Lezzetiyle soğana benzetilen pırasa, Türk mutfağında daha çok zeytinyağlı yemeğiyle bilinir. Pırasaya yapılan soğan yakıştırması aslında yanlış değil. Pırasa, soğan ve sarımsak ile Alliaceae familyasından gelir. Kokuları ile dikkat çeken bu sebzeler çiğ ve pişirilerek tüketilme özelliğine sahiptir. Pırasaya keskin tadını ve aromasını veren yüksek sülfür bileşiğidir. Pırasa, vücudu kanserden korumadan inflamasyondan uzak tutmaya kadar pek çok faydası olan bir besindir. Vitamin ve mineral zengini bu sebze, allium sebze cinsidir. Hem yaprakları yani yeşil kısımları hem de baş yani beyaz kısmı yenir.
“Pırasanın faydaları nelerdir?” diye düşünüldüğünde ilk olarak akla kilo vermeye yardımcı olduğu gelir. Bu, son derece olağan. Çünkü pırasa kalori bakımında düşüktür. 100 gramı 61 kalori olan pırasa, bu nedenle diyet listelerine güvenle eklenir. 100 gram pırasanın besin değerleri şöyledir:
Besleyici olan pırasanın faydaları şöyle açıklanabilir:
Pırasanın kanseri önlemede büyük bir destekçi olduğu bu sebzenin hala en çok araştırılan faydalarından biridir. Pırasadaki bileşenlerden biri olan inülinin bitkilerde enerji depolanmasını sağladığı ve nişasta gibi karbonhidratların yerine geçtiği bilinir. İnülinin DNA’yı mutasyonlara karşı koruyarak bu sayede kansere engel olduğu belirtilir. Ayrıca allium cinsi sebzelerin tüketilmesinin prostat kanserinden korunmada etkili olduğu söylenir. Yine sülfenik asit üreten allisin içeriği, vücudun kansere neden olan serbest radikallerin yayılmasını nötralize eder. Kaempferol içeriği ise vücuttaki oksidatif stresi azaltan bir antioksidandır.
Pırasadaki flavonoidler, kalp hastalıkları riskini düşürmeye yardımcı olur. Flavonoidler, tansiyon ve kolesterol seviyeleri üzerinde olumlu etkiler yaratır. Burada yine kaempferolün etkisi vardır. Folat içeriği pırasayı, kalp sağlığı için faydalı bir besin yapmaya yetebilir. Folat, kandaki homosistein seviyesini düşürerek kalp krizi ve felç gibi risklerinin önlenmesinde etkilidir. Polifenol de içeren pırasa bu içeriğiyle kan damarlarını ve hücreleri oksidatif hasardan korur. Böylelikle kalp sağlığını korumaya destek olur. Kükürtlü içerikli bir sebze olan pırasa, kolesterol seviyelerinde de iyileşme sağlayabilir.
Folat, sağlıklı bir hamileliğin de olmazsa olmazı. DNA emilimine ve hücre bölünmesine yardımcı olan folat, düşük riskini düşürerek doğum kusurlarının önüne geçilmesini sağlamada destekçidir. Allium sebzeleri ve meyveleri erken doğum riskini düşürebilir.
Araştırmalar, pırasanın içerdiği kükürt ve flavonoidlerle yüksek kan şekerini düşürmede iyi bir potansiyele sahip olduğunu gösteriyor. Yapısında bulunan yüksek lif içeriği sayesinde de kan şekerinin yükselmesine öğünlerde engel olur. Ayrıca antioksidanlar da beta hücreleri ve pankreası serbest radikallere karşı korur. Böylece oksidatif stres azalırken diyabetik sorunların ortaya çıkmasının engellenmesine yardımcı olabilir.
Pırasanın düşük kalorili ile diyet dostu bir sebze olduğu kolaylıkla söylenebilir. Pırasa, uzun süre tokluk sağlar. Çiğ pırasanın faydaları dendiğinde bu özelliği daha çok öne çıkar. Çünkü pırasanın çiğ olarak tüketildiğinde daha uzun süre tok tuttuğu düşünülür. Yüksek lifli gıdaların tüketilmesi sindirimi daha uzun sürse de çabuk acıkmanın önüne geçer. Lif içeriği ayrıca metabolizmayı güçlendirir, kalori yakılmasını artırır ve enerji seviyelerini korur.
