İster yaz lastiği olsun ister kış lastiği, yeni bir lastik alırken teknik özelliklerin göz önünde bulundurulması gerekiyor. Çünkü lastiğin performansını ve araca uygunluğunu belirleyen çok sayıda faktör mevcut. Bu noktada sürücülerin yardımına lastiklerin yan duvarında (yanağında) yer alan referans bilgiler koşuyor. Lastik yanağındaki kabartmalı ifadelerde sırt genişliği ve jant boyutu gibi ebat bilgilerinin yanı sıra lastik hız ve yük endeksi de yer alıyor.
Örneğin üzerinde 215/45/R17 94H bilgileri bulunan bir lastikte H harfi hız endeksini ifade ediyor. Harflerle ifade edilen hız endeksi, lastiğin güvenli bir şekilde kullanılabileceği maksimum hızı gösteriyor. Her harfe karşılık gelen maksimum hız değerlerini lastik hız endeksi tablosunda görmek mümkün. Tabloya göre lastik hız endeksi H olan bir otomobilin 210 km/s hız sınırını geçmemesi gerekiyor. Yaygın olan diğer hız endeksi değerleri ise şu şekilde:
Lastik yük ve hız endeksi değeri önemli bir parametre olsa da sürüş tarzını buna göre yönlendirmek her zaman doğru olmayabilir. Çünkü lastik hız endeksi, otoyollardaki maksimum hız sınırını ifade etmiyor. Endeks değerleri laboratuvar simülasyonlarıyla belirlenirken lastiğin gerçek kapasitesini etkileyen faktörler göz ardı ediliyor. Ulaşılabilecek maksimum hızda lastiklerin ne kadar şişirildiği, yolun sıcaklığı, lastik sırtının yaşı ve durumu da önemli rol oynuyor.
Lastik seçiminde dikkat edilmesi gereken değerlerden bir diğerini ise lastik yük endeksi oluşturuyor. Bu noktada lastik yük hız endeksinin birbirini etkileyen değerler olduğunu belirtmekte fayda var. Çünkü lastik yük endeksi, lastik hız endeksiyle belirlenen maksimum hızda hareket ederken bir lastiğin taşıyabileceği maksimum yükü ifade ediyor.
215/45/R17 94H bilgilerine sahip bir lastikte hız endeksinin önündeki 94 sayısı lastik yük endeksini temsil ediyor. İki veya üç harfli sayılarla belirtilen bu değer lastik yük ve hız endeksi tablosunda farklı taşıma kapasitelerine denk geliyor. Tabloya göre 94 yük endeksine sahip bir lastik maksimum hızdayken en fazla 670 kilogram ağırlık taşıyabiliyor. Bu değer lastik sayısıyla çarpıldığında aracın kendi ağırlığı da dahil olmak üzere taşınabilecek maksimum yük kapasitesi elde ediliyor.
Araç üreticisi tarafından önerilen değerlerden daha yüksek yük endeksine sahip lastikleri tercih etmek çeşitli avantaj ve dezavantajları beraberinde getiriyor. Rüzgâra karşı daha yüksek araç dengesi, direksiyon hareketlerine daha iyi tepki veren hassas bir sürüş, daha iyi viraj dönüşleri ve sportif sürüş esnasında daha güvenilir kontrol imkânı yüksek yük endeksinin avantajları arasında. Ancak bu durum aynı zamanda yüksek maliyet, daha konforsuz sürüş ve yakıt tüketimini artıran yüksek yuvarlanma direnci gibi dezavantajlara da sahip.
Lastik hız endeksi, ebat bilgileri gibi lastiğin fiziksel özelliklerini ifade etmediği için genellikle göz ardı ediliyor. Oysa lastik hız endeksi önemli mi diye merak edenler, lastik seçiminde bu değerin hayati öneme sahip olduğunu bilmeli. Lastik hız endeksinin aracın azami hız sınırının üzerinde olması gerekiyor. Hız endeksinin artması lastiğin hızlanma, frenleme ve yüksek hızda viraj alma koşullarıyla daha iyi başa çıkabileceği anlamına geliyor. Ayrıca gelişmiş yakıt verimliliği de sunabiliyor.
Ancak yine de araç üreticisi tarafından belirlenen sınırlar dahilinde seçim yapmak gerekiyor. Çünkü önerilen talimatlara uymayan lastikler kullanmak, istenmeyen sonuçları beraberinde getirebiliyor. Örneğin yanlış seçilmiş lastikler direksiyon hareketlerine farklı tepkiler vererek sürüşü tehlikeye sokabiliyor veya olası bir kaza durumunda sigorta şirketleri lastik hız endeksinin yanlış olduğuna dayanarak ödeme yapmayı reddedebiliyor.
