İshal her yaştan bireyin yaşamının bir döneminde geçirdiği sağlık sorunlarından biridir. Birçok nedenden kaynaklı yaşanan ishal tıp literatüründe diyare olarak da adlandırılır. Kişide sık sık tuvalet ihtiyacı yaratan diyare bu yönüyle günlük yaşamın kalitesinin düşmesine de neden olur. Genellikle kısa süre zarfında kendi kendine geçebilen bu rahatsızlık bazı durumlarda da akut ishal veya kronik ishal olarak yaşanabilir. Genellikle özel bir tedavi gerektirmeyen, sıvı alımı ve doğru besinlerin tüketilmesiyle önlenebilen ishal için yapılabilecekler basittir. İşte “İshale ne iyi gelir?” sorusunun yanıtı ve evce bulabileceğiniz çözümler.
Diyare olarak da adlandırılan ishal, bağırsak hareketlerinden dolayı sık sık yumuşak ve sulu dışkılama durumudur. Genel olarak birkaç günde kendi kendine geçebilen diharede tedavi gerekmez. Ancak bu rahatsızlığın kronik ve akut olduğu durumlar söz konusudur. Kronik ya da akut olan ishal ciddi boyutta su ve elektrolit kaybına yol açabilir, bu nedenle önemsenmeli ve tedavi edilmelidir.
İshal çeşitleri enfeksiyon ile oluşan ishal, zehirli ishal, rotavirüs ishali, laktoz intoleransı sonucu oluşan ishal, huzursuz bağırsak sendromu ishali ve mide gribi sonucu oluşan ishal şeklinde farklı türlerde görülür. İshal çeşitleri ishalin süresine göre de aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir:
Akut ishal: Yaygın görülen bu ishal türü 1 – 2 gün sürer ve kendiliğinden geçer.
Sürekli ishal: 2 haftadan daha uzun ve 4 haftadan da kısa sürer.
Kronik ishal: 4 hafta kadar sürer.
“İshal neden olur?” sorusu ishal hakkında merak edilen konu başlıklarından biridir. İşte ishalin nedenleri:
İshal belirtileri tek tek ortaya çıkabileceği gibi bazı kişilerde birden fazla belirtinin aynı anda yaşanmasına da neden olabilir. İşte bu belirtiler:
Uzun süre bekletilmiş yiyecekler, iyi pişirilmemiş besinler, doğru hazırlanmamış konserveler, steril olmayan içme suları ve el hijyenine önem vermemek diyarenin bulaşmasına neden olur. Bu durumu önlemek adına yemek hazırlarken hijyen kurallarına dikkat edilmeli, yemek hazırlamadan önce eller ve sebze-meyveler iyice yıkanmalı, pişirilen yemek fazla bekletilmeden tüketilmeli, kalan gıdalar doğru koşullarda ve buzdolabında muhafaza edilmelidir.
Ateşsiz kusmasız ishal süresi birkaç saat ya da birkaç gündür. İshal mide bulantısı yapıyor ve kronikleşiyorsa 2 hafta sürebilir. Bu durumda kişi mutlaka doktor takibinde olmalıdır.
Diyare olgularının tanısında şikayet süresi, ilaç kullanımı, belirtiler ve öğünlerdeki besinler ve seyahat öyküsü alınır. Bunun yanında hastanın dışkılama sıklığı, dışkılama tipi, dışkıda mukus ya da kan olup olmadığı, dışkı hacmi de detaylı olarak öğrenilir. Akut ishal genellikle kendi kendine geçer ancak dışkıda mukus ya da kan olması durumunda kişiden dışkı kültürü istenebilir. Kronikleşmiş ve uzun süre devam eden ishal şikayetlerinde de birçok laboratuvar testi ve görüntüleme yöntemi ile altta yatan neden ya da nedenler araştırılır. Bu amaçla uygulanan laboratuvar testleri de tam kan sayımı, tiroid hormon düzeyleri, dışkı analizi, eritrosit sedimentasyon hızı (ESR) ve karaciğer fonksiyon testidir. Gaita (dışkı) kültürü de başvurulabilen bir diğer yöntemdir.