Lifli besinler, bağırsaktaki faydalı bakterileri besleyen prebiyotikler açısından zengindir. Prebiyotikler bilindiği üzere probiyotik denen sağlıklı bakterilerin yaşamı için elzemdir. Prebiyotikler ayrıca besin emilimini artırırarak da sağlığa önemli bir katkıda bulunur. Yine pırasa, geçirgen bağırsak ya da sızıntılı bağırsak olarak bilinen bağırsak sendromunda iltihabı azaltmada yardımcı olur. Ayrıca kabızlık gibi sorunları da yüksek lifli gıdalarla da tedavi etmek mümkündür.
Pırasanın antiseptik etki yaratarak vücuttaki inflamasyonu tedavi edici etkisi olduğu bilinir. Pırasadaki A vitamininin de yine oksijen taşıyan ve enfeksiyonla savaşan kırmızı ve beyaz kan hücrelerinin gelişimini desteklediği unutulmamalıdır.
Vücutta A vitaminine dönüşen, bir başka deyişle A vitamininin öncül formu beta-karoten pırasada yer alan pigmenttir. A vitamini, hücresel yenilenmeyi sağlar ve cildi temizler.
K vitamini zengini pırasa, osteoporoz (kemik erimesi) karşısında da güçlü bir savaşçıdır. Araştırmalar, K vitamininin kemikleri güçlendirdiği ve kalça kırığı gibi kemik erimesiyle oluşabilen riskleri düşürdüğü söylüyor.
Pırasa, lutein ve zeaksantin olmak üzere iki karotenoid içerir. Karotenoidler, vücutta retinole yani A vitaminine dönüşürler ve retinada pigment oluştururlar. Bunlar gözleri korur ve düşük ışıkta bile görmeyi sağlar. Yaşa bağlı makula dejenerasyonu yani sarı nokta hastalığı ve katarakttan korunmada etkilidirler.
Pırasa, oksalat içeren bir sebze olarak safra kesesi veya böbrek sorunları kişiler için aşırı tüketilmesi problem olabilir. Çünkü bu kişilerin vücut sıvılarında oksalat birikmesi mevcut durumunda sorunlara yol açabilir. Böbrek ve safra kesesi sorunları yaşayanlar pırasa tüketmeden önce mutlaka doktora danışmalıdır.
*Bu içeriğin geliştirilmesinde Tıbbi Direktörlük katkı sağlamıştır.
*Web sitemizdeki bilgiler kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız. İçeriklerde Acıbadem Sağlık Grubu'nun tedavi edici sağlık hizmetlerine yönelik bilgiler yer almamaktadır.
Doğanın sunduğu pek çok besin insan sağlığına şifa kaynağı olarak kullanılmaktadır. Bunlardan biri de pırasadır. Tatlı bir tada sahip olan pırasa soğan ailesinin bir üyesidir. Yemeklerde sıkça kullanılan pırasa çok fazla rastlanılmasa da çiğ olarak da tüketilebilir. İçeriğinde bulunan vitaminler, demir ve magnezyumun yanı sıra lif kaynağı açısından da zengin olan pırasa kilo vermek isteyen kişiler için de faydalı bir besindir. İşte pırasanın yararları hakkında merak edilen her şey.
Pırasanın Faydaları
Pırasanın insan sağlığına sundukları kişiler tarafından merak konusu olmaya devam etmektedir. Kişiler, uzmanların pırasa hakkında yaptıkları yorumları ve tüketim önerilerini bu yüzden sıkı bir şekilde takip etmektedir. Pırasanın faydaları İbrahim Saraçoğlu tarafından da sıkça dile getirildiği için kişiler tarafından da tüketimine yoğun bir talep olmaktadır. Şifa deposu olan pırasanın yararları şunlardır:
Pırasanın Cilde Faydaları
Pırasa içerisinde beta – karoten bulunur. C vitamini içeriği de çok yüksektir. Antioksidan kaynağı olarak da bilinen pırasanın cilt sağlığında olumlu etkileri vardır. Cildin maruz kaldığı zararlı UV ışınlarını engeller.
Pırasanın Zararları
Pırasa pek çok vitamin ve minerali barındırır. Düzenli ve doğru miktarda tüketildiği takdirde sağlık dostu bir besindir. Ancak her besinde olduğu gibi pırasada da fazla tüketim istenmeyen sorunlara yol açabilir. Pırasa hem güçlü bir idrar söktürücü hem de sindirim sistemini düzenleyen bir besindir. Eğer pırasa gerektiğinden fazla tüketilir ise vücuttaki sıvı kaybında problem yaşanır. Bunun yanı sıra sindirim sisteminin daha hızlı çalışmasına neden olur. Bu da ishale yol açar. Bu yüzden pırasa tüketiminde yeterli miktarı aşmamaya dikkat etmelisiniz.
