Hipotermi Nasıl Olur
kaynağı değiştir]
Merkezî vücut sıcaklığı 32-28°C aralığına iner. Hipotermiya ilerledikçe, titreme durur, amnezi yaşanır ve refleksler yavaşlar. Kurbanlar tuhaf hareketler yapmaya ve mantıksız konuşmaya başlar. Motor becerilerin kaybı olabilir.[15]
Şiddetli[değiştir kaynağı değiştir]
Suda, havaya nazaran ısı kaybı daha hızlı gerçekleşir.[22] Bu nedenle, dış hava sıcaklıkları olarak oldukça makûl olan su sıcaklıkları, hayatta kalanlarda hipotermiye yol açabilir, ancak bu genellikle kurtarılamayan kişiler için doğrudan klinik ölüm nedeni değildir. 10 °C'lik bir su sıcaklığı bir saat kadar kısa bir sürede ölüme neden olabilir ve donma noktasına yakın su sıcaklıkları 15 dakika kadar kısa bir sürede ölüme neden olabilir.[23]RMS Titanic'in batması sırasında, -2°C suya giren çoğu insan 15-30 dakika içinde öldü. Soğuk suda ölümün gerçek nedeni, genellikle hipoterminin (iç sıcaklık kaybı) kendisinden ziyade ısı kaybına ve dondurucu suya verilen vücut tepkileridir. Örneğin, dondurucu denizlere düşen kurbanların yaklaşık %20'si iki dakika içinde soğuk şokundan (kontrolsüz hızlı nefes alma ve nefes nefese kalma, suyun solunmasına neden olma, kan basıncında büyük artış ve kalp durmasına yol açan kalp yorgunluğu ve panik) nedeniyle ölür; başka bir %50'si ise soğuk zafiyeti 15-30 dakika içinde ölür: vücut, merkezini korumak için uzuvların çevresel kaslarını "koruyucu bir şekilde" kapattığından, yüzme veya kavrama için uzuvları ve elleri kullanamaz veya kontrol edemez.[24] Yorgunluk ve bilinçsizlik suda boğulmaya neden olur.
Patofizyoloji[değiştir kaynağı değiştir]
1995 ve 2004 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri'nde, yılda ortalama 1.560 hipotermiyle bağlantılı acil servis vakası gerçekleşti ve 1999 ile 2004 yılları arasında hipotermi nedeniyle yılda ortalama 647 kişi öldü.[31] ABD'de 1999 ve 2002 yılları arasında rapor edilmiş hipotermiden kaynaklı ölümlerin %49'u 65 yaş ve üstü, üçte ikisi ise erkeklerden oluşuyordu. Ölümlerin %63'ü kurbanların işleriyle ilgili değildi ve ölen kişilerin %23'ü kendi evlerinde ölmüştü. Aynı yıllar arasında, hipotermi en çok Ekim'den Mart'a kadar olan sonbahar ve kış aylarında görüldü. Birleşik Krallık'ta her yıl ortalama 300 hipotermi kaynaklı ölüm gerçekleşirken aynı sayı Kanada'da 8.000'dir.[32] Türkiye'de ise hipoterminin yıllık olarak sebep olduğu ölümlere dair bir istatistik yoktur, ancak hipotermi kaynaklı ölümlerin Suriye mülteci kriziyle birlikte arttığı bilinmektedir.[5]
Tarih[değiştir KahramanmaraÅŸ'taki depremin üzerinden 24 saatten fazla zaman geçmesinin ardından bölgede ekiplerin arama kurtarma çalışmaları tüm hızıyla devam ediyor. Olumsuz hava koÅŸulları hem çalışmaları hem de depremzedelerin hayatta kalma olasılıklarını zorlarken bölgede bulunan vatandaÅŸların hipotermi geçirmemesi adına sık sık battaniye, uyku tulumu ve çadır ihtiyacı olduÄŸu vurgulanarak yardım çaÄŸrıları yapılıyor.
HÄ°POTERMÄ° NEDÄ°R?
Yetişkin insanların 37 derece olması gereken vücut ısısının 35 derecenin altına inmesi ile gerçekleşen hipotermi, soğuk havada uzun süre korumasız kalan kişilerde görülür.
HÄ°POTERMÄ° NASIL OLUR?
Vücut ısısında olağan dışı düşüşe neden olan faktörlerden bazıları şöyle sıralanabilir:
Yetersiz giysi ya da düşük dış ortam sıcaklığı
SoÄŸuk havalarda yetersiz hareket etme
Sıcak havalarda bile suda uzun sürelerle kalmak
Soğuk suya düşmek
Özellikle bebeklerde ve küçük çocuklarda: ıslak veya nemli giysiler
Vücutta geniş çaplı yanıklar
Karlı havalarda kaza geçirmek
HİPOTERMİ KAÇ DERECEDE OLUR?
Hipotermi genellikle vücut sıcaklığının 35.0 °C (95.0 °F) altına düştüğü durumlarda, iç organların sıcaklıkları baz alınarak sınıflandırır.