“Karın ağrısı ve ishale ne iyi gelir?” diye merak ediyorsanız tedavi süreci şunları içerir:
Farklı nedenlerden kaynaklansa da diyare tedavisinde yaklaşım aynıdır. Evdeki çözümlerle geçmemesi durumunda ishale iyi gelen ilaç kullanılır. Ancak çocuk ve emzirme döneminde olan bebekler için ishal ilacı yalnızca doktor onayı ile verilmelidir. Çocuk ve bebeklerde ishale kusma da eşlik ediyorsa su kayıplarına yol açabileceğinden çocuğun bu dönemde bol sıvı alması sağlanmalıdır. Ciddi seyirde yaşanan ishal olgularında da hastaya damar yolu ile sıvı verilebilir. Ancak ishalin yaşanması bakteriyel bir enfeksiyondan kaynaklanıyorsa bu vakalarda antibiyotik tedavisine başvurulur.
“Yetişkinlerde ishal nasıl geçer?” sorusu merak edenler için şu şekilde yanıtlanabilir. Tedavi gerektiren ishal durumunda hastaya doktor tarafından bağırsak hareketlerini düzenleyici ilaçlar reçete edilir. Bu süreçte ishal devam ediyorsa alttan yatan neden araştırılır ve kişinin ihtiyacına uygun olan tedavi süreci planlanır. Beslenme ise ishal olgularında önemlidir. Özellikle uzun süreli devam eden ishal olguları herhangi bir gıdadan kaynaklı olabilir. Bu türden ishal durumunda alkol ve kafein tüketiminden uzak durulmalı, düzenli sıvı tüketilmeli, fiber içeriği daha az yiyecekler tercih edilmeli, dengeli beslenilmelidir. Kefir ve yoğurt gibi probiyotik içerikli gıdalar veya probiyotik takviyeleri de kullanılmalıdır.
“Karın ağrısı ve ishale ne iyi gelir?” diye merak ediyorsanız evde basit çözümler bulabilirsiniz. Ev yapımı yoğurt ve ayran, demli çay, patates haşlaması, patates püresi, muz ve havuç, kefir, pirinç çorbası tüketebilirsiniz.
Şiddetli ishal yağıyorsanız sıvı ve elektrolit kaybını evde önlemek adına oral rehidrasyon sıvısı (ORS) hazırlayabilirsiniz. Bunun için 1 litre kaynamış ve soğumuş suyun içerisine 1 yemek kaşığı toz şeker ve 1 tatlı kaşığı tuz ekleyerek karıştırabilirsiniz. Bu sıvıyı her dışkılama sonrasında da yarım su bardağı şeklinde tüketebilirsiniz. Oral rehidrasyon sıvısını günlük hazırlamalı ve aynı gün tüketmelisiniz.
yaş arası çocuk ve bebeklerde ishal sık rastlanan hastalıklardan biri. Aynı zamanda ciddi seyirde ilerleyebilen bir hastalık. Bu nedenle ishal olan yaş arası çocuk çok iyi gözlemlenmeli, sıvı ve elektrolit kaybına karşı gerekli önlemler alınmalıdır. Peki, bebeklerde ishale ne iyi gelir? Bebeklerde ishalin en önemli nedenlerinden biri bakteri ve enfeksiyon. Bu nedenle bebeğin içme suyu temiz olmalı, mama hazırlık sürecinde hijyen kurallarına dikkat edilmelidir. Daha büyük çocuklarda görülen ishalin en önemli nedeni de rota virüs. Viral enfeksiyona neden olan, bağırsak ve mide sisteminde görülen rota virüs yaygın olarak 2 yaşın altındaki çocuklarda görülür. Ayrıca ishal ile birlikte aşırı kusma yaratan bu durum çocuğun yüksek oranda sıvı kaybetmesine neden olabilir. Peki çocuklarda ishale ne iyi gelir? Çocuğu bu durumdan korumanın ilk yolu aşıdır. Bu aşı bebeklerin 6. haftası ve 4. ayı arasında ilk doz olarak uygulanır. Sonraki hafta arasında ise ikinci doz verilir. Bir de ağız yolu ile rota virüs aşısı uygulanır. Anne sütü de tedavinin bir diğer önemli ayağıdır. Anne sütü bebeğin hem bağırsak florasını korur hem de bağışıklık sistemini güçlendirir. İşte bebek ve çocuklarda ishal için alınabilecek önlemler:
