Yolculukta Oruç Tutmak

Diyanet Açıkladı: Seferi Oruç Tutabilir Mi?

Ramazan ayı geldiğinde insanların oruçlarının kabul olması için pek çok hususa dikkat edilir. En hassas şekilde orucu tutmak isteyenler, akıllarındaki soru işaretlerine güvenilir ve net yanıtları ararlar. 11 ayın sultanı, ayların en bereketlisi ramazan ayında sıkça gündeme gelen sorulardan biri de seferi iken oruç tutulur mu olmaktadır. Seferi oruç tutulur mu yani yolda oruç tutulur mu sorusunun cevabını sizin için araştırdık.

Dini konularda merak edilenlerle ilgili en yetkili mercilerden bilgi almak önemlidir. Seferi oruç Diyanet İşleri tarafından da çerçevesi anlatılan bir ibadettir. Seferi iken oruç tutulur mu Diyanet tarafından yanıtlanan ve her sene gündeme gelen bir konu olmuştur. Bu sene de Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından gündeme gelmiştir ve insanların oruç tutma konusundaki merakları giderilmiştir.

Seferi oruç nasıl olurseferi oruç şartları nelerdir ve seferi oruç kaç km yolculuklarda geçerlidir diyenler için hazırladığımız bu yazıda seferi oruca dair merak edilen detaylar yer alıyor. Eğer ramazan ayında bir şehirden diğer şehre gitmek isterseniz bu satırlardaki bilgileri hatırlayıp oruç tutma eylemini netleştirebilirsiniz.

İlginizi çekebilir: Göz, Kulak, Burun Damlası Orucu Bozar Mı?

Seferi Oruç Nedir?

Öncelikle seferi oruç ne demek kısaca açıklayalım. Seferi oruç, bir kişinin bulunduğu şehirden farklı bir yere gitmesi durumunda kazaya bırakacağı oruçtur. Ramazan ayı dönemi içinde kişiler çeşitli nedenlerden dolayı seyahat halinde olabilir.

Mesleği şoförlük olan ya da iş için şehirleri gezen birisi oruç tutma konusunda tereddüt edebilir. Gidilen uzun yollar, aç ve susuz halde farklı şehirlerde bulunmak insanları biraz düşündürse de İslam dininde bu durumun da bir kolaylığı sağlanmıştır.

Eğer ramazan günlerinde evinizden farklı bir şehirde ve evde 15 gün geçirecekseniz ve bulunduğunuz şehirden 90 km uzağa gidecekseniz daha sonra tutmak üzere seferi orucunu kazaya bırakabilirsiniz.

Seferi oruç niyeti nasıl yapılır, sefere çıkılma durumu varsa hiç niyet yapılmamalı mıdır sorusunu Diyanet cevaplamıştır. Yanıt şöyledir: “Ramazan’da sefer mesafesi (en az 90 km.) bir yere gitmek için yola çıkacak olan kimse, geceden oruca niyet etmeyebilir. Fakat niyet ettikten sonra gündüzün yolculuğa çıksa bu yolculuk esnasında meşru başka bir mazereti bulunmazsa orucunu bozmamalıdır.”

İlginizi çekebilir: Kan Vermek Orucu Bozar Mı? Diyanet Cevabı

Seferi Oruç Kaç Km İçin Geçerli? Şartları Nedir?

İslam dininde seferi oruç şartları belirlenmiştir. Bir kişinin seferi orucunu tutması için şu durumları yerine getirmesi gereklidir:

Seferi oruç şartları arasında en önemlisi yolculuk mesafesiyle ilgilidir.

Yaşanılan şehrin dışında en az 90 km uzaklıkta bir yere yolculuk yapılacaksa; seferi oruç tutulabilir. Kişi yolculuk yaptığı şehirde 15 günden fazla kalacaksa, o artık gittiği yerde misafir değildir ve orada oruç tutma görevini taşımaktadır.

Eğer 15 günden daha az bir süre kalacaksa gidilen yerde misafir olarak kabul edilir ve oruç tutma zorunda değildir. Dilerse bu orucu kazaya bırakabilir ve sonrasında tutabilir.

Yolculuk bitiminde kaç gün oruç tutulmadıysa; o günlerin kaza orucunun tutulması gerekir. Seferi oruç kaç km diyenler için 90 km şartının altını çizebiliriz.

Seferi Oruç Diyanet Açıklaması

Ramazan’da sefer mesafesi (en az 90 km.) bir yere gitmek için yola çıkacak olan kimse, geceden oruca niyet etmeyebilir. Fakat niyet ettikten sonra gündüzün yolculuğa çıksa bu yolculuk esnasında meşru başka bir mazereti bulunmazsa orucunu bozmamalıdır.

