Yıldızlardan Yön Bulma
Küçük Ayı ve Kutup Yıldızı (Polaris / Demir Kazık / Kuzey Yıldızı)
Kutup yıldızı Dünya’nın dönüş ekseni üzerinde yer alıyor. (1) Bu yüzden, dünya dönse de tam dönüş ekseni doğrultusunda olduğu için hep aynı yerdeymiş gibi görünüyor. Gezegenimizin her 25.000 yılda bir yaptığı yalpa döngüsünü hatırlatırsak, Kutup Yıldızı’nın yavaşca yerinden kaydığını ve bir süre sonra kuzeyi göstermez hale geleceğini görebiliriz. Neyse ki, bunu ne ben, ne de torunlarımın torunlarının torunları (hatta onların da torunlarının torunları) göremeyecek.
Sadede gelelim; Kutup Yıldızı öyle parlak bir yıldız değil. Yanlış bir şekilde maalesef gökyüzünün en parlak yıldızı olarak anlatılıyor Kutup Yıldızı. Ancak, gökyüzündeki gözle görülen yıldızların parlaklık sıralamasında ilk 20 yıldız arasında bile değildir. Diğer yıldızların parlaklıkları arasında kolayca gözden kaçırılabilecek kadar soluk görünür.
Tabii, Kutup Yıldızı gerçekte çok parlak aslında ama, bize o kadar uzak ki, Dünya’dan öyle ışıltılı görünemiyor malesef. Gökyüzünde bulmak zordur, çünkü yaklaşık 1.9 kadir(2) parlaklığı ile sehir ışıkları arasında kolayca kaybolabilir.
O nedenle, Kutup Yıldızı’nı bulmak icin Büyük Ayı takımyıldızını oluşturan “kepçe”nin kenar kısmındaki iki yıldızı kullanırız. (hani ilkokulda “büyük kepçe” ve “küçük kepçe” olarak öğrettiler ya, işte büyük kepçeden söz ediyoruz) Kepçenin kenarını oluşturan yıldızlar arasına bir çizgi çekerek, çizgiyi bu iki yıldız arasındaki mesafenin 5 katı kadar (küçük kepçenin sapına doğru) uzattığımızda, Küçük Ayı takım yıldızının “sapında” onu görebiliriz. Zaten ışık kirliliği olan bir şehirde isek, göreceğimiz tek yıldız da o olur…
Son olarak, haritalarda bugün kuzey yarımküre üstte çiziliyorsa, sebebi işte bu yıldızdır. Hepimiz biliyoruz ki, Dünya’nın “üst”ü veya “alt”ı yoktur. Kuzey yarımküredeki denizciler, yön bulmak için Kutup Yıldızı’nı kullandıklarından, çizdikleri haritalarda kuzeyi hep üstte göstermişlerdir…
____________
(1)Aslında tam olarak dönüş eksenimizde yer almıyor. Eksen doğrultusunda ölçüm yaparsak, 44 dakika yani bir derecenin 3/4′ü kadar sapmıs durumda.
(2)Kadir, yıldızların parlaklıklarını ölçmeye yarayan birimdir. Rakam ne kadar büyük ise, yıldız o kadar sönük görünür. Örneğin Ay -12, Venüs -4 kadire ulaşabilen parlaklıklarıyla gece gökyüzünün en parlak cisimleridir. İnsan gözü +5.5 kadirden daha sönük yıldızları ise göremez.
Zafer Emecan
Amacınıza en uygun ve en kaliteli teleskopya da dürbünü, en uygun fiyata sadece Gökbilim Dükkanı‘nda bulabilir, satın alma ve kullanım sürecinde her zaman bize danışabilirsiniz
GÖKBİLİM DÜKKANI’NA GİT
Dış bağlantılar[değiştir Kutup Yıldızı Nedir, Hangi Yönü Ve Nereyi Gösterir? Kutup (Şimal) Yıldızı Anlamı Ve Hikayesi
Haberin Devamı Dünya üzerinde Kuzey ve Güney kutup noktalarının tam üzerinde bulunan yıldızlar kutup yıldızı olarak isimlendirilmektedir. Bilim insanları bu yıldıza Polaris demektedir. Küçük ayı yıldız takımı içerisinde yer alan en parlak yıldız olma özelliğine sahiptir.
Kutup Yıldızı Nedir, Hangi Yönü ve Nereyi Gösterir?
Kutup yıldızının bilimsel adı Polaris'tir. Halk arasında genellikle bilimsel ismi ile bilinmemektedir. Demirkazzık, Şimal yıldızı, Kuzey Yıldızı gibi farklı isimleri de bulunmaktadır.
