmış meyve suyu (şeftali, elma, havuç) gibi besinler tüketmesi önemlidir. 
• İshal problemi yaşayan bebeklerde dışkı kıvamı normale döndükten sonra dahi 2 hafta süreyle sıvı tüketimine özen gösterilmesi, bebeğin günde 6 öğün olacak şekilde az aralıklarla ve sık beslenmesi gerekir. 

Bebeklerde ishal rengi önemli olmaksızın sulu dışkılama 3 günden uzun sürmüş, ishalde kan veya koyu lekelenmeler görülmüş ve kusma problemi olmuşsa mutlaka acil sağlık müdahalesi gerekir. 

Bebeklerde ne ishal yapar?

• Bebeklerde ishal meydana gelmesinin en önemli nedenleri beslenme bozuklukları, bağırsak enfeksiyonları, besin zehirlenmeleri, antibiyotik kullanımı ve alerjik nedenler şeklinde sıralanabilir. 
• Özellikle süt çocuklarında beslenmenin yaşa ve ihtiyaca yönelik olmaması ishal problemine yol açabilir. Bebeğin gereğinden fazla beslenmesi, yaşına uygun olmayan besinler tüketilmesi ve ek gıdaya geçiş süreci bebeklerde beslenmeye bağlı ishal problemine yol açan en büyük nedenlerdir. 
• Antibiyotik ilaç kullanımına bağlı ishal problemi de bebeklerde sıklıkla karşılaşılan semptomlardan biridir. Eğer herhangi bir amaçla bebeğinize antibiyotik tedavisi uygulanıyorsa doktorunuzdan tedavi süreci hakkında bilgi almanız ve bebeğinizi kritik ishal belirtileri yönünden izlemeniz gerekir. 

Yetişkinlerde görülen ishal besin bozuklukları, hava şartları gibi birçok etkenlere bağlı olurken bebeklerde belirli dönemlerde ishal görülmesi de normal bir durumdur. Bebeklerin bünyesi yetişkinlere göre de zayıf olduğu için ishal gibi bir durumda çok su kaybeder. Ateşlenme ile beraber bu kayıp giderek artar. Uzun süreli ishal durumunda sıvı kaybı da artacağı için bebekler muhakkak doktora götürülmeli ve bebeklerde ishal neden olur sorusuna doktorla birlikte yanıt aranarak gerekli tedaviler uygulanmalıdır. Bebeklerde ishal nasıl geçer ve ishale ne iyi gelir sorusunun yanıtı ebeveynler için önemlidir. Evde uygulayabileceği yöntemlerle ishali durdurabilirler. İşte bebeklerde ishal ilacı ve bitkisel yöntemler.

BEBEKLERDE İSHAL NASIL GEÇER?

Bebeklerde ishale ne iyi gelir? Sorusunun yanıtını merak edenler için bir liste hazırladık. Bu önerileri uygulayarak bebeğinizdeki ishal sorununu çözebilirsiniz. Yöntemler bitkisel ve doğal olduğu için bebeğiniz için daha yararlı olacaktır. Her ihtimale karşı doktor önerisi ile kullanmanız tavsiye edilir. Bebeklerde alerji sorunu ortaya çıkabilir.