Başlanan bir ibadetin mazeret yoksa tamamlanması gerekir. Sefer bir mazeret olduğu için, eğer orucunu seferîliği başladıktan sonra bozarsa kendisine keffâret gerekmez, sadece kaza gerekir. (İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, III, 402-405). Hz. Peygamberin (s.a.s.) Mekke’nin fethi için sefere çıktığında oruçlu iken, Kadîd denilen yere varınca orucunu bozması (Buhârî, Savm, 34; Müslim, Sıyâm, 88) savaş şartlarının gereği olarak değerlendirilebilir.

Bilgi kaynak: kurul.diyanet.gov.tr

Seferi İken Oruç Tutulur Mu?

Seferi iken oruç tutulabilir. Şayet oruç tutan kişinin işleri aksamayacak ve sağlığına herhangi bir zarar gelmeyecekse ramazan ayında tuttuğu orucun sevabı büyüktür. Dilersiniz ki uzun yolculuk yapacak kişiler, özellikle de şoförler uyanık kalmak adına yeme içme eylemine devam etmelidir.

Su, kahve ve çay içerek uykularını dağıtırlar. Özellikle de çok uzun yolculuklar yapan kişiler bir süre sonra acıkma hissine kapılır. Bu acıkma ve susama halini gidermek için oruç tutulması gerekmez. Daha sonra kazaya bırakarak telafi edebilir.

90 km uzaklığa gidecek olanlar, eğer dayanacak haldeyse ramazan orucunu tutup gittiği yerde iftarını yapabilir. Seferde iken oruç tutulur mu sorusunun cevabı evettir ancak kazaya bırakmak da caizdir yani dinen bir sakıncası yoktur.

Ramazanda seferi orucu tutan nafile oruç tutmuş gibi düşünülerek nafile sevabı alıyor diye yorumlanmaz, Diyanet sayfasında farz sevabı alınacağını belirtmiştir.

İlginizi çekebilir: Diş Fırçalamak Orucu Bozar Mı? Diyanet Cevabı

Seferi İken Oruç Bozmak Günah Mı?

Orucu bilinçli şekilde bozmanın günah olduğu ifade edilir. Fakat bazı durumlarda oruç istemsiz şekilde bozulabilir. Hastalık halleri bu durum içindedir. Zaruri bir durumda doktor kesin gerekli dediğinde gıda takviyeli serum alınırsa ya da iğne yapılırsa seferi oruç bozmak zorunda kalır ve sonradan orucun kazası gerekir.

Seferi iken oruç bozmak istenirse ne yapılır? Niyetlenmiş orucu bozmak günah olarak bilinir. Fakat daha sonra tutmak amacıyla kazaya bırakılırsa günahı affedilir. Yolculuğa çıkmadan niyetlenen, aniden yolculuğa çıkması gereken kişi sefer halinde olduğu için orucunu bozabilir.

Seferi Oruç Ayeti

Kuran’ı Kerim’de seferi oruçla ilgili şöyle ayetler yer almaktadır:

“(O sayılı günler), insanlar için bir hidayet rehberi, doğru yolun ve hak ile batılı birbirinden ayırmanın apaçık delilleri olarak Kur’an’ın kendisinde indirildiği ramazan ayıdır. Öyle ise içinizden kim bu aya ulaşırsa, onu oruçla geçirsin. Kim de hasta veya yolcu olursa, tutamadığı günler sayısınca başka günlerde tutsun. Allah, size kolaylık diler, zorluk dilemez. …” (Bakara Suresi, 185)

Bakara Suresi seferi oruç ayeti bulundururken oruç ile ilgili bir başka ayet de şöyledir: “Eğer o sizi boşarsa, Rabbi ona, sizden daha hayırlı, Müslüman, inanan, sebatla itaat eden, tövbe eden, ibadet eden, oruç tutan, dul ve bakire eşler verebilir.” (Tahrim Suresi 5. Ayet)

Rivayet edilir ki:

Hz. Aişe Radiyallâhu Anhâ anlatıyor:

Hamza ibni Amr el-Eslemi Radiyallâhu Anh, Resulullah Sallallâhu Aleyhi Vesellemden yolculuk sırasında tutulan orucu sordu. Kendisi çok oruç tutan birisiydi.

Resulullah Sallallâhu Aleyhi Vesellem şöyle cevap verdiler:

“Dilersen tut, dilersen tutma.”