Pırasa Tohumu Faydaları
Pırasa çiğ ya da pişirilerek tüketildiği gibi aynı zamanda suyu çıkarılarak ya da tohumu yutularak da tüketilir. Pırasa doğada en kolay yetiştirilebilen sebzelerden biridir. Pırasanın çiğ ya da pişmiş tadını sevmeyenler, bu şifalı sebzeden faydalanmak için pırasanın tohumunu tüketebilir. Pırasa tohumunun faydaları da pırasa sebzesi ile aynı özellikleri taşımaktadır. Cilt hastalıklarından kalp sağlığına, sindirim sisteminden bağışıklık sistemine kadar pırasanın sayısız faydası bulunur. Pırasa tohumu aynı zamanda regl dönemindeki sancıları ve kasılmaları da azaltan bir sebzedir.
Görüntü olarak yeşil soğana benzeyen pırasa güçlü bir iltihap söktürücü besindir. Vücuttaki serbest radikalleri kolayca atmaya yardımcı olan bu güçlü iltihap söktürücü bu sayede akşamların rahat bir uyku çekmenizi sağlar. Alternatif tıp uzmanları yemeklerden sonra bir tabak tüketilmesini önerir. Peki Pırasanın faydaları nelerdir? Pırasanın besin değeri nedir?
Romalılar zamanında keşfedilen bu bitki türünün içerisinde bulunan "lactucarium" maddesi uykuyu kolaylaştırır. Bu yüzden Romalılar yemeklerinden sonra bir tabak pırasa yiyerek uyku düzenlerini sağlarlarmış. Ayrıca psikolojik hastalığı olanlara tam teşhis koyamadıklarından onları sakinleştirmek için pırasa yedirirlermiş. Akdeniz ikliminde yetişen pırasa her mevsim yetişme özelliğine sahiptir. Mısırda ise hamile kalma olasılığını artırdığı için sıklıkla tüketilirdi. Yüzyıllardır bilim insanları tarafından faydaları konusunda araştırmalara konu olan pırasa içerdiği mineraller sayesinde kaynatılıp püresi yaraları özellikle yanık izlerini gidermede kullanılırmış. Pırasa faydaları bakımından bazı hikaye ve masallarda da konusu olan bir bitkidir. Çok hızlı büyüyen pırasa ülkemizde türlü yemeği ve salata olarak tüketilir. Vücudu sakinleştirdiği için bol bol tüketilmesi tavsiye edilir. Pırasa hakkında olumsuz olan iki durum mevcuttur. Aşırı tüketildiğinde gaz ve şişkinliğe neden olur.
İLİŞKİLİ HABERPırasa zayıflatır mı? Çiğ pırasa ile zayıflama! Zayıflamak için pırasa nasıl tüketilir?
KAÇ ÇEŞİT PIRASA VARDIR?
- Baş kısmı yayvan olan Tereyağlıbaşlı Pırasa türü ülkemizde Bursa İnegöl'de yetiştirilir.
- Lahana gibi yoğun olan Iceberg, genellikle ABD'de üretilir.
- Şekline göre farklı olan Yaz Gevreği pırasasının diğer ismi Batavian'dır.
- Acı bir tadı olan Çin pırasası, baş kısmı yok denilecek azdır.
- En narin ve inde olan pırasa türü ise Yayvanyapraklı olandır.
- En uzun yapraklara sahip olan pırasa türü ise Romen pırasadır.
pırasa
PIRASANIN FAYDALARI NELERDİR?
İLİŞKİLİ HABERYeşil soğanın faydaları nedir? Yeşil soğan suyunu ne işe yarar?
pırasanın zararı var mıdır
PIRASANIN ZARARI VAR MIDIR?
Güçlü bir idrar söktürücü, olduğundan çok fazla tüketildiğinde vücuttaki sıvı oranını da etkiler. Bu durum vücudun dengesini bozar. Ayrıca sindirim sisteminin fazla çalışmasına yol açarak ishale zemin hazırlar. Bunun yanı sıra içerisinde sodyum olduğundan vücutta sodyum birikmesine neden olur.
pırasa besin değeri
Pırasa faydalarından çiğ veya pişmiş olarak yararlanabilirsiniz. Türkiye’nin bütün bölgelerinde yetişen pırasa hem çiğ hem de pişirilerek tüketilebilir. Genellikle yaprakları için yetiştirilir. Düşük kalorili olması sayesinde hemen hemen bütün yemeklere eklenmesinin yanı sıra diyet amaçlıda tüketilebilir. Soğangiller ailesine bağlı olan pırasa her mevsim yetişebilir.