Bir diğer sınıflandırma sistemi ise İsviçre Derecelendirme sistemidir. Bu yöntem iç organların sıcaklık durumuna göre verdiği tepkilerden yola çıkarak sınıflandırma yapar. Yan tarafta Hipotermi İsviçre Derecelendirme sistemi iöyle hesaplanmaktadır:
📌Derece 1 Uyanık ve Titreme Hafif 32-35 °C
📌Derece 2 Uykulu ve Titreme yok Orta 28-32 °C
📌Derece 3 Bilinç ve Titreme yok Åiddetli 20-28 °C
📌Derece 4 Yaşam Belirtisi Yok Çok Ağır
HÄ°POTERMÄ° BELÄ°RTÄ°LERÄ° NEDÄ°R?
ERKEN BELÄ°RTÄ°LER:
- El ve ayaklarda soÄŸukluk
- Cilt renginde solukluk
- Titreme
- Net olmayan, yavaşlamış konuşma
- Seste kısıklık
- Yorgunluk
- Hafif zihin karışıklığı şeklinde sıralanabilir.
Ä°LERÄ° SEVÄ°YE BELÄ°RTÄ°LER:
- Vücut hareketlerinde ve koordinasyonunda yavaşlama
- Sakarlık
- Baş dönmesi
- UyuÅŸukluk
- Çevreye ilgisizlik
- Kalp hızında yavaşlama
- Solunumda yavaÅŸlama
- Bilinç bulanıklığı ya da bilinç kaybı
- Göz bebeklerinde genişleme ve ışığa tepkisizlik
- Solunum ve dolaşımın durması
HİPOTERMİ ÖLDÜRÜR MÜ?
Vücut ısısı düşen bireylerin kalbi, sinir sistemi ve diğer organları normal faaliyet gösteremez. Hipotermi, zamanında tedavi edilmeden bırakılırsa kalp dolaşım ve solunum sisteminin tamamen bozulmasına ve sonunda ölüme yol açabilir.
nest...
Kahramanmaraş'taki depremin üzerinden 24 saatten fazla zaman geçmesinin ardından bölgede ekiplerin arama kurtarma çalışmaları tüm hızıyla devam ediyor. Olumsuz hava koşulları hem çalışmaları hem de depremzedelerin hayatta kalma olasılıklarını zorlarken bölgede bulunan vatandaşların hipotermi geçirmemesi adına sık sık battaniye, uyku tulumu ve çadır ihtiyacı olduğu vurgulanarak yardım çağrıları yapılıyor.
HÄ°POTERMÄ° NEDÄ°R?
Yetişkin insanların 37 derece olması gereken vücut ısısının 35 derecenin altına inmesi ile gerçekleşen hipotermi, soğuk havada uzun süre korumasız kalan kişilerde görülür.
HÄ°POTERMÄ° NASIL OLUR?
Vücut ısısında olağan dışı düşüşe neden olan faktörlerden bazıları şöyle sıralanabilir:
Yetersiz giysi ya da düşük dış ortam sıcaklığı
SoÄŸuk havalarda yetersiz hareket etme
Sıcak havalarda bile suda uzun sürelerle kalmak
Soğuk suya düşmek
Özellikle bebeklerde ve küçük çocuklarda: ıslak veya nemli giysiler
Vücutta geniş çaplı yanıklar
Karlı havalarda kaza geçirmek
HİPOTERMİ KAÇ DERECEDE OLUR?
Hipotermi genellikle vücut sıcaklığının 35.0 °C (95.0 °F) altına düştüğü durumlarda, iç organların sıcaklıkları baz alınarak sınıflandırır.
Bir diğer sınıflandırma sistemi ise İsviçre Derecelendirme sistemidir. Bu yöntem iç organların sıcaklık durumuna göre verdiği tepkilerden yola çıkarak sınıflandırma yapar. Yan tarafta Hipotermi İsviçre Derecelendirme sistemi iöyle hesaplanmaktadır:
📌Derece 1 Uyanık ve Titreme Hafif 32-35 °C
📌Derece 2 Uykulu ve Titreme yok Orta 28-32 °C
📌Derece 3 Bilinç ve Titreme yok Åiddetli 20-28 °C
📌Derece 4 Yaşam Belirtisi Yok Çok Ağır
HÄ°POTERMÄ° BELÄ°RTÄ°LERÄ° NEDÄ°R?
ERKEN BELÄ°RTÄ°LER:
- El ve ayaklarda soÄŸukluk
- Cilt renginde solukluk
- Titreme
- Net olmayan, yavaşlamış konuşma
- Seste kısıklık
- Yorgunluk
- Hafif zihin karışıklığı şeklinde sıralanabilir.
Ä°LERÄ° SEVÄ°YE BELÄ°RTÄ°LER:
- Vücut hareketlerinde ve koordinasyonunda yavaşlama
- Sakarlık
- Baş dönmesi
- UyuÅŸukluk
- Çevreye ilgisizlik
- Kalp hızında yavaşlama
- Solunumda yavaÅŸlama
- Bilinç bulanıklığı ya da bilinç kaybı
- Göz bebeklerinde genişleme ve ışığa tepkisizlik
- Solunum ve dolaşımın durması
HİPOTERMİ ÖLDÜRÜR MÜ?
Vücut ısısı düşen bireylerin kalbi, sinir sistemi ve diğer organları normal faaliyet gösteremez. Hipotermi, zamanında tedavi edilmeden bırakılırsa kalp dolaşım ve solunum sisteminin tamamen bozulmasına ve sonunda ölüme yol açabilir.