Contents
Bir lastiğin doğru basınç ve yük değerlerinde kullanıldığında ulaşabileceği maksimum hız değeridir. Lastiğinizin hız değerini yük değerinin yanında harf ile kodlanmış olarak görebilirsiniz. Örnek olarak 205/55R16 91V = V hız değeridir ve 240 km/s ulaşabilir.
Lastik yük ve hız endeksi değeri önemli bir parametre olsa da sürüş tarzını buna göre yönlendirmek her zaman doğru olmayabilir. Çünkü lastik hız endeksi, otoyollardaki maksimum hız sınırını ifade etmiyor.
Lastiklerin üzerinde yer alan yük kodları bir lastiğin üretici firmanın belirlediği şartlar altında taşıyabileceği maksimum yükü ifade eder. Örneğin 205/55R16 91V ebatlı bir oto lastikte 91 ifadesi o lastiğin yük endeksidir ve 615 kilograma tekabül eder.
94 ve 91 lastiğin yük endeksidir. Yani bir lastiğin taşıyabileceği maksimum yük miktarıdır. 91 yük endeksi, 615 kg’ye denk gelmektedir. 94 ise 670 kg.’ye.
91: Lastiğin yük endeksini ifade eder. Örnekteki 91 yük endeksi lastiğin maksimum lastik başına 615 kg yüke dayanıklı olduğu anlamına gelir. V: Lastiğin hız endeksini ifade eder. Örnekteki V hız endeksi lastiğin maksimum 240 km/h hıza dayanıklı olduğu anlamına gelir.
Burada her bir harfin uluslararası ortak dilde ne anlama geldiğini bilmek gerekir. Aşağıda oto lastik hız endeksine göre harflerin karşılığı olan hız değerlerini listeledik: Q: 99 MPH, 160km/h. R: 106 MPH, 170km/h.
Aynı ebattaki bir başka lastiğe oranla daha fazla yük taşıyabilirler. Güçlendirilmiş lastiklerin yanağında “RF” harfleri, ekstra yük lastiklerinin ise “ XL ” harfleri bulunur. Güçlendirilmiş ve XL lastikler, standart lastiklere oranla daha yüksek hava basıncı gerektirir.
Lastik Yük Endeksi Ne Demek Otomobil lastikleri üzerinde 88T, 91V gibi değerler bulunur. Bu değerdeki sayılar birim lastiğin ne kadar ağırlığa mukavemet gösterebileceğini belirtir.
Run flat lastikleri günümüzde patlamaz lastik olarak da duymuşsunuzdur. Run Flat lastiklerin özel takviyeli lastik yanakları bulunmaktadır. Lastiğiniz hasara maruz kaldığında, sınırlı bir hızda aracınızı kullanabilirsiniz. Hız limiti 80km/saat’tir ve azami hız 80km kadardır.
5 – ( 82 ) Yük Endeksi Belirtilen hız limitinde lastiğin taşıyacağı maksimum yüktür.
Yük endeksi, sürüş esnasında bir lastik tarafından desteklenen maksimum ağırlığı yazılı formda gösterir. Örneğin, yük endeksi 100 ise bu, lastiğin maksimum 800kg destek verebileceği anlamına gelir.
Taşıma Kapasitesi (Yük Endeksi) Nedir? Lastik yük endeksi, bir lastiğin uygun şekilde şişirildiğinde destekleyebileceği maksimum ağırlığa karşılık gelen atanmış bir sayıdır. Yük endeksi sayısı ne kadar yüksek olursa yük taşıma kapasitesi o kadar büyük olur.
Lastiğinizin yük endeksi maksimum taşıma kapasitesi (kg olarak) ile ilgilidir. Lastiğinizin yük sınıfını yanakta, çap değerinin sağında bulabilirsiniz. Örneğin yük endeksi 91 olan bir lastik 615 kg ağırlık taşıyabilir. Yeni bir lastik satın alırken hem yük sınıflarına hem de hız sınıflarına bakmalısınız.
Lastik ebatları 195 /60 R 15 88 V. Örneğimizde, ilk iki sayı slash işaretiyle ayrılmıştır. Bu sayı 195 milimetre genişlik demektir ve yükseklik ise yüzde 60 oranındadır. Bu oran lastiğin en düşük yüzdesidir.
“Dört Mevsim Lastiği” olarak da bilinen M + S lastikleri ( M = Mud = Çamur S = Snow = Kar ) Çamur ve Kar üzerinde daha iyi sonuç almak için üretilmiş, ancak bu ek özelliklerinin standardı olmayan lastiklerdir.
Hız İndeksi
Yük İndeksi