Pırasa, her mevsim yetişebilen, çiğ, soğuk veya sıcak olarak tüketilebilen soğangiller ailesinden bir bitkidir.
Pırasa, sindirim sorunlarını düzenlemeye yardımcı olan bol lif kaynağıdır. Potasyum, kalsiyum, A vitamini, manganez, demir minerali ve folat kaynağı olarak da bilinir.
Pırasa, vücudun enerji ihtiyacının karşılanmasından kemik ve kan damarlarının kontrolünün sağlanmasına kadar birçok faydası bulunmaktadır.
Pırasa, içeriğindeki potasyum, kalsiyum, fosfor ve C vitamini sayesinde mucizevi bitki olarak da adlandırılır.
Potasyum (K) ve kalsiyum kemiklerin gelişimi için oldukça önemli olan iki mineraldir. Ayrıca bu minerallerin kas gelişiminde de etkin rol oynadığı bilinmektedir. Pırasa, kemiklerin ve kasların ihtiyacı olan kalsiyum ve potasyum minerallerinin %60’ını karşılar. K vitamini kanın daha kolay hareket edebilmesini sağlar. Kemik sağlığında Pırasa faydalarından yararlanmak için gelişim çağındaki çocukların ve hamilelerin bol bol tüketmesi gerekir.
Pırasa kalp ve damar sağlığı için oldukça önemli olan mineralleri barındırır. “Kaempferol” adlı flavonid, damarları korur. Pırasada bol miktarda flavonid bulunur. Flavonidler sayesinde damarların tahribata ve diğer virüslere karşı korunmasını sağlar.
Pırasa, içeriğindeki bol lifler sayesinde tokluk hissi verir. Bu sayede özellikle diyet uygulayan kişiler için oldukça önemli bir sebzedir. Örnek verecek olursak eğer, hemen hemen 89 gramlık bir pırasa 50 kalori barındırır.
Yediğimiz besinler zaman içinde eklem aralarında iltihaba neden olur. Pırasa içindeki zengin besin sayesinde oluşan ödemi dağıtmaya ve engellemeye yardımcı olur. Antioksidan özelliği sayesinde eklem ağrıları için doğal ilaçtır.
Pırasa antiseptik özelliğe sahiptir. Bu özelliği sayesinde vücuda giren enfeksiyonlar ile savaşır. Aynı zamanda vücudun oksijen düzeyini dengede tutar. Oksijen düzeyinin dengelenmesi basıncı engelleyeceği için baş ağrısı ya da kulak ağrısı gibi ağrıların önlenmesini sağlar. Pırasa faydalarından bağışıklığınızı güçlendirmek içinde yararlanabilirsiniz.
Pırasa içeriğindeki folat olarak da bilinen B9 vitamini sayesinde hamilelik sürecinde ve gelişim çağındaki çocuklar tarafından oldukça sık tüketilmelidir. Folat bu özelliğinin yanı sıra yeni hücrelerin oluşturulmasında da önemli yere sahiptir. Folat homosistein amino asitinin seviyesini düşürür. Düşen bu seviye ile kalp ve damar hastalıklarının önünü açmış olur. Beyin gelişimini destekler. Hafızayı kuvvetlendirir. Folat sayesinde sindirim sistemindeki sorunlar çözülür ve depresyon, yorgunluk gibi sağlık sorunlarının yaşanmasının önüne geçilmiş olunur.
Pırasa içinde polifenol barındırır. Polifenol, güçlü bir antioksidandır. Polifenoller sayesinde serbest radikaller etkisiz hale gelir. Bu sayede vücudumuz çeşitli kronik rahatsızlıklara karşı korunmuş olur.
Göz sağlığında Pırasa faydaları var mıdır? Lutein ve zeaksantin açısından zengin olan pırasa göz sağlığı için de önemli yere sahiptir. Bu maddeler gözü zararlı maddelerden ve zararlı ışınlardan koruduğu gibi DNA ve hücrelerin korunmasında da önemli bir yere sahiptir.
Pırasa iyot, demir kalsiyum gibi mineraller açısından oldukça zengin olması ile kansızlık sorunu yaşayan kişiler içinde tercih sebebi olmuştur.
Pırasa, vücudu temizleyerek cilt parlatır, cilt gözeneklerini açarak cildin rahat nefes almasını sağlar.
Toksik İnsan, Toksik Etki ve Toksik Şok Sendromu Nedir?adlı yazımızı okumak ister misiniz?
