Yenidoğan Memede Uyuma
Acemi annelere emzirme rehberi
- Bebeğim memede huzursuz. Kavgaediyor. Sebebi ne olabilir?
- Bebeğinizi sadece emziriyorsanız; huzursuzluğunun sebebi sütünüzün tazyikli gelişi olabilir. Bazı annelerin sütleri hızlı gelebilir ve bebek bu akışla baş etmekte zorlanabilir. Emzirirken dik oturmak yerine biraz daha geriye yaslanarak emzirmeyi veya emzirmeden önce sütünüzü birkaç dakika sağıp, daha sonra emzirmeyi deneyebilirsiniz. Eğer bebeğinize biberon da veriyorsanız; huzursuzluğun sebebi biberonun akışıyla anne sütün memeden gelişinin farklı olması nedeniyle memeden gelen sütü yetersiz bulması olabilir.
- Bebeğimin dilinin üstü bembeyaz.Süt emdiği için mi? Kendiliğinden gidermi?
- Kaynayıp soğutulmuş suyla ıslattığınız bir tülbentle silin; eğer beyazlık geçiyorsa sütten dolayıdır, sonraki emzirmelerde temizlemenize gerek olmaz. Ancak sildiğiniz zaman geçmiyorsa pamukçuk olabilir. Hekime başvurmalısınız.
- Bebeğin doyduğunu nasıl anlarım?
- Doyduğunu anlamanın en kolay yolu günlük olarak kirli bezlerini takip etmek. İlk bir ay içinde günde en az üç-dört tane 1 TL'lik bozuk para büyüklüğünde kakalı bez, ilk aydan sonra da günde ortalama 5-6 çişli bez alıyorsanız yeterli süt aldığını düşünebiliriz. Aylık kontrollerindeki kilo, boy, baş çevresi ölçümleri ve hareket, davranışlarındaki gelişimler de yeterli beslendiğinin göstergesidir.
- Bebeğim sadece emerek uyuyor.Onu başka türlü nasıl uyutabilirim?
- Sizin ve bebeğinizin bu durumdan bir şikayeti yoksa, memede uyumasının bir sakıncası yok. Ancak onu kendi yatağında uyutmaya alıştırmak istiyorsanız, emzirmenin sonunda uykuya dalmadan hemen önce yatağına koymayı deneyebilirsiniz. Fakat ilk üç ay, sürekli sizi istemesi, yatağına koyduğunuz anda ağlaması çok normal. Kendi kendine uyuma alıştırmalarını ilk üç ay içinde denemeniz zaman kaybı olabilir.
- Yeni doğum yaptım. Bebeğimindoymadığını hissediyorum. Sütümü nasılartırabilirim?
- Süt artırmanın en hızlı ve etkili yolu memeleri sürekli boş tutmak; yani sürekli emzirmek ya da bebeğinizi emziremiyorsanız sağmaktır. Ancak yeni doğan çoğu bebek sürekli olarak annesinin memesini emmek ister. İlk aylardaki bu memeye yapışık olma hali, annelere sütlerinin yetmediğini düşündürür ki, genellikle yanıltıcıdır. Bebek sürekli emerek ihtiyacı olan sütü annesinin üretmesini sağlar. Dolayısıyla yalnızca "çok emmek istemesi" bebeğin doymadığının işareti olmayabilir.
- Yeni doğum yaptım. Bebeğimi nekadar sıklıkla emdirmeliyim?
- Bebeğiniz istediği her an... Eğer uyuyorsa iki-üç saatin sonunda mutlaka uyandırarak günde en az 10-12 kere emzirmelisiniz.
- Bebeğim çok iyi emiyor. Bazılarıarada su ver diyor. Su vermeli miyim?
- Anne sütünün yüzde 90'ı sudan oluşur. Yalnızca anne sütü alan bebeklerin ilk altı ay boyunca ekstra suya ihtiyaçları yoktur. Hatta verilecek miktara göre bebekte hayati risk dahi gelişebilir. Yarım çay kaşığı bile, bebeklerin mide kapasitelerinin önemli bir bölümüne tekabül eder. İlk altı ay, sıcak havalarda dahi su verilmemesini, sık sık emzirilmesini tavsiye ediyoruz.