(Buhari, Savm: 33; Müslim, Sıyâm: 103; Muvatta, Siyâm: 24; Tirmizî, Savm: 19; Ebu Dâvud, Savm: 42)

Bir başka rivayete göre:

Hz. Enes Radiyallâhu Anh anlatıyor:

“Biz Resulullah Sallallâhu Aleyhi Vesellem ile beraber (seferde) idik. Bir kısmımız oruçlu, bir kısmımız oruçsuz idi. Ne oruçlu oruçsuzu ayıplıyor, ne de oruçsuz oruçluyu kınıyordu.”

(Buhari, Savm: 37; Müslim, Sıyâm: 98; Muvatta: 23; Ebu Dâvud, Savm: 42)

Seferi Oruç Nasıl Açılır?

Seferi haldeyken yani yoldayken seferi oruç tutulduysa ve şehir değiştirildiyse orucun hangi saatte açılacağı konusu da kafa karıştırabilmektedir. Bu konuda Diyanet İşleri açıklamasına göre gidilen yerin iftar vaktinde oruç açılmalıdır.

Eğer iftar saatlerine yakın oruçlu kişi uçakla yolculuk ediliyorsa yani yüksekte ise orucunu açmak için güneşin batmasını beklemelidir. Karada yolculuk ediliyorsa geçilen yerin iftar saatine göre oruç açılır.

Seferi iken oruç nasıl açılır, bulunduğumuz vasıta çeşidine göre değişiklik var mıdır diyenler için özet bir cevap da verelim. Otobüs, arabada ya da gemide yolculuk ediliyorsa geçilen yerde iftar saati olduğunda oruç açılabilir. Uçakla yolculuk ediliyorsa orucu açmak için güneşin kaybolması esas alınır.

Seferiye Oruç Farz Mı?

Yolculuğa çıkan bir kişinin, oruç tutmaması caizdir. Şayet kişinin üzerinde oruç farzı varsa; kişi orucunu sonraki günlerde tutmak adına kazaya bırakabilir.

Seferi Oruç Kaç Gün Sürebilir?

Kişi gideceği yerde 15 günden fazla bir sürede kalacaksa; artık seferi olmaktan çıkıyor. 15 günden fazla kaldığı durumda oruç tutma yükümlülüğü hatırlatılır. Şayet çeşitli nedenlerden dolayı 15 günden az kalacaksa oruç tutma zorunluluğu yoktur.

Seferi Oruç Neye Göre Açılır? İftar Saatini Ne Belirler?

Diyanet tarafından yapılan açıklamaya göre eğer yolculuk uçakla yapılıyorsa; iftar saatinin olduğu sürede uçağın bulunduğu şehir iftarı belirler. Şayet araçla yapılan bir yolculuksa, iftar vakti geldiğinde hangi konumdaysanız o saate göre iftar yapabilirsiniz.

Oruç Tutarken En Çok Yapılan 8 Hata

Oruç Tutmanın 6 Kolay ve Sağlıklı Yolu

6 Adımda Vücudunuzu Oruca Hazırlayın

Orucu Bozan Şeyler: 19 Durum – Soru Cevap

Oruç Tutmanın Sağlığınız İçin Bilimsel 10 Faydası

Ramazan ayında aynı şehirde seferi mesafesinde yolculuk yapanların seferi olup olmayacağı merak ediliyor. Diyanet’in açıklamasına göre oruç tutanları yakından ilgilendiren seferi olma şartları belli oldu. Ramazan ayında oruç tutmama mazeretlerinden biri olan seferi olma mevzusu netlik kazandı. Seferi sayılmak için mesafe ve yolculuk zamanı gibi kriterler önem taşıyor. Peki, oruçta seferi olmak için kaç km olmalı? Oruçta seferilik kaç gün?

ORUÇTA SEFERİ OLMAK İÇİN KAÇ KM OLMALI?

Diyanet’in açıklamasına göre Ramazan ayında bir kişinin seferi sayılıp oruç tutmaması için yolculuk yapacağı mesafe en az 90 km olarak belirlendi. Aynı şehirde seferi mesafesinde yolculuk yapanlar, mazeret konusunu araştırıyor. Çünkü İstanbul ve Ankara gibi büyük şehirlerde 90 km’lik mesafe olduğunda aynı il içinde yolculuk yapılıyor. Diyanet’e göre her gün bu kadar uzak mesafeye işe gidip gelenlerin seferi sayılabileceği belirtiliyor.