İshal uzun süreli ve inatçı bir seyirde sürüyorsa bu durum 5 yaş ve altı çocuklar için tehlikeli olabileceğinden mutlaka sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
“Hamilelik döneminde ishal ne iyi gelir?” sorusu da merak edilen konular arasında. Hamilelik döneminde hormonlarda birtakım değişiklikler meydana gelir ve bu değişikliklere hem bağışıklık hem de sindirim sistemi üzerinde etkilidir. İshal de bunun bir sonucu olabilir. Bunun yanında anne adayının virüs, bağırsak paraziti, bakteri, ilaç kullanımı ve gıda zehirlenmesi gibi durumlar yaşaması da ishal nedenleri arasındadır. Özellikle gebeliğin son 3 ayında daha sık yaşanan diyare, vücudun kendini doğuma hazırlamasının bir sonucudur. Hamilelikte ishal tedavisi için ilaç kullanımı çok sınırlıdır. Ancak şiddetli yaşanan ishal durumunda doktor kontrolünde ilaç kullanımı söz konusu olabilir. İshal nedeniyle yaşanan dehidrasyon fetüse olan kan akışının yavaşlamasına neden olabilir. Bu nedenle gebelikte ishal döneminde bol bol sıvı tüketilmeli, şekerli, gazlı içeceklerden, kafeinden ve baharattan uzak durulmalıdır.
İshal yapan yiyecekler genel olarak sindirim sistemini aşırı yoran ve işlevini bozan yiyeceklerdir. Bu yiyecekler arasında süt ve süt ürünleri, lif oranı yüksek gıdalar, yağ ve baharat oranı yüksek yiyecekler, alkol ve kafein içerikli kahve, yapay tatlandırıcılı ve fruktoz düzeyi yüksek gıdalar, karında şişkinliğin artmasına neden olan fasulye, bezelye, lahana, karnabahar, mısır ve nohut gibi bakliyat ürünleri bulunur.
“İshale ne iyi gelir evde çözüm bulunabilir mi?” diye merak ediyorsanız işte ishale iyi gelen yiyecekler ve yapabilecekleriniz:
Kola ishale iyi gelir mi?
Kola gibi gazlı içecekler ishalin iyileşmesini sağlamaz aksine kalıcı hale getirir.
Kahve ishale iyi gelir mi?
İdrar söktürücü olan kahve, dışkıdaki sıvıyı çeker ve dışkının katılaşmasına neden olur. Bu nedenle kahve kabızlığı dolaylı yoldan tetikler.
“İshale ne iyi gelir ilaç ne zaman kullanılmalıdır?” sorusunun yanıtı da şöyle:
Bu belirtilerin olması halinde mutlaka bir uzmana başvurulmalı ve uzman onayı alınarak ilaç kullanılmalıdır.
Yetişkin ya da çocuk fark etmeden herkes ishal olabilir. Peki, ishal neden olur ve nasıl geçer? Yetişkinlerde ishale ne iyi gelir? Hep birlikte bu soruların cevaplarına bakalım ve başımıza gelirse nasıl bir çözüm uygulamamız gerektiğini öğrenelim.
İshal Neden Olur?
Konuya detaylı giriş yapmadan önce ishal neden olur, etkileyen sebepler nelerdir onları inceleyelim.
Bu gibi etkenler vücutta ishale neden olur. Ama endişe etmeyin, çok ciddi bir rahatsızlığınız olmadığı sürece sizlere önereceğimiz tavsiyelerle çabuk atlatacaksınız.
İshal Belirtileri Nelerdir?
Yetişkinlerde ishale ne iyi gelir sorusuna geçmeden önce ishal belirtilerinin ne olduğuna bir bakalım. İşte ishal olunca vücutta ne olur?