Bebeğin Memeye Duyduğu Aşk
Bebek anne karnındaki güvenli, sakin ve sıcak ortamından ayrılışıyla birlikte dünyaya geldiği andan itibaren ses, ışık ve hissettiği sıcaklık farkına karşı tepki verir. Bu ortam bebek için büyük bir kaos oluşturur. Bebek, bu bilinmez ve ürkütücü görünen dünyaya annenin güven veren kolları ve anne memesinin onu besleyici/doyurucu etkisi ile uyum sağlamaya başlar. Bu sebeple emzirme sadece bebeğin büyüme ve gelişimi sağlamakla kalmamaktadır.
Bebeğin Dünya ile İletişimini Sağlayan Anne ve Anneye Ait Olan Meme ile İlişkisi:
Bebeğin memeye duyduğu aşktır.
Bebek memeyi kendisinin bir parçası olarak görür. Onu sever okşar ve ısırır.
Bebek memeyi kaybetmesi ve ona ulaşamaması ve onu reddetmesi tamamen anne ile olan ilişkisine bağlıdır.
Anne ilk 0-4 ay arasında bebeğin her zaman yakınında olmalı ve her ağladığında bebek memeye ulaşmalıdır.
Bebek ilk aylarda sıklıkla uyanır ve annenin yanında olmasını ister.
Annenin bebeğe olan ilgisi ve sevgi yatırımı ile bebek dünyaya da yatırım yapmaya başlar.
Anne bebeğin aşırı ağlamalarına göğüs germelidir. Eğer anne ağlamaya dayanamıyorsa sakinleşmek için kendine zaman ayırmalıdır.
Bebek annenin olumsuz duygular beslemesini kendisi yüzünden olduğunu algılar ve hisseder.
Bebek annenin olumsuz duygularından ya da gerginliğinden etkilenir. Bu duygularla anneyi ve memeyi ruhsal olarak kendisinin yok ettiğini ve memeyi/anneyi kaybettiğini hisseder.
Annenin Bebekle Olan İletişiminde Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar;
Bebeğinin olduğunu öğrendiğiniz andan itibaren onu istediğinizi ve ona karşı hissettiğiniz olumlu duyguları içsel olarak yaşamalısınız.
Bebeğinizle olan ilişkiniz ilk aylarda meme aracılığı ile olacaktır.
Onunla geçirdiğiniz anlarınızı yaşamınızdaki diğer rollerden (eş, iş kadını, v.b.) sıyrılarak onun yanında olmanız önemlidir.
Yaşadığınız olumsuz duygular var ise bu süreçte yardım almaktan kaçınmayın.
Bebeğinizi Emzirirken;
Göz teması kurmalı
Onu güvenle sarmalısınız.
Bebekler için sabitlik ve devamlılık hayati önem taşır. Bu şekilde dünyaya karşı güven duymaya başlar. Bu nedenle,
Emzirme saatlerinizin düzenli olması önemlidir.
Uyku saatlerinin, beslenme saatlerinin rutin olarak devamlılığı önemlidir.
Bebeği tutuş şeklinizin hep aynı olmasına dikkat etmelisiniz.
Bebeğinize her gün masaj yapmaya çalışın bu ilişkinizi güçlendirirken onun rahatlamasını sağlayacaktır.
Bebeğinizle mutlaka konuşun. Ona olan duygularınızı onunla paylaşın.
Onun rahat olacağı sakin ve güvenli bir ortam yaratın.
Ona değerli olduğunu ve güvende olduğunu sıklıkla tekrar edin.
Bebeğin dünya ile ilk bağını kuran memenin annenin bir uzantısı olması ve bebeğin bu aşk ile bağlandığı nesnenin kendine ait olmamasıyla yaşadığı yanılsama ve çatışmanın sağlıklı bir şekilde atlatması kişinin psikolojik yapılanması için önemli bir detaydır. Annenin bebeği ile olan ilişkisinde değer verdiği yukarıda bahsettiğimiz birkaç nokta ise bebek için hayati önem taşımaktadır. Unutulmamalıdır ki bebeğin dünyası anne ile başlar ve baba ile renklenip çeşitlenir. Bu nedenle bebeğinizle kuracağınız ilişkiniz onun hayatla ilişkisini şekillendirecektir. Sevgi ile kalın…
Gözde ERDOĞAN ŞAHENK