Kutup Yıldızı, dünyamızın ekseni ile neredeyse aynı doğrultu üzerinde bulunmaktadır. Bunun yanında yer değiştirmez. Bu nedenle de her zaman kuzeyi göstermektedir. Bu özelliği nedeni ile tarihte çoğu zaman yön bulmak amacı ile kullanılmıştır.
Kutup yıldızı sanılanın aksine dünyanın ekseni ile tam aynı doğrultuda bulunmamaktadır. Aradaki fark ise sadece 44 dakika kadardır. Dünya ekseni zaman içinde doğrultusunu değiştirdiği içim bu fark zamanla daha da azalacak ve 25 dakikaya kadar inecektir. Sonrasında ise Kutup Yıldızı dünyanın ekseninden uzaklaşacak ve 25.000 yıl sonra tekrar aynı eksene gelebileceklerdir.
Haberin Devamı Kutup Yıldızı tek bir yıldızdan oluşmaz. Üç yıldızdan oluşan bir sistem olarak karşımıza çıkar. Sistem içerisindeki en parlak yıldız A olarak isimlendirilmektedir. Bu yıldız parlaklığı değişken olan bir sefeit türevi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu A yıldızı çevresinde dönen B yıldızı bulunur. Bu yıldız sarı cüce olarak isimlendirilmektedir. Sarı cüce 1780 yılında William Herschel isimli bir bilim insanı tarafından keşfedilmiştir. 1929 yılında ise üçüncü cüce yıldız keşfedilmiştir. Bu yıldız güneşten yaklaşık olarak 2450 kat daha büyüktür. Rengi sarıya dönük bir renktir.
Gökyüzüne bakıldığı zaman Kutup Yıldızı kolay bir şekilde bulunabilmektedir. Bu yıldız her zaman pusulanın kuzey yönünde yer almaktadır. Büyükayı isimli takım yıldızın meydana getirdiği tava şeklinin gövde kısmının sonunda bulunan Dabne ve Merak parlak yıldızları arasında bulunan mesafenin yaklaşık olarak 5 katı kadar uzaklıkta kutup yıldızı bulunmaktadır.
Haberin Devamı Kutup yıldızı, gökyüzüne bakıldığı zaman en parlak yıldız olma özelliğine sahiptir. Bu nedenle bu yıldızın başka bir yıldız ile karıştırılmasının imkanı yoktur. Kutup Yıldızının ufuktan yüksekliği bulunulan enlemi verir. Örneğin ülkemizdeki İstanbul şehrinde Kutup Yıldızı ufuktan 41° yüksekte yer almaktadır.
Kutup Yıldızının bir diğer özelliği ise yalnızca Kuzey Yarım Küreden görülebiliyor olmasıdır. Güney Yarım Küreden Kutup Yıldızını görmek imkansızdır. Güney Yarım Kürede bulunanlar Güneyhaçı yıldızına bakarak güneyi kolay bir şekilde bulabilirler.
Kutup (Şimal) Yıldızı Anlamı ve Hikayesi Nedir?
Latince kökenli olan İngilizce Polaris kelimesi Kutup Yıldızı anlamına gelmektedir. Kutup Yıldızı her zaman kuzeyi göstermektedir. Gece boyunca yıldızlar hareket halindedir. Ancak Kutup Yıldızı sabit olarak kalmaktadır.
Haberin Devamı Kutup Yıldızı çıplak gözle görülebilen bir yıldızdır. Dünya'nın dönüş ekseni ile aynı doğrultuda bulunduğu için bu yıldız açık bir gökyüzünde karanlıkta rahat bir şekilde görülebilmektedir. Kutup yıldızı tam olarak sabit bir yıldız değildir. Dünya'nın hareketinde dönemsel olarak bir yalpalama vardır. Bu nedenle Dünya'nın dönüş ekseninin gökyüzünde gördüğü nokta değişkenlik göstermektedir. Bu da Kutup Yıldızının bulunduğu noktanın da zaman içerisinde değişeceği anlamına gelmektedir. Ancak bu o kadar da kısa bir zaman olmadığı için Kutup yıldızı her zaman sabitmiş gibi görünmektedir. Dünya'nın yalpalama hareketi 25.800 yılda tamamlanmaktadır.
Kutup Yıldızı Nedir, Hangi Yönü Ve Nereyi Gösterir? Kutup (Şimal) Yıldızı Anlamı Ve Hikayesi
Dünya üzerinde Kuzey ve Güney kutup noktalarının tam üzerinde bulunan yıldızlar kutup yıldızı olarak isimlendirilmektedir. Bilim insanları bu yıldıza Polaris demektedir. Küçük ayı yıldız takımı içerisinde yer alan en parlak yıldız olma özelliğine sahiptir.