Bebeklerde ishali kesmek için ne yapmalı? İşte önerilen yöntemler…

• İshale yakalanan bebeklerin tedavisinde en önemli konu temizlik yani hijyendir. Anne veya babanın kişisel temizliklerine oldukça önem vermesi gerekir. Örneğin; bir anne evde bebeğin altını temizledikten sonra ellerini yıkamalı ondan sonra bebeğe dokunmalıdır. Biberon ve emzikler sık sık sıcak suda bekletilmelidir. Baba ise işten geldiği zaman ellerini ve yüzünü sabunla yıkamalı ondan sonra bebeğe dokunmalıdır.
• Anne sütünü hiç kesmeden devam ettirilmelidir. Bebek anne sütüyle mikroplara karşı savaş verir ve sıvı kaybını önler. Anne sütü haricinde diğer sütler verilmemelidir. Onun yerine 6 aydan sonraki bebekler için çorba, doğal yoğurt, pirinç unu maması verilebilir.
• Elma ve muz ishale iyi gelen meyvelerdir. Bebeğinize belirli miktarlarda bu meyvelerden verebilirsiniz. Sebzeleri içinde patates ishale iyi gelir. Patatesi haşlayarak koyu kıvama getirin. Püre şeklinde bebeğinize verebilirsiniz. İshale iyi gelen diğer bir sebze havuçtur.
• Halk arasında en bilindik yöntem siyah çaydır. Şekersiz çayı içirerek ishali önleyebilirsiniz.

BEBEKLERDE İSHAL NEDEN OLUR?

Bebeklerdeki sindirim sistemi henüz besinlere karşı hazır olmadığı için ishal vakasının görülme olasılığı yüksektir. Ayrıca bağışıklık sistemindeki güçsüzlük kolay hastalanmalara yol açtığı için ishal de hastalığın belirtisi olarak ortaya çıkar.

Bebeklerde ishal belirtileri kusma, ateş, halsizlik, huzursuzluk, sürekli ağlama gibi durumlarla kendini gösterebilir. Diğer yandan şu etkenler ishale neden olur:

• Parazitler
• Antibiyotikler
• Kulak Enfeksiyonu
• Meyve Suyu
• Gıda Hassasiyeti
• Zehirlenme

BEBEKLERDE İSHAL ÇEŞİTLERİ

Bebekler yetişkin insanlara göre farklı şekilde ishal olurlar. Bebeklerde belirli dönemlerde görülebilirken yetişkinlerde belirli sebebe bağlı olmayan birçok etkene göre ishal olabilirler. Bebeklerde ishal çeşitleri; rota virüsü kaynaklı ishal, soğuk algınlığı hastalıklarına bağlı ishal, anne sütünün yaramamasına bağlı ishal, yiyecek ve içeceklere bağlı ishal olmak üzere sınıflandırılabilirler. Bunlar arasında en tehlikelisi rota virüsüne bağlı zehirli ishaldir. Bebeği susuz bırakarak ölüme kadar yol açabilir. Bebeklerin belirli dönemlerdeki aşıları düzenli olarak yapılmalıdır.

BEBEKLERDE İSHAL TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?

Bebekler ishal dönemimde çok su kaybederler. İlk önce sıvı dengesini korumak önemlidir. Yenidoğan bebeklerde ishal görülmesi normaldir. Yenidoğan bebeklerde dışkılama günde 7-8'e kadar çıkabilir. Sürekli devam eden ishal olursa doktora başvurulması gerekir.

Anne sütü alan bebekler daha çok emzirilmeli, anne sütü almayan bebeklerde ise su tüketimi arttırılmalıdır. Bebekler bu dönemde suyun tadını sevmeyebilirler. Bazı bebekler hiç su içmeyebilir. Böyle durumda mama ya da ek gıdaların içindeki su miktarı arttırılabilir. Örneğin; pirinç unu yapılırken su miktarı normale göre biraz daha arttırılabilir.

Bebeklerde mide bulantısı ve kusma gibi durumlar oluşabilir. Bu durumda yemek yemeye zorlanmamalı, ara öğünler uygulanarak azar azar yemekler yedirilmelidir. Bu sayede kilo kaybının önüne geçilmiş olunur.

BEBEKLERDE İSHAL İLACI

Bebeklerin ishalini kesmek için doktor kontrolünde tavsiye edilen ishal kesen mamalar kullanılabilir. Düzenli saatlerde kullandığınızda ishal duracaktır.

BEBEKLERDE İSHAL KAÇ GÜN SÜRER?

Bebekler ishale kolay yakalandığı gibi çok kısa sürede de kurtulabilmektedirler. Genel olarak bebeklerde ishal 1 ila 3 gün içerisinde geçebilmektedir.