Bu belirtileri görüyorsanız ishal olmuşsunuz demektir. Eğer bu belirtilerin yanı sıra 39 derece ateş, ishalin birkaç günden uzun sürmesi, dışkının siyah renkli olması gibi durumlar da yaşıyorsanız hemen doktora başvurmanız gerekir.
İshal Nasıl Geçer? İshale Ne İyi Gelir?
Peki ishal olmuş birisi ne yapmalıdır? İshal nasıl geçer ve ishale ne iyi gelir?
Hastaneye gidecek kadar önemli bir durum olmadığını düşünüyorsanız ve belirtiler çok şiddetli değilse o zaman uygulayabileceğiniz birkaç yöntem var.
Artık ishal nasıl geçer biliyoruz. Şimdi bir diğer başlığa geçebilirsiniz.
İshal Çeşitleri Nelerdir?
Son olarak ishal çeşitlerinden de bahsetmemiz gerekiyor. Çünkü belirtiler aslında hangi tür ishaliniz olduğunu da ortaya koyuyor:
Gördüğünüz üzere ishal, herkesin başına gelebilecek talihsiz bir rahatsızlık. İshal kaç gün sürer diye endişe etmenize gerek yok. Eğer ciddi bir bağırsak sorununuz ya da enfeksiyonunuz yoksa, kısa süre içerisinde geçecektir. Sadece sizlerle paylaştığımız yöntemleri düzenli bir şekilde uygulamaya çalışın.
Anne sütü ile beslenen bebeklerde sulu dışkılama görülebilir. İshal çocukluk döneminde ise genellikle ateş, kusma ve karın ağrısı gibi semptomlarla birlikte kendini gösterir. Yetişkinlerde ise bu problemin ortaya çıkma şekli karın ağrıcı ve sancı şeklindedir. Yetişkinlerde sulu dışkılama gün sürebilir. Peki ishali ne keser, ishal tedavisi nasıl yapılır? Kimi zaman bir hastalık belirtisi kimi zaman ise tüketilen besinlerin sindirim sisteminde yarattığı etkiye bağlı olarak ortaya çıkan ishalin tedavisi planlanırken, sorunun kaynağına yönelik bir çözüm üretilmesi gerekir. Bu noktada ishale ne iyi gelir, nasıl geçer sorusunu yanıtlamadan önce öncelikle ishale sebep olan faktöre yönelik bir tedavi yöntemi geliştirilmesi önemlidir. Örneğin gıda zehirlenmesi sebebiyle ortaya çıkan bir problem karşısında ishale iyi gelen evde doğal yöntemleri uygulamak fayda etmeyecektir. Bu durumda bitkisel kaynaklardan yardım alarak ishali kesmek yerine bir uzman hekim tedavisine ihtiyaç vardır.
İshal olan kişiler "ishale iyi gelen yiyecekler, ishale iyi gelen çorba" gibi araştırmalar ile çözüm yöntemi arıyorlar. Her yaş grubunda ishal olabilme ihtimali olduğu için ishale iyi gelen yöntemleri yaş gruplarına göre ele alacağız.
Bebeklerde ishal çok sık görülür. Bu durum için hem dikkat edilmesi gereken hem de birkaç çözüm önerileri vardır. Bebeklerde ishal nasıl geçer diyorsanız işte öneriler:
Çocuklarda ishal oldukça önemlidir. Hem besin hem sıvı kaybının yaşandığı ishal sürecinde çocuklar halsiz ve huysuz olurlar. Bu durum ebeveynlerinde moralini bozmaktadır. Çocuklarda ishale iyi gelen yöntemleri evde uygulayabilirsiniz. İşte çocuklarda ishale iyi gelen yiyecekler listesi:
Yetişkinlerde ishal için çözüm seçenekleri daha çok vardır. Çünkü alınacak gıdalarda ve su tüketiminde bebek ve çocuklara göre çok fazla kısıtlama yoktur. İshali ne durdurur? İshali ne geçirir? Sorusun yanıtını araştırıyorsanız bu önerilere bakabilirsiniz:
Hamilelik başlı başına farklı sorunları beraberinde getiren bir süreçtir. Hormon dengesi, bağışıklık sistemi ve sinir sistemi gibi kadın vücudunda birçok ani değişimler olur. Bundan kaynaklı ishalin görülme olasılığı da oldukça yüksektir. Hamilelikte ishal için:
İshali anından kesen yöntem ilaçlardır. Doktorun önereceği ya da eczaneden satın alabileceğiniz ishal ilaçları kullanabilirsiniz. İshal için ilaç kullanmamak isteyenler bitkisel yöntemleri deneyebilir.