Kutup Yıldızı Nedir, Hangi Yönü ve Nereyi Gösterir?
Kutup yıldızının bilimsel adı Polaris'tir. Halk arasında genellikle bilimsel ismi ile bilinmemektedir. Demirkazzık, Şimal yıldızı, Kuzey Yıldızı gibi farklı isimleri de bulunmaktadır.
Kutup Yıldızı, dünyamızın ekseni ile neredeyse aynı doğrultu üzerinde bulunmaktadır. Bunun yanında yer değiştirmez. Bu nedenle de her zaman kuzeyi göstermektedir. Bu özelliği nedeni ile tarihte çoğu zaman yön bulmak amacı ile kullanılmıştır.
Kutup yıldızı sanılanın aksine dünyanın ekseni ile tam aynı doğrultuda bulunmamaktadır. Aradaki fark ise sadece 44 dakika kadardır. Dünya ekseni zaman içinde doğrultusunu değiştirdiği içim bu fark zamanla daha da azalacak ve 25 dakikaya kadar inecektir. Sonrasında ise Kutup Yıldızı dünyanın ekseninden uzaklaşacak ve 25.000 yıl sonra tekrar aynı eksene gelebileceklerdir.
Kutup Yıldızı tek bir yıldızdan oluşmaz. Üç yıldızdan oluşan bir sistem olarak karşımıza çıkar. Sistem içerisindeki en parlak yıldız A olarak isimlendirilmektedir. Bu yıldız parlaklığı değişken olan bir sefeit türevi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu A yıldızı çevresinde dönen B yıldızı bulunur. Bu yıldız sarı cüce olarak isimlendirilmektedir. Sarı cüce 1780 yılında William Herschel isimli bir bilim insanı tarafından keşfedilmiştir. 1929 yılında ise üçüncü cüce yıldız keşfedilmiştir. Bu yıldız güneşten yaklaşık olarak 2450 kat daha büyüktür. Rengi sarıya dönük bir renktir.
Gökyüzüne bakıldığı zaman Kutup Yıldızı kolay bir şekilde bulunabilmektedir. Bu yıldız her zaman pusulanın kuzey yönünde yer almaktadır. Büyükayı isimli takım yıldızın meydana getirdiği tava şeklinin gövde kısmının sonunda bulunan Dabne ve Merak parlak yıldızları arasında bulunan mesafenin yaklaşık olarak 5 katı kadar uzaklıkta kutup yıldızı bulunmaktadır.
Kutup yıldızı, gökyüzüne bakıldığı zaman en parlak yıldız olma özelliğine sahiptir. Bu nedenle bu yıldızın başka bir yıldız ile karıştırılmasının imkanı yoktur. Kutup Yıldızının ufuktan yüksekliği bulunulan enlemi verir. Örneğin ülkemizdeki İstanbul şehrinde Kutup Yıldızı ufuktan 41° yüksekte yer almaktadır.
Kutup Yıldızının bir diğer özelliği ise yalnızca Kuzey Yarım Küreden görülebiliyor olmasıdır. Güney Yarım Küreden Kutup Yıldızını görmek imkansızdır. Güney Yarım Kürede bulunanlar Güneyhaçı yıldızına bakarak güneyi kolay bir şekilde bulabilirler.
Kutup (Şimal) Yıldızı Anlamı ve Hikayesi Nedir?
Latince kökenli olan İngilizce Polaris kelimesi Kutup Yıldızı anlamına gelmektedir. Kutup Yıldızı her zaman kuzeyi göstermektedir. Gece boyunca yıldızlar hareket halindedir. Ancak Kutup Yıldızı sabit olarak kalmaktadır.
Kutup Yıldızı çıplak gözle görülebilen bir yıldızdır. Dünya'nın dönüş ekseni ile aynı doğrultuda bulunduğu için bu yıldız açık bir gökyüzünde karanlıkta rahat bir şekilde görülebilmektedir. Kutup yıldızı tam olarak sabit bir yıldız değildir. Dünya'nın hareketinde dönemsel olarak bir yalpalama vardır. Bu nedenle Dünya'nın dönüş ekseninin gökyüzünde gördüğü nokta değişkenlik göstermektedir. Bu da Kutup Yıldızının bulunduğu noktanın da zaman içerisinde değişeceği anlamına gelmektedir. Ancak bu o kadar da kısa bir zaman olmadığı için Kutup yıldızı her zaman sabitmiş gibi görünmektedir. Dünya'nın yalpalama hareketi 25.800 yılda tamamlanmaktadır.