Diyanet’in açıklamasında kişinin seferi sayılıp sayılmaması için ikamet ettiği ilçenin sınırlarını esas alması gerekiyor. Hesaplama yaparken ilçe sınırı ile gidilecek ilçe sınırı arasındaki mesafe 90 kilometreyi aşıyorsa bu kişiler dinen seferi hükümlerine tabi tutulabilir. Dinen sefer sayılacak mesafede bir yer gitmek için yola çıkan kişi, ikamet ettiği ilçeden çıkınca misafir hükmüne girer.

ORUÇTA SEFERİLİK KAÇ GÜN?

Yolculuğa çıkacak kişinin kullanacağı umumi araçlarla seferi hesaplaması yaparken mesafenin otogar, gar, havalimanı gibi yerler olması gerekiyor. Seferi namazında yolculuk sırasında mesafe durumu sahih olsa bile orada 15 gün konaklama niyetine dikkat edilmelidir. Bir yere giderken 15 gün kalma durumu varsa o halde seferi şekilde namaz kılınması doğru değildir.

SEFERDE OLAN RAMAZAN ORUCU FARZ MI?

Seferdeyken Ramazan orucu tutmak farzdır. Fakat kazaya bırakmak caizdir. 

SEFERDE ORUÇ TUTMANIN SEVABI FAZLA MI?

Seferi olan, Ramazan orucunu tutarsa, farz sevabı alır.

DEVAMLI ŞEHİRLERARASI ŞOFÖRLÜK YAPAN ORUÇ TUTMAZSA GÜNAH MI?

İşi aksatacak zorluk yoksa Ramazan-ı şerifte oruç tutmak çok sevabdır. Özürsüz oruç tutmamak büyük günahtır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:

(Ramazanda mazeretsiz bir gün oruç tutmayan, bunun yerine bütün yıl boyu oruç tutsa, Ramazandaki o bir günkü sevaba kavuşamaz.) [Tirmizi]

Şu halde, bir özür olmadan oruç yememeli. Dini bir özrü olanın, orucunu kazaya bırakması caiz olur. Yolculukta sıkıntı olur, iş aksar veya kazaya sebep olacak bir durum olursa, kazaya bırakmak caiz olur. Hadis-i şerifte, (Yolculukta [sıkıntı içinde] oruç tutmak, takva değildir) buyuruldu. (Buhari) [Yolculuk veya sefer demek, 104 km'den uzak yere gitmek üzere yola çıkmaktır. Bunlardan daha kısa yola giden seferi olmaz. Burada takva daha çok sevap kazanmak manasındadır.]

SEFERDE ORUÇ TUTMAMAK CAİZ DEĞİL Mİ?

İmsak vaktinden önce sefere çıkılırsa, oruca niyet etmeyip sefere çıkınca yiyip içilebilir. Hâlbuki kahvaltı yapıldığında, mukim ve niyet etmemiş sayılır. Yemek yiyip içildiği için bu günahtır. Niyet edip oruçlu yola çıkmak gereklidir ve o gün o orucu bozmamak gereklidir. Yani o gün orucu tutmanız gereklidir. Niyet etmeden yiyip içildiğinde sadece kaza gerekir.

UÇAKLA SEYAHAT HALİNDEYKEN ORUÇ TUTULUR MU?

Ramazan'da uçakla seyahat etmek zorunda kalabilir ve Doğu'dan Batı'ya doğru uçuyor olabilirsiniz. Hal böyle olunca saat Batı'ya doğru gittikçe ilerlemek yerine geriler. Yani iftar saati kişiye göre uzar. Bu durumda da oruç tutabilirse sevab kazanır, açlık ve susuzluğa dayanamayıp orucu bozmak ise günah olmaz. Seferdeyken, orucu özürsüz bozana kefaret gerekmez.

ORUCU SEFERE ÇIKINCA BOZMAK GÜNAH MI?

Niyetli orucu sefere çıkınca bozmak günahtır. Ama günah işlese de, seferde bozduğu için kefaret gerekmez. Eğer mukim iken bozup sefere çıksa, kefaret de gerekir.

DOĞU'DAN BATI'YA UÇAKLA YOLCULUK EDEN KİŞİ ORUCUNU NEREYE GÖRE AÇMALI?

Ramazan ayı gelince, oruç tutmak farz olur. Ancak seferî olanın oruç tutması farz değildir. Kutuplara giden Müslüman, seferî ise oruç tutmaz. Geriye dönünce kaza eder. Gündüzleri 24 saatten daha uzun yerlerde, mesela altı ay gündüz olan yerlerde, oruca saatle başlanır ve saatle bozulur. Gündüzü böyle uzun olmayan, vakitleri normal teşekkül eden, yani gündüzleri 24 saatten az olan bir şehirdeki Müslümanların zamanına uyularak oruç tutulur.  (Dürer ve Gurer)