Pırasanın lifli yapısı sayesinde bağırsak hareketlerinin düzenlenmesini sağlar. Kabızlığı giderir. Kabızlık sorunu kolesterol düşürmek için de çok önemlidir.
Pırasa, zengin içeriği sayesinde bebeklerin beslenmesinde önemli role sahiptir. Bebeklere pırasa verilirken pırasanın gaz yapıcı özeliği göz önünde bulundurulmalıdır. Eğer bebeğinizde gaz sorunu ya da alerji problemi yok ise oldukça faydalı bir besin kaynağıdır. Yumurtasına ya da yemeklerine rahatlıkla ekleyerek bebeğinizin öğününü besleyici hale getirebilirsiniz.
Prof. Saraçoğlu, kabızlık sorunu yaşayan kişilerin bir avuç dolusu kadar havuçsuz ve pirinçsiz zeytinyağlı pırasanın yemeklerden önce tüketilmesi gerektiğini söylemektedir.
Pırasa yalnız başına tüketildiğindeki faydalarına yukarıda değinmiştik. Zeytinyağlı pırasanın faydalarına gelecek olursak ilk olarak kabızlık sorunu yaşayan kişilerin düzenli uygulaması sonucu kabızlık sorununun ortadan kalkmasını sağlar. Bir diğer faydası ise, anti litogen özelliğe sahip olan pırasa kum oluşumuna karşıdır. Böbrek taşı olanlar ve böbrek kum taşı dökenler için oldukça faydalı bir besindir.
Pırasa, içinde barındırdığı bir çok vitamin ve minerallerden dolayı kalp ve damar hastalığına karşı korur. Egzama, astım ve damar sertliği gibi durumlarda takviye edici olarak tüketilebilir. Kronik iltihaplı hastalık riskini önler, anemi, solunum yolları, sindirim sağlığı, yüksek kan basıncı, yüksek kolesterol, sinir sistemi, kanser ve obezite gibi hastalıkların önlenmesi ve tedaviye destek için tüketilmelidir.
Çiğ pırasa antioksidan özelliği barındırır. Antioksidan özelliği ile beraber vücuttaki toksinlerin atılmasında görev alır. Özellikle kabızlık sorunu yaşayan kişilerin çiğ pırasa tüketmesi gerekir. Aynı zamanda çiğ pırasa, yağın hızla yakılmasını sağlar. Diyetisyenlerin hazırlamış olduğu kilo kontrol listelerinin başında gelmektedir.
Her besinin fazla tüketilmesinin bazı zararları olabilir. Pırasa bol miktarda sodyum içerir. Pırasanın fazla tüketilmesi halinde sodyum birikmesi gerçekleşir.
Pırasa gaz yapar mı? Pırasanın gaz yapıcı etkisi vardır.
Pırasa ishal yapar mı? Pırasa bağırsak düzenleyici etkisi sayesinde kabızlık sorunlarının giderilmesinde rol oynar. Aşırı tüketilmesi halinde ishale neden olur.
Güçlü (diüretik) idrar söktürücü özelliğinden dolayı fazla tüketiminde sıvı kaybına neden olabilir. Bu ve bunun gibi nedenlere bağlı olarak pırasanın kontrollü tüketilmesinde fayda vardır.
Aşağıda 100 gram pırasa tüketiminde alacağınız günlük değerlere yer verilmiştir. 4 yaş ve üzeri yetişkinler veya çocuklar içindir. Günlük değerleriniz, bireysel ihtiyaçlarınıza bağlı olarak daha yüksek veya daha düşük olabilir. Bu veriler Nutrition Data web sitesinden alınmıştır.
100 gram Çiğ Pırasadaki Vitaminler
100 gram Çiğ Pırasadaki Mineraller
Pırasa sert ve düz, koyu yeşil yapraklı ve beyaz boyunlu olmalıdır. Kaliteli pırasalar sararmaz veya solmaz, çatlak veya çürükler olmaz. Aşırı büyük pırasalar genellikle doku bakımından daha lifli olduğundan, yalnızca çapı bir 3,5 cm veya daha az olanları satın alın. Pırasaların tümünün eşit pişmesini istiyorsanız hepsini aynı kalınlıkta almalısınız. Pırasa, sonbahardan ilkbaharın başına kadar tezgahlara daha çok gelse de her yıl bulunur.
Çiğ pırasa, 1-2 hafta taze kalabilmeleri için buzdolabında yıkanmamış ve kesilmemiş olarak saklanmalıdır. Nemini kaybetmeyecek şekilde sarıp dolapta bekletebilirsiniz.