İshali hemen ne keser? Sorusunun bir başka cevabı doğal tedavi yöntemleridir. Bunlar; patates haşlama, yoğurt ve nişasta karışımı, sarı leblebi ve muzdur.
İshalin oluşum nedenine göre tedavi uygulanır. İshal yiyecek, içecekler, ilaçlar ve hastalıklardan kaynaklı meydana gelir. İshalden kurtulmak için şu yöntemleri deneyebilirsiniz:
İshal oluşumunu tetikleyen bazı kişisel faktörler olduğu gibi elde olmayan sebeplerden dolayı bazı hastalıklar da ishal yapabilmektedir. İshal çeşitleri ile ilgili sıralama yapmak gerekirse; gıda zehirlenmeleri kaynaklı ishal, viral enfeksiyonlar, gastroenterit, rota virüs ishalleri diyebiliriz.
İshale neden olan bazı faktörler şunlardır:
İshale neden olan birçok yiyecek, içecek ve ilaçlar mevcuttur. Günlük yaşantımızda tükettiğimiz çok sık tükettiğimiz yiyeceklerde bu listenin içine dahildir. İşte ishal yapan şeyler:
İshal belirtileri ve nedenlerinden sora ishal yapan yiyeceklere değinelim. Bazı gıdalar ishale yol açar. Bunların bazıları şunlardır:
İshal belirtileri her insanın anlayacağı şekilde başlar. Karın sancıları, ağrıları ve ardından başlayan sulu dışkılamalar ishalin en belirgin özellikleridir. İshal kış aylarında soğuk algınlığı hastalıklarına bağlı ortaya çıkarken, yaz aylarında bozulmuş gıdalar ya da aşırı sıcaklardan dolayı ortaya çıkar. İşte ishal belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz:
İshalin tedavisinde ilk başlangıçta nedenine bakılmaksızın çözüm yöntemleri aşağı yukarı aynıdır. Bebeklerde oluşan ishalde su kayıpları önem arz etmektedir. Bebeklerde ateşlenme ve kusma çok olduğu için gün içerisinde aşırı susuzluk ölümlere yol açabilir. Susuzluğu önlemek için sıvı takviyesi yapılmalıdır. Su içmeyen bebeklerde mama ya da ek gıdalarda su miktarı arttırılarak sıvı desteği sağlanabilir.
Çocuklarda beslenme miktarı günde 6 defaya çıkarılabilir. İshal ile oluşan protein kaybı bu şekilde önlenir. Yetişkinlerde ise sıvı tüketiminin yanında enfeksiyon gibi durumlarda antibiyotik kullanılabilir. Fakat antibiyotik kullanımı ishale neden olabileceği unutulmamalıdır. İleri düzey ishal durumlarında tedavi süreci doktor kontrollerinde yapılmalıdır. Bazı testler uygulanarak ishale yol açan hastalıklar ortaya çıkarılabilmektedir.
Karın ağrısı ve ishale ne iyi gelir? Soruların cevaplarını yanıtladıktan sonra ishalin geçmesi için gerekli süreden bahsedelim. İshalin nedenine bağlı olarak ishalin geçme süresi de değişebilmektedir. Genel olarak ishalin geçme süresi 3 ya da 4 gündür. Bazı durumlarda 7 günü bulabilir. Daha üstü bir sürede ishal devam ederse doktora başvurmalısınız.
Adet gecikmesine ne iyi gelir? Adet neden gecikir? Adetim gecikti diyenler için çözüm önerileri
KULLANICILARIN MERAK ETTİĞİ DİĞER SORULAR